

Kulturë
Moda, më e rrezikshme se aviacioni
Industria e modës është më e dëshme për mjedisin se sa vetë aviacioni.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiKontributi njerëzor në ndryshimin e klimës duket shpesh abstrakt, prandaj në këtë mënyrë është shumë i lehtë të injorohet. Rritja e niveleve të detit, rritja e temperaturave dhe emetimet e dioksidit të karbonit… të gjitha tingëllojnë pak të largëta. Sidoqoftë, është një tjetër çështje kur vjen puna tek rrobat tona, sepse çdo mëngjes kur ne vishemi, ndjejmë në lëkurë ndikimet njerëzore të ndryshimit klimatik.
Kjo ndodh sepse industria e tekstileve është shndërruar në një prej ndotësve dhe nxitësve më të dëmshëm në planet. Merrni përshembull xhinset, veshja më e preferuar mbarëbotërore. Bërja e një pale të vetme xhinsesh kërkon deri në 10.000 litra ujë – sasi thuajse e mjaftueshme për të shuar etjen e një rrituri për 13 vite me radhë.
Moda, më e rrezikshme se aviacioni
Industria e modës është më e dëshme për mjedisin se sa vetë aviacioni. Shumë më e dëmshme! Në vitin 2018, udhëtimet ajrore – si të mallrave, ashtu edhe të pasagjerëve – numëruan një emetim të dioksidit të karbonit në shkallë botërore prej rreth 2.5 %. Industria e modës ishte përgjegjëse për një emetim 4 herë më të lartë.
Shkaktimi i ndotjes është vetëm njëra anë e medaljes. Krijimi i rrobave thith gjithashtu burime të shterueshme, duke përdorur rreth 93 miliardë kub ujë në vit. Pambuku, një nga materialet bazike më të preferuara të kësaj industrie, është përgjegjës për përdorimin e 2.6% të përdorimit botëror të ujit.
Sipas një studimi të fundit, ka rezultuar se industria e tekstilit është kthyer gjithashtu në kontribuesin kryesor të ndotjes nga mikroplastika. Kjo ndotje shkaktohet nga tekstilet sintetike si poliestra dhe najloni, të cilat shpërndajnë mikroplastikë, copëza të vogla plastike.
Këto fibra – shpesh shumë të vogla për t’u parë me sy të lirë – gjejnë rrugën drejt oqeaneve dhe dëmtojnë habitatin, duke ndryshuar sjelljen e të ushqyerit, duke ngadalësuar oreksin dhe bllokuar tretjen e gjallesave të detit. Ato përfundojnë gjithashtu në ujin dhe ushqimin tonë. Studiuesit vlerësojnë se një konsumator europian i frutave të detit merr bashkë me to edhe 11.000 copëza mikroplastike në një vit. Është ende e paqartë se çfarë dëmesh shkakton konkretisht kjo sasi në trupin e njeriut.
“Nuk i ha frutat e detit dhe s’më intereson moda”
Kjo nuk do të thotë se nuk ka përfitime nga industria e “modës së shpejtë”. Nuk ka rëndësi nëse garderoba juaj po “shpërthen” nga rrobat e shumta ose për Krishtlindje merrni si dhuratë vetëm një palë çorape. Mbiprodhimi në industrinë e modës i ka bërë rrobat e arritshme për të gjitha kategoritë e konsumatorëve, duke mos lënë si mundësi zgjedhjeje vetëm çmimet e larta dhe të papërballueshme. Si përshembull: prodhuesi britanik Pretty Little Thing, i cili vitin e kaluar shiti një fustan për 0.11 Dollarë (0.09 Euro).
“Moda e shpejtë” është një model biznesi që inkurajon dhe nxit impulsin e blerjeve. Kjo, nga ana tjetër, nxit prodhimin e veshjeve. Nëse rritja e popullsisë do të vijojë sipas parashikimeve, disa ekspertë vlerësojnë se industria botërore e modës mund të shkojë nga 62 milionë tonë veshje të shitura në vitin 2017, në 102 milionë tonë në vitin 2030.
Veshje të përshtatshme për mjedisin
Disa stilistë po mendojnë të krijojnë veshje krejtësisht në favor të ruajtjes së mjedisit, por produkte të tilla nuk janë për xhepin e gjithkujt. Marka të njohura veshjesh i janë përgjigjur pozitivisht shqetësimeve ambientaliste dhe kanë hedhur në treg linja veshjesh të qëndrueshme. H&M, për shembull, krijoi koleksionin “Conscious” (Vetëdije), ku 50% e produkteve përbëhen nga material ‘eco-friendly’.
Por fjalë të paqarta dhe të papërcaktuara si: “vetëdije”, “etike” dhe “e qëndrueshme”, kanë sjellë akuza të reja për “greenwashing”, një strategji e rreme marketingu që reklamon përgjegjshmërinë ndaj mjedisit por në fakt vijon praktikën e dëmtimit të mjedisit.
Si duhet zgjidhur ky problem?
Së pari, duhet rregulluar legjislacioni. Për të pastruar industrinë e tekstilit, këto ligje duhen miratuar së pari nga ndotësit e mëdhenj si Kina dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, vende të cilat ishin tregu më i madh i modës për vitin 2019. Zgjedhja e presidentit Joe Biden në 2020-ën solli ngjyrime të reja në politikën amerikane, pasi ai iu ribashkua Marrëveshjes së Parisit për Klimën e dha sinjale për angazhim e më shumë transparencë. Se çfarë do të thotë kjo për industrinë e modës në SHBA, mbetet ende për t’u parë.
Nga ana e tij, Bashkimi Europian ka miratuar një plan veprimi ekonomik, i cili përcakton objektivat për të rritur riciklimin dhe pakësuar mbetjet në landfill-e. Qëllimi kryesor është detyrimi i shteteve anëtare të ndajnë veçmas mbetjet tekstile brenda vitit 2025./DW
You may like

Pas suksesit të jashtëzakonshëm global që nga debutimi i tij në 2021, seriali korean “Squid Game” rikthehet me sezonin e tretë dhe të fundit, i cili u publikua sot, më 27 qershor, në platformën Netflix.
Të gjitha gjashtë episodet janë tashmë të disponueshme për shikuesit anembanë botës, duke i dhënë fund një prej sagave më të ndjekura dhe të diskutueshme në historinë e televizionit modern.
Ky sezon përmbyll udhëtimin dramatik të protagonistit Seong Gi-hun dhe përballjen e tij përfundimtare me organizatorët e lojës vdekjeprurëse.
Sipas raportimeve të shumta mediatike dhe vetë krijuesit të serialit, ky kapitull përmbyll historinë kryesore të “Squid Game”. Kjo do të thotë se nuk do të ketë një sezon të katërt.
“Squid Game” u bë një fenomen global që nga lansimi i tij fillestar në vitin 2021, duke kapur vëmendjen e miliona shikuesve dhe duke ndezur debat të gjerë në rrjetet sociale për temat që trajton: pabarazinë sociale, etiken, dhe luftën për mbijetesë.
Suksesi i menjëhershëm i sezonit të parë e shndërroi serinë në një nga prodhimet më të ndjekura në historinë e Netflix.
Kulturë
Gjipe dhe Grama në listën e 50 plazheve më të mira të Europës
Published
1 day agoon
June 27, 2025By
UBT News
Dy nga plazhet më të bukura dhe autentike të Rivierës Shqiptare, Gjiri i Gramës dhe ai i Gjipesë janë renditur në listën prestigjioze të 50 plazheve më të mira në Europë për vitin 2025.
Ky vlerësim është rezultat i një procesi përzgjedhjeje që përfshin rreth 1,000 profesionistë udhëtimesh, “ambasadorë” të njohur plazhesh dhe një juri të specializuar ndërkombëtare.
Gjiri i Gramës është renditur në vend të 12, ndërsa Gjipe në vend të 30 duke kaluar madje edhe disa prej destinacioneve më në zë në brigjet e Spanjës, Italisë, Greqisë apo Francës, të cilat prej vitesh kanë kryesuar preferencat e vizitorëve nga e gjithë bota.
Kjo përzgjedhje realizohet çdo vit nga “The worlds 50 best beaches”, një nga platformat më të njohura globale për renditjen e plazheve, së cilës i referohet vazhdimisht edhe vetë Forbes. Për t’u renditur plazhet duhet të plotësojnë disa kritere që lidhen me natyrën, qetësinë dhe përvojën që ato ofrojnë.
Kriteri është që plazhi të jetë unik, me peizazh që dallohet nga të tjerët, autentik, larg zonave të mbipopulluara, larg zhurmës, i paprekur, ideal për të forcuar lidhjen me natyrën dhe me pamje mbresëlënëse. Profesionistët që votojnë plazhet duhet të bëjnë një përshkrim bindës që më pas vlerësohet nga ambasadorët e plazheve dhe ekspertët ndërkombëtarë, të cilët e bëjnë renditjen bazuar në kriteret e lartpërmendura.
Gjiri i Gramës që është bërë pjesë është një nga perlat e bregdetit të Jonit, këtu deti hyn mes masiveve shkëmbore duke krijuar një plazh fantastik ku bie në sy uji kristal i pastër me kombinim unik ngjyrash. Gjiri i Gjipesë është i vendosur në hyrje të një kanioni spektakolar duke u bërë simbol i ekoturizmit dhe aventurës në Shqipëri. Me akses si nga bregu dhe nga shtregu, ky gji ofron pamje mahnitëse dhe një natyrë gati të virgjër, shumë pak të eksploruar.
Përfshirja e këtyre dy gjireve në këtë renditje dëshmon edhe njëherë se Shqipëria është një vend që ofron vlera të paçmueshme natyrore dhe po hyn gjithnjë e më shumë në listën e destinacioneve elitare të Mesdheut, kjo falë natyrës së bukur, infrastrukturës gjithnjë e në përmirësim si dhe projekteve ambicioze.
Magazinë
Jeff dhe Lauren po shpenzojnë 50 mijë dollarë për çdo të ftuar në dasmën luksoze në Venecia
Published
1 day agoon
June 27, 2025By
UBT News
Të ftuarve në dasmën e Jeff Bezos dhe Lauren Sanchez nuk do t’u mungojë asgjë. Çifti sipas raportimeve, po shpenzon rreth 50,000 dollarë për person për dasmën luksoze në Venecia.
Ky numër marramendës vjen nga një raport i publikuar nga Brides.com… dhe me një listë të ftuarish pak më poshtë se 200 persona, kostoja minimale e dasmës shkon në të paktën 10 milionë dollarë. Kjo është vetëm “para xhepi” për dikë që “noton” në pasuri.
Mos harroni… themeluesi i Amazon-it vlerësohet të ketë një pasuri prej 230 miliardë dollarësh, sipas Bloomberg.
Ka gjasa që Bezos të shpenzojë edhe më shumë për këtë përvojë martesore madhështore… me disa burime që pretendojnë se kostoja mund të arrijë deri në 20 milionë dollarë. Përsëri – asgjë për t’u shqetësuar për një njeri që propozoi me një unazë fejese prej 30 karatësh.
Dasma e Bezos-Sanchez është gati të kthehet në ngjarjen e vitit… duke mirëpritur një mori yjesh, përfshirë Orlando Bloom pa të fejuarën Katy Perry – në qytetin e Vencias për të dëshmuar kurorëzimin e dashurisë. U zbulua se edhe ish-partneri i Lauren, Tony Gonzalez, do të udhëtojë drejt Venecias për dasmën.
Sipas TMZ, çifti i ardhshëm Bezos do të qëndrojë së bashku me të ftuarit e tyre në hotelin super luksoz Aman Venice. Burimet tona thonë se godina historike – ku çmimet për një dhomë variojnë nga 2,000 deri në 10,000 dollarë nata – është e rezervuar plotësisht nga e mërkura deri të dielën.
Ndërsa të pasurit dhe të famshmit përgatiten të zbarkojnë në Venecia… organizatorët e dasmës së Jeff dhe Lauren po përballen me një mori sfidash – kryesisht protestues të zemëruar, të cilët po detyrojnë ndryshime të shpejta në planin e sigurisë për të garantuar një ngjarje pa të papritura.
Lifestyle
Kundër plakjes: Çfarë ofron joga e fytyrës dhe pse konsiderohet një eliksir i rinisë?
Published
1 day agoon
June 27, 2025By
UBT News
Joga e fytyrës është një metodë natyrale, si edhe efektive kundër plakjes për fytyrën e qafën.
Metoda e jogës është masë efektive parandaluese. Sa më herët ta fillojmë, aq më pak ka gjasa të shohim shenja plakjeje dhe tensioni në fytyrën e qafën tonë.
“Kjo ndodh sepse përmes ushtrimeve fillojmë të bëhemi të vetëdijshëm dhe të kontrollojmë shprehjet tona të fytyrës”, shpjegon ekspertja Areti Kafantari.
Ashtu si në trup, edhe në fytyrën tonë, kur bëjmë lëvizje në mënyrën e duhur shmangim dëmtimet, dhe në rastin e fytyrës, dëmtimi do të thotë rrudha.
Nëse shihni shenjat e para të plakjes, keni vija ose edhe rrudha, teknikat dhe ushtrimet e jogës së fytyrës do t’ju japin zgjidhje natyrale, brenda 6-8 javësh.
Si funksionon joga e fytyrës?
Ushtrime: Ndërsa 57 muskujt e fytyrës dhe qafës forcohen, lëkura mbi to bëhet më e fortë, më elastike dhe rrudhat zvogëlohen. Dhe lajmi i mirë është se, për shkak se muskujt janë shumë më të vegjël dhe më të hollë në krahasim me trupin, ato janë më të lehta për t’u ushtruar.
Masazh: Teknikat e masazhit rrisin qarkullimin e gjakut, aktivizojnë limfën, rrisin prodhimin e kolagjenit dhe elastinës dhe largojnë toksinat. Kjo zvogëlon ënjtjen dhe zbehjen, duke lënë një pamje rinore dhe të shëndetshme.
Akupresura: Një metodë e lashtë që bëhet duke aplikuar presion në pika specifike në fytyrë dhe qafë, duke rritur rrjedhën e energjisë në fytyrë, duke zvogëluar tensionin dhe duke dhënë shkëlqim.
Relaksimi: Duke mësuar se si të relaksojmë tensionin e fytyrës, ne shmangim linjat e theksuara të shprehjes dhe rrudhat.
Mirëqenia: Ndjenja e mirëqenies që ndiejmë kur i kushtojmë kohë vetes reflektohet edhe në fytyrën tonë.

KQZ hap periudhën për ndërrimin e Qendrës së Votimit për zgjedhjet lokale

Serbët festojnë Vidovdanin mes masave të shtuara të Policisë së Kosovës

Kievi: Rusia ka grumbulluar 110,000 trupa pranë qytetit strategjik ukrainas

40 zjarre shpërthejnë në Greqi

PDK me kërkesë të qartë, zhbllokimi i Kuvendit sipas Kushtetueses
Trump flet sërish për Kosovën e Serbinë: Ishin gati për luftë të madhe, unë e ndala
Kriza politike, sot takimi i liderëve

Irani konfirmon vrasjen e një shkencëtari tjetër bërthamor në sulmet ajrore izraelite

Gjykata refuzon të shtyjë gjykimin kundër Netanyahut
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane