Bota

SHBA-ja dhe Irani s’kanë caktuar bisedime bërthamore, por janë në kontakt

Published

on

Shtetet e Bashkuara dhe Irani janë duke mbajtur kontakte të vazhdueshme për rifillimin e bisedimeve mbi programin bërthamor të Teheranit, por ende nuk kanë caktuar bisedime formale, thanë zyrtarë nga të dyja vendet të enjten vonë.

Uashingtoni është “në komunikim të afërt” me Iranin dhe ndërmjetësit e tij, tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, në një konferencë për shtyp, ndërsa ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araqchi, i tha transmetuesit shtetëror IRIB se diplomacia po vazhdon dhe kontaktet po zhvillohen përmes kanaleve të ndryshme.

Araqchi shtoi se nuk është bërë asnjë “marrëveshje, aranzhim apo bisedë për t’i nisur bisedimet e reja bërthamore”.

Ai theksoi se Irani tani po vlerëson se çfarë është më e mira për interesat kombëtare, duke shtuar se “thashethemet” se Teherani do të rikthehet në tryezën e bisedimeve “nuk duhet të merren seriozisht”.

Presidenti amerikan, Donald Trump, duke folur në samitin e NATO-s në Hagë më 25 qershor, tha se Uashingtoni do të zhvillojë bisedime me Teheranin javën e ardhshme.

Rundi i gjashtë i bisedimeve SHBA-Iran në Oman, i caktuar për 15 qershor, u anulua pasi forcat izraelite kryen sulme mbi caqet iraniane më 13 qershor.

Duke folur për IRIB, Araqchi konfirmoi se sulmet e fundjavës së kaluar nga forcat amerikane shkaktuan dëme “të konsiderueshme” në infrastrukturën bërthamore të Iranit.

Komentet e Araqchi vijnë pak orë pasi mbikëqyrësi kushtetues i Iranit, Këshilli i Gardës, e miratoi vendimin e Parlamentit për të pezulluar bashkëpunimin e Teheranit me Agjencinë Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA).

Për këtë ligj, i cili u miratua një ditë më parë nga ligjvënësit me 221 vota pro dhe asnjë kundër, do të vendosë përfundimisht Këshilli Suprem i Sigurisë Kombëtare (SNSC).

SNSC teknikisht drejtohet nga presidenti, por ashtu si të gjitha institucionet kyçe të shtetit, i përgjigjet udhëheqësit suprem, ajatollah Ali Khamenei.

Plani për ta detyruar Qeverinë ta pezullojë bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare për Energjinë Bërthamore nuk ishte në kundërshtim me ligjin islamik dhe Kushtetutën pas shqyrtimit nga anëtarët e Këshillit të Gardës”, tha zëdhënësi i këshillit, Hadi Tahan Nazif, në një postim në X.

Izraeli kreu sulme të papara ndaj objekteve kyçe bërthamore dhe ushtarake të Iranit, si dhe zonave të banuara, më 13 qershor, në një luftë që mori jetën e shumë civilëve nga të dyja palët para se të përfundonte me një armëpushim të brishtë të ndërmjetësuar nga Shtetet e Bashkuara më 24 qershor.

Pezullimi i bashkëpunimit me IAEA do të thotë se Irani do t’i ndalojë inspektimet, raportimet dhe veprimtarinë mbikëqyrëse sipas Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore (NPT).

Para votimit, kryetari i Parlamentit, Mohammad Baqer Qalibaf, e kritikoi IAEA-n, duke thënë se ajo dështoi “qoftë edhe të shtirej sikur e dënonte sulmin ndaj objekteve bërthamore të Iranit” dhe e akuzoi për “shitjen e besueshmërisë së vet ndërkombëtare”.

Teherani ka akuzuar prej kohësh IAEA-n për anshmëri dhe bashkëpunim me fuqitë perëndimore dhe Izraelin kundër Iranit.

Projektligji parashikon që pezullimi i bashkëpunimit të hiqet vetëm nëse garantohet që objektet dhe shkencëtarët bërthamorë iranianë janë të mbrojtur dhe që e drejta e Iranit për të pasuruar uranium brenda vendit është e garantuar.

Drejtori i Përgjithshëm i IAEA-s, Rafael Grossi, ka shprehur prej vitesh shqetësimin për mungesën e bashkëpunimit nga Irani në hetimet për objekte të vjetra, por të padeklaruara, bërthamore.

Organizata për Energjinë Atomike e Iranit do të pezullojë bashkëpunimin me agjencinë deri sa të garantohet siguria e objekteve bërthamore, dhe programi bërthamor paqësor i Iranit do të ecë përpara me një ritëm më të shpejtë”, tha Qalibaf në komentet që u pasuan nga thirrjet e ligjvënësve “vdekje Amerikës dhe Izraelit”.

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, tha se “skenari më i keq” do të ishte nëse Teherani tani do të largohej nga Traktati për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore.

Macron u tha gazetarëve në Bruksel, pas një samiti të BE-së, se në përpjekje për të ruajtur traktatin, ai do të fliste në ditët në vijim me pesë anëtarët e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.

Këto bisedime tashmë kanë filluar me një telefonatë në Shtëpinë e Bardhë më 26 qershor, në të cilën ai informoi presidentin Donald Trump për kontaktet që Parisi ka pasur me Teheranin “në ditët dhe orët e fundit”.

Shpresa jonë është që të ketë një konvergjencë të vërtetë të pikëpamjeve”, tha Macron, duke shtuar se synimi është “që të mos ketë rifillim” të ndërtimit bërthamor nga Irani.

Irani e ratifikoi traktatin për mospërhapjen e armëve bërthamore (NPT) në vitin 1970, duke u angazhuar të deklarojë materialin e tij bërthamor para Agjencisë Ndërkombëtare për Energji Atomike./REL/

Bota

Putin thotë se ka arritur “dakordim” me Trump për përfundimin e luftës në Ukrainë

Published

on

By

Presidenti rus Vladimir Putin tha se kishte arritur mirëkuptime me presidentin amerikan Donald Trump për përfundimin e luftës në Ukrainë, gjatë takimit të tyre muajin e kaluar në Alaskë, sipas BBC.

Por ai nuk tha nëse do të pranonte bisedime paqeje me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky të ndërmjetësuara nga Trump, i cili duket se kishte caktuar të hënën si afat për përgjigjen e Putinit.

Duke folur gjatë një samiti në Kinë, Putin vazhdoi të mbronte vendimin e tij për të pushtuar Ukrainën, duke fajësuar sërish perëndimin për luftën.

Pas takimit në Alaskë, i dërguari special amerikan Steve Ëitkoff tha se Putin kishte rënë dakord për garanci sigurie për Ukrainën, edhe pse Moska ende nuk e ka konfirmuar. Putin foli në Tianjin gjatë samitit të Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait, ku falënderoi Kinën dhe Indinë për mbështetjen e tyre dhe për përpjekjet për të zgjidhur krizën ukrainase.

Putin theksoi se dakordimi me Trumpin mund të hap rrugën për paqe, por përsëriti se lufta është rezultat i një grushtshteti të mbështetur nga perëndimi dhe përpjekjeve për të futur Ukrainën në NATO. Ai ka kundërshtuar gjithmonë anëtarësimin e Ukrainës në aleancën perëndimore.

Macron të premten tha se Putin përballej me një afat të Trump për të pranuar bisedime paqeje me Zelenskyn, ndërsa Trump vetë i dha disa javë për një përgjigje. Trump propozoi një marrëveshje të përhershme paqeje, pa hyrje të Ukrainës në NATO, por me garanci sigurie nga SHBA dhe Evropa, pa dërguar trupa.

Zelensky priste një kornizë të shkruar për garancitë e sigurisë këtë javë, por Rusia kritikoi propozimet perëndimore si “njëanshme” dhe vazhdoi sulmet ajrore, duke vrarë 23 persona në sulmin më të madh deri tani.

Gjermania dhe Franca kanë premtuar presion mbi Rusinë për të arritur marrëveshje.

Zelensky refuzoi një zonë tampon dhe akuzoi Rusinë se nuk është gati për diplomaci.

Continue Reading

Bota

Shkon mbi 600 numri i viktimave nga tërmeti në Afganistan

Published

on

Mbi 600 njerëz dyshohet se kanë vdekur pas një tërmeti me magnitudë 6.0 që goditi Afganistanin lindor pranë kufirit me Pakistanin,të dielën në mbrëmje.

Më shumë se 1 mijë e 300 persona janë plagosur ka bërë të ditur përmes një deklarate Ministria e Brendshme talebane, shkruan BBC.

Operacionet e shpëtimit janë ende në vijim ndërsa raportet nga zonat e prekura tregojnë edhe për dëme të mëdha materiale.

Tërmeti u regjistrua në orën 23:47 të së dielës, me epiqendrën rreth 27 km në verilindje të qytetit Jalalabad dhe me një thellësi vetëm 8 km, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA-së. Një tjetër tërmet me magnitudë 4.5 goditi të njëjtën zonë vetëm 20 minuta më pas.

 

Continue Reading

Bota

Tërmet i fuqishëm godet Afganistanin, raportohet për qindra viktima dhe të plagosur

Published

on

Qindra persona dyshohet se kanë humbur jetën dhe shumë të tjerë kanë mbetur të plagosur si pasojë e një tërmeti me magnitudë 6.0 të shkallës Rihter që goditi Afganistanin lindor, pranë kufirit me Pakistanin, mbrëmjen e së dielës.

Operacionet e shpëtimit janë ende në vijim ndërsa raportet nga zonat e prekura tregojnë për dëme të mëdha dhe viktima të shumta.

Sipas Ministrisë së Shëndetësisë, vetëm në një fshat janë raportuar fillimisht 30 viktima.

“Numri i viktimave dhe i të plagosurve është i lartë, por për shkak të vështirësive në aksesimin e zonës, ekipet tona janë ende në vendngjarje,” tha zëdhënësi i ministrisë, Sharafat Zaman.

Sediqullah Quraishi Badloon, zyrtar për informim në provincën Nangarhar, deklaroi për New York Times se numri i vdekjeve mund të ketë arritur në 250, shumica në provincën fqinje Kunar. Vetëm në Nangarhar janë konfirmuar nëntë viktima, shkruan rtsh.al.

Tërmeti u regjistrua në orën 23:47 të së dielës, me epiqendrën rreth 27 km në verilindje të qytetit Jalalabad dhe me një thellësi vetëm 8 km, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA-së. Një tjetër tërmet me magnitudë 4.5 goditi të njëjtën zonë vetëm 20 minuta më pas.

“Qindra të plagosur janë dërguar në spitalet e zonës,” tha Najibullah Hanif, kreu i informacionit për provincën Kunar. “Shifrat pritet të rriten ndjeshëm, pasi kemi pak rrugë dhe komunikim me zonat më të prekura.”

Qyteti Jalalabad, me një popullsi mbi 300,000 banorë dhe një ekonomi të mbështetur në tregti dhe bujqësi, ndodhet pranë kufirit me Pakistanin dhe është një nga zonat më të populluara të rajonit. Ndërtesat e ulëta të ndërtuara kryesisht me tulla balte dhe materiale të dobëta kanë kontribuar në shkallën e dëmtimeve.

Në rajonet malore të Kunarit dhe Nangarharit, pranë kufirit me provincën Khyber Pakhtunkhwa të Pakistanit, shumë banesa janë shembur plotësisht.

Afganistani është një nga vendet më të rrezikuara nga tërmetet në rajon për shkak të vendndodhjes së tij në zonën ku takohen pllakat tektonike indiane dhe euroaziatike. Vitin e kaluar, një seri tërmetesh në perëndim të vendit shkaktuan mbi 1,000 viktima, duke nënvizuar cenueshmërinë e vendit ndaj fatkeqësive natyrore.

Autoritetet kanë bërë thirrje për ndihmë ndërkombëtare dhe mbështetje urgjente humanitare për të përballuar pasojat e katastrofës.

Continue Reading

Bota

​Izraeli pretendon se ka vrarë zëdhënësin e Hamasit

Published

on

Abu Obeida, një zëdhënës i krahut të armatosur të Hamasit, u vra në një sulm ajror në qytetin e Gazës, njoftuan autoritetet izraelite.

Ministri i Mbrojtjes, Israel Katz, përgëzoi Forcat e Mbrojtjes të Izraelit (IDF) dhe agjencinë e sigurisë për “performancën e tyre të përsosur” në një postim në platformën X.

Katz paralajmëroi sot se shumë nga partnerët kriminelë të Obeida do të jenë në shënjestër të intensifikimit të fushatës në Gaza, duke iu referuar planit të miratuar së fundmi nga Izraeli për të pushtuar qytetin e Gazës.

IDF dhe agjencia e sigurisë izraelite në një deklaratë të përbashkët thanë se operacioni ishte i mundur për shkak të inteligjencës së mëparshme të mbledhur që identifikoi vendstrehimin e Obeida.

Pesë raketa goditën katin e dytë dhe të tretë të ndërtesës nga dy drejtime të ndryshme, duke synuar apartamentin ku ndodhej klinika dentare.

Hamasi nuk e ka konfirmuar vdekjen e zëdhënësit të tij, por grupi militant palestinez ka thënë më parë se dhjetëra civilë u vranë në sulmet izraelite në një ndërtesë banimi.

Obeida ishte ndër të paktët anëtarë të lartë të mbetur të krahut ushtarak Hamas para sulmit të 7 tetorit 2023 ndaj Izraelit.

Gjatë dy vjetëve të fundit, Obeida (40) ka mbajtur një seri fjalimesh antiIzrael në emër të krahut të armatosur të Hamasit, Brigadave al-Qassam. Në atë që mund të ketë qenë fjalimi i tij i fundit të premten, Obeida tha se fati i pengjeve të mbetura izraelite do të ishte i njëjtë me atë të anëtarëve të Hamasit, duke paralajmëruar Izraelin kundër pushtimit të Gazës.

Continue Reading

Të kërkuara