Lajmet

Njerëzit që jetojnë brenda aeroplaneve

Rrëfime të veçanta për jetesën në aeroplan.

Published

on

Pasi e humbi shtëpinë e saj si pasojë e zjarrit, Jo Ann Ussery kishte një ide të veçantë: të jetonte në aeroplan.

Ajo bleu një Boeing 727 të vjetër, e dërgoi atë në një ngastër toke që ajo tashmë e kishte në pronësi dhe kaloi gjashtë muaj duke e rinovuar aeroplanin, dhe shumicën e punës e kreu vetë. Në fund, ajo siguroi një shtëpi plotësisht funksionale, me mbi 1 mijë e 500 metra katrorë hapësirë ndenjeje, tri dhoma gjumi, dy banja dhe madje edhe një vaskë të nxehtë — aty ku dikur ishte kabina. Të gjitha për më pak se 30 mijë dollarë ose rreth 60 mijë dollarë me vlerën aktuale.

Ussery — një estetiste nga Benoit, Mississippi — nuk kishte asnjë lidhje profesionale me aviacionin dhe po ndiqte sugjerimin e çuditshëm të kunatit të saj, një kontrollor i trafikut ajror. Ajo jetoi në aeroplan nga viti 1995 deri në vitin 1999, kur ai u dëmtua në mënyrë të pariparueshme pasi ra nga kamioni që po e zhvendoste në një vend tjetër aty pranë, ku do të ishte i hapur për ekspozim publik.

Edhe pse ajo nuk ishte personi i parë që jetoi në aeroplan, megjithëse kjo frymëzoi edhe njerëzit e tjerë. Në fund të viteve 1990, Bruce Campbell, një inxhinier elektrik me licencë piloti privat, u mahnit nga historia e saj: “Po ngisja për në shtëpi dhe dëgjoja radio dhe pikërisht historinë e Jo Ann. Fatmirësisht nuk dola nga rruga sepse fokusi im u kthye tërësisht te ajo”, deklaroi ai mes tjerash.

Edhe Campbell ka jetuar në një aeroplan, Boeing 77 – për më shumë se 20 vjet, në pyjet e Hillsboros, Oregon. E falënderoi atë për konceptin dhe thotë se nuk u pendua: “Unë kurrë nuk do të jetoja në një shtëpi konvencionale. Nuk ka shans. Nëse Scotty do të më dërgonte në Mongolinë e brendshme, do të më fshinte gjurmët e gishtave dhe do të më detyronte të jetoja në një strukturë konvencionale, do të bëja atë që duhet të bëj për të mbijetuar, por përndryshe, do të zgjedhja avionin në çdo kohë”.

Projekti i tij kushtoi 220 mijë dollarë në total (rreth 380 mijë dollarë në vlerën aktuale), nga të cilat afërsisht gjysma ishte për blerjen e aeroplanit. Atij iu desh të investonte në aeroplan për disa vjet para se ta shfrytëzonte për banim. Ambientet e brendshme janë pa zbukurime, me një dush primitiv të bërë nga një cilindër plastik dhe një divan. Gjatë pjesës më të ashpër të dimrit, Campbell tradicionalisht tërhiqet në Miyazaki, një qytet në Japoninë jugore me mot subtropikale, ku ai zotëron një apartament të vogël. Por pandemia e ka bërë këtë të vështirë dhe gjatë tri viteve të fundit ai ka jetuar në aeroplan tërë kohën.

Nëse mendoni se jeta në aeroplan është ekstravagante, si thoni të jetoni në dy aeroplane? Ky është plani për Joe Axline, i cili zotëron një MD-80 dhe DC-9, që qëndrojnë afër njëri-tjetrit në Brookshire, Teksas. Axline ka jetuar në MD-80 për më shumë se një dekadë dhe po planifikon të rinovojë DC-8 dhe ta pajisë atë me zona rekreative si një kinema dhe një dhomë muzike.

“Shpenzova më pak se një çerek milion dollarë në të gjithë projektin”, thotë Axline, i cili ka shumë pak shpenzime për shkak se ai zotëron tokën dhe ka ndërtuar pusin e ujit dhe kanalizimit. Ai thotë se e vetmja gjë që i ka mbetur është instalimi i rrymës.

Ka edhe shembuj të tjerë të aeroplanëve të shndërruar në shtëpi. Një nga më të hershmit është një Boeing 307 Stratoliner dikur në pronësi të miliarderit dhe regjisorit të filmit, Howard Hughes, i cili shpenzoi një pasuri duke rimodeluar brendësinë për ta kthyer atë në një “Penthouse Flying”. Pasi u dëmtua nga një uragan, ai u shndërrua në një motor jaht ekstravagant dhe u ble përfundimisht në vitet 1980 nga banori i Floridës, Dave Drimmer, i cili e rinovoi gjerësisht dhe e quajti “Kifle Kozmike”. Ai jetoi në hibrid aeroplan-varkë për 20 vjet, para se ta dhuronte përfundimisht në Muzeun Ajror të Floridës në vitin 2018.

Këngëtari amerikan i country dhe Nashville Hall of Famer, Red Lane, i cili kishte një të kaluar si mekanik aeroplani, jetoi për dekada në një DC-8 të konvertuar që ai e shpëtoi në fund të viteve 1970. Lane, i cili vdiq në vitin 2015, tha se nuk ishte i penduar që jetoi në aeroplan./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara