Lajmet

Pse kthimi i Viktor Bout në Rusi është kaq i rëndësishëm për Putinin?

Analizë nga Nick Paton Walsh.

Publikuar

Analizë nga Nick Paton Walsh, redaktor i CNN për Sigurisë Ndërkombëtare

Ky është shkëmbimi më i pabarabartë në rastet më të pamundshme, por ndoshta presioni intensiv i këtij momenti është arsyeja pse shkëmbimi i një ylli të basketbollit amerikan me një tregtar armësh rus përfundoi duke ndodhur tani.

Në sipërfaqe, Brittney Griner dhe Viktor Bout akuzohen për krime të ndryshme, në mënyrë qesharake. Griner u dënua në një koloni penale ruse për posedim të një grami të vetëm vaj kanabisi. Bout thuhet se është tregtari më pjellor i armëve i dekadave të fundit, duke nxitur konflikte në Afrikë dhe më gjerë – dhe më konkretisht është dënuar në një gjykatë amerikane për komplot për të vrarë amerikanët.

Por rrethanat dhe presioni politik nga të dyja palët e përmbysën këtë çekuilibër. Griner fitoi një rëndësi për amerikanët – bazuar në pretendimet e saj për pafajësinë dhe kapjen e saj flagrante si një peng gjeopolitik në prag të pushtimit rus të Ukrainës – që shtyri administratën Biden të fillonte negociatat me Kremlinin në pikën më të keqe të marrëdhënieve SHBA-Rusi, të paktën që nga fundi i Luftës së Ftohtë.

Rëndësia e madhe e Bout për Rusinë ka qenë gjithmonë enigma më e madhe. Si mundet që një njeri të jetë kaq i vlefshëm për Moskën që të shpenzojnë dekada duke kërkuar lirimin e tij në çfarëdo niveli që munden, dhe gjithashtu të jetë thjesht një pilot dhe tregtar global i pafajshëm dhe fatkeq, siç ka pretenduar ai? Kush është ky djalë që mohon gjithçka?

E intervistova Bout në vitin 2009 pas muajsh negociatash ndërsa ai ishte i burgosur në Bangkok. Ai është një poliglot që është fjalëpakë, simpatik dhe mund të rapsodizojë pafundësisht për listën e personazheve politikë me të cilët ka marrëdhënie personale globalisht.

Unë kam parë video të Bout në Kongo dhe në të gjithë Afrikën, ku ai ishte shumë afër konflikteve atje. Ai akuzohet, nga analistë të shumtë dhe hetime të OKB-së, për përhapjen e armëve të vogla në të gjithë atë kontinent gjatë viteve ’90 dhe fillim të viteve ’00, gjë që ai e mohoi. Madje kishte akuza që ai kishte armatosur edhe Al Kaedën, të cilat ai gjithashtu i mohoi. Kishte pak gjëra që ai nuk u akuzua se bënte dhe pak gjëra që ai nuk i mohoi. Ai u bë një lloj mashtruesi dhe fokusi i një filmi me aktorin Nicolas Cage të quajtur “Lord of War”.

Kjo është historia e karrierës: ai është njeriu që u bë i njohur si “tregtari i vdekjes”. Ajo për të cilën ai kaloi 14 vjet në burg dhe u ekstradua në SHBA, ishte një goditje komplekse nga Agjencia Amerikane e Zbatimit të Drogës, në të cilën ai u mashtrua duke rënë dakord të furnizonte me armë agjentët amerikanë që pretendonin të ishin terroristë kolumbianë – kjo për të vrarë amerikanët. Është e çuditshme që pas gjithë krimeve për të cilat Bout u akuzua, ai për të cilin u burgos ishte një komplot – një komplot, më shumë se një akt.

Sigurisht, ai është një pilot dhe një sipërmarrës. Ai ishte një përkthyes ushtarak me një të kaluar sovjetike. Por ka akuza se ai ka punuar në inteligjencën ruse dhe është bërë një aset për ta në furnizimin me armë në mbarë botën për të forcuar qëllimet gjeopolitike të Moskës. Kishte gjithashtu sugjerime se ai kishte shërbyer së bashku me rusë të lartë që tani janë afër Presidentit Vladimir Putin. Kjo mund të ketë shpjeguar intensitetin me të cilin amerikanët e kërkonin atë. Ai kurrë nuk ishte askushi.

Kishte gjithmonë një mistikë kurioze për Bout dhe shoqëruesit e tij. Po, ai ishte i pafajshëm, për gjithçka, do të thoshte. Por gjithashtu po, ai kishte pasur një jetë interesante. Gjithmonë ka pasur një mbyllje syri që ju merrni shpesh kur dikush e di se ka më shumë në një histori sesa thuhet hapur.

Surpriza më e madhe sot është, si ndodhi ky shkëmbim gjatë pushtimit rus dhe brutalizimit të Ukrainës? Ai thotë dy gjëra: se Moska dhe Uashingtoni janë në gjendje të bëjnë biznes edhe kur bombat ruse vrasin civilë të pafajshëm ukrainas, dhe Shtetet e Bashkuara i ofrojnë armë Ukrainës që po vrasin ushtarë rusë, dhe se fuqitë bërthamore mund të punojnë në çështje të tjera të mprehta ndërsa plumbat janë duke fluturuar. Kjo është një gjë e mirë për të gjithë në planet. Do të thotë se mbizotërojnë disa koka të ftohta dhe interesat bazë fitojnë.

Kjo gjithashtu tregon disa dobësi në anën e Putinit. Në një kohë kur ai po shfaq në mënyrë të ashpër retorikën bërthamore kundër Perëndimit, ai po pranon gjithashtu një marrëveshje diplomatike të profilit të lartë për të rikthyer një figurë me rëndësi të madhe, komplekse për elitën e Rusisë, komunitetin e inteligjencës dhe krenarinë kombëtare.

Ky është një njeri për të cilin shumë rusë të zakonshëm mund të kenë dëgjuar, dhe ai sigurisht ka një rëndësi mitologjike për elitën ruse. Ai nuk është dikush që Moska – për të perifrazuar sloganin e shëmtuar të pushtimit rus, në të cilin qindra trupa ushtarësh kanë mbetur të shpërndara në fushën e betejës – do të “lë pas”.

Këta janë pikërisht njerëzit me të cilët Putini dëshiron të fitojë favor tani. Marrëveshja mund të ketë qenë gjithashtu më egoiste: Shumë besojnë se kur Bout shërbeu në Afrikë, ai kishte lidhje të ngushta me anëtarët e elitës ruse tani afër Putinit (megjithëse Bout e ka mohuar edhe këtë).

A ishte kjo arsyeja pse SHBA shpenzoi kaq kohë dhe para për ta ndaluar atë? A mendonin se ai do të kthehej? Këtë mund të mos e dimë kurrë.

Po, është një fitore për Putinin, por një fitore që vjen me çmimin e ekspozimit të dobësisë së tij dhe nevojës së tij për të mbajtur elitën ushtarake në të cilën mbështetet./UBTNews/

Lajmet

Mustafa liston arsyet sipas të cilave çuan në shkarkimin e Arifit

Publikuar

nga

Qeveria serbe me 18 prill ka shpërndarë Kuvendin e Komunës të Preshevës, duke mos dhënë arsye. Me ç’rast i ka përfunduar mandati kryetarit të deritanishëm të komunës, Shqiprim Arifi.

Këtë shkarkim Arifi përmes një postimi në rrjetin social Facebook e quajti arbitrar. Ndërkohë është krijuar një organ i përkohëshëm deri zgjedhjet e ardhshme lokale, me në krye Ragmi Musaftën.  Ky i fundit në një intervistë për UBTnews thotw se Arifin nuk e shkarkoi qeveria por ai shkarkoi vetëvetën.

“Ka sikronizuar për të derdhur lotë krokodili për t’u viktimizuar, për të bërtitur dhe ankuar nga qeveria në Beograd dhe Presidenti i Serbisë sikur ata e kanë shkarkuar, jo ai ka shkarkuar vetveten sepse ai nuk ka qenë i aftë ta mbajë shumicën, nuk ka qenë i shkathtë të organizojë pushtetin vendor”, deklaroi ai.

E deri te shkarikimi i kryetarit të deritanishëm të Preshevës, ndikim të madh kishte edhe përshirja e ambasadorëve të akredituar në Serbi.

“Pas nëntë muajsh ndodhi sepse u angazhuan ambasadori Hill i SHBA-së, ambasadori i Organizatës së Sigurimeve dhe Bashkëpunimit Evropian me seli në Beograd sepse kanë ditur situatën në Preshevë. Ata komunikojnë vazhdimisht edhe me partitë politike opozitare dhe në këtë rast në sensin e presionit të opozitës serbe në Beograd që zgjedhjet lokale për komuna të bëhën njëkohësisht me zgjedhjet e Beogradit, pra të përsëriten ato të 17 dhjetorit tani me 2 qeshor inkoperuan edhe komunën e Preshevës”, tha ai.

Kjo është hera e tretë që Qeveria e Serbisë emëron Autoritetin e Përkohshëm për të udhëhequr Preshevën në shtatë vjetët e fundit. Gjatë këtyre shtatë vjetëve këto do të jenë zgjedhjet e katërta lokale.

Votimet lokale në Serbi do të mbahen me 2 qershor në më shumë se 80 qytete dhe komuna./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Mbrojtja e Mendimit dhe Krijimtarisë: Shënimi i Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale

Publikuar

nga

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Mbi 1 mijë e 600 persona mbesin ende në kërkim nga lufta e fundit në Kosovë

Sipas avokatit Naim Qelaj, ky është një fakt shqetësues.

Publikuar

nga

Institucioni i Avokatit të Popullit ka mbajtur një tryezë diskutimi me rastin e shënimit të Ditës Kombëtare të Personave të Pagjetur.

Në fjalën e tij, Avokati i Popullit, Naim Qelaj, tha se edhe pse kanë kaluar 25 vite nga lufta e fundit në Kosovës, ende mbetet i pazbuluar fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur dhe se sipas tij ky është një fakt shqetësues. Ai u bëri thirrje institucioneve vendore dhe komunitetit ndërkombëtar që të bëjnë presion mbi autoritetet përgjegjëse në mënyrë që të zbardhet fati i personave të zhdukur.

Qelaj tha se vendosja e fatit të personave të zhdukur në tavolinën e dialogut politikë Kosovë-Serbi është i papranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet.

“Kur kanë kaluar më shumë se 25 vite nga përfundimi i luftës në Kosovë ende nuk dihet fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur. Ky është fakt shqetësues dhe pa drejtësi për viktimat. Andaj avokati i popullit bën thirrje institucioneve vendore dhe të gjithë komunitetit që pa kompromis të shtroj presion të detyrojnë autoritetet përgjegjëse të ofrojnë të gjithë mbështetjen dhe të dhënat që të çojnë në zbardhjen e fatit të personave të zhdukur. Vendosja ne tavolinën e dialogut politik dhe qëllimi që të arrihet kompromis me fatet e personave të zhdukur është i pa pranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet”, tha Qelaj.

Ndërkaq, Andin Hoti, Kryetar i Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur në këtë tryezë tha se për vitin 2024 janë gërmuar katër lokacione në territorin e Kosovës, ndërsa në vitin 2000/2001 në varrezat masive në Serbi janë gjetur mbi 900 persona të zhdukur. Ai tha se çështja e personave të zhdukur tashmë është ndërkombëtarizuar.

“Rreth 20 persona apo eshtra të personave që janë të zhdukur ia kanë arrit me i zhvarrosë, kanë arritur me i marrë dhe janë nën procedurat e mëtutjeshme. Shumicën e rezultateve i kemi marr dhe për të tjerat jemi në pritje me ja dërguar familjarëve eshtrat e familjarëve të tyre. Ndërkaq në vitin 2024 deri më tani i kemi gërmuar 4 lokacione me ç’rast i presim edhe 12 lokacione tjera që t’i realizojmë në kuadër të viti 2024. Në numër total janë mbi 2 mijë e 800 lokacione të tjera të gërmuara në Republikën e Kosovës. Kur flasim për territorin e Serbisë është çështje tjetër. U përmend që 950 persona kanë arritur që të gjinden në varrezat masive të Serbisë. 95 për qind nga ta janë gjetur në vitin 2000-2001 në tri varreza masive. Mendoj që Kosovës jo vetëm tashti por edhe në të kaluarën iu ka nevojitur një dokumentim, një hartim i asaj çka ka ndodh nuk nevoja asnjë klasifikim shpikje apo përgënjeshtrim por thjesht një dokumentim i gjithë atyre krimeve një bashkëpunim i tyre krimeve ose një bashkim i atyre dokumenteve në një institucion të vetëm. Kanë punuar pa rreshtuar edhe në forma të ndryshme edhe në kushte të ndryshme megjithatë shteti deri sot nuk është që ka pasur një institucion të qartë se ku dhe si do të ruhen gjitha këto dokumente. Përveç kësaj mendoj jam i bindur plotësisht që delegacioni i Serbisë i ka të gjithë informacionet për Kosovën, thjesht duhet me pas vullnetin, kurajën me i dhënë ato dhe mu përball me drejtësi mandej. Deri sa kjo nuk arrihet natyrisht që kjo do të jetë e vështirë. Natyrisht që ne do të kemi edhe gishtin të drejtuar nga ne sepse është normale përderisa kjo nuk arrihet e kemi shumë të vështirë. Jemi munduar 2 vite, kemi shkuar në Bruksel me ekipin e dialogut dhe kemi futur në kuadër të dialogut personat e zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar çështjen e personave të zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar e kemi ngrit në nivel demokratik në mënyrë që me pas një garancion e ai garancion të jetë BE. Më në fund, më 2 maj kemi arritur ta miratojmë, jo ta nënshkruajmë, deklaratën e personave të zhdukur si rrjedhojë e Aneksit të Ohrit”, tha Hoti.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Osmani për fjalimin e Vuçiqit në KS të OKB-së: Ai ka bërë një sërë deklaratash pastraumatike

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani, është deklaruar rreth reagimit të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, për prezencën e katër grave heroina të Kosovës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.

Osmani ka thënë se në Këshill është thënë vetëm e vërteta para syve të gjithë botës. Sipas saj, të vërtetën nuk mundet ta sulmoj e mohoj askush, e as Serbia.

“Ai ka bërë një sërë deklaratash pos traumatike. Ajo çfarë kemi bërë ne thjesht e kemi thënë të vërteten, vetëm të vërtetën para syve të botës dhe nuk mundet askush ta sulmoj as ta mohoj, e as Serbia. Të gjitha gjërat që kam thënë në seancë janë të gjitha të konfirmuara nga raportet ndërkombëtare dhe vendimet e gjykatave ndërkombëtare”, ka thënë Osmani.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, bashkë me Fahrije Hotin, Vasfije Krasniqin, Elhame Muqollin dhe Shyhrete Tahirin, kanë marrë pjesë në mbledhjen e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.

Vuçiq tha se në mbledhjen e OKB-së janë sjellë njerëz që nuk janë pjesë e mbledhjes dhe se Osmani sipas tij i ka sjellur për ta fajësuar Serbinë. Ndërkaq presidentja duke e quajtur përgjigjen e Vuçiqit propagandë tha se gratë e dhunuara në Kosovë janë avokate dhe kanë kapacitet për të qenë pjesëtare të kabinetit të saj.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara