Bota

Presidenti i Koresë së Jugut përballet me shkarkim për shkak të ligjit ushtarak

Published

on

Partitë opozitare të Koresë së Jugut e dorëzuan të mërkurën një mocion për shkarkimin e presidentit Yoon Suk Yeol, i cili po përballet me trysni për të dhënë dorëheqje disa orë pasi përfundoi ligji jetëshkurtër ushtarak i shpallur nga ai.

Mocioni, i dorëzuar bashkërisht nga partia kryesore opozitare, Partia Demokratike, dhe pesë parti të tjera më të vogla opozitare, mund të hidhet në votim hiç më larg se të premten.

Këshilltarët e lartë dhe sekretariati i Yoonit e kanë ofruar dorëheqjen kolektivisht. Ndërkohë, anëtarët e kabinetit të tij, përfshirë ministrin e Mbrojtjes Kim Yong Hyun, përballen gjithashtu me thirrje për dorëheqje.

Të martën në mbrëmje, Yoon papritur e shpalli ligjin ushtarak, duke u zotuar t’i shfaroste forcat “antishtetërore”, pasi hasi në vështirësi për ta shtyrë përpara agjendën e tij në Parlamentin e mbizotëruar nga opozita. Por, ligji i tij ushtarak u zbatua për vetëm rreth gjashtë orë, pasi Asambleja Kombëtare votoi për ta rrëzuar atë.

Partia Demokratike liberale në opozitë, e cila ka shumicën në Parlamentin me 300 ulëse, tha të mërkurën se deputetët e saj vendosën t’i bënin thirrje Yoonit të japë dorëheqjen menjëherë, ose ata do të ndërmarrin hapa për ta shkarkuar atë.

“Shpallja e ligjit ushtarak nga presidenti Yoon Suk Yeol ishte shkelje e qartë e Kushtetutës. Nuk i përmbushi asnjë nga kërkesat për shpalljen e tij”, tha Partia Demokratike në një komunikatë.

“Shpallja e ligjit ushtarak nga ai ishte fillimisht e pavlefshme dhe shkelje e rëndë e Kushtetutës. Ishte një akt i rëndë rebelimi dhe ofron baza të përsosura për shkarkimin e tij”, sipas saj.

Për ta shkarkuar Yoon nevojiten dy të tretat e votave në Parlamentit, apo votat e 200 nga 300 anëtarët e tij. Partia Demokratike dhe partitë e tjera të vogla opozitare së bashku kanë 192 ulëse. Por, kur Parlamenti e rrëzoi shpalljen e ligjit ushtarak nga Yoon, me një votim 190-0, 18 deputetë nga partia e Yoon, Fuqia e Popullit, votuan për ta rrëzuar ligjin ushtarak, sipas zyrtarëve të Asamblesë Kombëtare.

Nëse Yoon shkarkohet, atij do t’i hiqet pushteti kushtetues derisa Gjykata Kushtetuese të vendosë për fatin e tij. Kryeministri Han Duck-soo, njeriu numër dy në Qeverinë e Koresë së Jugut, do t’i marrë përsipër përgjegjësitë presidenciale.

Të paktën gjashtë nga nëntë gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese duhet ta mbështesin mocionin e paraqitur nga deputetët që Yoon të shkarkohet nga detyra. Por, tani për tani gjykata ka vetëm gjashtë gjyqtarë pas daljes në pension të tre prej tyre, që është një më pak se minimumi prej shtatë gjyqtarësh të nevojshëm për ta trajtuar një çështje si shkarkimi i presidentit.

Pas vendimit të Yoon për ta shpallur ligjin ushtarak, trupat e pajisura me armatim të plotë luftarak, përfshirë pushkë, tentuan t’i mbanin protestuesit larg Asamblesë Kombëtare, ndërsa helikopterët ushtarakë fluturonin mbi dhe përreth dhe ateronin në afërsi.

Nuk është e qartë se si 190 deputetët ishin në gjendje të futeshin në sallën e Parlamentit për të votuar për rrëzimin e vendimit të Yoon për shpalljen e ligjit ushtarak.

Nuk është raportuar se ka pasur dhunë të madhe. Ushtria dhe policia u larguan vonë nga mjediset e Asamblesë Kombëtare pas votimit të deputetëve për ta rrëzuar ligjin ushtarak.

Lideri i Partisë Fuqia e Popullit, Han Dong-hun, i kërkoi Yoon-it të shpjegojë pse e mori atë vendim dhe ta shkarkojë ministrin e Mbrojtjes Kim Yong Hyun, i cili e kishte këshilluar ta shpallte ligjin ushtarak.

Sipas Kushtetutës së Koresë së Jugut, presidenti mund ta shpallë ligjin ushtarak gjatë “kohës së luftës, situatave të ngjashme me luftën, ose gjendjeve të tjera emergjente kombëtare”, të cilat kërkojnë përdorimin e forcave ushtarake për ta kufizuar lirinë e shtypit, tubimeve dhe të drejtave të tjera për të ruajtur rendin.

Shumë vëzhgues vënë në dyshim nëse Koreja e Jugut është aktualisht në një gjendje të tillë.

Kushtetuta gjithashtu thekson se presidenti duhet ta respektojë kërkesën e Asamblesë Kombëtare për heqjen e ligjit ushtarak me një votim shumice.

Disa ekspertë thonë se Yoon qartazi ka shkelur Kushtetutën në mënyrën se si ai e shpalli ligjin ushtarak. Ndërsa ligji ushtarak lejon “masa speciale” për të kufizuar liritë individuale dhe autoritetin e agjencive dhe gjykatave, Kushtetuta nuk lejon që puna e Parlamentit të kufizohet.

Por, duke e zbatuar vendimin e Yoon të martën, Ushtria e Koresë së Jugut shpalli pezullimin e aktiviteteve parlamentare dhe dërgoi trupa për të mos i lejuar deputetët të hynin në Asamblenë Kombëtare./REL/

Bota

Spanja kundërshton rritjen e shpenzimeve për mbrojtjen e NATO-s

Published

on

By

Spanja e ka hedhur poshtë kërkesën e NATO-s për t’i shpenzuar 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto (PBB) për nevojat e mbrojtjes, duke e quajtur atë “të paarsyeshëm”.

Në një letër dërguar të enjten sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, kryeministri spanjoll, Pedro Sanchez, tha se Spanja “nuk mund të zotohet për një synim të veçantë shpenzimesh në përqindje të prodhimit të brendshëm bruto” në samitin e ardhshëm të NATO-s në Hagë.

Shumica e vendeve aleate të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në NATO pritet ta mbështesin kërkesën e presidentit amerikan, Donald Trump, që ato t’i shpenzojnë 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për nevojat e tyre ushtarak dhe të mbrojtjes.

Në fillim të qershorit, Suedia dhe Holanda thanë se synojnë ta arrijnë këtë synim të ri.

Nga 32 vende sa ka aleanca ushtarake, Spanja është vendi me shpenzimet më të ulëta për mbrojtje, pasi i harxhon më pak se 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen.

Në prill, Sanchez tha se Qeveria spanjolle do t’i rrisë shpenzimet për mbrojtjen për 10.5 miliardë euro për ta arritur cakun e mëparshëm të NATO-s prej 2 për qind të prodhimi të brendshëm bruto.

Continue Reading

Aktualitet

“Hera e dytë që vdes”, fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, përgënjeshtron lajmin e vdekjes së saj

Published

on

Mediat në Gjermani dhe Austri riprodhuan të martën lajmin e rremë për vdekjen e autores fituese të Çmimit Nobel për letërsi, Elfriede Jelinek, e cila megjithatë siguroi Agence France-Presse se ishte mirë.

“Përsëri? Kjo është hera e dytë që vdes. Më ndodhi edhe mua vitin e kaluar. Por unë jam ende këtu”, komentoi me humor shkrimtarja 78-vjeçare.

Informacioni u postua në X, në një llogari që supozohej se i përkiste një dege të një shtëpie botuese gjermane, dhe u riprodhua nga mediat, duke provokuar reagime të forta emocionale në faqet e rrjeteve sociale.

“Kjo është hera e dytë që vdes”, tha fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, për lajmin e vdekjes së saj në media.

Para se e njëjta llogari të postonte një mesazh që zbulonte se ishte mashtrim, i krijuar “nga unë, gazetari italian Tommaso Debenedetti”, shtëpia botuese Rowohlt Verlag, titulli dallues i së cilës u përdor për të përhapur mashtrimin makabër nëpërmjet një llogarie të rreme, e mohoi informacionin nëpërmjet X dhe Facebook.

Tommaso Debenedetti, të cilin disa media e paraqesin si një “mësues shkolle të mesme në Romë”, ka përhapur lajme të rreme në internet për vite me radhë, për të treguar pakujdesinë e gazetarëve që nxitojnë t’i ritransmetojnë ato pa i verifikuar.

Politikanët janë mashtruar gjithashtu. Më 2022, një anëtar i parlamentit bëri thirrje për një minutë heshtje gjatë një takimi të komisionit parlamentar për të përkujtuar vdekjen e ish-kancelarit austriak Franz Wranitzky, informacioni për të cilin u përhap nga i njëjti burim.

Elfriede Jelinek, një banore e Vjenës, është ndër shkrimtarët e gjuhës gjermane që po lexohen gjithnjë e më shumë, veçanërisht në Francë.

Romani i saj Pianistja u adaptua në një film nga Michael Haneke (Mësuesja e Pianos, 2001).

Në vitin 2004, ajo iu bashkua rrethit shumë të vogël të grave që janë vlerësuar me Çmimin Nobel në Letërsi.

Continue Reading

Bota

Kremlini: Ndërhyrja e SHBA-së në luftimet Izrael-Iran mund të shkaktojë një luftë më të gjerë në rajon

Published

on

By

Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk duhet të ndërhyjnë ushtarakisht në luftimet midis Izraelit dhe Iranit, tha sot zëdhënësi i Kremlinit, Dmitri Peskov – mes spekulimeve të vazhdueshme se presidenti i SHBA-së, Donald Trump mund të urdhërojë bombardimin e lokacioneve bërthamore iraniane.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Peskov tha se ndërhyrja e Uashingtonit mund të shkaktonte një “spirale përshkallëzimi” dhe një luftë më të gjerë në rajon.

Kremlini tha se presidenti Vladimir Putin kishte zhvilluar një bisedë telefonike me presidentin kinez, Xi Jinping rreth situatës në Lindjen e Mesme.

Presidenti Xi ka mbështetur rolin e mundshëm të Putinit si ndërmjetës ne konfliktin Izrael-Iran.

Putini ka planifikuar të vizitojë Kinën më 2 shtator.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Putin tha se Rusia nuk do ta braktiste punën e saj në centralin bërthamor të Bushehr-it në Iran – ku ai tha se po punonin rreth 600 ekspertë rusë.

Ne nuk do të largohemi”, tha Putin.

Moska mbështet përdorimin paqësor të energjisë bërthamore në Iran, por kundërshton blerjen e armëve bërthamore nga ana e tij./atsh

Continue Reading

Bota

Finlanda tërhiqet nga Traktati i Otavës që ndalon përdorimin e minave tokësore

Published

on

By

Finlanda ka vendosur të tërhiqet nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit (anti-njeri), për shkak të shqetësimeve të sigurisë të shkaktuara nga Rusia, transmeton Anadolu.

Sipas agjencisë finlandeze të lajmeve YLE, në Parlamentin finlandez u mbajt një votim për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit.

Vendimi për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës u miratua me 157 vota pro dhe 18 kundër në një votim ku morën pjesë 175 deputetë. Vendimi duhet të miratohet nga presidenti. Finlanda do të fitojë të drejtën për të grumbulluar dhe vendosur mina 6 muaj pasi të njoftojë OKB-në dhe vendet e tjera palë për vendimin.

Raporti i përgatitur nga Komisioni Parlamentar i Punëve të Jashtme mbi propozimin e qeverisë për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës theksoi se minat janë një mjet mbrojtës për Finlandën dhe janë bërë të nevojshme në mjedisin e sigurisë në dobësim.

Ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Edvard Hakkanen në një postim në llogarinë e tij në mediat sociale, përgëzoi deputetët që morën pjesë në votim duke thënë: “Mesazhi është i qartë: Finlanda është e bashkuar dhe e vendosur për të forcuar aftësitë e saj mbrojtëse”.

Presidenti finlandez Alexander Stubb e kishte mbrojtur tërheqjen nga traktati me arsyetimin se është fqinj me Rusinë, të cilën e cilësoi si një “shtet agresiv dhe imperialist”. Ndërkohë, në Parlament u votua edhe mendimi shtesë i komisionit se Finlanda do të vazhdojë mbështetjen e saj të fortë për aktivitetet humanitare, siç është pastrimi i minave në rajonet e krizës.

Polonia, Lituania, Estonia dhe Letonia njoftuan gjithashtu se kanë planifikuar tërheqjen nga Traktati i Otavës për shkak të shqetësimeve për sigurinë në rajon.

– Traktati i Otavës

Traktati i Otavës, i cili hyri në fuqi më 1 mars të vitit 1999, që njihet ndryshe shkurtimisht si “Traktati i Ndalimit të Minave”, është një Traktat për “Ndalimin, përdorimin, Grumbullimin (stokut), Prodhimin dhe Transferimin e Minave Anti-Personel dhe lidhur me Shkatërrimin e Tyre”.

Në Traktatin e Otavës janë palë 164 vende ndërsa 132 e kanë nënshkruar dhe ratifikuar traktatin.

Asnjë nga vendet që kanë nënshkruar traktatin nuk prodhon mina tokësore. Ndërsa 12 vendet që nuk i janë bashkuar traktatit janë: Rusia, Kina, SHBA-ja, Kuba, India, Pakistani, Irani, Mianmari, Koreja e Veriut, Koreja e Jugut, Singapori dhe Vietnami. Këto vende ende rezervojnë “të drejtën për të prodhuar mina”.

Continue Reading

Të kërkuara