Lajmet

Ndihma ushtarake për Ukrainën: Sa ka ofruar Perëndimi?

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

Published

on

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden të hënën rreth planeve për të dërguar armë në vlerë prej 500 milionë dollarë (468 milionë euro) në Ukrainë. Gjatë vizitës së tij të fundit në Kiev, Biden deklaroi se Uashingtoni do të furnizojë Ukrainën me municion artilerie, obus shtesë, si dhe sisteme raketash Javelin.

Njoftimi i Bidenit erdhi vetëm disa ditë para përvjetorit të pushtimit të Ukrainës nga Rusia, i përshtatet një analize të kohëve të fundit që analizon aspektet financiare të ndihmës së destinuar për Kievin. Kjo analizë u publikua nga instituti ekonomik me bazë në Gjermani, Instituti Kiel për Ekonomi Botërore (IfW).

“Amerikanët po udhëheqin kur bëhet fjalë për mbështetjen e Ukrainës”, tha ekonomisti i IfW-së, Christoph Trebesch.

“Ngurrimi evropian për të ofruar mbështetje gjatë vitit të parë të luftës në Ukrainë është një fenomen i jashtëzakonshëm, veçanërisht pasi burimet financiare mund të mobilizohen kaq shpejt”, shtoi Trebesch, duke iu referuar pagesave financiare të bëra nga shtetet e BE-së për të forcuar buxhetin e shtetit të Ukrainës. Prodhimi ekonomik i vendit ra me rreth 40% pas lëvizjes së Moskës për të pushtuar Ukrainën në shkurt të vitit 2022.

Ndihma e kufizuar gjermane

Duke krahasuar të dhënat e përditësuar nga Ukraine Support Tracker në dhjetor të vitit 2022, studiuesit e IfW njoftojnë se SHBA kishte premtuar një shtesë prej 37 miliardë eurosh (39 miliardë dollarë), duke tejkaluar edhe një herë kontributet e bëra nga BE-ja dhe shtetet e saj anëtare. Ndihma e premtuar dhe e dorëzuar nga Uashingtoni tani arrin në 73.1 miliardë euro, krahasuar me shifrën e BE-së prej 54.9 miliardë eurosh. Në total, 128 miliardë euro janë dhënë, ose premtuar, si ndihmë për Ukrainën. Veçanërisht, SHBA-ja ka dhuruar dyfishin e shumës së të gjithë BE-së, pasohet nga Britania e Madhe dhe Gjermania.

Trebesch dhe kolegët e tij përfshinë për herë të parë në raportin e tyre forma alternative të ndihmës të zotuara nga Grupi i Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës, një aleancë me mbi 50 shtete të udhëhequra nga SHBA.

“Në total, ndihma e ofruar për Ukrainën është zakonisht vetëm një pjesë e asaj që qeveritë shpenzojnë për të zbutur pasojat e krizës brenda vendeve të tyre”, thuhet në analizë. “Vetëm Gjermania ka njoftuar mbi 250 miliardë euro subvencione që nga janari i vitit 2022 në një përpjekje për të ndihmuar në zbutjen e rritjes së çmimeve të energjisë si për konsumatorët privatë ashtu edhe për bizneset”.

Ndihma dypalëshe e ofruar nga Gjermania për Ukrainën tani arrin në 6.15 miliardë euro, thonë studiuesit. Në krahasim, shtojnë ata, qeveria gjermane shpenzoi vetëm 5.56 miliardë euro për subvencionimin e karburantit dhe për t’u ofruar banorëve bileta të transportit publik me ulje të madhe – masa që u prezantuan gjatë verës së vitit 2022 për të kundërshtuar rritjen e çmimeve të benzinës pas pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt.

Studiuesit e IfW nuk morën parasysh dërgimin e planifikuar të tankeve perëndimore në Ukrainë në llogaritjet e tyre, siç është ngarkesa Leopard 2 e planifikuar për në mars të këtij viti. Pjesërisht për shkak të angazhimeve të paqarta të bëra nga vendet evropiane që aktualisht posedojnë tanke të ndërtuara nga Gjermania. Studiuesit e IfW-së, megjithatë, morën parasysh 100 miliardë dollarët që Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-së shënoi verën e kaluar për trajnimin e pilotëve ukrainas për përdorimin e avionëve luftarakë perëndimorë.

Ndihma për Ukrainën zbehet në krahasim me luftërat e kaluara

Ekonomistët e IfW krahasuan edhe ndihmën perëndimore për Ukrainën në 12 muajt e parë të konfliktit me shpenzimet perëndimore në luftërat e mëparshme. Për shembull, për sa i përket produktit të brendshëm bruto (GDP), Gjermania shpenzoi tri herë më shumë për të mbrojtur Kuvajtin gjatë Luftës së Gjirit 1990-91. Pasi Iraku pushtoi fqinjin e tij, Kuvajtin, Gjermania – e cila nuk mori pjesë drejtpërdrejt ushtarakisht në ofensivën e Operacionit Stuhia e Shkretëtirës – ofroi fonde për SHBA-të, të cilat në fund ndihmuan në çlirimin e kombit të sulmuar të Gjirit. Nëse krahasohet, Uashingtoni shpenzoi gati 1% të PBB-së për Luftën e Gjirit, krahasuar me më pak se 0.4% deri më tani për Ukrainën. Shpenzimet vjetore ushtarake të SHBA-së në Afganistan nga viti 2001 deri në vitin 2010 ishin tri herë më të larta se ato që Uashingtoni ka shpenzuar deri më sot për të mbrojtur Ukrainën. Megjithatë, ndryshe nga Ukraina, SHBA dërgoi edhe trupa tokësore në Afganistan dhe Lindjen e Mesme, diçka që vazhdoi me vite dhe me kosto të madhe.

Studiuesit e IfW thanë se ndihma e ofruar dhe mbështetja e premtuar e caktuar për Ukrainën ra nga më shumë se 20 miliardë euro në maj të vitit të kaluar në pak më shumë se 5 miliardë euro në qershor.

Mbështetja në shkallë të gjerë rifilloi vetëm gjatë muajit nëntor, pasi Ukraina çliroi rajone kyçe në lindje dhe jug të vendit. Pas këtyre sukseseve në fushën e betejës, BE-ja u zotua të kontribuojë më tej me ndihmë për Kievin në vitin 2023 dhe Dhoma e Përfaqësuesve të SHBA-ve që votoi në muajin dhjetor për të dhënë 37 miliardë euro ndihmë ushtarake.

Me sa duket, është ajo paketë ndihme nga e cila presidenti i SHBA, Biden miratoi 500 milionë euro dërgesa armësh për Ukrainën gjatë vizitës së tij në Kiev në fillim të kësaj jave, ndërsa këmbëngulte se “mbështetja e SHBA për Ukrainën nuk do të lëkundet”./UBTNews/

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara