Lajmet

Marrëveshja për energji Kosovë-Shqipëri i hap rrugën bursës shqiptare

Nënshkrimi i kësaj marrëveshje u bë në kuadër të konferencës “Integrimi i tregut të energjisë elektrike”.

Published

on

Zyra e Rregullatorit për Energji e Kosovës (ZRrE) dhe Enti Rregullator i Energjisë së Shqipërisë (ERE), kanë nënshkruar sot memorandum bashkëpunimi për njohjen reciproke të licencave për veprimtarinë e tregtimit dhe furnizimit të energjisë elektrike, e që po vlerësohet të jetë hap i rëndësishëm drejt funksionalizimit të një burse shqiptare të Energjisë.

Nënshkrimi i kësaj marrëveshje u bë në kuadër të konferencës “Integrimi i tregut të energjisë elektrike”, e që u quajt një hap i rëndësishëm drejt integrimit të tregut të energjisë elektrike mes Kosovës dhe Shqipërisë, derisa përfaqësuesit e të dyja shteteve u zotuan se do të punojnë që brenda vitit 2022 të funksionalizohet bursa shqiptare e energjisë.

Ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli, u shpreh se integrimi i tregut të energjisë me atë të Shqipërisë është një ndër orientimet kyçe strategjike për sektorin e energjisë.

Ajo potencoi se sektori i energjisë është një prej shtyllave kryesore të zhvillimit ekonomik të Kosovës, mirëpo tha se për arsye dhe rrethana të ndryshme sektori i energjisë fatkeqësisht nuk ka tërhequr investimet e duhura për të siguruar në afat të gjatë furnizimin me energji elektrike.

“Duke qenë se kapacitet tona gjeneruese vijnë nga burime të ndryshme integrimi i tregut të energjisë do të lejojë që të shfrytëzojmë burimet që i kemi secili prej nesh në mënyrën më optimale, si rrjedhojë sistemet tona do të bëhen më të afta për të përballuar luhatjet në kërkesën për furnizim me energji elektrike në të dy vendet tona… […] Andaj përfitimet e të dyja vendeve nga ky proces përforcojnë besimin tim se së shpejti do ta funksionalizojmë një bursë shqiptare të energjisë. Hap i rëndësishëm në këtë drejtim është nënshkrimi i memorandumit për njohje të ndërsjellë të licencave”, tha ajo.

Ajo tha se të dyja vendet varen pothuajse plotësisht nga vetëm një burim i energjisë, e që sipas saj, kjo do të thotë që të dyja palët kanë nevojë për diversifikim të energjisë. Rizvanolli tha se kjo mund të realizohet vetëm me përfshirjen e sektorit privat, pasi që u shpreh se investimet e sektorit privat, po edhe ekspertiza e tyre janë shumë të rëndësishme në këtë aspekt.

Edhe zëvendësministri i Infrastrukturës dhe Energjisë së Shqipërisë, Ilir Bejtja, nënshkrimin e memorandumit për njohjen reciproke të licencave e ka quajtur si hap tejet të rëndësishëm drejt integrimit të tregut të energjisë elektrike.

Ai tha se marrëveshje të tilla nuk duhet të mbesin vetëm në letër, por duhet të jenë të aplikueshme dhe të fillojë realizimi i asaj që quhet tregu i përbashkët shqiptar i energjisë.

“Kjo do të bëjë të mundur që ne të kemi investime të reja në fushën e energjive të rinovueshme, për të rritur dhe diversifikuar prodhimin e energjisë në të dy krahët e kufirit, në këtë treg do të thosha, në tregun shqiptar të energjisë dhe do të bëjë të mundur që këtu të vijnë edhe investime ose interesa të vendeve fqinje për t’u furnizuar me energji, po edhe për të sjell energji nga burimet e tyre. I gjithë rajoni do të ndikohet nga dekarbonizimi, asimetria që është vendosur tani do të thellohet për gjetjen e burimeve për t’u furnizuar me energji në tregun rajonal. Kjo do të bëjë të vështirë edhe transmetimin e energjisë nga një vend në tjetrin, nuk furnizojmë më dot thjeshtë vendet kufitare, por duhet të shkojmë në dy, tre kufij larg për ta marrë energjinë. Në këtë aspekt një sfidë për të gjithë ne është jo thjeshtë të mbyllim atë që na ndot, por të krijojmë burime të reja, siguri të re të furnizimit me energji, qoftë ju, qoftë ne energji të erës, energji gjeotermike, apo energji të diellit”, tha ai.

Pas nënshkrimit të memorandumit, kryesuesi i Bordit të ZRRE-s, Ymer Fejzullahu, u shpreh se me këtë Kosova dhe Shqipëria konfirmojnë gatishmërinë e tyre për integrim të tregjeve energjetike.

Fejzullahu tha se integrimi i tregjeve në mes dy vendeve mundëson shfrytëzimin më të mirë të kapaciteteve gjeneruese në Kosovë dhe në Shqipëri, derisa tha se një integrim i tillë garanton një siguri në furnizim me energji elektrike.

“Me qëllim të integrimit të dy tregjeve, në tetor të këtij viti në Tiranë ne kemi nënshkruar marrëveshjen kornizë për bashkimin e tregjeve, ndërsa sot ne nënshkruajmë memorandumin për njohjen ndërsjellë të licencave. Kosova dhe Shqipëria me zbatimin e këtij procesi konfirmojnë gatishmërinë e tyre për integrimin e tregjeve si një nga obligimet themelore të Komunitetit të Energjisë. Përtej përmbushjes së këtij obligimi në raport me Komitetin e Energjisë, integrimi i tregjeve ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë, si dhe rajonit mundësojnë shfrytëzimin më të mirë të kapaciteteve gjeneruese në Kosovë dhe në Shqipëri. Në rastin tonë integrimi i tregjeve na sjell dobi të mëdha për të garantuar siguri në furnizimin me energji elektrike dhe konkurrueshmërinë brenda këtij tregu të përbashkët… Konfirmojmë gatishmërinë e ZRRE-së që në muajt në vijim do të vazhdojmë të punojmë në funksionalizimin e bursës shqiptare të energjisë brenda vitit 2022, ashtu siç jemi zotuar”, tha ai.

Ai tha se një treg i përbashkët do t’i hap rrugë tërheqjes së investimeve në sektorin privat, e në veçanti investimeve në burimet e ripërtëritshme si një nga teknologjitë e së ardhmes në sektorin e energjisë.

Kryesuesi i Bordit të ERE, Petrit Ahmeti, është shprehur i bindur se marrëveshja e nënshkruar sot do të gjejë zbatim në të dyja vendet, derisa theksoi se kjo marrëveshje është një hap konkret i bashkëpunimit në mes të dy Rregullatorëve.

“Mungesa e diversifikimit të burimeve gjeneruese në të dy vendet, ku Shqipëria mbulon kryesisht me prodhim prej hidrave dhe Kosova prej termocentraleve, si dhe pamundësia e shfrytëzimit maksimal deri më sot të burimeve tona në këto kohë të vështira e bënë më të rëndësishëm përshpejtimin e bashkimit të tregjeve të dy vendeve. Fakt që do të ndikojë në uljen e kostove dhe efiçiencën e përdorimit të energjisë elektrike… Këto dokumente janë hapat e parë konkret të një bashkëpunimi mes dy Rregullatorëve të vendeve tona, është si një kurorëzim i një përpjekje shumëvjeçare midis Rregullatorëve për të pasur një platformë të njëjtë dhe për të pasur rregulla e një bashkëpunim më të frytshëm mes nesh”, tha ai.

Në këtë konferencë foli edhe zëvendësdrejtori i Zyrës për Rritje Ekonomike në USAID, Loauy Samouie, i cili tha se ndër vite kanë ndihmuar Kosovën dhe Shqipërinë në fuqizimin e sektorëve të energjisë.

Konferenca “Integrimi i tregut të Energjisë Elektrike”, përveç sot do të mbahet edhe nesër ku do të mbahen diskutime të ndryshme që për fokus kanë energjinë elektrike.

Bota

​Mijëra mushkonja po lëshohen nga dronët mbi ishujt në Havai

Published

on

Dikur kishte mbi 50 lloje të njohura të mushkonjave që zvarriten në Havai, por sot kanë mbetur vetëm 17, shumica e të cilave janë të kërcënuara. Ato janë jashtëzakonisht të ndjeshme ndaj malaries së shpendëve, dhe në ishuj si O‘ahu dhe Moloka‘I, të cilët janë kryesisht në lartësi të ulët, kanë mbetur vetëm popullata të vogla.

‘I‘iwi i kuq i mrekullueshëm gjendet mbi 1,250 metra në ishujt e Havait, Mauit dhe Kaua‘i-t.

Mushkonjat janë pushtuese në Hawaii dhe mendohet se kanë ardhur në anijet e gjuetisë së balenave në fillim të shekullit të 19-të, duke shkaktuar valë zhdukjeje midis specieve vendase. Por, meqenëse u pëlqejnë habitatet tropikale më të ngrohta, për vite me radhë popullata të vogla të mjaltit që zvarriten gjetën strehë në malet më të ftohta të ishujve si Maui dhe Kauai. Por ndryshimi i klimës ka lejuar që mushkonjat të ngjiten në lartësi më të larta.

Një plan është në vend për të kontrolluar popullatat e mushkonjave, i udhëhequr nga organizata jofitimprurëse American Bird Conservancy dhe partneriteti Birds, Not Mosquitoes.

Ai përfshin hedhjen nga qielli me dron dhe helikopter të kapsulave të biodegradueshme të mbushura me mijëra mushkonja meshkuj.

Këto mushkonja të rritura në laborator mbajnë një bakter që do të thotë se vezët nuk çelin kur meshkujt çiftëzohen me femra të egra.

Me kalimin e kohës, me lëshime të përsëritura, popullata e egër duhet të bjerë si rezultat.

Continue Reading

Bota

​Tragjedia në Novi Sad, masë arresti për ish-ministrat dhe të dyshuarit e tjerë

Published

on

Gjykata e Lartë në Beograd ka se ka lëshuar masë paraburgimi prej një muaji për 13 të dyshuarit për korrupsion në rastin e rindërtimit të stacionit hekurudhor në Novi Sad, dhe modernizimin e hekurudhës nga Novi Sadi deri në kufi me Hungarinë.

Në mesin e të arrestuarve që po mbahen në mbajtje janë ish-ministrat: Tomisllav Momiroviq dhe Goran Vesiq.

Vendimi për paraburgim nuk është përfundimtar, dhe avokatët e të dyshuarve mund ta apelojnë vendimin brenda tre ditëve. Ish-ministri i Ndërtimit, Tomislav Momiroviq dhe 11 të dyshuar tjerë që janë marrë në pyetje, kanë mohuar çdo keq bërje në lidhje me rastin e korrupsionit në projektin e rindërtimit të hekurudhës.

Goran Vesiq, i cili ka qenë ministër i Ndërtimit në kohën e rrëzimit të strehës në stacionin hekurudhor nuk është marrë në pyetje, sepse në dokumentet mjekësore që janë dorëzuar, është thënë se ai ka qenë për trajtim mjekësor në spital, ka bërë të ditur Zyra e Prokurorit më 2 gusht.

Të gjithë të arrestuarit dyshohen se e kanë dëmtuar buxhetin e shtetit në vlerë prej 115 milionë dollarësh në projektin për rindërtim dhe modernizim të linjës hekurudhore prej Novi Sadit deri te kufiri me Hungarinë.

Në mesin e të arrestuarve që janë në mbajtje përfshihen edhe ndihmësja e Goran Vesiq në ministri Anita Dimoski dhe ish-drejtori i Infrastrukturës Hekurudhore të Serbisë, Nebojsha Shurlan.

Katër muaj pas rindërtimit dhe hapjes zyrtare, në stacionin hekurudhor të Novi Sadit u rrëzua streha duke lënë të vdekur 16 persona. Incidenti i 1 nëntorit 2024 ka nxitur protesta masive kundër Qeverisë në gjithë Serbinë në tetë muajt e fundit, duke bërë thirrje për përgjegjësi politike dhe penale për aksidentin. Në fokus të protestave janë supozimet se korrupsioni ka rezultuar me rrëzim të strehës në stacionin hekurudhor.

Continue Reading

Aktualitet

Parashikimi i motit

Published

on

Në Kosovë sot pritet të mbajë mot kryesisht i vranët dhe me reshje lokale shiu.

Në disa vende të territorit, kryesisht në Rrafshin e Kosovës dhe Anamoravë priten edhe shkarkime rrufesh.

Era do të fryjë në drejtime të ndryshme, e cila në momente të caktuara pritet të jetë me shpejtësi prej 20-65 km/h.

Sipas Institutit Hidrometeorologjik të Kosovës, temperaturat minimale do të lëvizin nga 16 deri 19 gradë Celcius, kurse ato maksimale nga 22 deri 29 gradë Celcius.

Continue Reading

Aktualitet

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi pranohet anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave (EurASc)

Published

on

Themeluesi dhe Presidenti i UBT-së, Rektori, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, është pranuar si anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave (European Academy of Sciences – EurASc).

European Academy of Sciences (EurASc) është një nga akademitë më prestigjioze në Evropë, që bashkon shkencëtarë dhe studiues të shquar nga e gjithë bota, me qëllim promovimin e ekselencës shkencore dhe teknologjike për të adresuar sfidat më të mëdha globale. Anëtarët e saj janë emra të njohur që kanë dhënë kontribute të mëdha në fushat përkatëse, përfshirë shumë fitues të çmimeve ndërkombëtare dhe nobelistë.

Ky është një vlerësim i rëndësishëm ndërkombëtar që njeh kontributin e jashtëzakonshëm të Prof. Hajrizit në fushën e arsimit të lartë, kërkimit shkencor, inovacionit dhe politikëbërjes në nivel rajonal dhe evropian.

“Pjesëmarrja ime si anëtar në Akademinë Evropiane të Shkencave është një vlerësim personal, por mbi të gjitha është një njohje për punën dhe përkushtimin afatgjatë të UBT-së në ndërtimin e një ekosistemi akademik dhe shkencor në përputhje me standardet evropiane. Ky është një hap i rëndësishëm drejt fuqizimit të rolit të Kosovës në hartën ndërkombëtare të dijes dhe inovacionit”, tha Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave (EurASc), në publikimin e saj në rrjetet sociale, ka vlerësuar lart kontributin e Prof. Dr. Edmond Hajrizi për përvojën e tij mbi dydekadëshe në ndërthurjen e akademisë me ekosistemet e inovacionit dhe zhvillimit ekonomik.

Nën udhëheqjen e tij strategjike dhe vizionare, UBT është konsoliduar si një nga institucionet më të avancuara të arsimit të lartë në Evropën Juglindore, duke u shndërruar në një qendër të rëndësishme për zhvillimin e inovacionit, teknologjisë dhe sipërmarrjes.

Si pjesë e angazhimeve të tij profesionale, Prof. Hajrizi ka udhëhequr me sukses dhjetëra projekte të financuara nga Bashkimi Evropian, si dhe ka kontribuar si këshilltar për institucione prestigjioze ndërkombëtare, duke promovuar transformimin digjital, prodhimin inteligjent dhe arsimin e orientuar drejt së ardhmes.

Ky pranim përfaqëson jo vetëm një sukses personal për Rektorin Hajrizi, por një arritje të rëndësishme për UBT-në dhe Kosovën në tërësi. Ai dëshmon se përkushtimi ndaj inovacionit, cilësisë akademike dhe vizionit global mund të sjellë njohje ndërkombëtare dhe ta vendosë Kosovën në hartën e qendrave të rëndësishme të dijes dhe teknologjisë.

Continue Reading

Të kërkuara