

Lajmet
Marrëveshja për energji Kosovë-Shqipëri i hap rrugën bursës shqiptare
Nënshkrimi i kësaj marrëveshje u bë në kuadër të konferencës “Integrimi i tregut të energjisë elektrike”.
Published
3 years agoon
By
UBT newsZyra e Rregullatorit për Energji e Kosovës (ZRrE) dhe Enti Rregullator i Energjisë së Shqipërisë (ERE), kanë nënshkruar sot memorandum bashkëpunimi për njohjen reciproke të licencave për veprimtarinë e tregtimit dhe furnizimit të energjisë elektrike, e që po vlerësohet të jetë hap i rëndësishëm drejt funksionalizimit të një burse shqiptare të Energjisë.
Nënshkrimi i kësaj marrëveshje u bë në kuadër të konferencës “Integrimi i tregut të energjisë elektrike”, e që u quajt një hap i rëndësishëm drejt integrimit të tregut të energjisë elektrike mes Kosovës dhe Shqipërisë, derisa përfaqësuesit e të dyja shteteve u zotuan se do të punojnë që brenda vitit 2022 të funksionalizohet bursa shqiptare e energjisë.
Ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli, u shpreh se integrimi i tregut të energjisë me atë të Shqipërisë është një ndër orientimet kyçe strategjike për sektorin e energjisë.
Ajo potencoi se sektori i energjisë është një prej shtyllave kryesore të zhvillimit ekonomik të Kosovës, mirëpo tha se për arsye dhe rrethana të ndryshme sektori i energjisë fatkeqësisht nuk ka tërhequr investimet e duhura për të siguruar në afat të gjatë furnizimin me energji elektrike.
“Duke qenë se kapacitet tona gjeneruese vijnë nga burime të ndryshme integrimi i tregut të energjisë do të lejojë që të shfrytëzojmë burimet që i kemi secili prej nesh në mënyrën më optimale, si rrjedhojë sistemet tona do të bëhen më të afta për të përballuar luhatjet në kërkesën për furnizim me energji elektrike në të dy vendet tona… […] Andaj përfitimet e të dyja vendeve nga ky proces përforcojnë besimin tim se së shpejti do ta funksionalizojmë një bursë shqiptare të energjisë. Hap i rëndësishëm në këtë drejtim është nënshkrimi i memorandumit për njohje të ndërsjellë të licencave”, tha ajo.
Ajo tha se të dyja vendet varen pothuajse plotësisht nga vetëm një burim i energjisë, e që sipas saj, kjo do të thotë që të dyja palët kanë nevojë për diversifikim të energjisë. Rizvanolli tha se kjo mund të realizohet vetëm me përfshirjen e sektorit privat, pasi që u shpreh se investimet e sektorit privat, po edhe ekspertiza e tyre janë shumë të rëndësishme në këtë aspekt.
Edhe zëvendësministri i Infrastrukturës dhe Energjisë së Shqipërisë, Ilir Bejtja, nënshkrimin e memorandumit për njohjen reciproke të licencave e ka quajtur si hap tejet të rëndësishëm drejt integrimit të tregut të energjisë elektrike.
Ai tha se marrëveshje të tilla nuk duhet të mbesin vetëm në letër, por duhet të jenë të aplikueshme dhe të fillojë realizimi i asaj që quhet tregu i përbashkët shqiptar i energjisë.
“Kjo do të bëjë të mundur që ne të kemi investime të reja në fushën e energjive të rinovueshme, për të rritur dhe diversifikuar prodhimin e energjisë në të dy krahët e kufirit, në këtë treg do të thosha, në tregun shqiptar të energjisë dhe do të bëjë të mundur që këtu të vijnë edhe investime ose interesa të vendeve fqinje për t’u furnizuar me energji, po edhe për të sjell energji nga burimet e tyre. I gjithë rajoni do të ndikohet nga dekarbonizimi, asimetria që është vendosur tani do të thellohet për gjetjen e burimeve për t’u furnizuar me energji në tregun rajonal. Kjo do të bëjë të vështirë edhe transmetimin e energjisë nga një vend në tjetrin, nuk furnizojmë më dot thjeshtë vendet kufitare, por duhet të shkojmë në dy, tre kufij larg për ta marrë energjinë. Në këtë aspekt një sfidë për të gjithë ne është jo thjeshtë të mbyllim atë që na ndot, por të krijojmë burime të reja, siguri të re të furnizimit me energji, qoftë ju, qoftë ne energji të erës, energji gjeotermike, apo energji të diellit”, tha ai.
Pas nënshkrimit të memorandumit, kryesuesi i Bordit të ZRRE-s, Ymer Fejzullahu, u shpreh se me këtë Kosova dhe Shqipëria konfirmojnë gatishmërinë e tyre për integrim të tregjeve energjetike.
Fejzullahu tha se integrimi i tregjeve në mes dy vendeve mundëson shfrytëzimin më të mirë të kapaciteteve gjeneruese në Kosovë dhe në Shqipëri, derisa tha se një integrim i tillë garanton një siguri në furnizim me energji elektrike.
“Me qëllim të integrimit të dy tregjeve, në tetor të këtij viti në Tiranë ne kemi nënshkruar marrëveshjen kornizë për bashkimin e tregjeve, ndërsa sot ne nënshkruajmë memorandumin për njohjen ndërsjellë të licencave. Kosova dhe Shqipëria me zbatimin e këtij procesi konfirmojnë gatishmërinë e tyre për integrimin e tregjeve si një nga obligimet themelore të Komunitetit të Energjisë. Përtej përmbushjes së këtij obligimi në raport me Komitetin e Energjisë, integrimi i tregjeve ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë, si dhe rajonit mundësojnë shfrytëzimin më të mirë të kapaciteteve gjeneruese në Kosovë dhe në Shqipëri. Në rastin tonë integrimi i tregjeve na sjell dobi të mëdha për të garantuar siguri në furnizimin me energji elektrike dhe konkurrueshmërinë brenda këtij tregu të përbashkët… Konfirmojmë gatishmërinë e ZRRE-së që në muajt në vijim do të vazhdojmë të punojmë në funksionalizimin e bursës shqiptare të energjisë brenda vitit 2022, ashtu siç jemi zotuar”, tha ai.
Ai tha se një treg i përbashkët do t’i hap rrugë tërheqjes së investimeve në sektorin privat, e në veçanti investimeve në burimet e ripërtëritshme si një nga teknologjitë e së ardhmes në sektorin e energjisë.
Kryesuesi i Bordit të ERE, Petrit Ahmeti, është shprehur i bindur se marrëveshja e nënshkruar sot do të gjejë zbatim në të dyja vendet, derisa theksoi se kjo marrëveshje është një hap konkret i bashkëpunimit në mes të dy Rregullatorëve.
“Mungesa e diversifikimit të burimeve gjeneruese në të dy vendet, ku Shqipëria mbulon kryesisht me prodhim prej hidrave dhe Kosova prej termocentraleve, si dhe pamundësia e shfrytëzimit maksimal deri më sot të burimeve tona në këto kohë të vështira e bënë më të rëndësishëm përshpejtimin e bashkimit të tregjeve të dy vendeve. Fakt që do të ndikojë në uljen e kostove dhe efiçiencën e përdorimit të energjisë elektrike… Këto dokumente janë hapat e parë konkret të një bashkëpunimi mes dy Rregullatorëve të vendeve tona, është si një kurorëzim i një përpjekje shumëvjeçare midis Rregullatorëve për të pasur një platformë të njëjtë dhe për të pasur rregulla e një bashkëpunim më të frytshëm mes nesh”, tha ai.
Në këtë konferencë foli edhe zëvendësdrejtori i Zyrës për Rritje Ekonomike në USAID, Loauy Samouie, i cili tha se ndër vite kanë ndihmuar Kosovën dhe Shqipërinë në fuqizimin e sektorëve të energjisë.
Konferenca “Integrimi i tregut të Energjisë Elektrike”, përveç sot do të mbahet edhe nesër ku do të mbahen diskutime të ndryshme që për fokus kanë energjinë elektrike.
Aktualitet
Aksident trafiku në Klinë të Ulët, një e vdekur dhe katër të lënduar
Published
1 day agoon
April 30, 2025
Një aksident trafiku ndodhi sot në rrugën rajonale Mitrovicë – Skenderaj, pikërisht në fshatin Klinë e Ulët.
Policia e Kosovës njoftoi se në aksident u përfshinë dy vetura, ku si pasojë e lëndimeve të pësuara humbi jetën viktima një femër rreth 65 vjeçare, ndërsa u lënduan edhe katër persona të tjerë, të cilët u dërguan për mjekim në Spitalin Rajonal të Mitrovicës.
Lajmet
Çmimi i rrymës për bizneset pritet të rritet deri në 30 për qind
Published
1 day agoon
April 30, 2025
Deri në 30 për qind pritet të shtrenjtohet çmimi i energjisë për bizneset e mëdha, paralajmërojnë përfaqësues të disa kompanive të licencuara për furnizimin me energji elektrike në Kosovë.
Këto kompani aktualisht kanë shtuar përpjekjet për sigurimin e energjisë, në prag të nisjes së procesit të liberalizimit të tregut të energjisë.
Çfarë do të thotë liberalizimi i tregut të energjisë?
Procesi i liberalizimit të tregut të energjisë në vendet e Bashkimit Evropian ka filluar në fund të viteve ‘90 me qëllim rritjen e konkurrencës, efikasitetit, sigurisë dhe zgjedhjes për konsumatorët. Ndërsa, në Ballkanin Perëndimor ky proces është ende në zhvillim.
Në Kosovë, liberalizimi i tregut të energjisë është paraparë me Ligjin për energjinë elektrike të miratuar në vitin 2017, por zbatimi i tij është shtyrë për shkak të rrethanave të ndryshme. Tashmë, Zyra e Rregullatorit për Energji ka marrë vendim që nga data 1 qershor të gjitha kompanitë e mëdha – konkretisht ato me mbi 50 të punësuar ose me qarkullim vjetor mbi 10 milionë euro – të kalojnë në tregun e hapur të energjisë. Sipas ZRRE-së, numri i tyre është mbi 1.000.
Këto biznese furnizohen nga Operatori për Furnizim me Energji, si furnizuesi kryesor i licencuar për energji me çmime të rregulluara nga ZRRE-ja.
Nga 1 qershori, kompanitë e mëdha duhet të zgjedhin vetë furnizuesin, me çmime të parregulluara, që përcaktohen nga kërkesa dhe oferta në treg.
Aktualisht, në tregun e lirë janë të licencuara 18 kompani që ofrojnë furnizim me energji elektrike, shumica janë nga Kosova, por ka edhe kompani nga rajoni. Disa prej tyre kanë nisur negociatat me prodhues të energjisë në rajon për të siguruar kapacitetet e nevojshme për furnizimin e klientëve të rinj.
Ndërkohë, disa biznese, si Frutex në Suharekë, po kërkojnë kompani vendore për të negociuar çmimin për rrymën.
Bizneset përballë zgjedhjes së furnizuesve të rinj
Drilon Brahimi, drejtor i përgjithshëm i kompanisë Tredint Group L.L.C, e cila u licencua për furnizim me energji elektrike në fund të vitit të kaluar, thotë se janë në fazën e hulumtimit të tregut për të siguruar çmime më të volitshme, por ende nuk kanë nënshkruar asnjë kontratë me kompani prodhuese nga rajoni.
“Shumë kompani vendore, konkretisht ato prodhuese, kanë filluar të na dërgojnë profilin vjetor të konsumit energjetik dhe po kërkojnë informacione rreth çmimit. Ne jemi në fazën e përgatitjes së ofertave. Përgjigjja konkrete për secilën pritet t’iu dërgohet në fillim të majit”, thotë ai për Radion Evropa e Lirë.
Megjithatë, Brahimi thekson se çmimi për muajt e parë pritet të jetë deri në 30 për qind më i lartë se tarifat aktuale të energjisë.
Aktualisht, për konsumatorët e amvisërisë dhe ata komercialë që shpenzojnë deri në 800 kilovatë në orë brenda një muaji, çmimi i rrymës gjatë ditës është 7.79 centë për kilovat, ndërsa për ata që shpenzojnë më shumë se 800 kilovatë, pjesa mbi këtë u llogaritet me çmim prej 13.29 centësh.
Nga 1 maji hyjnë në fuqi tarifat e reja, me një rritje prej 16.1 për qind, por ato nuk do të zbatohen për bizneset me mbi 50 punëtorë.
Rritjen prej 30 për qind për kompanitë e mëdha e paralajmëron edhe Diamant Dalladaku nga kompania Enerco LLC.
Edhe ai thotë se ende nuk ka nënshkruar ndonjë kontratë me kompani të huaja dhe se janë në proces të hulumtimit të tregut.
“Liberalizimi i tregut të energjisë është një proces i ri dhe gjatë zbatimit po paraqiten sfida. Si problem në kohën e përgatitjes është mungesa e informacioneve për energjinë që shpenzojnë bizneset, të cilat po dalin në tregun e hapur”, thotë Dalladaku për Radion Evropa e Lirë.
Në raportin vjetor të ZRRE-së thuhet se vitin e kaluar mbi 5.400 gigavatë në orë (GWh) ka qenë sasia e përgjithshme e energjisë së shitur te të gjithë konsumatorët në Kosovë. Nga kjo sasi, 3.156 GWh apo 58.4 për qind janë shpenzuar nga konsumatorët familjarë, kurse pjesa tjetër, 2.041 apo mbi 37 për qind, është shpenzuar nga konsumatorët jofamiljarë dhe në këtë kategori përfshihen të gjitha bizneset.
Palushi: Ende nuk kemi oferta konkrete për energjinë
Kompania për prodhimin e lëngjeve Frutex në Suharekë është një nga kompanitë që nga qershori do gjejë vetë kompaninë furnizuese për rrymë.
Pronari i saj, Shaqir Palushi, thotë se kanë dërguar kërkesë për takim në të gjitha kompanitë e licencuara për furnizim me energji, në mënyrë që të negociojnë për çmimin. Megjithatë, Palushi ende nuk ka pranuar ndonjë përgjigje nga to.
“Po pres në ditët në vazhdim… por, nuk besoj se ato janë të përgatitura për këtë proces, sidomos në kushtet e turbulencës që kanë mbizotëruar vitet e fundit lidhur me çmimet e energjisë elektrike”, thekson ai.
Palushi tregon se për një muaj shpenzon energji në vlerë deri në 40 mijë euro. Në rast të rritjes së çmimit për 30 për qind, për sasinë e njëjtë të shpenzuar ai do të paguante mbi 52 mijë euro.
“Sigurisht se kjo rrit shpenzimet operative, por do bëjmë përpjekje të ketë ndikim në uljen e profitit të kompanisë dhe jo të rrisim çmimet”, thotë ai.
Kompanitë e licencuara, të papërgatitura?
Odat ekonomike në Kosovë kanë kërkuar shtyrjen e këtij vendimi, pasi sipas tyre, edhe pse kompanitë janë të licencuara, shumica prej tyre nuk kanë pasur klientë fundorë dhe kanë ekzistuar vetëm “në letër”, pa veprimtari reale tregtare.
Ky tranzicion, sipas tyre, do të destabilizojë furnizimin dhe do të ndikojë në rritjen e çmimeve të produkteve të tjera.
Më 21 mars, Oda Ekonomike e Kosovës kërkoi nga Avokati i Popullit që të iniciojë këtë çështje në Gjykatën Kushtetuese dhe të kërkojë pezullimin e vendimit për të paktën një vit. Avokati i Popullit konfirmoi për Radion Evropa e Lirë se e ka pranuar ankesën e Odës Ekonomike të Kosovës dhe është duke e shqyrtuar.
“Për Avokatin e Popullit kjo është një situatë komplekse për faktin se këto zhvillime janë bërë në kohën kur institucionet kryesore janë në krijim e sipër”, thuhet në përgjigje, ku shtohet se shtrenjtimi i tarifave të rrymës do të ketë pasoja në të drejtat socio-ekonomike për qytetarët.
Megjithatë, ZRRE-ja përsëriti se kapacitetet ekzistuese janë të mjaftueshme për t’i furnizuar bizneset me energji pas liberalizimit të tregut.
“Shumica e furnizuesve janë duke bërë përgatitjet e nevojshme teknike dhe administrative për të qenë funksionalë në treg”, thuhet në një përgjigje që ZRRE-ja i dërgoi Radios Evropa e Lirë.
ZRRE-ja thotë se është duke zhvilluar takime të rregullta dhe informuese me të gjithë furnizuesit e licencuar me qëllim që të informohen në mënyrë sa më të qartë rreth hapave dhe mundësive që ofron liberalizimi i tregut.

Sindikata e Re e Korporatës së Energjisë së Kosovës njoftoi për organizimin e një proteste më 1 Maj, Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve, për të kërkuar paga më dinjitoze dhe kushte më të mira pune për punëtorët e sektorit energjetik.
Protesta do të mbahet të mërkurën, në ora 12:00, në sheshin “Skënderbeu” në Prishtinë.
Në njoftimin e bërë publik, Sindikata thekson se puna e tyre përmban lodhje ekstreme, rrezik të përhershëm dhe sakrificë të përditshme, duke theksuar se “kjo punë nuk ka para që mund ta paguajë”.
Për të ilustruar realitetin e vështirë, sindikata ka shpërndarë edhe një fotografi të një punëtori me fytyrë të mbuluar nga pluhuri i zi, simbol i kushteve të rënda në të cilat punojnë minatorët dhe teknikët e KEK-ut.
“Protestojmë për një pagë dinjitoze dhe respekt për punën tonë”, thuhet në thirrjen publike, ku organizatorët ftojnë qytetarët dhe përfaqësuesit sindikalë të solidarizohen me kërkesat e tyre.

Një person është raportuar i zhdukur në Shtime tash e dy ditë.
Sipas njoftimit nga Policia, babai i viktimës ka raportuar në polici të hënën pasdite se djali i tij është larguar nga shtëpia dhe nuk është kthyer më.
Rasti vazhdon të hetohet.

Si të balanconi sheqerin në gjak?

TikTok ndryshon rregullat e lojës – aplikacioni tregon se çfarë është përmirësuar

‘Oppo Find X8 Ultra’ shpallet si telefoni më i mirë i vitit 2025

Disa mënyra si të kujdesemi për trurin, sipas ekspertëve

Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, si lindi dhe historiku i 1 Majit?

Parashikimi i motit për sot

“Dështim?!”, Beyonce nuk po arrin t’i mbush stadiumet

Një lugë mjaltë para gjumit mund të parandalojë gërhitjen

Pse duket gjithmonë serioz? Ben Affleck tregon anën që s’e shihni shpesh
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet3 weeks ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim
-
Lajmet nga UBT3 days ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”