Ministri i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci ka thënë se ka rrezik potencial që grupe të armatosura të mbështetura nga strukturat në Serbi, mund ta përsërisin sulmin terrorist në Kosovë, me synime politike si ai i Banjskës së viti të kaluar.

Maqedonci në një intervistë ka thënë se kjo mund të ndodh për faktin se grupet terroriste në krye me Milan Radoiçiqin, që kryen sulmin terrorist në Kosovë, enden të lirë, trajnohen e zhvillojnë aktivitete në Serbi. Por ministri thekson se në vend janë krijuar kushte për të parandaluar këto rreziqe, marr parasysh fuqizimin e institucioneve të sigurisë, shtrirjen administrative të vendit në katër komunat veriore e prezencën e shtuar të Policisë së Kosovës më veri.

Maqedonci ka shtuar se së fundi është shtuar edhe numri i trupave të KFOR-it përgjatë vijës kufitare me Serbinë pikërisht për të penguar futjen grupeve terroriste në Kosovë.

“Duke pasur parasysh shtrirjen administrative të vendit tonë tani më edhe në katër komunat veriore të vendit tonë, gjithashtu prezencën e shtuar të Policisë së Kosovës në atë pjesë, ndalimin e aktiviteteve të ndryshme ilegale duke përfshirë edhe zyrat ilegale që funksionin në pjesën veriore të vendit tonë. Duke pasur parasysh që pas sulmit të 24 shtatorit pjesa më e madhe e grupit që drejtohej nga Radoiçiq janë larguar për në Serbi, normalisht rreziku brenda territorit tonë është zvogëluar. Por gjithmonë mbetet rrezik mundësia që grupe si grupi Radoiçiq, dhe vetë grupi Radoiçiq të zhvilloj ndonjë aktivitet të ngjashëm terrorist me synime politike, gjithmonë i mbështetur nga strukturat në Serbi. Përderisa grupi i Radoiçiqit dhe grupet tjera kriminale dhe terroriste qarkullojnë të lira në Serbia, për më tepër trajnohen dhe zhvillojnë aktivitetet atje, vlerësojmë që prapë mund të ketë rreziqe të ngjashëm. Por gjithashtu duhet theksuar edhe fakti që tani më janë krijuar shumë parakushte që kjo të mos ndodh dhe këto parakushte janë krijuar nga institucionet tona por edhe nga prezenca e shtuar e trupave të KFOR përgjatë vijës kufitare me Serbinë. Kohët e fundit është vërejtur një shtim i numrit të KFOR sidomos në brezin kufitar. Kjo është bërë pikërisht për të penguar futjen grupeve të tilla në Kosovë”, ka thënë ai.

Maqedonci ka thënë se Serbia vazhdon që të ketë qasje hegjemoniste në raport me Kosovën e me vendet e tjera fqinje. Sipas tij, Serbia vazhdon të mbajë rreth 70% të kapaciteteve të saj ushtarake në jug dhe 48 baza të ushtrisë dhe gjandarmëris serbe përgjatë vijës kufitare me Kosovën.

“Thelbi i kërcënimit ushtarak të Serbisë është gjithmonë politik, Serbia po vazhdon të ketë qasje hegjemoniste në raport me Kosovën, por edhe me vendet e tjera fqinje. Kjo qasje shpesh po përkthehet në aktivitete të ndryshme si diplomatike, ekonomike të dezinformimit, gjithashtu edhe atyre ushtarake edhe mbështetjes së njësive jo konvencionale dhe grupeve terroriste siç ishte rasti i grupit të Radoiçiqit. Dhe Serbia Është duke vazhduar që të mbajë rreth 70 për qind të kapaciteteve të tyre në jugë të territorit të saj dhe 48 baza të përparme të ushtrisë dhe gjandarmëris serbe përgjatë vijës kufitare me Kosovën, por edhe vetë furnizimet me armatime që Serbia po pranon nga vendet e lindjes është një tregues i një qasje agresive të Serbisë në raport me fqinjët”, ka thënë ai.

Maqedonci theksoi se aktivitetet ushtarake të Serbisë, përfshirë blerjen e armëve dhe prodhimin e tyre, janë një kërcenim jo vetëm për Kosovën, por për të gjithë stabilitetin në Ballkan. Ai e lidh këtë militarizim të Serbisë me mbështetje nga Rusia, duke e cilësuar si një përpjekje për të destabilizuar rajonin dhe penguar integrimin e tij në BE dhe NATO. Ministri garantoi se Kosova po forcon kapacitetet e saj ushtarake, jo për të sulmuar, por për të mbrojtur integritetin dhe sigurinë e qytetarëve të saj dhe sipas tij, ky fuqizim ushtarak bënë që të mos ndjejmë frike përballë këtyre kërcënimeve.

“Një pjesë ë këtyre kapaciteteve që ata po blejnë por edhe që po prodhojnë nuk janë kapacitete për mbrojte të territorit siç thirret shpesh presidenti  Vuçiq. Për shembull aeroplanët luftarak, janë kapacitet sulmues, por edhe dronët vetëvrasës që po prodhohen në fabrikat e Serbisë janë kapacitet sulmues. Normalisht që gjithë ky militarizim paraqet kërcenim jo vetëm për Kosovën, por për gjithë stabilitetin në Ballkan. Ky kërcënim vjen edhe si trimërim që Serbia po e merr nga federata Ruse por edhe miqtë e tjerë të saj më qëllim që të destabilizoj Ballkanin dhe të minoj proceset e integrimit të Ballkanit në BE dhe në NATO. Normalisht që vendi ynë si një vend demokratik nuk ka synim të ndërtoj kapacitet ushtarake për të sulmuar  as kënd dhe në këtë aspekt ne jemi duke u fuqizuar, por gjithmonë për të mbrojtur Kosovën, për të mbrojtur integritetin dhe territorin e saj, për të mbrojtur qytetarët tanë, pavarësisht përkatësisë etnike apo religjioze. Ky fuqizim na bënë që më të vërtet të mos ndjejmë frike përballë këtyre kërcënimeve por gjithmonë të jemi të matur dhe të kujdesshëm që ne të zhvillohemi, organizohemi dhe fuqizohemi për nevojat e mbrojtjes së vendit tonë”, ka thënë ai.

Zëvendëspresidentja Kamala Harris dhe ish-presidenti Donald Trump janë të barabartë shtatë javë para zgjedhjeve presidenciale të 5 nëntorit, sipas sondazheve të reja të publikuara sot që tregojnë gjithashtu një garë të ngushtë në shtetin kyç të Pensilvanisë.

Në sondazhin kombëtar, Harris dhe Trump janë të barabartë me 47 për qind të votuesve. Sondazhi u krye me 2.437 të anketuar nga 11 deri më 16 shtator për New York Times, Philadelphia Inquirer dhe Siena College. Marzha e gabimit është 3 pikë përqindjeje.

Në Pensilvani, një nga shtatë shtetet kryesore të lëvizjes, Harris mbajti një epërsi prej katër pikë përqindjeje dhe kryeson 50 deri në 46 për qind, me një diferencë gabimi prej 3.8 pikë përqindjeje, sipas një sondazhi të Times.

Një sondazh i veçantë për Washington Post tregoi për një garë të ngushtë në atë shtet, e cila mund të përcaktojë rezultatin e asamblesë, së bashku me Arizonën, Xhorxhia, Miçiganin, Nevadën, Karolinën e Veriut dhe Wisconsin.

Të anketuarit në Pensilvani, 1003 prej tyre, deklaruan 48 për qind për Harris dhe 47 për qind për Trump, me një diferencë gabimi prej 3.6 pikësh.

Shumica e të anketuarve i thanë Post se ishin “jashtëzakonisht të motivuar” për të votuar dhe se ruajtja e demokracisë amerikane ishte “jashtëzakonisht e rëndësishme” për ta. Por ata janë të ndarë për sa i përket kandidatit që do të mbronte më së miri liritë kombëtare, me 48 për qind që votuan për Harris dhe 45 për qind për Trump.

Sondazhi i NYT/Inquirer/Siena zbuloi gjithashtu se demokracia amerikane është një çështje e rëndësishme për votuesit, së bashku me ekonominë, abortin dhe emigracionin. Mbështetja për të dy kandidatët është afërsisht e barabartë.

Një sondazh i Ipsos javën e kaluar tregoi se Harris kryeson me pesë pikë përqindjeje, me 47 për qind të të anketuarve që e mbështesin atë dhe 42 për qind për Trump.

Policia portugeze ka arrestuar 14 të dyshuar për zjarrvënie të qëllimshme, të lidhur me disa nga dhjetëra zjarret vdekjeprurëse që shpërthyen në të gjithë vendin. Këto zjarre kanë shkaktuar të paktën shtatë viktima dhe kanë shkatërruar shtëpi, fabrika dhe dhjetëra mijëra hektarë pyje, duke kontribuar në rreziqet e mëdha që shkaktohen nga ndryshimet klimatike dhe shpopullimi rural.

Kryeministri Luis Montenegro premtoi “veprim represiv” të ashpër ndaj këtyre krimeve, që ai i konsideron të kryera në emër të interesave të veçanta. Ekspertët, si profesor Salvador Pinho Ferreira de Almeida, theksuan se aktiviteti kriminal është i dukshëm, pasi shumë nga zjarret filluan natën dhe ishin të shpërndara në mënyrë të pazakontë.

Studiuesi Andre Inacio vuri në dukje se zjarrvënia përkeqëson një situatë klimatike me pyje të thatë dhe erëra të forta. Ai sugjeroi se motivet ekonomike, si blerja e druve të djegur ose toka me çmime më të ulëta, mund të jenë arsye për zjarrvënien e qëllimshme, si dhe probleme të shëndetit mendor.

Një studim i vitit 2017 zbuloi se zjarrvënia përbënte rreth 36% të zjarreve fatale në Portugali, ndërsa një punim tjetër tregoi se zemërimi dhe hakmarrja ishin motivet kryesore për zjarrvënësit.

Ekspertët kanë bërë thirrje për përmirësimin e menaxhimit të peizazhit dhe rifillimin e përpjekjeve të pastrimit që filluan pas zjarreve të vdekjeprurshme të vitit 2017, duke paralajmëruar se situata aktuale është alarmante dhe kërkon veprime të menjëhershme./UBTNews/

Shtatzënia shkakton ndryshime të mëdha në trupin e femrës, dhe një studim i ri tregon se truri gjithashtu pëson ndryshime të mëdha, disa kalimtare dhe disa të gjata.

Shkencëtarët thanë se për herë të parë hartuan ndryshimet që ndodhin kur truri i një gruaje riorganizohet në përgjigje të shtatzënisë, bazuar në skanimet e bëra 26 herë, duke filluar tri javë para konceptimit, deri në nëntë muajt e shtatzënisë dhe më pas dy vjet pas lindjes.

Studimi dokumentoi një rënie të gjerë të vëllimit të lëndës gri kortikale, rajonit të rrudhosur të shtresës më të jashtme të trurit, si dhe një rritje në integritetin mikro-strukturor të lëndës së bardhë të vendosur më thellë në tru. Të dyja ndryshimet koinciduan me një rritje të niveleve të hormoneve estradiolit dhe progesteronit.

“Është mjaft tronditëse që në vitin 2024 ne nuk kemi pothuajse asnjë informacion për atë që ndodh në tru gjatë shtatzënisë. Kjo punë ngre më shumë pyetje sesa përgjigjet, dhe ne po gërvishtim vetëm sipërfaqen e këtyre pyetjeve”, tha Elizabeth Chrastil, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë, gjithashtu objekt i këtij hulumtimi.

Chrastil tha se gjatë studimit ajo nuk ishte në dijeni të të dhënave që tregonin ndryshime në trurin e saj dhe se nuk ndihej ndryshe.

Shkencëtarët thanë se që kur studimi përfundoi, ata kanë vënë re të njëjtin model në disa gra të tjera shtatzëna që i janë nënshtruar skanimeve të trurit në një iniciativë kërkimore në vazhdim të quajtur projekti i trurit të nënës, i cili synon të rrisë numrin e subjekteve në qindra.

“Studimet e mëparshme kanë marrë skanime të trurit para dhe pas shtatzënisë. Por ne kurrë nuk kemi parë metamorfozë të trurit”, shtoi Emily Jacobs, një neuroshkencëtare pranë Universitetit të Kalifornisë.

Skanimet treguan një reduktim mesatar prej rreth 4 për qind të lëndës gri në afërsisht 80 për qind të rajoneve të trurit të studiuara. Rikuperimi i vogël pas lindjes nuk e ktheu volumin në nivelet e para shtatzënisë. Studiuesit thanë se nuk është e qartë nëse humbja e lëndës gri është një gjë e keqe.

“Disa nga ndryshimet që vumë re mund të jenë gjithashtu një përgjigje ndaj kërkesave të larta fiziologjike të shtatzënisë, duke treguar se sa i adaptueshëm mund të jetë truri”, tha Laura Pritschet, një studente post-doktoratë pranë Universitetit të Pensilvanisë dhe autore kryesore e studimit.

Në të ardhmen, studiuesit shpresojnë të shqyrtojnë se si variacionet në këto ndryshime mund të ndihmojnë në parashikimin e fenomeneve të tilla si depresioni pas lindjes dhe se si pre-eklampsia, një gjendje serioze e presionit të gjakut që mund të zhvillohet gjatë shtatzënisë, mund të ndikojë në tru.