

Shëndet
Shenjat që tregojnë çrregullimin e sistemit imunitar
Sipas hulumtimit, sëmundjet autoimune janë një nga dhjetë shkaqet kryesore të vdekjes te gratë.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNjë sëmundje autoimune është një çrregullim ku sistemi imunitar gabimisht fillon të sulmojë pjesë të trupit tuaj, duke i konsideruar elementë të huaj.
Sipas hulumtimit, sëmundjet autoimune janë një nga dhjetë shkaqet kryesore të vdekjes te gratë në të gjitha grupmoshat deri në 64 vjeç. Ka më shumë se 80 sëmundje autoimune të ndryshme, por disa nga simptomat janë të zakonshme për të gjithë.
Është shumë e rëndësishme të njihen shenjat e para, pasi diagnostifikimi i hershëm ndihmon për zgjatjen e jetës, rritjen e cilësisë së tij dhe uljen e numrit dhe masës së përkeqësimeve.
Ja cilat janë shenjat se diçka nuk po shkon siç duhet me sistemin tuaj imunitar dhe kur është koha që të takoheni me një mjek. Siguroheni që nuk jeni në atë grup rreziku.
1. Dhimbje koke, mjegullim i trurit, probleme të mungesës së vëmendjes
Dhimbjet e kokës, mjegullimi i trurit dhe simptoma të tjera të specifikuara mund të dëmtojnë seriozisht cilësinë e jetës tonë.
Këto simptoma mund të shoqërohen me stres ose mungesë gjumi, por ato janë gjithashtu shenja të mosfunksionimit të sistemit tonë imunitar (lupus ose anemi, për shembull).
2. Puçrra, psoriasis, pezmatim i lëkurës, ekzemë, skuqje e fytyrës
Problemet e lëkurës mund të jenë shumë shqetësuese pasi është e pamundur të dukesh mirë nëse duhet të fshehësh lëkurën nën shtresa të ndryshme rrobash.
Nëse mjetet e zakonshme nuk ndihmojnë, planifikoni një vizitë tek një mjek pasi këto shenja mund të shkaktohen nga anemia hemolitike, psoriasis, scleroderma dhe çrregullime të tjera.
3. Astma alergjike
Ka disa dyshime se astma mund të shoqërohet me çrregullime autoimune. Ashtu siç ka edhe shumë hulumtime që sugjerojnë një bazë autoimune për këtë sëmundje.
4. Lodhja ose hiperaktiviteti
Këto simptoma janë më të zakonshmet për pothuajse të gjitha kushtet autoimune dhe zakonisht një shenjë e konsiderueshme.
Mund të zbuloni se gjërat normale marrin më shumë energji dhe ju lënë bosh. Apo ndoshta zgjoheni më shumë të lodhur se para se të shkoni në gjumë, edhe nëse çdo gjë ishte mirë më parë.
5. Dhimbje muskulore dhe dobësi, ngurtësi, dhimbje
Muskujt e dobët dhe dhimbja mund të bëjnë që aktivitete të përditshme siç janë ecja deri në shkallët ose mbajtja e gjërave të rënda të duken të vështira.
Këto simptoma mund të vijnë dhe të shkojnë ose të jenë konstante, por kjo është gjithashtu një shenjë që nuk duhet të injorohet, pasi ajo mund të shkaktohet nga hepatiti autoimun, sëmundja e Hashimotos, psoriasis, artriti reumatoid dhe sëmundje të tjera.
6. Dhimbje stomaku, gazra, të përziera, diarre, kapsllëk
Çështjet e tretjes janë shumë shqetësuese.
Ato mund të jenë një shenjë e sëmundjeve autoimune të tilla si sëmundja celiac, koliti ulcerativ, çrregullimet e tiroides dhe të tjera.
7. Shtimi ose humbja e peshës
Disa sëmundje autoimune prekin tiroiden tonë.
Ky organ kontrollon shumë procese metabolike në trupin tonë. Nëse fillon të prodhojë hormone të tepërta ose nuk prodhon hormone të mjaftueshme, njerëzit mund të humbasin ose të fitojnë peshë.
8. Mpirje dhe ndjesi shpimi gjilpërash në duar dhe këmbë
“Pickimet dhe mpirjet” nuk janë simptoma serioze nëse vijnë dhe shkojnë dhe nuk shkaktojnë dhimbje.
Nëse ndodh disa herë në javë dhe vëren edhe simptoma të tjera, mund të jetë një shenjë e problemeve më serioze.
9. Rënia e flokëve
Nëse sistemi ynë imunitar fillon të sulmojë folikulat tonë të flokëve, kjo rezulton në humbjen e flokëve.
Procesi fillon me inflamimin e lëkurës së kokës. Ajo gjithashtu mund të ndikojë në flokë në pjesë të tjera të trupit.
10. Ethet
Shpesh injorohen ethet e pashpjegueshme pa ndonjë simptomë tjetër. Por kjo është një nga simptomat më të vështira për t’u trajtuar. Problemi është se ethet mund të lidhen me shumë sëmundje dhe ato autoimune janë mes tyre.
Mos e humbni shpresën nëse keni vërejtur ndonjë nga këto simptoma. Mund të ketë arsye të tjera për ta, por gjëja e parë që duhet të bëni është të vizitoni një mjek.
Është më mirë të jesh i sigurt!
Shëndet
Këto ushqime ju ngopin pa ju shëndoshur
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Të ushqyerit keq e bën të pamundur humbjen e kilogramëve vetëm me aktivitet fizik. Kur vjen puna tek rënia nga pesha, ushqimet që konsumoni janë shumë më të rëndësishme se palestra.
Kjo ndodh sepse shumica e dhjamit në trup akumulohet nga yndyrnat e pashëndetshme.
Në këtë artikull, do të mësoni për disa ushqime që ju ngopin pa ju shëndoshur.
Vezët
Janë ushqim i shkëlqyer për rënien në peshë,janë të pasura me proteina, hekur, vitamina dhe minerale, ndërsa përmbajnë pak kalori e sheqer. Mund t’i konsumoni në mëngjes për një vakt të bollshëm ose në drekë, duke i shoqëruar me sallatë jeshile ose sallatë me patate.
Frutat e pyllit
Manaferrat dhe boronicat përmbajnë shumë fibra e pak sheqer krahasuar me frutat tjera. Ato janë të pasura me antioksidantë dhe vitamina që ndihmojnë trupin dhe reduktojnë inflamacionin. Mund t’i konsumoni me kos, tërshërë ose në sallata.
Arrorët
Janë burime të shkëlqyera të karbohidrateve, yndyrnave të shëndetshme, vitaminave e mineraleve. Janë zgjedhje ideale për energji.
Kosi
Kosi pa yndyrë dhe i përgatitur në shtëpi është i pasur me kalcium, kalium dhe proteina. Mund ta konsumoni në çdo vakt, veçanërisht i shoqëruar me fruta pylli ose arra, pa u shqetësuar për peshën.
Patatet e ëmbla
Janë të larmishme e mund të gatuhen në shumë mënyra. Karbohidratet dhe ëmbëlsia natyrale e bëjnë tretjen më të lehtë. Mund t’i kavërdisni me pak vaj ulliri dhe hudhër për një shije të pasur dhe të shëndetshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë ndodh me trupin tuaj kur vishni çorape natën?
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Veshja e çorapeve gjatë natës, edhe pse mund të duket një zakon i çuditshëm për shumë njerëz, ka përfitime të dukshme për ata që kanë vështirësi në fjetje.
Ky truk i thjeshtë është mënyrë natyrale për të ndihmuar trupin të kalojë në fazën e relaksimit dhe përgatitjes për gjumë.
Kur ngrohni këmbët me çorape, ndihmoni në zgjerimin e enëve të gjakut, një proces që mund të aktivizojë mekanizmat natyralë të trupit për të ulur temperaturën e tij dhe për të sinjalizuar se është koha për të pushuar.
Ky mekanizëm është i lidhur me një koncept që quhet vasodilatacion, që ndihmon në përhapjen e gjakut nëpër trup.
Kjo i thotë trupit të “ndalojë” aktivitetin dhe t’i japë përparësi relaksimit, duke kontribuar në një rënie më të shpejtë në gjumë.
Shumë njerëz që e kanë provuar këtë metodë thonë se ka qenë një ndihmesë e madhe për ata që kanë pasur shqetësime me gjumin, sidomos gjatë muajve të ftohtë kur ndjenja e ngrirjes në këmbë mund të pengojë qetësinë.
Nëse keni pasur vështirësi për të fjetur, veshja e çorapeve mund të jetë një alternativë e thjeshtë dhe e efektshme që nuk kërkon barna apo trajtime të tjera të ndërlikuara. Provojeni dhe mund të shihni përmirësime të mëdha në cilësinë e gjumit tuaj. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ekspertët britanikë: Aditivët në ushqime ndikojnë në sjelljen e fëmijëve
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Një studim i ri britanik, i botuar në revistën mjekësore “The Lancet”, ka zbuluar se ngjyrat dhe aditivët ushqimorë mund të rrisin nivelin e hiperaktivitetit tek fëmijët.
Aditivët shtohen në produkte ushqimore për të përmirësuar shijen, pamjen, ngjyrën apo për të zgjatur afatin e ruajtjes së tyre.
Shkencëtarët nga Universiteti i Southamptonit në Angli analizuan sjelljet e fëmijëve që kishin konsumuar pije apo ushqime që përmbanin kombinime të ndryshme aditivësh, krahasuar me ata që kishin pirë vetëm lëngje natyrale frutash.
Studimi, i porositur nga Agjencia Britanike për Standardet Ushqimore, konfirmoi rezultatet e kërkimeve të mëhershme mbi fëmijët që vuajnë nga hiperaktiviteti apo çrregullimi i vëmendjes (ADHD).
“Kemi dëshmuar se aditivët ndikojnë negativisht në sjelljen e fëmijëve të moshës ndërmjet tre dhe tetë vjeç”, deklaruan profesori Jim Stevenson dhe ekipi i tij kërkimor.
Sipas tyre, fëmijët që konsumuan aditivë treguan rreth 10% më shumë shenja të hiperaktivitetit krahasuar me ata që nuk i kishin konsumuar. Hulumtimi përfshiu 153 fëmijë trevjeçarë dhe 144 fëmijë tetëvjeçarë.
Hiperaktiviteti lidhet me vështirësi në sjellje dhe zhvillim, që shpesh shfaqen në periudhën parashkollore dhe shkollore.
Ai karakterizohet nga mungesa e përqendrimit, lëvizshmëri e tepruar dhe impulsivitet, duke ndikuar ndjeshëm në funksionimin dhe jetën e përditshme të fëmijës.
Ekspertët theksojnë se një dietë e balancuar është çelësi për zhvillimin e shëndetshëm të fëmijëve — përfshirë edhe ata me ADHD.
Ushqyerja duhet të bazohet në fruta dhe perime të freskëta, drithëra, produkte qumështi pa yndyrë, mish, peshk, bishtajore, vezë dhe arra, duke shmangur sa më shumë produktet me ngjyra dhe aditivë artificialë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sa ndikojnë hormonet në humor dhe shëndetin mendor?
Published
3 days agoon
October 16, 2025By
UBT News
Hormonet janë thelbësore për funksionimin e trupit, por ndikojnë fuqishëm edhe në trurin dhe emocionet tona. Ato ndërveprojnë me neurotransmetuesit, duke ndikuar në mënyrën si ndiejmë, mendojmë dhe reagojmë.
Ndryshimet hormonale dhe shëndeti mendor
Te gratë, periudhat me ndryshime të mëdha hormonale, adoleshenca, cikli menstrual, shtatzënia, pas lindjes dhe menopauza lidhen me rritjen e rrezikut për depresion, ankth dhe stres post-traumatik.
Para ciklit menstrual, rënia e estrogjenit dhe progesteronit mund të shkaktojë nervozizëm, lodhje dhe trishtim, ndërsa gjatë ovulacionit estrogjeni sjell ndjenja mirëqenieje. Pas lindjes, rreth 13% e grave përjetojnë depresion për shkak të rënies së hormonit.
Edhe burrat përjetojnë ndryshime hormonale, sidomos me uljen graduale të testosteronit, që mund të ndikojë në humor.
Si veprojnë hormonët në tru?
Ndikojnë në neurotransmetues si serotonina dhe dopamina. Estrogjeni ndihmon në mbrojtjen dhe krijimin e neuroneve të reja në hipokampus, pjesa e trurit e rëndësishme për kujtesën dhe emocionet.
Kortizoli, hormoni i stresit, nëse është i vazhdueshëm, mund të dëmtojë neuronet dhe të ulë përqendrimin dhe kujtesën.
Hormonet e tiroides gjithashtu ndikojnë në energji dhe humor; sëmundjet tiroide mund të shkaktojnë depresion ose ankth.
Rrugë të reja trajtimi
Zbulimet e fundit kanë çuar në trajtime të reja, si Brexanolone për depresionin pas lindjes, dhe përdorimi i estrogjenit ose testosteronit për të përmirësuar efektin e antidepresantëve në disa pacientë.
Megjithatë, reagimi ndaj trajtimeve hormonale ndryshon nga personi në person.
Si përfundim, hormonet kanë rol kyç në shëndetin mendor dhe mirëqenien emocionale, dhe kuptimi i tyre është çelësi për trajtime më efektive dhe të personalizuara. /A.Z/UBT News/

Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizon ligjëratë të përbashkët me përfaqësues të KFOR-it Amerikan dhe Polak

Ekipi përfaqësues i Kosovës gati për sfidën ndërkombëtare në Panama

UBT organizon Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar – ICID 2025

Rektori Hajrizi në takim me drejtuesit e Shkollës së Aviacionit, SevenAir

Rektori Hajrizi viziton kompaninë lider të prodhimit të vajit të ullirit dhe verërave në Portugali

Këto ushqime ju ngopin pa ju shëndoshur

Rektori Hajrizi flet për suksesin e UBT-së në Polytechnic Institute of Beja në Portugali

Rektori Hajrizi po qëndron për vizitë zyrtare në Portugali

Ylli i “Breaking Bad” nis një kapitull të ri, fejohet me Kennedy Suarez
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën