Lajmet
Përballë heshtjes së drejtësisë: Krimet e luftës në Kosovë ende pa dënim!
Published
1 month agoon
By
UBT NEWSMbi dy dekada pas përfundimit të luftës në Kosovë, drejtësia për viktimat dhe familjet e tyre ende mbetet e paplotë. Edhe pse ka kaluar një kohë e gjatë që nga përfundimi i luftës së vitit 1998-1999, qindra raste të krimeve të luftës mbeten të pazbardhura dhe autorët e këtyre krimeve vazhdojnë të jenë të lirë. Ky dështim për të sjellë drejtësi ka shkaktuar një zhgënjim të thellë, jo vetëm tek ata që kanë humbur të dashurit e tyre, por edhe tek shoqëria kosovare në përgjithësi. Mungesa e një verdikti të qartë dhe të drejtë për ato ngjarje tronditëse ka krijuar një ndjenjë të fortë të padrejtësisë, duke e vështirësuar procesin e pajtimit dhe rehabilitimit të shoqërisë kosovare.
Sipas të dhënave nga organizatat e të drejtave të njeriut dhe burimeve institucionale, qindra raste të krimeve të luftës, të cilat përfshijnë ekzekutime masive, tortura, përdhunime dhe zhdukje me forcë, ende qëndrojnë të pazgjidhura, duke krijuar një hendek të thellë mes asaj që është bërë deri tani dhe asaj që pritej të arrihej. Përpjekjet për të hetuar dhe ndjekur penalisht autorët e këtyre krimeve janë ngadalësuar, ndërsa përparimi i pasigurt në këto procese ka forcuar ndjenjën e paqartësisë dhe të pafuqisë për të sjellë drejtësi. Ky ngadalësim i prokurorive dhe mungesa e veprimit të vendimmarrësve, përveç se po vonojnë zgjidhjen e këtyre çështjeve, kanë treguar gjithashtu një mungesë të vullnetit politik, si në nivelin ndërkombëtar, ashtu edhe në atë vendor. Ndërkohë që viktimat dhe familjet e tyre vazhdojnë të kërkojnë drejtësi, shoqëria kosovare mbetet e ndarë dhe e ngarkuar me një të kaluar të dhimbshme, që kërkon një trajtim të drejtë dhe të merituar.
Një fshat shqiptar i djegur gjatë Luftës në Kosovë në vitin 1999.
Për familjet e viktimave, kjo situatë mbetet një plagë e hapur që nuk shërohet, pasi mungesa e rezultateve konkrete ka krijuar ndjenjën e braktisjes nga institucionet e drejtësisë. Përveç dhimbjes, ata përballen me peshën e një sistemi që duket se i ka harruar.
Për të kuptuar më mirë pengesat dhe mundësitë për përmirësim, biseduam me avokatin Ardian Bajraktari i cili ndau me ne këto pikëpamje:
Cilat janë sfidat kryesore ligjore që hasen në hetimin dhe ndjekjen e krimeve të luftës në Kosovë dhe si mund të adresohen ato?
Koha është një faktor shumë i rëndësishëm dhe “armik i padukshëm” ne drejtim të hetimit dhe vënies para përgjegjësisë së kryerësve të krimeve të luftës, qoftë të urdhërdhënësve qoftë të ekzekutorëve.
Gjithashtu sfidë është edhe përshkrimi faktik i veprimeve, përkatësisht përshkrimi sa më i detajuar i rrethanave që e karakterizojnë ngjarjen. Një sfidë po ashtu shumë e madhe është mosgatishmëria e shtetit serb për të bashkëpunuar dhe vendosur drejtësi për atë që ka ndodhur, madje kjo e fundit po vazhdon të jetë strehë për një numër kriminelësh, të cilët po i shmangen ballafaqimit me drejtësinë.
Banorët shëtisin nëpër qendrën e shkatërruar të Gjakovës, 1999
A mendoni se ka pasur përpjekje të mjaftueshme nga ana e institucioneve të Kosovës për të mbështetur dëshmitarët dhe viktimat e krimeve të luftës, dhe si mund të përmirësohet ky proces?
Nuk vlerësoj se është bërë mjaftueshëm, pavarësisht faktit se për një kohë relativisht të gjatë këto krime kanë qenë kompetencë e autoriteteve ndërkombëtare, fillimisht e UNMIK-ut, pastaj e EULEX-it. Megjithatë, në raport me viktimat dhe dëshmitarët, ka mundur dhe është dashur të bëhet më shumë. Ndonëse është relativisht vonë, tashmë kemi të themeluar me ligj të veçantë Institutin për dokumentimin e krimeve të luftës, kemi shtim të kapaciteteve në kuadër të policisë, ndërsa prokuroria përkatësisht Prokuroria Speciale, duhet forcuar më tepër, me qëllim që të adresohet kjo çështje.
Trupat e shqiptarëve të vrarë nga forcat serbe, që u hodhën në varre masive, u shpëtuan dhe morën një varrim të përshtatshëm, Gjakovë, 1999.
Si ndikon presioni politik në zhvillimin e hetimeve për krimet e luftës në Kosovë? A ka pasur ndikime që kanë penguar drejtësinë dhe zbardhjen e të vërtetës?
Procesin politik dhe ndikimin në këtë aspekt duhet parë në disa aspekte, e para si rezultat e mendësisë së vjetër që vazhdon ta shoqëroj fqinjin tonë verior, akoma kjo sfidë mbetet e pa adresuar, e në planin e brendshëm, politika duhet mbështetur sa më shumë organet e zbatimit të ligjit, me theks të veçantë prokurorinë, prandaj politika qoftë direkt, qoftë indirekt ka rol në proceset e tilla, pavarësisht faktit se jo në pak raste na rastisë të dëgjojmë shumë fjalë, por që të njëjtat pastaj nuk materializohen në vepra.
Varrimi i shqiptarëve të vrarë nga forcat serbe, Korrik 1999
Për sa i përket pasigurisë ligjore dhe frikës nga hakmarrja, çfarë masash mund të merren për të siguruar që dëshmitarët dhe viktimat do të ofrojnë dëshmitë e nevojshme për hetimet e krimeve të luftës?
Legjislacioni ynë ofron mjaftueshëm masa mbrojtëse, përfshirë edhe mbrojtjen e identitetit të dëshmitarëve, kur kjo vlerësohet e nevojshme. Prandaj, në këtë drejtim, roli dhe dëshmia e të gjithë atyre që kanë qenë dëshmitarë të vrasjeve, masakrave e maltretimeve të shumta gjatë luftës, është shumë e rëndësishme dhe ndikon në vendosjen e drejtësisë. Për këtë arsye, ftoj qytetarët që ta bëjnë këtë gjë, të dëshmojnë. Nuk duhet të kihet frikë nga e vërteta, ajo duhet të zbardhet, dhe çdo individ që dëshmon për atë që ka parë e përjetuar, kontribuon në zbardhjen e saj.
Si mund të përmirësohet bashkëpunimi ndërkombëtar në hetimin e krimeve të luftës në Kosovë, dhe cilat janë masat që mund të merren për të forcuar këtë bashkëpunim?
Bashkëpunimi juridik ndërkombëtar është para së gjithash një refleksion i vullnetit politik të shteteve respektive. Natyrisht, bashkëpunimi është shumë i rëndësishëm, por në këtë aspekt duhet pranuar se mundësitë e shteteve të vogla, siç jemi ne, janë të kufizuara. Andaj, mbetet që të koordinohemi me aleatët dhe miqtë tanë të përhershëm për ta adresuar këtë sfidë, mbi të gjitha si çështje humane.
Marinsat amerikanë ofrojnë siguri ndërsa anëtarët e Ekipit të Mjekësisë Ligjore të Policisë Mbretërore Kanadeze po hetojnë një vend varri në një fshat në Kosovë më 1 korrik 1999.
A është e mundur që në të ardhmen, Kosova të krijojë një sistem të fuqishëm të drejtësisë që mund të zbardhë të gjitha krimet e luftës dhe të ndihmojë në ndihmën e viktimave dhe dëshmitarëve?
Tashmë, legjislacioni është mjaft i konsoliduar, duke përfshirë edhe mundësinë e gjykimit në mungesë për kategorinë e veprave penale që lidhen me krimet e luftës. Kohëve të fundit, kemi një numër aktakuzash dhe procese gjyqësore që po zhvillohen. Natyrisht, sfidë mbetet kapja e të akuzuarve dhe vënia e tyre para drejtësisë, qoftë si të akuzuar, qoftë si të dënuar, kur ndaj tyre zhvillohet gjykimi në mungesë. Drejtësi dhe vendosje të drejtësisë do të mund të kemi vetëm atëherë kur të gjithë ata që kanë kryer krime, qoftë si urdhërdhënës, qoftë si ekzekutorë, ta marrin dënimin e merituar. Për të arritur këtë, ka shumë punë për institucionet e Kosovës. Viktimat do të marrin satisfaksion vetëm atëherë kur kriminelët të marrin dënimin e merituar.
Memorial për viktimat shqiptare në Vushtrri.
Në një kontekst ku drejtësia duket ende e largët dhe plagët e luftës mbeten të hapura, familjarët e viktimave të krimeve të luftës kërkojnë vetëm një gjë: të vërtetën dhe dënimin e atyre që shkaktuan vuajtjen e pafundme, për të mundur, pas kaq shumë vitesh, të ndiejnë edhe një shenjë lehtësimi. Kjo është kërkesa e drejtpërdrejtë e atyre që ende vuajnë nga humbja e të dashurve, që shpresojnë se drejtësia do të bëjë që e kaluara të mos mbetet e padukshme.
Drejtësia për krimet e luftës nuk është vetëm një nevojë për viktimat dhe familjet e tyre, por një themel i domosdoshëm për ndërtimin e një shoqërie të drejtë dhe paqësore. Ndërsa drejtësia nuk do të mund të kthejë ata që u humbën, ajo ka një fuqi shëruese për të mbledhur copëzat e shkatërruara të shoqërisë dhe për të krijuar një besim të ri mes qytetarëve dhe institucioneve. Përmes kësaj, sigurohet që krimet e së kaluarës të mos përsëriten kurrë, dhe që një shoqëri e re, e cila është e angazhuar për paqen dhe drejtësinë, të marrë jetë./UBTNews/
Gazetare: Fjolla Gashi
Lajmet
Organizatat ndërkombëtare bëjnë thirrje që LVV-ja të mos i bojkotojë disa media
Published
6 hours agoon
January 10, 2025By
UBTnewsTrembëdhjetë organizata botërore dhe rajonale, që merren me lirinë e medias, kanë thënë se janë të shqetësuara lidhur me vendimin e fundit të partisë në pushtet në Kosovë, Lëvizja Vetëvendosje, për të bojkotuar disa kanale televizive gjatë fushatës zgjedhore për zgjedhjet parlamentare, që nis më vonë gjatë kësaj jave.
Këto organizata kërkuan që Kurti dhe partia e tij, Lëvizja Vetëvendosje të heqin dorë nga vendimi për të bojktuar disa media në Kosovë.
“Ne e kuptojmë se asnjë arsyetim formal nuk është dhënë ndaj këtyre televizioneve për këtë vendim”, u tha në letrën e hapur dërguar kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, njëherësh kreu i LVV-së, nga 13 organizata.
Një ditë më herët, Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës e cilësoi këtë vendim si përpjekje për të “minuar rolin e gazetarëve dhe mediave” për ta mbajtur përgjegjëse Lëvizjen e Kurtit “për politikat e saj”.
“Gjatë katër vjetëve të fundit, si Reagim i Shpejtë për Lirinë e Medias [MFRR] kemi monitoruar nga afër zhvillimet sa i përket lirisë së mediave dhe kemi qenë dëshmitarë të rënies së lirisë së medias në Kosovë. Më 2022, Platforma për Siguri të Gazetarëve i Këshillit të Evropës ka vizituar Kosovën për të vlerësuar gjendjen e lirisë së medias dhe mbrojtjen e gazetarëve. Përderisa është vërejtur pak progres, misioni erdhi në përfundim se ‘retorika toksike dhe fushatat e shpifjeje kundër mediave, financimi joadekuat i transmetuesit publik dhe mungesa e transparencës minojnë progresin’”, u tha në letrën drejtuar Kurtit.
Organizatat kërkuan që LVV-ja të sigurohet që t’u japë atyre qasje të barabartë në informacionin publik. Ato thanë se të gjithë gazetarët duhet të jenë në gjendje që të raportojnë lirshëm dhe drejtë gjatë periudhës zgjedhore.
“Duke bojkotuar televizionet tradicionale, minohet e drejta e publikut për t’u informuar dhe roli thelbësor i gazetarëve për të promovuar transparencë dhe llogaridhënie”, u tha në letër./REL/
Lajmet
Policia e Kosovës shpalos planin për zgjedhjet parlamentare
Published
6 hours agoon
January 10, 2025By
UBTnewsPolicia e Kosovës ka hartuar urdhrin operativ policor dhe ka bërë të gjitha planifikimet për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.
Plani operativ ka katër faza – periudha parazgjedhore apo përgatitore vlerësuese,
angazhimi në ofrimin e sigurisë gjatë fushatës zgjedhore, garantimi i sigurisë në fazën kyçe të ditës së zgjedhjeve dita (Z), periudha pas zgjedhjeve që parasheh transportin nën përcjellje dhe siguri të PK-së, të materialit sensitiv e deri në përfundim të procesit.
Ndërsa faza e parë pothuajse është realizuar, policia është në fillim të zbatimit të fazës së dytë – krijimi i një klime të qetë dhe të sigurt para-gjatë dhe pas procesit të zgjedhjeve, sigurimi i qendrave të votimit, këshillave komunale të zgjedhjeve, depove komunale, qendrës së numërimit të rezultateve dhe depove qendrore, përcjellja e sigurt dhe sigurimi i gjithë materialit sensitiv zgjedhor nga të gjitha destinacionet e parapara sipas planit të sigurisë deri në përfundimin e operacionit policor, që ndërlidhet me procesin zgjedhor.
Policia paralajmëron se do të ketë procedim të çdo vepre penale kundër të drejtës së votimit në koordinim dhe bashkëpunim me Prokurorinë e Shtetit, ku janë caktuar zyrtarë/hetues në të gjitha drejtoritë rajonale për trajtimin e çdo rasti të mundshëm.
Po ashtu janë caktuar koordinatorë të Policisë me KQZ-në si dhe janë dhënë udhëzime për zyrtarët policorë lidhur me detyrat dhe përgjegjësitë e tyre ligjore gjatë procesit zgjedhor.
Policia fton qytetarët të raportojnë çdo rast të kundërligjshëm që ndërlidhet me sigurinë dhe procesin zgjedhor në numrat e telefonit 192, 038 550 999, adresa elektronike [email protected] ose në stacionet më të afërta policore.
Lajmet
Kurti takohet me Verma, ankohet për mos zbatim të marrëveshjes bazë nga Serbia
Published
7 hours agoon
January 10, 2025By
UBTnewsKryeministri Albin Kurti ka pritur sot në takim zëvendës sekretarin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma, me të cilin ka diskutuar mbi avancimin e raporteve ndërshtetërore dhe procesin e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.
I pari i qeverisë vuri theksin te shkeljet e vazhdueshme të Serbisë ndaj Marrëveshjes bazike, që vijnë si rezultat edhe i mos nënshkrimit të saj dhe aneksit të zbatimit, si dhe mosdorëzimin e terroristit Milan Radoiçiq dhe grupit të tij përgjegjës për sulmin terrorist në Banjska.
Kurti shprehu mirënjohjen për mbështetjen e palëkundur të SHBA-së dhe partneritetin mes dy vendeve në etapat e shtet-ndërtimit si aleati kryesor dhe strategjik për Kosovën.
Në takim u diskutua edhe mbi veprimet e shpejta të ndërmarra nga Kosova për strehimin e refugjatëve afganë dhe rreshtimin me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian në dënimin dhe sanksionimin e agresionit ushtarak të Rusisë ndaj Ukrainës.
Kurti ka folur edhe mbi zhvillimin dhe progresin e Kosovës në katër vjetët e fundit, orientimin strategjik për anëtarësim në NATO dhe BE.
“Me rritjen ekonomike në njërën anë dhe progresin demokratik në anën tjetër, Kosova ka dëshmuar që zhvillimi ekonomik dhe përparimi demokratik shkojnë krah për krah”, u shpreh ai.
Kujtojmë, gjatë ditës zëvendës sekretari i Shtetit amerikan për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma është pritur në takim edhe nga presidentja e Kosovës Vjosa Osmani.
Lajmet
Lista Serbe e akuzon KQZ-në se po ia mohon të drejtën për vëzhgim e kontroll në ditën e zgjedhjeve
Published
8 hours agoon
January 10, 2025By
UBTnewsLista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë, ka shprehur pakënaqësi për përbërjen e komisioneve zgjedhore për numërimin e votave për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në vendvotime dhe në qendrat e numërimit të votave.
Ajo e ka akuzuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) se e ka dëmtuar atë, pasi në shumë komuna, Lista Serbe nuk ka anëtarë të vet për të “kontrolluar ligjshmërinë, legjitimitetin dhe karakterin demokratik të zgjedhjeve”.
Zyrtari i kësaj partie, Igor Simiq, tha në një konferencë për media se partia e Nenad Rashiqit, Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, është “favorizuar” dhe se, në disa raste, ka më shumë anëtarë në komisionet zgjedhore, edhe pse, sipas tij, në zgjedhjet e vitit 2021 kjo parti mori dukshëm më pak vota.
Si shembull për pretendimet e tij, Simiq e mori komunën e Istogut, ku në zgjedhjet e vitit 2021 Lista Serbe mori 259 vota, por nuk ka asnjë kryesues apo anëtar në komisionin zgjedhor, në qendrën komunale të numërimit të votave ose në vendet për votimin me kusht.
Simiq theksoi se Lista Serbe, edhe pse parlamentare, ka më pak anëtarë në komisionet zgjedhore, madje edhe në komunat me shumicë serbe.
“Në komunën e Mitrovicës së Veriut, Lista Serbe si parti parlamentare ka 18 përfaqësues në vendvotime, përfshirë vetëm tre kryesues nga gjithsej 24 vendvotime dhe 15 anëtarë. Si rrjedhojë, mund të llogaritni vetë – në gjashtë vende ne nuk kemi përfaqësuesit tanë, që do të thotë se në gjashtë klasa me potencialisht 6.000 votues, nuk kemi kontroll mbi procesin zgjedhor, pasi nuk kemi anëtarë të cilët mund ta mbikëqyrin procesin”, tha Simiq.
Ai gjithashtu theksoi përpjekjet e Lëvizjes Vetëvendosje në pushtet për të penguar Listën Serbe që të marrë pjesë në zgjedhje, duke deklaruar se kjo parti është “mburoja e mbrojtjes së interesave të serbëve dhe Serbisë në Kosovë”.
Radio Evropa e Lirë iu drejtua Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në lidhje me akuzat e Listës Serbe për “shkeljen e rregullave zgjedhore”, por deri në publikimin e lajmit nuk ka marrë përgjigje.
Lista Serbe paraqiti ankesë në Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) kundër vendimit të KQZ-së për përbërjen e komisioneve zgjedhore.
Anëtarët e KQZ-së thanë gjatë një takimi të premten pasdite se nuk kanë shkelur ligjin duke zgjedhur përbërjet e komisioneve dhe shtuan se do ta presin vendimin e PZAP-së.
Ndërkohë, Lëvizja Vetëvendosje bëri përpjekje ta ndalonte pjesëmarrjen e Listës Serbe në zgjedhjet e 9 shkurtit duke kërkuar moscertifikimin e saj, por Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa në dy raste mori vendime në favor të Listës Serbe.
Përfaqësuesit e partisë në pushtet e kanë arsyetuar kundërshtimin e certifikimit të Listës Serbe duke thënë se kjo parti nuk e njeh shtetin e Kosovës dhe vazhdon ta quajë atë provincë autonome të Serbisë, “Kosova dhe Metohia”.
Ndër arsyet e kundërshtimit të pjesëmarrjes së Listës Serbe në zgjedhje nga Vetëvendosja është edhe fakti se partia serbe nuk është distancuar nga ish-nënkryetari i saj Millan Radoiçiq, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur në Banjskë, ku u vra një polic kosovar.
Ndërkohë, kryetari i Listës Serbe, Zllatan Ellek, deklaroi se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po përpiqet të pengojë pjesëmarrjen e kësaj partie në zgjedhje, pasi e konsideron atë “kundërshtarin më të madh”.
Lista Serbe u themelua në vitin 2013 me mbështetjen e Beogradit zyrtar dhe që atëherë ka pasur mbështetje për të marrë pjesë në institucionet e Kosovës.
Deri më tani, në të gjitha proceset zgjedhore ku ka marrë pjesë, kjo parti ka fituar mbi 90 për qind të votave të komunitetit serb, por Misioni Vëzhgues i BE-së, në raportin e saj të vitit 2021, ka përfunduar se Lista Serbe ka “monopolizuar jetën politike ndërmjet serbëve të Kosovës” dhe janë shënuar raste të frikësimit dhe presionit ndaj votuesve nga kandidatët dhe aktivistët e kësaj partie./REL/
Organizatat ndërkombëtare bëjnë thirrje që LVV-ja të mos i bojkotojë disa media
Policia e Kosovës shpalos planin për zgjedhjet parlamentare
Trump flet për herë të parë për bisedën miqësore që pati me Obamën
Rusia fajëson Ukrainën për sulmin vdekjeprurës në Donjeck
Kurti takohet me Verma, ankohet për mos zbatim të marrëveshjes bazë nga Serbia
Polonia: Netanjahu nuk do arrestohet nëse merr pjesë në përkujtimet e Aushvicit
Lista Serbe e akuzon KQZ-në se po ia mohon të drejtën për vëzhgim e kontroll në ditën e zgjedhjeve
Kremlini: Presidenti Putin “i gatshëm” të takojë Trumpin
Qeveria aprovon rritjen e pensioneve për kategoritë e dala nga lufta
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!