Bota

SHBA-ja kërkon hetim për ndërhyrjen “dashakeqe” të Rusisë në zgjedhjet në Rumani

Published

on

Shtetet e Bashkuara kanë bërë thirrje për një hetim të plotë ndaj lëvizjeve të Moskës për të ndikuar në zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale në Rumani, pasi dokumentet e publikuara të mërkurën zbuluan se ky vend ishte në shënjestër të një “veprimi agresor hibrid nga Rusia”, që çoi drejt fitores befasuese të kandidatit prorus muajin e kaluar.

Këshilli i Lartë i Mbrojtjes Kombëtare i Rumanisë (CSAT) i publikoi dokumentet e klasifikuara, duke thënë se ato tregojnë se anëtarja e NATO-s dhe BE-së ishte në shënjestër të veprimeve të ndryshme e bashkërenduara para rundit të parë të zgjedhjeve presidenciale të 24 nëntorit, të cilin e fitoi Calin Georgescu.

Këshilli tha se Georgescu fitoi falë një fushatë të bashkërenduar në rrjetet sociale, e cila u orkestrua nga një “aktor shtetëror” sipas të gjitha gjasave.

Në zgjedhjet parlamentare një javë më vonë partitë proruse shënuan rritje të madhe duke i marrë rreth një të tretën e votave, edhe pse partitë proevropiane duket se kanë marrë mjaftueshëm vota për ta formuar koalicionin qeverisës.

Më 8 dhjetor, votuesit do të vendosin fituesin e zgjedhjeve presidenciale në një balotazh ku garojnë Georgescu dhe kandidatja proevropiane, Elena Lasconi.

Sipas dokumenteve të deklasifikuara, shërbimi i inteligjencës i Rumanisë beson se Georgescu është promovuar masivisht në TikTok me mbështetje nga Rusia, përmes metodave të shumta, duke përfshirë llogari të koordinuara, algoritme për të rritur praninë e tij në platformë dhe promovim me pagesë.

Dokumentet shpjegojnë se si popullariteti i Georgescut u rrit nga 1 për qind pak para garës në 22 për qind, përmes një operacioni të gjerë manipulimi që përfshinte influencerë dhe mashtroi institucione rumune si dhe votues të zakonshëm.

Zëdhënësi i Departamentit amerikan të Shtetit, Matthew Miller, tha se, megjithëse Shtetet e Bashkuara nuk ndërhyjnë në zgjedhjen e popullit rumun apo në procesin zgjedhor, Uashingtoni është “i shqetësuar nga raporti i CSAT-it për përfshirjen ruse në aktivitete kibernetike dashakeqe me qëllim për të ndikuar në integritetin e procesit zgjedhor të Rumanisë”.

Miller tha se Rumania është aleat i fortë i NATO-s dhe Shtetet e Bashkuara i vlerësojnë kontributet e saj në sigurinë e aleancës, dhe se pozita e fituar me vështirësi e vendit në komunitetin transatlantik nuk mund të ndryshohet “nga aktorë të huaj që kërkojnë të largojnë politikën e jashtme të Rumanisë prej aleancave të saj perëndimore”.

Një ndryshim i tillë i politikës do të kishte “pasoja serioze negative në bashkëpunimin mes SHBA-së dhe Rumanisë për sigurinë”, tha Miller.

Dokumentet e deklasifikuara tregojnë se influencerë në TikTok u rekrutuan për ta promovuar Georgescun, si drejtpërdrejt duke e mbështetur publikisht, ashtu edhe në mënyrë të tërthortë përmes mesazheve neutrale që përmbanin hashtage të lidhura me të.

Janë zbuluar dhjetëra llogari në TikTok që përdornin në mënyrë të rrejshme logon e shërbimit të inteligjencës dhe titullin Brigada Kundër Terrorizmit (BAT), secila me mijëra ndjekës dhe mbi 100.000 pëlqime.

Shërbimet e inteligjencës rumune lanë të kuptohet se janë shpenzuar shuma të mëdha parash në këtë operacion. Georgescu ka deklaruar para autoriteteve zgjedhore rumune se nuk ka shpenzuar asgjë për fushatën e tij.

Shërbimi i inteligjencës e lidhi operacionin me Rusinë duke vënë në dukje se të dhënat e qasjes për faqet zyrtare zgjedhore të Rumanisë u publikuan në platformat ruse të krimit kibernetik. Të dhënat e qasjes ka të ngjarë të jenë siguruar duke shënjestruar përdorues legjitimë ose duke shfrytëzuar serverin e trajnimit legjitim, tha shërbimi i inteligjencës.

Rusia e ka mohuar çdo ndërhyrje në zgjedhjet e Rumanisë.

Deklarata e Departamentit të Shtetit tha se Uashingtoni i ka ndjekur “nga afër zgjedhjet në Rumani” dhe se “do të vazhdojmë të punojmë së bashku [me autoritetet rumune] për të ruajtur sigurinë e kombeve tona dhe mirëqenien e qytetarëve tanë”./REL/

Bota

Tregjet e aksioneve në Evropë tërhiqen pasi Trump dyfishon tarifat për çelikun

Published

on

By

Aksionet evropiane po shënojnë një fillim kryesisht negativ të javës dhe muajit të ri të tregtimit, raporton CNBC.

Indeksi rajonal Stoxx 600 ka rënë për 0.18 për qind, ndërsa CAC 40 i Francës dhe DAX i Gjermanisë kanë rënë përkatësisht për 0.43 për qind dhe 0.22 për qind.

Megjithatë, FTSE 100 i Mbretërisë së Bashkuar është rritur për 0.08 për qind, i ndihmuar nga një rritje prej 0.57 për qind në aksionet e naftës dhe gazit, pasi çmimet u rritën.

Aksionet e industrisë së automjeteve ranë për 1.4 për qind, mes frikës se një sërë zhvillimesh të fundit në lidhje me tarifat e propozuara nga Trump mund të çojnë në tarifa më të rrepta për këtë sektor, veçanërisht pasi presidenti amerikan njoftoi papritur një rritje të tarifave për çelikun në 50 për qind.

Aksionet e teknologjisë, të ndjeshme ndaj rrezikut, ranë për 1 për qind.

Continue Reading

Bota

​Kina akuzon SHBA-në për “shkelje të rëndë” të marrëveshjes tregtare

Published

on

By

Kina thotë se SHBA-ja ka “shkelur shumë rëndë” marrëveshjen e tyre tregtare dhe se do të marrë masa të forta për të mbrojtur interesat e saj, raporton BBC.

Ministria e Tregtisë e Kinës tha se Uashingtoni ka “dëmtuar seriozisht” marrëveshjen e arritur gjatë bisedimeve në Gjenevë muajin e kaluar, kur të dy vendet ulën tarifat mbi mallrat e importuara nga njëri-tjetri.

Zëdhënësi shtoi se veprimet e SHBA-së gjithashtu kanë shkelur rëndë konsensusin e arritur gjatë një telefonate në janar midis liderit kinez Xi Jinping dhe presidentit Donald Trump.

Komentet vijnë pasi Trump tha të premten se Kina kishte “shkelur absolutisht marrëveshjen me ne”.

Presidenti i SHBA-së nuk dha detaje, por Përfaqësuesi i Tregtisë Jamieson Greer më vonë tha se Kina nuk kishte hequr barrierat jo-tarifore siç ishte rënë dakord në marrëveshje.

Nën armëpushimin tregtar të arritur në maj në një takim në Gjenevë, SHBA-ja uli tarifat e vendosura mbi mallrat nga Kina nga 145 për qind në 30 për qind. Tarifat hakmarrëse të Kinës mbi mallrat amerikane ranë nga 125 për qind në 10 për qind.

Të hënën, Pekini tha se shkeljet e SHBA-së përfshinin ndalimin e shitjes së softuerit për dizajnin e çipave në kompanitë kineze, paralajmërimin kundër përdorimit të çipave të prodhuar nga gjiganti kinez i teknologjisë Huawei, dhe anulimin e vizave për studentët kinezë.

Marrëveshja e arritur në Gjenevë erdhi si një surprizë për shumë analistë, pasi dukej se të dy palët ishin shumë larg në shumë çështje tregtare.

Kjo tregoi se gjatë bisedimeve ballë për ballë, Uashingtoni dhe Pekini mund të arrijnë marrëveshje.

Por, ndërsa retorika po rritet sërish, brishtësia e armëpushimit aktual është theksuar dhe jep një tregues se sa sfiduese mund të jetë arritja e një marrëveshjeje afatgjatë tregtare.

Continue Reading

Bota

Nawrocki fiton zgjedhjet presidenciale në Poloni

Published

on

By

Kandidati nacionalist opozitar, Karol Nawrocki, ka fituar rundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale në Poloni me 50.89 për qind të votave, sipas komisionit të zgjedhjeve, duke i dhënë një goditje agjendës reformuese të qeverisë proevropiane të Polonisë.

Rivali i tij, Rafal Trzaskowski, kryetar liberal i Varshavës dhe aleat i qeverisë së udhëhequr nga Donald Tusk, mori 49.11 për qind të votave, raporton Reuters.

Një ‘exit poll’, të dielën, e kishte paraparë Trzaskowskin fitues.

Nawrocki, 42-vjeçar, historian euroskeptik, i cili kishte udhëhequr një institut përkujtimor, ka bërë fushatë duke premtuar se do të siguronte që politikat ekonomike dhe sociale do të favorizonin polakët karshi nacionaliteteve të tjera, përfshirë refugjatët nga Ukraina fqinje.

Boksieri amator fitoi pavarësisht se e kaluara e tij dominoi ditët e fundit të fushatës presidenciale – nga pyetjet për blerjen e një banese nga një pensionist, deri te pranimi se ai kishte marrë pjesë në përleshje të orkestruara.

Përderisa Parlamenti i Polonisë ka më së shumti pushtet, presidenti mund t’i vërë veton ligjeve, ndërsa votimi u përcoll me interesim në Ukrainë, si dhe në Rusi, në Shtetet e Bashkuara dhe në Bashkimin Evropian.

Nawrocki, i mbështetur nga partia Ligj dhe Drejtësi (PiS), pritet të vazhdojë politikat e paraardhësit të tij, presidentit Andrzej Duda, po ashtu aleat i partisë më të madhe opozitare, përfshirë bllokimin e çfarëdo përpjekjeje nga qeveria për të lejuar abortin apo për reformimin e gjyqësorit.

Në mediat sociale, Duda falënderoi polakët për pjesëmarrje të madhe në zgjedhje. Dalja në votime ishte 71.31 për qind, tha komisioni i zgjedhjeve, që përbën rekord për balotazhin presidencial.

Ju faleminderit! Që morët pjesë në zgjedhjet presidenciale. Që dolët. Që kryet obligimin tuaj qytetar. Që morët përgjegjësinë për Poloninë. Urime fituesit! Qëndro e fortë, Poloni!”, shkroi Duda në rrjetin social X./REL/

Continue Reading

Bota

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka theksuar se Evropa duhet të mbrojë pavarësinë e saj duke rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe duke integruar Ukrainën në Bashkimin Evropian.

Ajo ka përmendur katër detyrat kryesore që BE-ja duhet të realizojë për të arritur këto synime, duke përfshirë forcimin e kapacitetit të mbrojtjes, rritjen e inovacionit për rritjen ekonomike, zgjerimin e BE-së dhe forcimin e demokracisë për të mbrojtur shtetet anëtare nga kërcënimet e brendshme dhe të jashtme.

Sipas von der Leyen, një nga arritjet më të mëdha është angazhimi për të ofruar deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen, një veprim që, siç tha ajo, ishte i pamundur vetëm pak vite më parë.

Fakti që tani po ofrojmë deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen ishte i pamundur vetëm pak vite më parë,” theksoi Presidentja e Komisionit Evropian. “Po e bëjmë këtë sepse duam të mbrojmë paqen me të gjitha forcat tona.

Von der Leyen paralajmëroi gjithashtu se një rend i ri ndërkombëtar do të shfaqet deri në fund të kësaj dekade, dhe se Evropa duhet të luajë një rol aktiv në formësimin e këtij rendi të ri për të shmangur pasojat e tij për kontinentin dhe për botën.

Ajo theksoi se zgjerimi i BE-së është një detyrë kyçe, duke e konsideruar anëtarësimin e Ukrainës, Moldavisë, vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Gjeorgjisë si një hap të rëndësishëm për forcimin e Bashkimit Evropian.

Jam thellësisht e bindur se historia tani po na thërret. Ashtu si në vitin 1989, kur era e ndryshimit përfshiu Evropën,” përfundoi von der Leyen, duke sugjeruar se momenti aktual është një mundësi për ndryshime thelbësore në rajon.

Continue Reading

Të kërkuara