Aktualitet

Lufta e grurit: Konflikti në Ukrainë ngre frikën e urisë

Çmimet e grurit u rritën edhe më shumë pasi trupat ruse sulmuan Ukrainën.

Published

on

Pushtimi i Rusisë në fuqinë bujqësore në Ukrainë ka ndërprerë rëndë tregun global të grurit, duke shkaktuar paralajmërime se konflikti mund të çojë në uri në disa vende.

Pse gruri është i pazëvendësueshëm?

Gruri bluhet në miell për të bërë një gamë të madhe ushqimesh, nga buka te makaronat e deri te ëmbëlsirat.

Të gjithë hanë grurë, por jo të gjithë janë të aftë ta prodhojnë atë”, thotë Bruno Parmentier, ekonomist dhe autor i librit “Ushqyerja e njerëzimit”.

Vetëm rreth një duzinë vendesh prodhojnë grurë të mjaftueshëm për të qenë në gjendje ta eksportojnë atë gjithashtu.

Kina është prodhuesi më i madh në botë, por është gjithashtu një importues i madh i mallrave për të ushqyer 1.4 miliardë banorët e saj.

Rusia, Shtetet e Bashkuara, Australia, Kanadaja dhe Ukraina janë eksportuesit më të mëdhenj në botë.

Egjipti, Indonezia, Nigeria dhe Turqia janë ndër importuesit më të mëdhenj.

Pse çmimet e grurit janë të larta?

Çmimet e grurit ishin tashmë të larta përpara se Rusia të fillonte pushtimin e saj të Ukrainës në shkurt.

Kishte disa faktorë pas rritjeve: Çmimet e energjisë u rritën ndërsa ekonomitë u rikthyen nga bllokimet e Covid-it, duke i rritur kostot për plehrat me bazë azoti.

Përfundimi i kufizimeve të Covid çoi gjithashtu në ndërprerje të mëdha në zinxhirët e furnizimit global, pasi kërkesa u rrit për të gjitha llojet e produkteve.

Për më tepër, një valë të nxehti në Kanada çoi në një korrje të zymtë në vend vitin e kaluar.

Pse lufta i përkeqësoi gjërat?

Çmimet e grurit u rritën edhe më shumë pasi trupat ruse sulmuan Ukrainën, duke tejkaluar 400 euro (418 dollarë) për ton në maj në tregun europian, dyfishuar nivelin e tij verën e kaluar.

Shpenzimet më të larta janë dramatike për vendet në zhvillim. Më shumë se 30 vende varen nga Rusia dhe Ukraina për 30 për qind të nevojave të tyre për import të grurit, sipas Organizatës së OKB-së për Ushqimin dhe Bujqësinë.

Të dy vendet, të konsideruara si shporta e bukës së Evropës, përbënin 30 për qind të eksporteve globale të drithit para luftës.

Prodhimi i tyre është rritur vitet e fundit, me Rusinë që është bërë eksportuesi më i mirë dhe Ukraina mbyllet në vendin e tretë.

Cilat janë pasojat për Ukrainën?

Një bllokadë detare ruse e ka penguar Ukrainën të dërgojë 25 milionë tonë drithë që tani janë ngecur në ferma ose silo në porte.

Ndërsa disa sasi janë transportuar përmes hekurudhave dhe rrugëve, eksportet janë ende gjashtë herë më të vogla se me det.

Fermerët ukrainas u përballën me një sezon të rrezikshëm mbjelljeje, ku disave iu desh të punonin me xhaketa dhe të mbështeteshin te specialistët për të hequr minat dhe mjetet e tjera municionesh nga fushat.

Të korrat e grurit në Ukrainë pritet të bien me 40 për qind këtë vit, thotë shoqata e grurit të vendit.

A është bërë gruri armë luftuese?

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken e ka cilësuar bllokadën e Rusisë si “shantazh”, duke thënë se ishte një strategji e qëllimshme e presidentit rus, Vladimir Putin për të detyruar pjesën tjetër të botës të dorëzohej para tij dhe të heqë sanksionet ndaj Moskës.

Në kohë lufte, vendet e mëdha prodhuese fjalë për fjalë mbajnë në duart e tyre fatin e të tjerëve“, tha Parmentier.

Turqia ka udhëhequr përpjekjet që synojnë rifillimin e dërgesave të drithërave nëpër Detin e Zi dhe tha më 22 qershor se bisedimet katërpalëshe me Rusinë, Ukrainën dhe Kombet e Bashkuara mund të mbahen në javët e ardhshme.

Cila është e ardhmja?

Kina nuk pritet të lëshojë rezervat e grurit, ndërsa India ka vendosur një ndalim të përkohshëm në eksportet e saj pasi një valë e nxehtë goditi korrjet.

Prodhimi global i grurit parashikohet të arrijë në pothuajse 775 milionë tonë në 2022-2023, 4.5 milionë më pak se një vit më parë, sipas Departamentit të Bujqësisë të ShBA-së.

Reduktimi i prodhimit në Ukrainë, Australi dhe Marok “vetëm pjesërisht” do të kompensohet nga rritja në Kanada, Rusi dhe Shtetet e Bashkuara, tha departamenti.

Por çmimet kanë rënë në javët e fundit pasi kanë filluar të korrat, tregjet kanë pasur çmime në konfliktin në Ukrainë dhe shqetësimet për rritjen e një recesioni të afërt, sipas ekspertëve. /UBTNews/

Bota

Policia braziliane akuzon ish-presidentin Bolsonaro për tentim grusht shteti

Published

on

By

Policia federale e Brazilit e ka akuzuar ish-presidentin, Jair Bolsonaro, dhe 36 persona të tij, për tentim të një grusht shteti me qëllim që ai të qëndronte në detyrën e presidentit, pas humbjes në zgjedhjet e vitit 2022.

Gjetjet e Policisë braziliane do t’i dërgohen Gjykatës Supreme të Brazilit, që ajo t’ia dërgojë më pas prokurorit të Përgjithshëm, Paulo Gonet, i cili ose do të pajtohet me akuzën dhe të nisë gjykimin ndaj ish-presidentit, ose do të hedhë poshtë gjetjet e hetimit.

Ish-udhëheqësi i krahut të djathtë ka mohuar pretendimet se ai ka tentuar që të qëndrojë në pushtet pas disfatës në zgjedhjet e vitit 2022, zgjedhje të cilat i fitoi rivali i tij majtist, Luiz Inacio Lula da Silva.

Që atëherë, Bolsonaro është përballur me një sërë kërcënimesh se do të përballet me ligjin.

Hetimet e tjera që janë përqendruar në rolet e tij të mundshme në kontrabandimin e stolive të diamantit në Brazil, pa i deklaruar, dhe në udhëzimin e një vartësi për të falsifikuar statusin e tij dhe të tjerëve për vaksinimin kundër COVID-19. Bolsonaro ka mohuar përfshirjen në këto raste.

Të martën, Policia federale arrestoi katër zyrtarë ushtarakë dhe një polic federal për planifikim të një grushti të shtetit që përfshinte planin për të rrëzuar Qeverinë pas zgjedhjeve të vitit 2022 dhe planin e supozuar për të vrarë presidentin e ri, Lula, dhe zyrtarë të tjerë të lartë./REL/

Continue Reading

Bota

Kim Jong Un akuzon SHBA-në për rritjen e tensioneve në Gadishullin Korean

Published

on

By

Udhëheqësi i Koresë së Veriut, Kim Jong Un, akuzoi SHBA-në për rritje të tensioneve dhe provokimeve, duke thënë se Gadishulli Korean nuk është përballur kurrë me një rrezik të tillë të luftës bërthamore si tani, njoftoi agjencia shtetërore e lajmeve të Koresë së Veriut KCNA.

Në një fjalim në një ekspozitë ushtarake në Phenian, Kim tha se ishte përpjekur të negocionte me Uashingtonin, por se rezultatet e këtyre bisedimeve, tha ai, vetëm theksuan politikën “agresive dhe armiqësore” të SHBA kundër Phenianit.

Udhëheqësi i Koresë së Veriut bëri thirrje për zhvillimin dhe përmirësimin e armëve dhe premtoi të vazhdojë të përmirësojë aftësitë mbrojtëse të vendit për të forcuar pozicionin strategjik të Koresë së Veriut, raportoi Reuters.

 

Continue Reading

Bota

Singapori var trafikantin e drogës, ekzekutimi i tretë i tillë brenda një jave

Published

on

Më 22 nëntor 2024, Singapori ka kryer varjen e tretë të një trafikanti droge brenda një jave, duke theksuar përdorimin e dënimit me vdekje për krimet e lidhura me drogën. Rosman Abdullah, një qytetar 55-vjeçar nga Singapori, u ekzekutua për trafikimin e 57,43 gram heroina. Ekzekutimi u realizua në burgun Changi, pas një procesi të rregullt ligjor, ku Rosman ishte përfaqësuar nga këshilltarë ligjorë.

Ekspertët e Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tilla si Amnesty International kritikuan ekzekutimin, duke theksuar shqetësime për paaftësinë intelektuale të Rosmanit dhe mungesën e ndihmës së nevojshme gjatë procesit të tij gjyqësor. Ata gjithashtu argumentuan se dënimi me vdekje nuk ka efektivitet në parandalimin e krimit dhe kërkuan që ekzekutimi të ndalohej.

Singapori, një qytet-shtet i njohur për ndjekjen e politikave strikte kundër drogës, është një nga vendet e pakta që përdorin dënimin me vdekje për krimet e drogës. Ligjet e vendit parashikojnë dënimin me vdekje për trafikimin e më shumë se 15 gram heroina, ndërkohë që qeveria mbështet këtë masë duke e cilësuar atë si një mjet parandalues për të mbrojtur shoqërinë nga abuzimi me drogën./Al Jazeera./

Continue Reading

Bota

Pistorius tërhiqet nga kandidimi për kancelar të Gjermanisë, mbështet Scholz

Published

on

By

Ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius nuk do të paraqesë në partinë e tij socialdemokrate (SPD) kandidaturën për kancelar.

Këtë ai e deklaroi të enjten (21.11.2024) në mbrëmje në një video-mesazh: “Sapo kam njoftuar kryesinë e partisë dhe të grupit parlamentar, që nuk jam në dispozicion për të kandiduar për postin e kancelarit”, deklaroi Pistorius në video-mesazhin e publikuar në faqen e internetit të partisë socialdemokrate. Ai tha, se nuk e ka hapur ai këtë diskutim dhe as nuk e ka shtruar çështjen e kandidimit.

Pas një debati publik në këtë mënyrë iu hap rruga rikandidimit të kancelarit aktual Olaf Scholz. Pistoirus theksoi sërish, se Olaf Scholz është “një kancelar i shkëlqyer”. Ai ka drejtuar një koalicion shumë të vështirë të përbërë nga tri parti pikërisht në “kohën e krizës ndoshta më të vështirë të dekadave të fundit”.

Debati për kandidaturën për kancelar e ka dëmtuar partinë dhe i ka çoroditur zgjedhësit, tha Pistorius. Në deklaratën e tij ai tha, që t’i jepet fund këtij diskutimi.

Në sondazhe Pistorius vlerësohet më shumë se sa Scholz. Në sondazhin aktual të ARD-së Deutschlandtrend realizuar nga isntituti i demoskopisë infratest-dimap, ku nga e hëna deri të mërkurën janë pyetur zgjedhës në Gjermani, 60 për qind janë shprehur se Pistoirus mund të ishte një kandidat i mirë për kancelar. Prej muajsh Pistoirus kryeson sondazhet si politikani më i preferuar në Gjermani. Ndërsa për Scholz vetëm 21 për qind shprehen pozitivisht. Vetëm 14 përqind e të pyeturve thanë, se nëse do të votohej të dielën do të votonin për partinë socialdemokrate.

Të hënën kryesia e partisë socialdemokrate do të riemërojë Olaf Scholzin si kandidatin për kancelar në zgjedhjet parlamentare.

Pistorius në mesazhin e tij u bëri thirrje anëtarëve të partisë, që bashkarisht me vendosmëri të luftojnë për një mandat të dytë për Scholzin. “Unë javët e ardhshme do të luftoj bashkë me ju”, tha Pistorius.

Përpara dy javësh koalicioni qeverisës i përbërë nga socialdemokratët, ekologjistët dhe liberal-demokratët u shpërbë. Kancelari Scholz dhe partia e tij socialdemokrate qeverisin tani bashkë me ekologjistët me një qeveri pakice. Zgjedhjet e parakohshme do të zhvillohen më 23 shkurt 2025.

Continue Reading

Të kërkuara