Lajmet

Ngritja e liqenit artificial, shpresa e anamoravasve për sigurimin e ujit të pijes

Publikuar

Komuna e Gjilanit, por edhe lokalitetet jashtë perimetrit të saj, pothuajse kurrë nuk kanë ujë të mjaftueshëm të pijes. Gjendja ndryshon, në varësi të reshjeve atmosferike. Kur ka reshje më shumë, reduktimet kohore janë më të shkurtra, e kur reshjet mungojnë, ndalja e ujit bëhet për orë të tëra. Për të bërë zgjidhje më afatgjatë, shpresa për këta qytetarë mbetet në krijimin e një liqeni të ri artificial, plani për të cilin është bërë dhe synohet që penda të ngritet në fshatin Shusht të Vitisë.

Blenda Agaj

Gjilan, 7 qershor – Ka më shumë ujë kur ka reshje atmosferike, e kur moti është i thatë, më të thata janë edhe krojet shtëpiake të qytetarëve të komunës së Gjilanit. Tash për tash, Gjilani i ka kapacitetet të limituara furnizuese me ujë. Burimi kryesor është uji që merret nga Liqeni i Përlepnicës. Ky është një liqen i ndërtuar vite më parë, porse si liqen artificial që është, ai varet direkt nga të reshurat atmosferike. Si pasojë e mungesës së tyre, kompania “Hirdomorova” e cila menaxhon me rrjetin e ujësjellësit në këtë komunë, detyrohet të aplikojë masa restriktive. Ashpërsia e tyre, është e ndryshme, porse ndodh që ujë të mos ketë për kohë të gjatë.  

Këtë e konfirmon edhe kryeshefi ekzekutiv i “Hidromoravës” në Gjilan, Muhamed Suliqi, duke potencuar varësinë që kanë nga reshjet. Megjithatë, kur flet për këtë vit, ai është optimist se gjendja do të jetë shumë më e mirë.

“Në këtë vit penda e Liqenit të Perlepnicës ka mbërri kuotë të lartë të mbushjes me ujë dhe zonat ubrane e rurale do kenë ujë”, thotë Suliqi.

Nevojën për ngritje të reja të kapaciteteve furnizuese me ujë të pijshëm, e kanë ngritur edhe komunarët gjilanas. Drejtori i Shërbimeve Publike, Naser Korça thotë të kenë përgatitur një projekt për ndërtimin e një pende në fshatin Shusht në Komunën e Vitisë dhe ta kenë përcjellë atë në qeverinë e Kosovës për të kërkuar përkrahje.

“Projekti si propozim është në Ministrinë e Ekonomisë dhe e kemi ne Komuna e Gjilanit, por ende nuk kemi rezultate konkrete rreth tij”, thotë Korça.

Ai tregon se për këtë projekt, të kenë marrë mbështetje financiare nga Banka Botërore.

“Kemi përfituar si donacion 11 milionë euro”, ka thënë Korça.

Ndërkaq nga perspektiva e drejtorit teknik në “KRU Hidromorava”, Mumin Morina, ndërtimi i pendes në rajonin e Vitisë, do të furnizonte edhe Vitinë dhe ndihmonte edhe Gjilanin.

“Dhe gjithashtu, do ta rregullonte edhe problemin me vërshime, të cilat cyten shumë nga lumi Morava”, thotë ai.

Derisa situata të jetë më ndryshe, kryeshefi ekzekutiv, Muhamed Suliqi nuk është në gjendje të ofrojë sigurinë e plotë se furnizimi me ujë do të jetë i pandërprerë. 

“Mungesë të ujit mund të kemi vetëm nëse ndodh ndonjë defekt në stacionet e pompimit apo dëmtimit të ndonjë gypi transportues, përndryshe këtë vit do të kemi furnizim të rregullt me ujë”, thotë ai.

Pos reduktimit të ujit që vjen si pasojë e mungesë së reshjeve atmosferike, një problem shtesë që i kontribuon keqësimit të situatës, është edhe rrjeti i vjetëruar i gypave të shpërndarjes së ujit.

“Duhet bërë ndërrimi i gypave kryesorë dhe rezervuareve shtesë në Kodrën e Dëshmorëve, të cilët ka 50 vjet e që janë vendosur dhe janë amortizuar, e po ashtu nuk kanë dimensionet e duhura për të përçuar sasinë e ujit të nevojshëm, andaj kjo do ishte zgjidhje që Gjilani të mos ketë mungesë të ujit”, thotë Morina, duke shtuar se në të kundërtën, nuk do të arrihet të ketë eliminim të tërësishëm të reduktimeve.

Qytetarët kanë këndvështrime të ndryshme. Njëri nga ta, Trim Selimi thotë se vetë qytetarët e komunës, duhet të kujdesen shumë më tepër për kursimin e ujit.

“Duhet të edukohemi për të mos shpenzuar kot ujin”, thotë ai.

Faik Syla një qytetar tjetër, mendon se numri i madh i banorëve në qytetin e Gjilanit, pamundëson furnizim të rregullt me ujë, andaj edhe duhet shtuar kapacitetet gjeneruese për të përballuar kërkesën.

Përndryshe, situatë pak më e mirë e furnizimit me ujë të pijshëm është në zonat rurale të Komunës së Gjilanit. Kjo jo për shkak se ujësjellësi i furnizon mjaftueshëm, porse nëpër këto zona qytetarët kanë bërë zgjidhje personale duke hapur puse./UBTNews

Kulturë, Lifestyle

Eurovisioni zotohet se do të heqë flamujt dhe simbolet palestineze

Publikuar

nga

Organizatorët e Eurovision Song Contest u zotuan se do të heqin çdo flamur palestinez dhe simbol pro-palestinez në konkurs që do të mbahet javën e ardhshme në Malmö të Suedisë.

Ky vendim erdhi pas rritjes së tensioneve lidhur me pjesëmarrjen e Izraelit në Eurovision Song Contest, pas fushatës së tij ushtarake në Gaza.

Grupet pro-palestineze pritet të organizojnë protesta të mëdha në Malmö për të rritur ndërgjegjësimin për kauzën e tyre.

Të paktën 34 mijë e 596 njerëz janë vrarë në territorin palestinez gjatë pothuajse shtatë muajve të luftës mes Izraelit dhe Hamasit. Shumica prej viktimave janë gra dhe fëmijë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

​Beaux Arts: Ish-vila e diktatorit Hoxha shndërrohet në rezidencë artistësh

Publikuar

nga

Ish-vila e diktatorit Enver Hoxha do të shndërrohet në një rezidencë artistësh, shkruan Florelle Guillaume në një artikull të botuar në revistën franceze “Beaux Arts”.

Ky është projekti i ri i fondacionit “Art Explora”, i cili nuk pushon së habituri me nismat e tij origjinale në favor të krijimit dhe demokratizimit kulturor.

“Vila 31”, e vendosur në zemër të kryeqytetit të Tiranës, është shtëpia e dikurshme e ish-kryeministrit shqiptar Enver Hoxha, stalinist i egër që sundoi vendin për katër dekada të shënuara nga shtypja e përgjakshme dhe izolimi, por edhe nga dhuna e madhe ndaj artistëve.

“Që nga vdekja e diktatorit në vitin 1985, ky vend historik kishte mbetur një vilë fantazmë e ngrirë në kohë, me dekorin e saj të stilit hollivudian të viteve 1970”, sipas drejtorit të përgjithshëm të “Art Explora”, Bruno Julliard.

Tunelet e fshehura, dritat e zbehta neoni, mobiljet prej kadifeje, pishina e pashfrytëzuar dhe bunkerët e fshehtë kontribuojnë në atmosferën e çuditshme dhe të modës së vjetër të kësaj vile, sa të frikshme aq edhe të admiruar nga banorët.

Në kërkim të një “fati të ri” prej disa vitesh, kryeministri aktual Edi Rama, vetë artist, i shkolluar në Ecole des Beaux-Arts në Paris në vitet 1980, nuk kishte se si të mos e vlerësonte projektin kulturor të Frédéric Jousset, atë të shndërrimit të një meke të intolerancës në një parajsë krijimi për artistë nga e gjithë bota. Një përbuzje e bukur ndaj historisë!

Rinovimi i “Vilës 31” do t’i besohet kompanisë arkitekturore NeM, e cila realizoi transformimin spektakolar të “Bursës së Tregtisë” në Paris.

“Qëllim është që as të mos bëhet një muze i diktaturës dhe as të shkelet trashëgimia e saj historike”, tha Bruno Julliard.

Pjesërisht e hapur vjeshtën e ardhshme, rezidenca prej 4000 metrash katrorë me tetë studio rezidenciale do të mirëpresë që nga dhjetori një valë të parë artistësh dhe krijuesish ndërkombëtarë dhe nga Ballkani.

“Objektivi është zhvillimi i një programi afatgjatë të kërkimit dhe eksperimentimit artistik, i hapur ndaj botës, por edhe duke nxjerrë në pah dinamizmin e jashtëzakonshëm artistik të Ballkanit”, tha Blanche de Lestrange, drejtoresha artistike e “Art Explora”, shkruan ATSh.

“Vila 31” do të jetë e hapur për publikun përmes seminareve, shfaqjeve të filmave dhe festivaleve.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Çfarë pasojash mund të kenë deklaratat e Bislimit për mundësinë e një sulmi të ngjashëm sikurse ai i 24 shtatorit?

Publikuar

nga

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi ditë më parë për një media ukrainase ka deklaruar se Kosova mund ta ketë prapë fatin e 24 shtatorit të vitit të kaluar.

Andaj sipas tij vendi ynë duhet të jetë i gatshëm. Duke iu referuar ngjarjeve të ndodhura në Banjskë, ai tha se tashmë ka arsye për të besuar se Rusia ishte e përfshirë në sulmin e ndodhur.

Politologu Fidan Ukaj për UBTnews komentoi deklaratën e Bislimit. Deklaratat e tilla ai i quan të pamatura dhe me mundësi pasojash.

“Kemi dëgjuar deklarata të pa matura edhe nga ana e kryeministrit të Kosovës që mendoj se mund të jenë reale deklaratat e tilla, mirëpo ndarja e këtij deklarata me opininon publik ose përmes opinionit publik mendoj që nuk i bëjnë nder po ashtu i bëjnë dëm Kosovës, imazhit të Kosovës edhe për arsyejen sepse investitorët që dëshiron të ivenstojë në Kosovë, kur dëgjon deklarata të tilla nga i pari i qeverisë sigurisht asnjë investitor nuk është i gatshëm pasurinë e vetë apo investimin e vetë të investoj me një vend i cili ka probleme të sigurisë”, deklaroi ai.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë të vendit, Fadil Kajtazi, thotë se duhet pasur kujdes në këso deklarata.

“Këto deklarata, këto prononcime të këtij niveli të zëvendëskryeminisrit kanë peshën e vetë, dhe do duhej të jenë të kujdesshme, kur përmendën dhe kur përdoren për arsyeje se një prononcim i tillë do duhej të ishte në atë fazë kur shteti veq ka shpallur gjendjen e mobilizimit, është dihet agresori potencial, janë marrë masat e para dhe të sforcifikmeve të logjistikës, të zhvendosjes të strukturave shtetërore në vendet sekrete”, tha ai.

Kajtazi foli edhe për rolin e politikës së jashtme, që duhet ketë në këso temash.

“Kosova do duhej të filloj seriozisht të mendoj për politikën e saj të jashtme që është faktori i parë i politikës së sigurisë nacionale për politikën ekonomike që është faktori i dytë strategjik i politikës nacionale dhe për faktorin e tretë që është politika e mbrojtjes. Mirëpo ajo çka është duke ndodhur në vitet e fundit është se Kosova ka humbur shumë nga ajo që ka qenë e fort nga politika e jashtme, dhe se fatkeqësisht që tri vite nuk kemi politikë të jashtme të Kosovës”, deklaroi Kajtazi.

Në shtator të vitit të kaluar, një grup i armatosur sulmoi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë të komunës së Zveçanit, ku për pasojë mbeti i vdekur rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara