Kulturë

Librat: Festimi i Fuqisë së Librit në Ditën Botërore

Në çdo anë të globit, sot, më 23 prill, festimet shtrihen për të nderuar fuqinë dhe ndikimin e librave dhe lidhjen e pashmangshme midis të kaluarës dhe të ardhmes, një urë që bashkon brezat dhe kulturat.

Published

on

Dita Botërore e Librit dhe të Drejtave të Autorit është një festë e rëndësishme për të ndarë gëzimin dhe vlerën e leximit dhe librave. Në çdo anë të globit, sot, më 23 prill, festimet shtrihen për të nderuar fuqinë dhe ndikimin e librave dhe lidhjen e pashmangshme midis të kaluarës dhe të ardhmes, një urë që bashkon brezat dhe kulturat.

Në kështjellën e fjalëve, Sibel Halimi, Drejtoreshë e Kulturës në Komunën e Prishtinës, përmes rrjetit të saj social në Facebook, ka njoftuar se në Ditën e Librit,  Ambasada e Malit të Zi, Drejtoria e Kulturës së Komunës së Prishtinës dhe Shoqata e Artistëve dhe Intelektualëve “Art Club” organizon shfaqjen e filmit dokumentar “Në teh të erës” në nderim të poetit, studiuesit dhe profesorit Basri Çapriqi. Filmi do të shfaqet në Kino Armata në Prishtinë, të martën, më 23 prill të vitit 2024 në orën shtatë të mbrëmjes.

Në Ditën Botërore të Librit, presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajam Begaj, ndan një moment të veçantë me librashitësin, Ndriçim Ziu, i cili me vite ka shërbyer si “biblotekari i rrugës”. Në një postim të ndarë në rrjetin social në Facebook, presidenti Begaj shkruan për këtë takim: “Me bukinistin e qytetit të Elbasanit, që ka lexuar çdo libër që gjendet në librarinë e tij shëtitëse. Vendosa të ndaj këtë postim sot për të nderuar fisnikërinë e të lexuarit”.

Ndërsa bëhet e ditur nëpërmjet mediave shqiptare, Ndriçim Ziu, me një stivë libra përpara tij, jo vetëm që i shet ato, por gjithashtu i lexon ato me përkushtim, duke u bërë një katalizator i një ndërthurrjeje të bukur midis botës reale dhe asaj të librave.

https://www.facebook.com/reel/954793762613738

Në këtë ditë të veçantë, UNESCO dhe organizatat ndërkombëtare përfaqësuese të tre sektorëve kryesorë të industrisë së librit – botuesit, shitësit e librave dhe bibliotekat, vendosin një Kryeqytet Botëror të Librit për të mbajtur flakën e promovimit të kulturës së librave. Me aktivitete të ndryshme dhe inovative, këto organizata japin një impakt të veçantë festimeve të kësaj dite, nxitur leximin dhe kulturën letrare në mbarë botën, shkruhet në faqen kryesore të UNESCO.

23 Prilli është një datë e ngjarjeve të rëndësishme për letërsinë botërore. Është dita kur ndërruan jetë një sërë autorësh të dalluar, si William Shakespeare, Miguel de Cervantes dhe Inca Garcilaso de la Vega. Zgjedhja e kësaj date për të qenë Dita Botërore e Librit ishte një nderim i qëlluar për të gjithë autorët dhe librat në nivel global. Në Konferencën e Përgjithshme të UNESCO-s, e mbajtur në Paris në 1995, vendosur që të bëhet një ditë për të nderuar librat dhe autorët, dhe për të inkurajuar qasjen në dije për të gjithë.

Mesazhi i Audrey Azoulay, Drejtoreshë e Përgjithshme e UNESCO-s, për Ditën Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit, 23 Prill 2024, është një shprehje e thellësisë dhe rëndësisë së librit në shoqëri. Ajo thekson rolin kryesor që librat kanë në edukim, informim, argëtim, dhe për të kuptuar botën dhe diversitetin gjuhësor.

Në mesazhin e saj, në formë të shkruar për faqen zyrtare të UNESCO, Azoulay gjithashtu bën të ditur angazhimin e UNESCO-s në mbështetjen e botimeve në gjuhë indigjene dhe rajonale, duke përfshirë projekte si “What Makes as Human” dhe serinë “Bintou & Issa”. Ajo gjithashtu thekson rëndësinë e përfshirjes së të rinjve në lexim dhe edukimin mbi trashëgiminë kulturore të tyre. Azoulay fton të gjithë të angazhohen në mbështetjen e leximit dhe kulturës në Ditën Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit, duke e bërë të qartë se pas çdo libri ka një botë të pasur të dijeve dhe aftësive, dhe se mbështetja e autorëve dhe të gjithë atyre që janë të përfshirë në industrinë e librit është e rëndësishme.

UNESCO mbështet sektorin e botimeve dhe fuqinë e leximit përmes rrjetit të saj të Kryeqyteteve Botërore të Librit, i krijuar për të përforcuar edukimin e shkrim-leximit dhe për të promovuar mbrojtjen e të drejtës së autorit dhe lirinë e shprehjes.

”Strasburgu, Francë, është caktuar Kryeqyteti Botëror i Librit i vitit 2024. Objektivi është që librat të bëhen mjeti i preferuar si për komunikimin e shqetësimeve mjedisore të kohës sonë, ashtu edhe për ndarjen e njohurive shkencore shoqëruese. Së fundi, ne jemi të përkushtuar të mbështesim shpërblimin e drejtë të të gjithë atyre që janë të përfshirë në industrinë e librit, duke filluar nga autorët. Në fund të fundit, pas çdo libri ka një zinxhir të tërë njohurish dhe aftësish që kanë çuar në krijimin e tij”, shkruan  drejtoresha e UNESCO duke ftuar të festoni leximin dhe kulturën, por edhe të angazhoheni për mbështetjen e tyre/UBTNews/

Përmbledhi: © Dionesa Ebibi

Lifestyle

Metoda e thjeshtë për tharje më të shpejtë të rrobave brenda shtëpisë

Published

on

Me rritjen e çmimeve të energjisë dhe presionin gjithnjë në rritje të kostove të jetesës, temperaturat e ulëta mund të krijojnë vështirësi për shumë familje.

Edhe nëse ngrohja nuk është ende ndezur, veshjet shpesh duhet të thahen brenda për shkak të motit të ftohtë.

Përdorimi i tharëses së rrobave mund të jetë një opsion, por ato zakonisht konsumojnë shumë energji dhe mund të rrisin faturën e energjisë.

Megjithatë, ekspertët tregojnë se ekzistojnë alternativa të thjeshta dhe efektive për tharjen e rrobave brenda shtëpisë.

Tharja natyrale brenda shtëpisë ka shumë përfitime: ul konsumimin e energjisë, kursen para dhe ruan freskinë e rrobave. Ekspertët theksojnë: “Tharja e rrobave brenda mund të jetë një mënyrë e shkëlqyer për të kursyer energji dhe për të ruajtur cilësinë e veshjeve.”

Por, si mund të thahen rrobat pa tharëse?

Cikël centrifugimi ekstra – Pas larjes, përdorni cikël centrifugimi në makinën larëse për të hequr sa më shumë ujë të tepërt nga rrobat.

Përdorni ajrin e lëvizshëm – Një ventilator mund të ndihmojë në qarkullimin e ajrit dhe të përshpejtojë tharjen.

Tharja me peshqir – Vendosni rrobat mbi një peshqir për të thithur lagështinë e tepërt para se t’i varni.

Raft tharjeje i organizuar – Varni rrobat duke lënë hapësira të mjaftueshme mes tyre. Nëse rafti mbushet shumë, rrobat thahen më ngadalë dhe mund të mbajnë erë lagësht.

Duke ndjekur këto hapa, mund të thahni rrobat shpejt, pa përdorur pajisje elektrike që konsumojnë shumë energji. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kino Armata prezanton kryeveprën e Saimir Kumbaros: “Koncert në vitin 1936”

Published

on

Kino Armata vazhdon programin e saj retrospektiv “Netët e Filmit Shqiptar”, duke sjellë për publikun një nga kryeveprat e kinemasë shqiptare – “Koncert në vitin 1936” të regjisorit Saimir Kumbaro.

Filmi do të shfaqet më 8 tetor, në orën 20:00, në versionin e restauruar dhe me titra në gjuhën angleze.

Historia rrëfen udhëtimin e dy artisteve të reja – një këngëtare dhe një pianiste nga Tirana drejt qyteteve të provincës për të dhënë koncerte.

Gjatë rrugëtimit përballen me mikpritjen e njerëzve të thjeshtë, por edhe me pengesa nga autoritetet lokale, të cilët përpiqen të kontrollojnë artin sipas logjikës burokratike dhe konservatore.

Konflikti arrin kulmin në qytetin e Lushnjës, ku autoritetet tentojnë të ndalojnë koncertin, duke imponuar pushtetin e tyre mbi artistët.

Regjisori Saimir Kumbaro, një nga emrat më të rëndësishëm të kinemasë shqiptare, afirmoi veten pikërisht me këtë film të vitit 1978, që mbetet një vepër ikonike e artit shqiptar.

Me një karrierë që përfshin mbi 90 dokumentarë, Kumbaro ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e kinemasë në vend.

Cikli i filmave organizohet në bashkëpunim me Ambasadën e Republikës së Shqipërisë në Kosovë dhe Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit, duke sjellë për publikun kosovar prodhime të rëndësishme të viteve ’70–’90. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Festivali ndërkombëtar i muzikës kamertale nis më 4 tetor në Prishtinë

Published

on

Më 4 tetor, në Amfiteatrin e Bibliotekës Qendrore të UP-së, do të mbahet ceremonia solemne e hapjes së edicionit të XXIV të festivalit “Kosova Kamerfest 2025”, ku do të performojë violinistja shqiptare Klodiana Skenderi.

Artistja do të ngjitet në skenë së bashku me violonçelistin francez Jerome Lefranc dhe pianisten me prejardhje bullgare Vessela Pelovska, me programin “Romantisme d’Est en Ouest”, që përfshin vepra nga Rachmaninov, Valton Beqiri, Smetana dhe Chausson.

“Klodiana Skenderi, violinistja shqiptare që jeton dhe vepron në Paris, rikthehet në Prishtinë pas plot 44 vitesh. Për herë të fundit ajo ishte ngjitur në skenën kosovare në fillim të viteve ’80, kur si vetëm 9-vjeçare mahniti publikun me virtuozitetin e saj. Atëherë interpretoi me mjeshtëri koncertin e Mendelssohn-it për violinë dhe orkestër, si dhe një recital violinë-piano në sallën e Radio Prishtinës – një paraqitje që mbeti gjatë në kujtesën e artdashësve. Kësaj radhe, ajo kthehet me dy kolegët e saj ndërkombëtarë për të sjellë disa nga kryeveprat e literaturës për piano trio (Rachmaninov, Smetana, Chausson), si dhe premierën botërore të veprës së kompozitorit kosovar Valton Beqiri – “Folk Suite” për piano trio (Jugu – Arbëreshë – Veriu – Kosova)”, thuhet në njoftimin e festivalit.

Përndryshe, koncerti i hapjes do të nisë në ora 20:00, duke shënuar fillimin e një edicioni të ri të festivalit ndërkombëtar të muzikës kamertale në Prishtinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Spotify heq masivisht përmbajtjen e krijuar nga AI

Published

on

Spotify ka njoftuar një operacion të gjerë kundër keqpërdorimit të inteligjencës artificiale, duke bërë të ditur se gjatë vitit të kaluar ka hequr më shumë se 75 milionë këngë “spam”.

Sipas kompanisë, ky hap synon të mbrojë artistët nga paraqitjet e rreme, mashtrimet dhe përmbajtja e dobët e gjeneruar nga AI. Spotify ka prezantuar gjithashtu rregulla dhe mjete të reja që synojnë të mbrojnë identitetin e artistëve dhe të rrisin transparencën për dëgjuesit.

Këto masa vijnë në një kohë kur teknologjia gjenerative e AI po ndryshon rrënjësisht industrinë e muzikës, duke sjellë shqetësime për përmbajtje të padëshiruar, vokale “deepfake” dhe publikime mashtruese.

Spotify ka miratuar politikë të re që ndalon klonimin e zërit të artistëve dhe incizimet “deepfake”, përveç rasteve kur ato janë të licencuara zyrtarisht. Kompania po merr masa për të ndaluar publikimet e rreme që paraqiten si krijime të artistëve të tjerë.

Për të parandaluar manipulimet, këtë vjeshtë Spotify prezanton një sistem të ri që identifikon përmbajtjen e padëshiruar.

Ky filtër do të zbulojë llogaritë që përdorin taktika të tilla si duplikimet, këngët shumë të shkurtra dhe strategjitë mashtruese, duke i ndaluar këto materiale nga rekomandimet e platformës. Gjithashtu, Spotify mbështet standardin e ri për etiketimin e përmbajtjes së krijuar me AI, që u lejon artistëve dhe shtëpive botuese të tregojnë se si është përdorur gjatë krijimit të një kënge, qoftë tek vokalet apo instrumentalet.

Etiketat do të shfaqen direkt në aplikacion, sipas informacionit të dhënë nga distributorët dhe partnerët.

Që nga qershori, përdoruesit e Spotify vunë re një grup të ri të quajtur The Velvet Sundown, dhe shumë dyshuan se ishte i krijuar nga AI.

Megjithëse grupi e mohoi këtë në rrjetet sociale, më vonë u zbulua se këngët ishin vërtet të gjeneruara nga inteligjenca artificiale, duke treguar se publiku nuk është gjithmonë i lehtë për t’u mashtruar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara