Kulturë

Origjina e intervistave të punës

Shekulli 21 dhe tregu gjithnjë e më konkurrues.

Published

on

Është e lehtë t’i marrësh gjërat si të mirëqena. Për shembull, merrni intervista për punë. Duket sikur po e hedhim veten me padurim në këto marrje në pyetje një me një që nga fillimi i kohës. Megjithatë, 100 vjet më parë, intervista për punë ishte ende në stadin e saj embrional.

Le të kthehemi pak dhe të hedhim një vështrim në kushtet që i dhanë zhvillim intervistës për punë duke e kthyer ne stadin që ne njohim sot.

Shekulli i 19-të dhe rritja e punëtorëve të pakualifikuar

Në Mesjetë, njerëzit prodhimtarë u ndanë në shoqëri. Kishte shoqëri për bukëpjekës, këpucarë, dhe tregëtarë, për të përmendur disa, ku të gjithë prisni të dinin nga të tjerët, mjeshtrit mësonin nxënësit, dhe nxënësit u rritën për të qenë mjeshtër. Jeta ishte e mirë.

Pastaj një ditë, dikush vendosi se thjesht nuk po bëheshin mjaft gjëra dhe se mënyra më e mirë për të rritur prodhimin ishte që të merrte shoqëritë dhe t’i ndante më tej. Shoqëritë e tregtisë u ndanë dhe u nën ndanë në mënyrë të plotë, aq sa ata nuk ishin më shoqëri në të vërtetë, por individë me shumë kohë të lirë në duart e tyre, të dëshpëruar për diçka për të bërë.

Pastaj, burrat pas revolucionit industrial – me emra si Stephenson, Hargrave dhe Cockerill – nisën të krijonin makina të mrekullueshme dhe vazhduan të inkurajojnë trendin e ndarjes duke ndarë edhe vetë punën. Nuk ishte më e nevojshme të zotëroje çdo hap të lodhshëm në prodhimin e diçkaje.

Tani, thjesht duhej të zotërohej një detyrë të thjeshtë përsëritëse, të ishe në gjendje të performoje këtë detyrë, pastaj të kaloje artikullin që po prodhohej te dikush tjetër. Dhe kështu çdo gjë ra deri kur- voila! – një grup punëtorësh kryesisht të pakualifikuar papritmas prodhonin të gjitha llojet e gjërave që mund të shiten për fitime spektakolare. Ishte martesa perfekte e punës dhe makinerisë.

Dhe pastaj, ndodhi Thomas Edison.

Shekulli i 20-të dhe lindja e testit të personalitetit

I shkolluar në shtëpi dhe I mësuar vetë, Edison realizoi atë që ndoshta nuk mund të realizohej sot. Ai ndryshoi botën nëpërmjet inovacionit pa pasur një diplomë në ndonjë gjë nga askund.

Si një operator telegrafi në Western Union, Edison revolucionarizoi mënyrën se si njerëzit komunikonin me njëri-tjetrin për distanca të largëta. Më vonë, ai shpiku një pajisje që kapte dhe lëshonte tingullin – fonografi. Më vonë, në vitin 1879, ai bëri të mundur ndriçimin e botës kur zhvilloi llambën e parë.

Nuk është për t’u habitur që një inovator i tillë që nuk pushonte kurrë duhet t’i jepeshin merita për shpikjen e intervistës për punë gjithashtu. Ose, të paktën një element thelbësor i saj: një test tepër personal që iu dha shumë punonjësve potencialë të etur për të punuar me Edison.

Megjithëse bazat e këtij lloji të testimit u shfaqën disa vjet më parë. Në vitin 1917, ushtria amerikane zhvilloi një grup prej 116 pyetjesh për të vlerësuar përshtatshmërinë psikologjike të rekrutëve. Qëllimi i të Dhënave Personale të Woodworth ishte të përcaktohej nëse ata do të ishin në gjendje të përballonin nivele intensive të stresit dhe të vlerësohej aftësia e tyre për të punuar me të tjerët. Krijuar me kontributin e psikologëve, pyetësori kishte për qëllim të ndajë aplikantët në kategori të personalitetit, duke dhënë një përshtypje se çfarë “tipi” personi një rekrutues duhet të ishte dhe nëse ky tip mund të përshtatej me rolin e një ushtari.

Dhe me këtë, lindi testimi i personalitetit.

Edison, nga ana tjetër, nuk po kërkonte ushtarë të mirë. Ai po kërkonte punonjës të sofistikuar dhe inteligjentë që posedonin njohuri dhe të njëjtin lloj të energjie dhe inovacioni si vetë ai. Deri në vitin 1921, në sajë të rritjes së regjistrimit të kolegjit, grupi i individëve të arsimuar në dispozicion të punëdhënësve ishte shumë më I gjerë.

Sidoqoftë, autodidakti te Edison nuk u impresionua me gradët që një person mund të paraqiste. Përfundimisht, ai arriti në përfundimin se asnjë sasi e arsimit nuk garanton llojin e mençurisë që po kërkonte.

Pas shkarkimit të një numri të madh punonjësish, ai shkroi një provë me 146 pyetje, që mbulonte gjithçka nga historia botërore deri në kozmologji – dhe pati aplikantë që duhet ta merrnin para se të konsideroheshin për punësim. Artikujt gazetash janë shkruar rreth këtij testi dhe vështirësisë së tij. Thuhej se edhe Ajnshtajni nuk mund ta kalonte.

Shekulli 21 dhe tregu gjithnjë e më konkurrues

Sot, kushdo që është intervistuar ndoshta do të njohë elementet themelore të testeve Woodworth dhe Edison.

Ne i kemi dëgjuar të gjitha tregimet rreth aplikantëve të Microsoft që janë pyetur: “Sa topa golfi duhen për të plotësuar një 747?” Ose intervistuesi SpaceX u ftua të përgjigjet: “Kur një hot dog zgjerohet, në cilin drejtim ndahet dhe pse?” Ose se si një menaxher punësimi i Tregut të Whole Foods donte të dinte: “A do të luftonit më mirë një rosak me madhësi kali ose 100 kuaj me madhësi të vogël?”

Dhe shumë prej nesh kanë dëgjuar për mënyrën e punësimit të “Amazonit” “Raising the Bar”, ku pesë ose gjashtë punonjës vullnetarë marrin në radhë në pyetje aplikantët, duke gjuajtur pa mëshirë për rekrutët që konsiderohen si të mirë, nëse jo më mirë se vetë. Është sikur t’i merrni ushtarët për të bërë rekrutimin.

Ashtu si në kohën e Edison, intervista për punë ka ardhur duke pasqyruar kërkesën e punëdhënësve për të gjetur punonjës me më shumë kompetencë teknike. Kompanitë janë në kërkim të stafit që mund të funksionojë në mjedise sfiduese duke shfaqur mençuri të lartë sa të përputhet me standardet e larta të CEO-së.

Nëse kjo është intervistë në person, me telefon, ose me Skype, parimet themelore nuk kanë ndryshuar. Në një treg gjithnjë e më konkurrues dhe global, kokat e pakta me shumë diploma nuk do të dalin gjithmonë në krye. Ndonjëherë është personi me një aftësi për pyetje të çuditshme dhe një aftësi për të qëndruar i ftohtë nën presion, ai që në fund do të fitojë dhe lojën.

Continue Reading

Magazinë

Mesazhi i Rita Orës për botën: Respektoni njerëzit pasi s’e dini si mund të kthehen në jetën tuaj

Published

on

Këngëtarja me rrënjë nga Kosova e me famë botërore, Rita Ora, ka dhënë mesazhin e saj për botën dhe njerëzit e rinj, në një deklaratë për “Dose of Society” që ka mision të sjellë zërin e njerëzve për inspirim dhe lidhje me të tjerët.

Në një video të publikuar në kanalin e “Dose of Society” në Instagram me 1.7 milionë ndjekës, Rita ka treguar edhe se çka do t’i thoshte vetes së vet më të re.

“Mos u brengos. Gjithmonë gjithçka do të jetë në rregull. Gjithçka lidhet me rrugëtimin. Ky është rrëfimi juaj. Dhe kurrë mos mendo e ndjej sikur rrëfimi juaj duhet të jetë si i dikujt tjetër”, ka thënë ajo.

Se pse e ka fituar këtë përshtypje, Rita ka thënë se gjërat “nuk po ecnin shpejt mjaftueshëm”. “Kam menduar se gjërat do të duhej të ishin më shpejt, por se ato kanë ndodhur ashtu siç ishte paraparë të ndodhnin”. Ajo ndihet e bekuar dhe me fat që e bën punën që gjithmonë ka ëndërruar.

Ajo ka treguar edhe se çka ka mësuar përgjatë rrugëtimit të saj.

“Që e dua atë që bëj dhe që jam me fat që e bëj atë që e bëj dhe që jam e bekuar. Më duhet ta kujtoj këtë, që po bëj një punë që gjithmonë kam dashur ta bëja. Disa njerëz kanë punë që nuk donin t’i bënin”, ka thënë ajo.

Këngëtarja është shprehur se duhet të respektohen të gjithë njerëzit “pasi ju nuk e dini se si mund të kthehen këta njerëz në jetën tuaj”.

“Se këdo që e takoni e meriton të njëjtin respekt sepse po ashtu nuk e dini si mund të kthehen këta njerëz në jetë, si mund t’ju ndihmojë në të ardhmen apo çfarë raportesh mund të bëni me ta…Ti mjafton. Ju mund të gjeni dyshime se nuk po bëni mjaftueshëm, se s’keni sukses, pasuri, por mos harroni se ju vetëm si person jeni mjaftueshëm. Je vetëm një. Mos e harro kurrë”, ka shtuar Rita Ora.

Continue Reading

Magazinë

Brad Pitt pranoi se pas divorcit nga Angelina Jolie ka lënë edhe alkoolin

Published

on

Brad Pitt, kujtoi vizitën e tij të parë në një takim të ‘Alkoolistëve Anonimë’ pas divorcit nga Angelina Jolie. Kjo periudhë e jetës së tij ishte e trazuar për të dhe ai vendosi të kërkonte ndihmë profesionale.

“Isha në gjunjë. Kisha nevojë të vija në vete për disa gjëra. Provova gjithçka dhe çdo gjë, gjithçka që më ofronin njerëzit. Ishte periudhë e vështirë. Kisha nevojë për një rifillim të jetës”, tha ai gjatë një paraqitjeje në podcast-in “Armchair Expert”.

Ai shkoi në një takim të ‘Alkoolistëve Anonimë’ për një vit e gjysmë, pas ndarjes nga Angelina Jolie në vitin 2016.

Tani thotë se u ndje i frikësuar kur erdhi radha e tij për të folur për alkoolizmin, por se u inkurajua nga të tjerët që flisnin hapur për problemin e tyre.

“Të inkurajon të thuash: ‘Në rregull, do të dal nga zona e rehatisë dhe do të shoh çfarë ndodh’, pastaj më pëlqeu shumë”, tha ai, duke shtuar se është rritur në një mjedis ku burrat këmbëngulnin që jeta e tyre të ishte e mrekullueshme.

“Ishte e pabesueshme. Burrat ndanë përvojat e tyre, folën për të metat, lëvizjet e gabuara, dëshirat dhe atë që i lëndon me shumë humor”, tha ai.

Alkoolizmi luajti një rol të madh në divorcin nga Angelina Jolie. Ajo pretendoi se sulmoi fizikisht atë dhe fëmijët e tyre në një aeroplan ndërsa ishte nën ndikimin e alkoolit. Ata u divorcuan zyrtarisht në vitin 2019 dhe aktualisht ai është në një lidhje me Ines de Ramon.

Continue Reading

Magazinë

Pse policia britanike patrulloi koncertin e Dua Lipës në Wembley?

Published

on

Shtatë oficerë, përfshirë edhe gra, qëndruan në gatishmëri gjatë koncertit, me fokus në sjellje.

Në mes të atmosferës së zjarrtë dhe ngazëllimit për koncertin madhështor të këngëtares së famshme, Dua Lipa, në stadiumin Wembley, një prani e re policore është vënë re mes turmës. Oficerë të specializuar të Metropolitan Police, të trajnuar posaçërisht për të identifikuar dhe parandaluar sulmet ndaj grave.

Sipas mediave të huaja, iniciativa, e konsideruar si “e para e këtij lloji”, synon të luftojë dhunën ndaj grave dhe vajzave në kohë reale gjatë ngjarjeve të mëdha në Londër, në një kohë kur raportimet për incidente të tilla janë rritur me mbi 33% gjatë pesë viteve të fundit.

“Ne jemi këtu për të dalluar burra grabitqarë”, deklaruan oficerët në detyrë, teksa përziheshin me turmën e tifozëve që kishin mbushur stadiumin për shfaqjen e parë kryesore të këngëtares shqiptare në Wembley.

Shtatë oficerë, qëndruan në gatishmëri gjatë koncertit, me fokus në sjellje kërcënuese, përndjekje dhe sulme seksuale si prekjet e padëshiruara.

Sipas policisë, vendosja e forcave të trajnuara në vende ku gratë ndihen më të pambrojtura, si koncertet apo festivalet, është thelbësore për të parandaluar incidentet para se ato të ndodhin.

 

Continue Reading

Magazinë

Aktorja bëhet nënë për herë të dytë

Published

on

Kate Upton dhe Justin Verlander kanë mirëpritur fëmijën e dytë, një djalë, që e kanë pagëzuar me emrin Bellamy Brooks Verlander.

Ata janë prindër të vajzës Genevieve, duket se po i mbajnë fëmijët larg vëmendjes së medias, është e qartë se janë të lumtur me zgjerimin e familjes së tyre.

Kate nxiti thashetheme për shtatzëni më herët këtë vit, kur u pa duke shëtitur në plazh me Verlanderin, dhe konfirmoi lajmin kur lindi Bellamy në qershor. Çifti janë bashkë që nga viti 2014 dhe u martuan në një ceremoni  në Itali në vitin 2017.

Në disa intervista, Kate ka folur hapur se si prindërimi e ka ndryshuar atë, veçanërisht kur bëhet fjalë për të pasur një vajzë (Vivi) në shoqërinë e sotme.

Në një intervistë ajo e përshkroi se si të bëhesh nënë e bën edhe më të vetëdijshme për gjërat që shoqëria u mëson vajzave të reja.

“Të bën të dëshirosh të udhëheqësh me shembull,” tha aktorja.

 

Continue Reading

Të kërkuara