Kulturë

Mid’hat Frashëri: Flaka e Rilindjes Shqiptare në 75 vjetorin e përkujtimit

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar organizoi një ceremoni përkujtimore në nder të 75-vjetorit të ndarjes nga jeta të njërit prej figurave më të shquara të elitës shqiptare, Mid’hat Frashëri (1880-1949). Ky publicist, shkrimtar, përkthyes, albanolog, diplomat dhe veprimtar i palodhur i çështjes kombëtare shqiptare la një trashëgimi të pasur në historinë e kombit tonë.

Lindur në Janinë më 1880, Mid’hat Frashëri ishte i biri i Abdyl Frashërit, patriotit të njohur shqiptar. Njohja e tij me letërsinë dhe kulturën nisi qysh në fëmijëri, nën mbikëqyrjen e xhaxhallarëve të tij, Naimit dhe Samiut, të cilët ishin personalitete të rëndësishme të Rilindjes Shqiptare. Këto ndikime formuan një bazë të fortë kulturore dhe intelektuale, duke i dhënë atij mundësinë për të zotëruar disa gjuhë të huaja.

Në vitin 1908, ai themeloi gazetën “Liria” në Selanik, një hap të rëndësishëm në përpjekjet për të promovuar ide të lira dhe progresive për popullin shqiptar. Mid’hat Frashëri gjithashtu botoi revistën “Kalendari Kombiar” nga viti 1897 deri në 1928 dhe, në vitin 1909, revistën “Diturija”, e cila trajtonte çështje historike, gjuhësore dhe folkloristike, duke kontribuar kështu në ndriçimin e vetëdijes kombëtare.

Angazhimi i tij politik u shfaq në Kongresin e Manastirit (1908), ku u zgjodh kryetar dhe u caktua në Komisionin e Alfabetit, një ngjarje historike që i dha një formë të re dhe standarde alfabetit shqip. Ai ishte gjithashtu pjesëmarrës në Kuvendin Kombëtar të Vlorës më 28 nëntor 1912, ku u emërua ministër i Punëve Botore në Qeverinë e Përkohshme të Vlorës. Gjatë periudhës së Princ Vidit, ai e vazhdoi angazhimin e tij si ministër i Postave dhe Punëve Botore.

Gjatë Luftës së Parë Botërore, Mid’hat Frashëri udhëtoi nëpër Evropë dhe në vitin 1918, ai u emërua ministër në qeverinë e Turhan pashë Përmetit dhe anëtar i delegacionit zyrtar shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris. Si ministër fuqiplotë në Athinë nga vitet 1923 deri në 1925, ai protestoi me vendosmëri për shpërnguljen e dhunshme të shqiptarëve myslimanë të Çamërisë nga qeveria greke, duke mbrojtur me pasion të drejtat e popullit shqiptar.

Mid’hat Frashëri ishte gjithashtu një njeri me përkushtim të thellë ndaj kulturës. Në vitet 1926-1939, ai hapi librarinë “Lumo Skëndo” në Tiranë, e cila shërbeu si një qendër për shpërndarjen e letërsisë dhe kulturës shqiptare. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ai drejtoi organizatën e Ballit Kombëtar, duke u angazhuar në mënyrë aktive për çlirimin e vendit.

Pas luftës, ai u detyrua të largohej dhe fillimisht u vendos në Itali, më pas në Londër, ku formoi Komitetin “Shqipëria e Lirë”, duke vazhduar përpjekjet për të ndihmuar Shqipërinë në rrugën e saj drejt lirisë dhe pavarësisë.

Mid’hat Frashëri vdiq në Nju-Jork më 3 tetor 1949, duke lënë pas një trashëgimi të vyer që vazhdon të inspirojë brezat e rinj. Në këtë përkujtim, ne nderojmë jetën dhe veprën e tij, duke theksuar kontributet e tij të çmuara në fushat e kulturës, politikës dhe historisë shqiptare. Ai mbetet një simbol i përkushtimit për kombin dhe një frymëzim për të gjithë ata që besojnë në vlerat e lirisë dhe dinjitetit njerëzor./UBTNews/

Kulturë

Bukuritë e egra të Kosovës sjellin artin e Arian Mavriqit në rezidencën diplomatike

Published

on

Ambasadori Jonathan Hargreaves organizoi në rezidencën e tij një ekspozitë fotografike kushtuar punës së fotografit të natyrës, Arian Mavriqi.

Ekspozita paraqiti një panoramë të pasur të florës dhe faunës së Kosovës, ndërsa Mavriqi rrëfeu historitë pas çdo fotografie.

Ngjarja shërbeu gjithashtu si platformë për të diskutuar rëndësinë e mbrojtjes së natyrës dhe për të shkëmbyer ide me ekspertë të trashëgimisë natyrore.

  Ambasadori Hargreaves theksoi se natyra mbetet një nga pasuritë më të mëdha të Kosovës, me potencial të konsiderueshëm ekonomik, shëndetësor dhe mjedisor—potencial që mund të shfrytëzohet vetëm përmes ruajtjes dhe planifikimit të qëndrueshëm. /A.Z/UBT News/

 

 

 

Continue Reading

Kulturë

Grigor Ylli solli tingujt e rinisë në koncertin e Prishtinës

Published

on

Në kuadër të “Vihuela Guitar Festival”, kitaristi Grigor Ylli sollii në virtuozitetin e brezit të ri që po ngjitet me shpejtësi në skenat ndërkombëtare, duke dëshmuar se arti i interpretimit solistik vazhdon të rilindë përmes fytyrave të reja.

Ky festival, që nga themelimi i kushton një mbrëmje të veçantë talentëve të rinj, synon të nxjerrë në pah muzikantët që po formësojnë të ardhmen e kitarës klasike në rajon dhe në botë.

Grigor Ylli, është kitarist shqiptar i lindur më  2003 dhe aktualisht student në Conservatory of Music, Oberlin College (SHBA), nën udhëheqjen e prof. Stephen Aron. Ai është formuar në Shqipëri dhe Greqi me pedagogë të njohur si Viktor Cani, Admir Doçi, Stefanos Soulinakis dhe Fotis Koutsothodoros, dhe ka diplomuar në Synchrono Odeio në Selanik.

Grigor është fitues i çmimeve ndërkombëtare, duke përfshirë Grand Prix në Tirana International Guitar Competition (2016) dhe Çmimin e Veçantë për Talent të Jashtëzakonshëm në Forum Gitarre Wien (2017).

Në vitin 2021 mori Çmimin e Dytë në Konkursin Panhelenik të Muzikës “Tasos Pappas” dhe është finalist i vetëm në instrumentin e kitarës në përzgjedhjen për Eurovision Young Musicians për Shqipërinë.

Ai ka performuar si solist dhe me orkestër në Greqi, Itali, Austri, Shqipëri dhe Kosovë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Në Tiranë promovohet “Libri im i kujtimeve” i Rafet Rudit

Published

on

Në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, në Tiranë u promovua libri “Libri im i kujtimeve” i kompozitorit, dirigjentit dhe muzikologut të njohur Rafet Rudi, me pjesëmarrjen e personaliteteve të shumta nga fusha akademike dhe artistike.

Ceremonia u hap me fjalën e Kryetarit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, e dorëzoi çmimin “Nderi i Akademisë”.

Vlerësimi u shoqërua me një motivacion të detajuar, ku theksohej kontributi i jashtëzakonshëm i tij në muzikën mbarëshqiptare, roli i rëndësishëm në jetën kulturore që nga vitet ’70, si dhe angazhimi i tij në forcimin e bashkëpunimeve mes Kosovës dhe Shqipërisë.

Rudi u përshkrua si figurë kyçe në interpretimin e veprave të kompozitorëve shqiptarë në skenat ndërkombëtare, si mbështetës i brezave të rinj dhe si themelues i festivalit prestigjioz muzikor ReMusica.

Në panel morën fjalën muzikologia Prof. Zana Shuteriqi, kompozitori dhe nënkryetari i Akademisë së Shkencave Prof. Vasil S. Tole, muzikologia Prof. Rreze Kryeziu dhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të Filharmonisë së Kosovës, Dardan Selimaj.

Gjatë aktivitetit u interpretua  vepra “Preludium – Këmbanat Arbëreshe” nga pianistja Ardita Bufaj, duke i dhënë promovimit një dimension artistik të veçantë. Ngjarja u organizua në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, me mbështetjen e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Java Kombëtare e Kulturës mbyllet sot me koncertin e ansamblit “Zánat”, që zhvillohet nga ora 19:00 në Hollin Koncertor të TKOB-it. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Armata prezanton filmat më të mirë evropianë të metrazhit të gjatë

Published

on

Armata i është bashkuar edhe këtë vit iniciativës për promovimin e filmave evropianë, në kuadër të partneritetit me @europeanfilmacademy.

Nga nëntori deri në janar, do të shfaqen filma të metrazhit të gjatë evropian, si pjesë e European Award Season dhe Lux Audience Award.

Filmi i radhës që do të prezantohet është “Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles” i regjisores Chantal Akerman, i vitit 1976. Shfaqja është planifikuar për më 10 dhjetor, duke filluar nga ora 19:00.

Ky film ndjek tre ditë nga jeta e përditshme e Jeanne Dielman, një gruaje të ve, që jeton me djalin e saj adoleshent në Bruksel.

Me një ritëm të ngadaltë dhe rigoroz, filmi dokumenton rutinën e saj të shtëpisë: gatimin, pastrimin, pazarin dhe ritualet e përditshme.

Për të përballuar financat, Jeanne pranon klientë në shtëpi dhe kryen marrëdhënie seksuale kundrejt pagesës.

Me kalimin e ditëve, një çarje e ngadaltë fillon të shfaqet në rutinën e saj perfekte, dhe veprime të vogla jashtë zakonshmërisë tregojnë shpërbërjen e kontrollit të saj emocional. Kulmi i tensionit shpërthen në një akt të papritur që prish qetësinë e saj të jashtme.

Filmi trajton tema të rëndësishme si puna e papaguar e grave, monotoninë urbane, presionin social mbi feminitetin dhe izolimin psikologjik. Në vitin 2022, revista Sight & Sound e renditi këtë film në vendin e parë të listës së 100 filmave më të mirë të të gjitha kohërave.

Chantal Akerman (1950–2015) ishte regjisore, skenariste dhe artiste belge, një nga zërat më të rëndësishëm të kinemasë eksperimentale.

E lindur në Bruksel në një familje hebreje polake, ku nëna e saj ishte mbijetuar e Auschwitz-it, kjo përvojë ndikoi në temat e shumë filmave të saj, duke përfshirë motivet e traumës, shtegtimit dhe identitetit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara