Lajmet

Ndihma ushtarake për Ukrainën: Sa ka ofruar Perëndimi?

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

Published

on

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden të hënën rreth planeve për të dërguar armë në vlerë prej 500 milionë dollarë (468 milionë euro) në Ukrainë. Gjatë vizitës së tij të fundit në Kiev, Biden deklaroi se Uashingtoni do të furnizojë Ukrainën me municion artilerie, obus shtesë, si dhe sisteme raketash Javelin.

Njoftimi i Bidenit erdhi vetëm disa ditë para përvjetorit të pushtimit të Ukrainës nga Rusia, i përshtatet një analize të kohëve të fundit që analizon aspektet financiare të ndihmës së destinuar për Kievin. Kjo analizë u publikua nga instituti ekonomik me bazë në Gjermani, Instituti Kiel për Ekonomi Botërore (IfW).

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

“Ngurrimi evropian për të ofruar mbështetje gjatë vitit të parë të luftës në Ukrainë është një fenomen i jashtëzakonshëm, veçanërisht pasi burimet financiare mund të mobilizohen kaq shpejt”, shtoi Trebesch, duke iu referuar pagesave financiare të bëra nga shtetet e BE-së për të forcuar buxhetin e shtetit të Ukrainës. Prodhimi ekonomik i vendit ra me rreth 40% pas lëvizjes së Moskës për të pushtuar Ukrainën në shkurt të vitit 2022.

Ndihma e kufizuar gjermane

Duke krahasuar të dhënat e përditësuar nga Ukraine Support Tracker në dhjetor të vitit 2022, studiuesit e IfW njoftojnë se SHBA kishte premtuar një shtesë prej 37 miliardë eurosh (39 miliardë dollarë), duke tejkaluar edhe një herë kontributet e bëra nga BE-ja dhe shtetet e saj anëtare. Ndihma e premtuar dhe e dorëzuar nga Uashingtoni tani arrin në 73.1 miliardë euro, krahasuar me shifrën e BE-së prej 54.9 miliardë eurosh. Në total, 128 miliardë euro janë dhënë, ose premtuar, si ndihmë për Ukrainën. Veçanërisht, SHBA-ja ka dhuruar dyfishin e shumës së të gjithë BE-së, pasohet nga Britania e Madhe dhe Gjermania.

Trebesch dhe kolegët e tij përfshinë për herë të parë në raportin e tyre forma alternative të ndihmës të zotuara nga Grupi i Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës, një aleancë me mbi 50 shtete të udhëhequra nga SHBA.

“Në total, ndihma e ofruar për Ukrainën është zakonisht vetëm një pjesë e asaj që qeveritë shpenzojnë për të zbutur pasojat e krizës brenda vendeve të tyre”, thuhet në analizë. “Vetëm Gjermania ka njoftuar mbi 250 miliardë euro subvencione që nga janari i vitit 2022 në një përpjekje për të ndihmuar në zbutjen e rritjes së çmimeve të energjisë si për konsumatorët privatë ashtu edhe për bizneset”.

Ndihma dypalëshe e ofruar nga Gjermania për Ukrainën tani arrin në 6.15 miliardë euro, thonë studiuesit. Në krahasim, shtojnë ata, qeveria gjermane shpenzoi vetëm 5.56 miliardë euro për subvencionimin e karburantit dhe për t’u ofruar banorëve bileta të transportit publik me ulje të madhe – masa që u prezantuan gjatë verës së vitit 2022 për të kundërshtuar rritjen e çmimeve të benzinës pas pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt.

Studiuesit e IfW nuk morën parasysh dërgimin e planifikuar të tankeve perëndimore në Ukrainë në llogaritjet e tyre, siç është ngarkesa Leopard 2 e planifikuar për në mars të këtij viti. Pjesërisht për shkak të angazhimeve të paqarta të bëra nga vendet evropiane që aktualisht posedojnë tanke të ndërtuara nga Gjermania. Studiuesit e IfW-së, megjithatë, morën parasysh 100 miliardë dollarët që Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-së shënoi verën e kaluar për trajnimin e pilotëve ukrainas për përdorimin e avionëve luftarakë perëndimorë.

Ndihma për Ukrainën zbehet në krahasim me luftërat e kaluara

Ekonomistët e IfW krahasuan edhe ndihmën perëndimore për Ukrainën në 12 muajt e parë të konfliktit me shpenzimet perëndimore në luftërat e mëparshme. Për shembull, për sa i përket produktit të brendshëm bruto (GDP), Gjermania shpenzoi tri herë më shumë për të mbrojtur Kuvajtin gjatë Luftës së Gjirit 1990-91. Pasi Iraku pushtoi fqinjin e tij, Kuvajtin, Gjermania – e cila nuk mori pjesë drejtpërdrejt ushtarakisht në ofensivën e Operacionit Stuhia e Shkretëtirës – ofroi fonde për SHBA-të, të cilat në fund ndihmuan në çlirimin e kombit të sulmuar të Gjirit. Nëse krahasohet, Uashingtoni shpenzoi gati 1% të PBB-së për Luftën e Gjirit, krahasuar me më pak se 0.4% deri më tani për Ukrainën. Shpenzimet vjetore ushtarake të SHBA-së në Afganistan nga viti 2001 deri në vitin 2010 ishin tri herë më të larta se ato që Uashingtoni ka shpenzuar deri më sot për të mbrojtur Ukrainën. Megjithatë, ndryshe nga Ukraina, SHBA dërgoi edhe trupa tokësore në Afganistan dhe Lindjen e Mesme, diçka që vazhdoi me vite dhe me kosto të madhe.

Studiuesit e IfW thanë se ndihma e ofruar dhe mbështetja e premtuar e caktuar për Ukrainën ra nga më shumë se 20 miliardë euro në maj të vitit të kaluar në pak më shumë se 5 miliardë euro në qershor.

Mbështetja në shkallë të gjerë rifilloi vetëm gjatë muajit nëntor, pasi Ukraina çliroi rajone kyçe në lindje dhe jug të vendit. Pas këtyre sukseseve në fushën e betejës, BE-ja u zotua të kontribuojë më tej me ndihmë për Kievin në vitin 2023 dhe Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-ve që votoi në muajin dhjetor për të dhënë 37 miliardë euro ndihmë ushtarake.

Me sa duket, është ajo paketë ndihme nga e cila presidenti i SHBA, Biden miratoi 500 milionë euro dërgesa armësh për Ukrainën gjatë vizitës së tij në Kiev në fillim të kësaj jave, ndërsa këmbëngulte se “mbështetja e SHBA për Ukrainën nuk do të lëkundet”./UBTNews/

Lajmet

Pesë raste të dhunës në familje u raportuan gjatë 24 orëve të fundit

Published

on

By

Pesë raste të dhunës në familje janë raportuar gjatë 24 orëve të fundit në Prishtinë, Gjakovë dhe Malishevë.

Sipas raportit 24 orësh të Policisë, në Prishtinë u arrestua një grua nën dyshimin se ushtoi dhunë psikike ndaj anëtarve të familjes.

Është arrestuar e dyshuara kosovare për shkak se e njëjta dyshohet se ka shkaktuar dhunë psikike ndaj anëtarëve të familjes së saj. Pas inicimit të rastit e dyshuara në konsultim me prokurorin është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Ndërkaq, në rastin e parë në Gjakovë një person është arrestuar nën dyshimin se në gjendje të dehur ka shkaktuar dhunë psikike e fizike ndaj tri grave.

Është arrestuar i dyshuari kosovar për shkak se i njëjti dyshohet se në gjendje të dehur i ka shkaktuar dhunë psikike dhe fizike 3 viktimave femra kosovare. Pas inicimit të rastit i dyshuari me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim.

Në rastin e dytë në Gjakovë, u arrestua një grua nën dyshimin se kishte rrahur një tjetër.

Është arrestuar e dyshuara kosovare për shkak se e njëjta dyshohet se kishte rrahur viktimën femër kosovare. Pas inicimit të rastit e dyshuara në konsultim me prokurorin është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Kurse, në rastin tjetër në Gjakovë, u arresua një grua nën dyshimin se ushtroi dhunë psikike dhe fizike ndaj një gruaje tjetër.

Është arrestuar e dyshuara femër kosovare e cila pas një mosmarrëveshje kishte ushtruar dhunë psiqike dhe fizike ndaj viktimës femër kosovare. Si pasojë e dhunës viktima ka pranuar tretman mjekësor dhe me urdhër të prokurorit e dyshuara pas intervistimit është liruar në procedurë të rregullt”, thuhet në njoftim.

Kurse, në Malishevë u arrestua një burrë pasi dyshohet se ushtroi dhunë psikike e fizike ndaj një gruaje.

Është arrestuar i dyshuari kosovar për shkak se i njëjti dyshohet se  kishte shkaktuar dhunë psikike dhe fizike ndaj viktimës femër kosovare. Viktima ka pranuar trajtim mjekësor, ndërsa i dyshuari pas inicimit të rastit me vendim të prokurorit është dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim. /BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Lajmet

Pritjet në kufi deri në 10 minuta

Published

on

By

Diaspora ka nisur të vijë në Kosovë, e pritjet nëpër kufijtë e vendit mund të jenë më të gjata.

Sipas të dhënave të fundit nga Qendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar, pritjet më të gjata janë regjistruar në pikat kufitare te Dheu i Bardhë dhe në Jarinjë, ku qytetarët po presin deri në 10 minuta për të hyrë në vend.

Ndërkohë, në pikat e tjera kufitare qarkullimi po zhvillohet pa vonesa të mëdha, me fluks dukshëm më të ulët.

Autoritetet kufitare mbeten në gatishmëri për të menaxhuar fluksin e pritshëm në ditët në vijim, ndërsa mërgimtarët vazhdojnë të kthehen për të kaluar pushimet pranë familjeve të tyre.

Continue Reading

Lajmet

Apeli në Hagë shpall sot vendimin për Pjetër Shalën

Published

on

By

Paneli i Gjykatës së Apelit në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë shpall sot aktgjykimin në rastin e Pjetër Shalës, i dënuar për krime lufte, të kryera në vitin 1999.

Shala, ish-pjesëtar i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, u dënua me 18 vjet burg në korrik të vitit 2024, pasi u gjet fajtor për ndalim arbitrar, torturë dhe vrasje të paligjshme në Fabrikën e Metalit në Kukës – pjesa veriore e Shqipërisë.

Sipas aktakuzës, ai dhe pjesëtarë të tjerë të UÇK-së morën pjesë në ndalimin dhe keqtrajtimin e të dyshuarve për bashkëpunim me Serbinë dhe të atyre që nuk merrnin pjesë aktive në luftime.

Viktimat, sipas aktakuzës, ishin subjekt i dhunës fizike dhe psikologjike, përfshirë kërcënimet me vdekje, poshtërimet dhe ngacmimet.

Gjykata e urdhëroi Shalën të paguante edhe 208 mijë euro si kompensim për tetë viktima, ndërsa e shpalli të pafajshëm për veprën penale të trajtimit çnjerëzor.

Mbrojtja e tij e apeloi si aktgjykimin, ashtu edhe urdhrin për zhdëmtimin e viktimave.

Megjithatë, vendimi për këtë të fundit nuk do të përfshihet në aktgjykimin që do të jepet sot.

Dhomat e Specializuara të Kosovës, të njohura ndryshe si Gjykata Speciale, punojnë me ligjet e Kosovës, por prokurorët dhe gjyqtarët e tyre janë ndërkombëtarë.

Gjykata u themelua në vitin 2015 për të hetuar ish-pjesëtarët e UÇK-së, të cilët dyshohet se kanë kryer krime lufte dhe krime të tjera nga janari i vitit 1998 deri në dhjetor të vitit 2000.

Selia e Speciales u vendos në Hagë të Holandës, për shkak të shqetësimeve se sistemi i drejtësisë në Kosovë nuk është mjaftueshëm i pavarur për të hetuar krimet e luftës, si dhe për shkak të dyshimeve për kërcënimin e dëshmitarëve.

Deri më tani, Gjykata Speciale shpalli dy aktgjykime për krime lufte, ndaj Salih Mustafës dhe Pjetër Shalës, dhe dy tjera për pengim të administrimit të drejtësisë, ndaj Nasim Haradinajt dhe Hysni Gucatit.

Aktualisht, është duke vazhduar procesi gjyqësor kundër ish-presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, ish-deputetit Rexhep Selimi dhe dy ish-kryetarëve të Kuvendit të Kosovës, Kadri Veseli dhe Jakup Krasniqi – që të gjithë ish-pjesëtarë të UÇK-së – të cilët akuzohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit./REL

Continue Reading

Lajmet

Arrestohen dy të dyshuar se sulmuan dhe penguan policët shkaku i një gjobe të kundërvajtjes

Published

on

By

Dy persona janë arrestuar nën dyshimin se sulmuan dhe penguan njësitin policor derisa ishin duke i shqiptuar një gjobë për kundërvajtje njërit prej tyre.

Sipas raportit 24 orësh të Policisë, thuhet se rasti ka ndodhur të dielën rreth orës 19:51 në rrugën “Nëna Terezë” në Pejë.

Rasti është iniciuar si “Sulm ndaj personit zyrtar” dhe “Pengim ndaj personit zyrtar”.

Janë arrestuar dy të dyshuar meshkuj kosovarë pasi që të njëjtit  kanë sulmuar dhe penguar njësitin policor derisa ishin duke i shqiptuar një gjobë për kundërvajtje njërit nga të dyshuarit. Si pasojë e sulmit lëndime trupore kanë pësuar dy zyrtar të PK-së dhe një nga të dyshuarit të cilët kanë pranuar tretman mjekësor. Me vendim të prokurorit dy të dyshuarit janë dërguar në mbajtje”, thuhet në njoftim./BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Të kërkuara