Kulturë

Kujtimi i Hasan Prishtinës: Zemra që rrahu për bashkimin e kombit

Published

on

Në një atmosferë përplot ndjenja nderimi dhe respekti, Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot me solemnitet një nga figurat më të shquara dhe të ndritura të historisë kombëtare shqiptare, Hasan Prishtinën.

Kjo ngjarje, e cila përkujton 91-vjetorin e vrasjes së tij tragjike, ishte një thirrje për të risjellë në kujtesën kolektive kontributin e pazëvendësueshëm të këtij ideologu dhe veprimtari të flaktë të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, një njeri i cili në mënyrë të pashtershme punoi për çlirimin e trojeve shqiptare dhe për bashkimin e tyre nën një flamur të vetëm.

Hasan Prishtina lindi në vitin 1873 në Vushtrri, një qytet që ndonëse i vogël, u rrit në një vatër të rëndësishme të nacionalizmit shqiptar. Me një edukim të hershëm të përftuar në gjimnazin francez të Selanikut dhe më pas në shkollën e lartë të administratës “Mylkije” në Stamboll, Prishtina shpejt doli në pah si një intelektual i shquar dhe një strateg politik me vizion të qartë për të ardhmen e kombit shqiptar. Në moshë fare të re, ai u zgjedh tri herë deputet në Parlamentin osman, ku me kurajo të pashoqe do të mbronte me vendosmëri të drejtat kombëtare të shqiptarëve, të cilët ndodheshin në një udhëkryq historik për mbijetesën e tyre si komb.

Në krah të Ismail Qemalit dhe patriotëve të tjerë shqiptarë, Hasan Prishtina u shndërrua në një nga udhëheqësit kryesorë të kryengritjes së vitit 1912, një lëvizje që do të shpinte në shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë. Angazhimi i tij për çështjen kombëtare nuk u kufizua vetëm brenda kufijve të Shqipërisë së sotme, por ai ishte i vendosur që Kosova të mos mbetej jashtë këtij procesi, duke qenë një nga protagonistët kryesorë të idesë “Pa Kosovë nuk ka Shqipëri”.

Si ministër i Qeverisë së Përkohshme të Vlorës dhe më vonë në qeverinë e Turhan Pashë Përmetit gjatë periudhës së Princ Vidit, Prishtina tregoi një përkushtim të jashtëzakonshëm për stabilitetin e shtetit të ri shqiptar, pavarësisht sfidave dhe tensioneve të ashpra që shoqëruan atë periudhë të turbullt. Në vitet 1916-1918, ai bashkëpunoi me autoritetet austro-hungareze, duke shpresuar se një situatë e favorshme ndërkombëtare do të mundësonte realizimin e ëndrrës së tij të përhershme – bashkimin e Kosovës me Shqipërinë.

Në vitin 1921, Prishtina u zgjodh deputet në Këshillin Kombëtar dhe për një periudhë të shkurtër në dhjetor të atij viti, drejtoi qeverinë shqiptare, një moment që tregon për vlerësimin e lartë që kishte fituar në mesin e bashkëkombësve të tij. Megjithatë, vitet që pasuan, veçanërisht periudha 1922-1933, ishin vitet e një lufte të gjatë politike kundër regjimit të Ahmet Zogut, i cili, sipas tij, nuk përfaqësonte aspiratat e vërteta të popullit shqiptar. Përkushtimi i tij për Kosovën dhe Shqipërinë e bashkuar e bënte Hasan Prishtinën një ideolog të pathyeshëm, të vendosur të mos heqë dorë nga idealet e tij.

Fatkeqësisht, idealet dhe përpjekjet e tij përfunduan tragjikisht më 14 gusht 1933, kur ai u vra në Selanik nga dorë vrastare, një humbje e madhe për kombin shqiptar. Por edhe pas vdekjes së tij, emri dhe vepra e Hasan Prishtinës mbetën të pavdekshme, duke u përjetësuar në historinë e Shqipërisë dhe të Kosovës. Në vitin 1977, eshtrat e tij u sollën në Shqipëri dhe u rivarrosën në Kukës, si një homazh për të kujtuar një nga bijtë më të ndritur të kombit shqiptar.

Kjo përkujtimore na kujton se historia nuk është thjesht një rrëfim i së shkuarës, por një mësim për të ardhmen, një udhërrëfyes për brezat që vijnë, për të mbajtur të gjallë idealet dhe sakrificat e njerëzve si Hasan Prishtina, të cilët dhanë gjithçka për një Shqipëri të lirë, të bashkuar dhe të pavarur./UBTNews/

Kulturë

“Art” rrugëtoi edhe në Tetovë, kjo ishte atmosfera e premierës

Published

on

Mbrëmjen e 2 tetorit, Teatri i Tetovës mirëpriti shfaqjen teatrale “Art”, një nga veprat më të njohura dhe të vlerësuara të teatrit bashkëkohor.

Premiera filloi në ora 19:00 duke ofruar një përvojë teatrale të pasur me humor, emocione dhe reflektime mbi miqësinë, perceptimin e artit dhe marrëdhëniet njerëzore.

“Art” vepër me me autore Yasemina Reza dhe regjisor, Bashkim Ramadani, kurse Kreshnike Osmani është asistente e regjisë dhe dramaturge Zoga Çeta Çitaku.

 Kjo shfaqje me aktorët: Ard Islami, Ylber Bardhi e Butrint Lumi paraqet miqësinë që përplaset kur arti sfidon çdo perceptim, dhe a mund të mbijetosh në një botë ku vlerat janë të ndryshme.

Përndryshe, adhuruesit e teatrit u argëtuan me shfaqjen në skenën e Teatrit të Tetovës. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Orkestra shqiptare ngjitet për herë të parë në skenën prestigjioze të Bolonjës

Published

on

Orkestra Simfonike e Teatrit Kombëtar të Operës dhe Baletit do të ngjitet për herë të parë në skenën prestigjioze të Teatro Auditorium Manzoni në Bolonjë, Itali, si pjesë e Festivalit Respighi Bologna 2025, një nga festivalet më të rëndësishme muzikore në Evropë.

Ky festival është i pari rezident i kushtuar Ottorino Respighi-t, një prej kompozitorëve më të shquar italianë të shekullit të 20-të.

Debutimi i orkestrës shqiptare më 13 tetor 2025 do ta vendosë atë në qendër të vëmendjes së një audience ndërkombëtare.

Orkestrën do ta dirigjojë spanjolli Sergio Alapont, ndërsa violinisti i talentuar Giuseppe Gibboni do të performojë si solist.

Në program janë përfshirë:

Nikolaj Rimskij-Korsakov – Ouverture, op. 28

Niccolò Paganini – Koncerti për violinë nr. 2 në si minor, op. 7 (solist Giuseppe Gibboni)

Sergej Rachmaninov / Ottorino Respighi – Cinq Études-tableaux, P 160

Igor Stravinskij – Suite nga L’Uccello di fuoco (The Firebird)

Përpara debutimit në Itali, orkestra do të prezantojë të njëjtin program për publikun shqiptar më 9 tetor 2025 në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit në Tiranë, duke shënuar një ngjarje të jashtëzakonshme për skenën muzikore shqiptare.

Violinisti Giuseppe Gibboni do të performojë menjëherë pas dy shfaqjeve të tij me Orkestrën Filarmonike të Teatrit “La Scala” të Milanos.

Në këtë projekt do të përfshihen edhe instrumentistë të rinj të Orkestrës Simfonike të Forcave të Armatosura, duke dhënë një kontribut të veçantë në performancën e orkestrës.

Si festival rezident, Festival Respighi është i fokusuar në jetën dhe veprën e kompozitorit italian, duke e zhvilluar brenda vendit të tij të lindjes dhe në kontekstin e kulturës që e frymëzoi. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Sonte mbrëmje klasike me “Orchestra of Campania” në Mitrovicë

Published

on

Sonte, në Muzeun e Mitrovicës, nga ora 19:00, publiku do të ketë mundësinë të shijojë një performancë të veçantë me “Orchestra of Campania”, nën drejtimin e dirigjentit të njohur italian, Leonardo Quadrini.

Koncerti, i organizuar nga Akademia Ndërkombëtare e Pianos në Ballkan, do të sjellë në skenë soprano Federica D’Antonino, mezzo-soprano Orsolla Russo, tenor Giuseppe Maiorano dhe bass Giuseppe Montanaro, të cilët do të interpretojnë veprat e kompozitorit austriak Sigismond Thalberg, një nga pianistët më virtuozë të shekullit të 19-të.

Ky aktivitet zhvillohet në kuadër të Mitrovica Piano Fest dhe përkrahet nga Drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport në Mitrovicë, duke ofruar një mbrëmje muzikore të paharrueshme për të gjithë adhuruesit e muzikës klasike. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kino Armata prezanton kryeveprën e Saimir Kumbaros: “Koncert në vitin 1936”

Published

on

Kino Armata vazhdon programin e saj retrospektiv “Netët e Filmit Shqiptar”, duke sjellë për publikun një nga kryeveprat e kinemasë shqiptare – “Koncert në vitin 1936” të regjisorit Saimir Kumbaro.

Filmi do të shfaqet më 8 tetor, në orën 20:00, në versionin e restauruar dhe me titra në gjuhën angleze.

Historia rrëfen udhëtimin e dy artisteve të reja – një këngëtare dhe një pianiste nga Tirana drejt qyteteve të provincës për të dhënë koncerte.

Gjatë rrugëtimit përballen me mikpritjen e njerëzve të thjeshtë, por edhe me pengesa nga autoritetet lokale, të cilët përpiqen të kontrollojnë artin sipas logjikës burokratike dhe konservatore.

Konflikti arrin kulmin në qytetin e Lushnjës, ku autoritetet tentojnë të ndalojnë koncertin, duke imponuar pushtetin e tyre mbi artistët.

Regjisori Saimir Kumbaro, një nga emrat më të rëndësishëm të kinemasë shqiptare, afirmoi veten pikërisht me këtë film të vitit 1978, që mbetet një vepër ikonike e artit shqiptar.

Me një karrierë që përfshin mbi 90 dokumentarë, Kumbaro ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e kinemasë në vend.

Cikli i filmave organizohet në bashkëpunim me Ambasadën e Republikës së Shqipërisë në Kosovë dhe Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit, duke sjellë për publikun kosovar prodhime të rëndësishme të viteve ’70–’90. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara