Bota

NATO dhe Ukraina takohen lidhur me raketën e re ruse

Published

on

Ambasadorët e Ukrainës dhe të 32 shteteve anëtare të NATO-s takohen më 26 nëntor në Bruksel për të biseduar lidhur me raketën eksperimentale hipersonike me rreze të mesme veprimi që Rusia e lëshoi drejt Ukrainës javën e kaluar.

Më 21 nëntor, Rusia kreu sulm ndaj qytetit ukrainas Dnipro dhe presidenti rus, Vladimir Putin, tha se në këtë sulm u përdor raketa e re e quajtur Oreshnik.

Putin tha se përdorimi i kësaj rakete ishte në përgjigje ndaj sulmeve të kryera nga Ukraina brenda Rusisë me armë që ka marrë nga Shtetet e Bashkuara dhe Britania.

Udhëheqësi i Kremlinit paralajmëroi se Moska ka “të drejtë” të godasë ndërtesat ushtarake në shtetet që i lejojnë Ukrainës të përdorë armët e tyre kundër Rusisë.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, pas sulmit me këtë raketë të re balistike bëri thirrje për sisteme të përditësuara të mbrojtjes ajrore që do të mund të përballeshin me kërcënimin e ri.

Kievi tha se shpreson se do të ketë “rezultate konkrete dhe domethënëse” pasi u thirr takimi i Këshillit NATO-Ukrainë.

Por, diplomatët e zyrtarët e NATO-s kanë minimizuar pritjet për ndonjë rezultat të madh gjatë konsultimeve që do të mbahen pasditen e 26 nëntorit në selinë e aleancës në Bruksel.

Përshkallëzimi i tensioneve lidhur me Ukrainën vjen në kohën kur mbështetja e ardhshme perëndimore është vënë në pikëpyetje pas rizgjedhjes së Donald Trumpit në postin e presidentit të Shteteve të Bashkuara, shtetit që është fuqia kryesore në NATO.

Trump ka vënë në dyshim vazhdimin e ndihmës ushtarake që Uashingtoni i jep Kievit dhe është zotuar se ai do t’i japë fund shpejt luftës që Rusia nisi kundër Ukrainës më 2022.

Në fushëbetejë, forcat ukrainase po përballen me vështirësi që të ndalin përparimin e forcave ruse në lindje të Ukrainës.

NATO dhe Ukraina kanë ngritur këshillin e tyre të përbashkët më 2023. Ky këshill i lejon Kievit që të thërrasë takime me aleancën kurdo që e sheh të arsyeshëm.

Bota

Ukraina thotë se Rusia e ka sulmuar me afër 200 dronë

Published

on

By

Rusia ka lëshuar një numër rekord të dronëve gjatë natës kundër Ukrainës, thanë Forcat Ajrore ukrainase më 26 nëntor, teksa raportuan për dëme të shkaktuara në ndërtesa dhe “në infrastrukturën kritike” në disa rajone.

Moska dhe Kievi kanë intensifikuar sulmet e tyre me dronë dhe raketa, teksa Ukraina raportohet se ka sulmuar Rusinë me raketa amerikane me rreze të gjatë, dhe Kremlini është kundërpërgjigjur duke e sulmuar me një raketë të re balistike hipersonike.

Në sulmet gjatë natës, armiku kreu një numër rekord të sulmeve me [dronët] Shahed”, thanë Forcat Ajrore ukrainase, duke iu referuar dronëve të prodhimit iranian. Ukraina tha se Rusia lëshoi gjithsej 188 dronë gjatë natës.

Ukraina tha se ka rrëzuar 76 dronë rusë në mbi 17 rajone, ndërkaq 95 të tjerë humbën nga radarët e saj apo u rrëzuan për shkak të ndërhyrjes në sistemet elektronike të tyre.

Moska po ashtu ka sulmuar Ukrainën me katër raketa balistike, Iskander-M, sipas Forcave Ajrore ukrainase.

Fatkeqësisht, ndërtesat e infrastrukturës kritike janë goditur dhe ndërtesat e banimit janë dëmtuar në disa rajone për shkak të sulmeve masive me dronë”, thanë Forcat Ajrore të Ukrainës.

Shpërthime janë dëgjuar edhe në kryeqytetin ukrainas, Kiev, teksa zyrtarët e qytetit kanë thënë se alarmi për sulme ajrore ishte aktiv për pesë orë, duke shtuar se dhjetë dronë u rrëzuan mbi Kiev.

Rusia ka nisur pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Aktualisht, forcat ukrainase po përballen me vështirësi në betejat në lindje, ku forcat ruse po përparojnë.

Continue Reading

Bota

Norvegjia, Danimarka dhe Finlanda drejt shoqërive pa para: Si e shohin të ardhmen?

Published

on

Vendet nordike të Evropës janë në krye të listës për t’u shndërruar në shoqëri pa para, sipas një analize të re që vlerëson përshtatshmërinë e shteteve për të operuar pa përdorimin e parave të gatshme. Norvegjia, për shembull, është më e përgatitura për këtë të ardhme, duke pasur një numër të ulët ATM-sh dhe një përqindje të lartë të përdoruesve të bankave online. Pas Norvegjisë, Finlanda dhe Danimarka renditen të dytat dhe të tretat, ndërsa Holanda, Suedia dhe Zvicra janë gjithashtu shumë të përgatitura për pagesat elektronike.

Pandemia e COVID-19 ka shtuar përdorimin e pagesave pa para, duke i bërë ato më të zakonshme në Evropë. Sipas Bankës Qendrore Evropiane, përdorimi i parave të gatshme ka rënë në 59% të transaksioneve në vitin 2022, krahasuar me 72% në vitin 2019. Në vendet nordike, përdorimi i parave ka rënë ndjeshëm, duke shndërruar pagesat elektronike në një normë të re, ndërsa shumica e konsumatorëve preferojnë opsione më të shpejta dhe më të përshtatshme si kartat dhe pagesat celulare.

Megjithatë, edhe pse këto vende janë përpara në këtë drejtim, autoritetet, përfshirë në Norvegji dhe Danimarkë, janë të vetëdijshme për rëndësinë e mbajtjes së mundësive për pagesat me para, për shkak të vulnerabilitetit ndaj sulmeve dixhitale dhe për të siguruar aksesin për ata që nuk kanë mundësi të përdorin teknologjinë. Të ardhmen pa para mbështet në një infrastrukturë të fuqishme digjitale dhe një besim të lartë në institucionet publike./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Kina dislokon forca ajrore e detare, pasi SHBA-ja dërgoi një avion mbi Tajvan

Published

on

By

Ushtria kineze tha më 26 nëntor se ka dislokuar forca ajrore dhe detare për të monitoruar situatën, duke paralajmëruar një avion patrullues të Marinës amerikane që fluturoi përmes Ngushticës së Tajvanit. Pekini tha se Shtetet e Bashkuara po tentojnë të “mashtrojnë” komunitetin ndërkombëtar.

Rreth një herë në muaj, anijet e ushtrisë amerikane apo avionët kalojnë përmes apo mbi ujërat që e ndajnë ishullin demokratik dhe vetëqeverisës të Tajvanit nga Kina. Këto misione gjithmonë zemërojnë Pekinin.

Kina pretendon se Tajvani është pjesë e saj dhe thotë se ka juridiksion mbi Ngushticën e Tajvanit. Tajvani dhe SHBA-ja e kundërshtojnë këtë pretendim, duke thënë se Ngushtica është në ujërat ndërkombëtare.

Marina amerikane tha se një avion patrullues detar fluturoi përmes Ngushticës “në hapësirën ndërkombëtare ajrore”, duke shtuar se fluturimi demonstroi përkushtimin e SHBA-së për një Indo-Paqësor të lirë dhe të hapur.

Duke operuar brenda Ngushticës së Tajvanit, në përputhje me ligjin ndërkombëtar, SHBA-ja mbron të drejtat dhe liritë e lundrimit të të gjitha shteteve”, u tha në njoftim.

Ushtria kineze kritikoi këtë fluturim, duke e cilësuar si “bujë mediatike” dhe duke shtuar se e ka monitoruar avionin amerikan gjatë fluturimit dhe është përgjigjur “në mënyrë efektive” ndaj situatës.

Ne i bëjmë thirrje SHBA-së që të ndalë bujën mediatike dhe bashkërisht të ruajmë paqen dhe sigurinë rajonale”, tha ushtria kineze.

Në prill, ushtria e Kinës dërgoi avionë luftarakë për të monitoruar dhe paralajmëroi marinën amerikane në Ngushticën e Tajvanit, pasi Uashingtoni kreu një mision në këtë zonë.

Continue Reading

Bota

Rrëzimi i avionit në Lituani ngre dyshime se mund të jetë i lidhur me sabotim

Published

on

By

Ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, ka thënë se rrëzimi i një avioni mallrash në Lituani më 25 nëntor mund të ketë qenë “incident hibrid” me ndërhyrje nga jashtë.

Tani duhet ta pyesim veten seriozisht nëse ky ishte aksident, apo nëse ishte një incident tjetër hibrid”, tha Baerbock për gazetarë në takimin e ministrave të Jashtëm të G7-ës në Itali.

Së voni kemi parë shumë sulme hibride në Evropë, të cilat shpesh në shënjestër kishin individët dhe infrastrukturën, qoftë atë nënujore apo në sipërfaqe”, tha ajo, duke aluduar në këputjen e kabllove të telekomit në Detin Baltik rishtazi, për çka zyrtarët kanë thënë se mund të ketë qenë sabotim.

Autoritetet e Lituanisë nuk e kanë bërë një lidhje të tillë me rrëzimin e avionit.

Shumë agjenci perëndimore të inteligjencës e kanë akuzuar Moskën për përfshirje në akte sabotimi në Evropë, të cilat, sipas tyre, kanë për qëllim destabilizimin e aleatëve të Ukrainës sepse ajo mbështetet te qeveritë perëndimore në luftën e saj kundër pushtimit të plotë nga Rusia.

Avioni i mallrave, që i përkiste kompanisë DHL, u rrëzua derisa po përpiqej të ulej në aeroportin e Vilniusit. Si pasojë u vra piloti spanjoll i avionit dhe u plagosën një tjetër anëtar ekuipazhi spanjoll, një gjerman dhe një lituan, sipas zyrtarëve të aeroportit dhe policisë të cituar nga Reuters.

Zjarrfikësit nuk kanë qenë në gjendje ta zbulojnë nëse avioni kishte filluar të digjej ose të copëtohej sa ishte ende në ajër. Autoritetet janë ende në kërkim të kutive të zeza që regjistrojnë të dhënat e fluturimit.

Komisionari i Përgjithshëm i Policisë Lituaneze, Arunas Paulauskas, tha se anëtarët e mbijetuar të ekuipazhit u treguan hetuesve se nuk kishte tym, zjarr apo ndonjë situatë emergjente në kabinë para rrëzimit të tij. Ai gjithashtu tha se mundësia e ndonjë ndikimi nga një forcë e jashtme është shumë e ulët.

Rrëzimi i avionit ndodhi pas një sërë zjarresh në depot e DHL-së në Britani dhe Gjermani gjatë verës.

Zyrtarë perëndimorë të sigurisë janë cituar më herët këtë muaj ta kenë lidhur serinë e zjarreve me një operacion të dyshuar rus që kishte për synim shkaktimin e zjarreve në avionë mallrash ose pasagjerësh që udhëtonin drejt Amerikës së Veriut.

The Wall Street Journal citoi zyrtarë të sigurisë duke thënë se pajisjet që u ndezën në korrik në depot e DHL-së në Leipzig dhe qytetin britanik të Birmingemit ishin pjesë e një prove.

Muajin e kaluar, zyrtarët polakë thanë se katër persona u arrestua si rezultat i hetimit për pako u përfshinë nga zjarri rrugës për në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada.

Aktivitetet e katër personave “përbënin sabotim dhe diversion të lidhur me dërgimin e pakove, që përmbanin eksplozivë të maskuar dhe materiale të rrezikshme, përmes kompanive të aviacionit drejt vendeve të Bashkimit Evropian dhe Britanisë së Madhe, të cilat shpërthyen spontanisht ose shpërthyen gjatë transportit tokësor dhe ajror”, thanë prokurorët polakë në një komunikatë më 25 tetor.

Kanadaja, në fillim të nëntorit, shprehu shqetësim para zyrtarëve rusë pas njoftimit për arrestimet.

Rusia u përgjigj duke e thirrur një diplomat kanadez më 8 nëntor për t’i kundërshtuar akuzat se shërbimet sekrete ruse kishin orkestruar fushatën për të dërguar pako shpërthyese.

Continue Reading

Të kërkuara