Shëndeti

Kirurgu Durmishi: Kirurgjia në Kosovë ka nevojë për shumë përmirësime

Published

on

Kirurgu i përgjithshëm i cili profesionin e tij kirurgjikal e ushtron në Gjenevë dhe në Kosovë, Ymer Durmishi konsideron se organizimi i Kongresit të katërt Klinik të Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës është i një rëndësie të veçantë. Këtë kongres, Durmishi e quan një lloj stacioni ku mund të bashkohen kuadrot e profileve të ndryshme brenda dhe jashtë Kosovës, për të këmbyer përvojat, në mënyrë që pacientëve t’u ofrohen trajtimet më moderne.

Kongresi është i një rëndësie shumë të madhe, qoftë në aspektin kirurgjikal shkencor, qoftë edhe në aspektin e kontakteve të reja, në kuadrat që vijnë nga jashtë, por edhe në kuadrot kosovare që punojnë jashtë. Dhe në një farë mënyre është një lloj stacioni ku mund të bashkohen kuadrot e profileve të ndryshme në drejtim të këmbimit të përvojës, qofshin atyre në Amerikë apo në Evropë dhe kolegëve tanë këtu në Kosovë, në mënyrë që të kemi një bashkëpunim sa më të mirë, t’iu ofrojmë pacientëve trajtimet e fundit, trajtimet më moderne dhe më të sigurta, të cilat trajtime sot aplikohen në botën e civilizuar”, tha Durmishi.

Kirurgu Ymer Durmishi vlerësoi se kirurgjia në Kosovë ka nevojë për përmirësime. Ai tha se furnizimi me aparatura moderne, formimi i kuadrove të reja dhe aplikimi i standardeve të reja të kirurgjisë janë të domosdoshme.

Kryesisht aktivitetin tim kirurgjikal e kam në Gjenevë dhe në Kosovë…Kirurgjia në Kosovë ka shumë nevojë (për përmirësime) për arsye se e para ne jemi shteti i ri dhe sa kemi dalë nga lufta dhe nuk i kemi formuar kuadrot e nevojshme, sepse vazhdimisht duhet të merremi me formimin e kuadrove. Pastaj furnizimi me aparaturat moderne, i cili ka qenë një hendikep shumë i madh në të kaluarën dhe tani gradualisht ky hendek është tejkaluar sepse për çdo ditë kemi aparatura të reja. Aplikimi i standardeve të reja të kirurgjisë i cili është mëse i domosdoshëm dhe Kosova edhe me tutje po ngec, sepse ne nuk mund të krahasohemi me shtetet tjera nëse nuk e bëjmë të njëjtën gjë. Në qoftë se edhe më tutje e bëjmë kirurgjinë e para 50 viteve dhe marrim pjesë në kirurgjinë ku flitet për kirurgjinë e javës së kaluar, ne apriori mbesim mbrapa dhe nuk kemi element krahasues, njerëzit mund të na marrin serioz nëse bëjmë diçka që në tjerat shtete as nuk bëhet fjalë”, potencoi Durmishi.

Ndër të tjera, Durmishi tregoi se në Kongresin e katërt Klinik të Kolegjit të Kirurgëve të Kosovës do të prezantojë disa tema të cilat kanë të bëjnë kryesisht me domenin e Kirurgjisë Abdominale dhe të Përgjithshme.

Aplikimi i terapisë “vakuum” për plagët e komplikuara, lezionet e shpretkës dhe reagimi në momentin e duhur kur zorrët janë të bllokuara pas operacionit janë disa nga çështjet të cilat Durmishi do të prezantojë gjatë këtij kongresi.

Këto kongrese nuk janë të shpeshta për ne kirurgët dhe mundohemi të jemi sa më aktiv, veçanërisht kategoria e kirurgëve që punon jashtë vendit në mënyrë që të sjellim pak a shumë edhe përvojën tonë nga atje. Për këtë kongres kam pesë prezantime të cilat kanë të bëjnë kryesisht me domenin e kirurgjisë abdominale dhe të përgjithshme. Duke filluar nga aplikimi i një terapie që quhet vakuum, për plagët e komplikuara të abdomenit dhe pilvikut pastaj duke vazhduar me paraqitjen e komplikimeve të mundshme gjatë intervenimeve, sepse ne në sallat e operacionit përdorim pajisje të ndryshme por gjithsesi ato kanë përparësi, por kuptohet kanë edhe komplikime. Pastaj një prezantim ka të bëjë me lezionet e shpretkës të cilat nuk janë të shpeshta, por që nuk kemi të drejtë t’i injorojmë…Një temë ka të bëjë, një kohë të gjatë është diskutuar nëpër kongrese se më cilin moment duhet të reagojmë kur zorrët janë të bllokuara pas operacionit”, tha Durmishi.

Ky kongres i cili ka nisur sot punimet, ka mbledhur më shumë se 50 ligjërues nga vendet të ndryshme të botës, e 65 nga Kosova dhe rajoni.

Në këtë Kongres pjesëmarrës do të jenë rreth 500 kirurgë nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut e vendet e ndryshme ku jeton diaspora.

Kongresi i katërt Klinik i Kirurgjisë është organizuar nga Kolegji i Kirurgëve të Kosovës dhe mbështetur nga Oda e Mjekëve të Kosovës.

Shëndeti

Çfarë i bëjnë trupit kafeja 2në1 dhe 3në1: Pankreasi dhe mëlçia në rrezik

Published

on

Pak veta e dinë se çfarë i bën trupit kafeja 2në1 dhe 3në1. Shumë njerëz po e zëvendësojnë kafenë shtëpiake me pije të menjëhershme si 2në1 dhe 3në1, të cilat përmbajnë aditivë të shumtë, ndërsa përqindja e kafesë së vërtetë në to është minimale.

Kafeja është në vendin e tretë ose të katërt

Përbërja e këtij produkti tregohet ndryshe me shkronja që janë të vështira për t’u lexuar edhe me një xham zmadhues. Rregullorja për Deklaratën, Etiketimin dhe Reklamimin e Ushqimeve përcakton qartë se informacioni në deklaratë duhet të jetë: “… i kuptueshëm, i dukshëm, i lexueshëm, jo i fshirë lehtë dhe nuk mund të mbulohet ose ndërpritet në asnjë mënyrë nga teksti ose imazhe të tjera”. …

Le të themi se ky produkt është më tepër një pije me bazë kafeje. Kjo duhet të merret me rezerva, se në varësi të zgjedhjes së 3në1 apo 2në1, kafeja në këtë produkt është në vendin e tretë ose të katërt dhe jo në një përqindje të madhe, rreth 10 për qind në varësi të prodhuesit.

Rregulli thotë që në deklaratën e produktit, përbërësit renditen në rend zbritës. Sipas rregullit aktual, prodhuesit duhet ta emërtojnë produktin sipas përbërësit kryesor, atij që është i pranishëm në përbërjen e produktit me më shumë se 50 për qind.

Burim i shpejtë i sheqerit

Një nga përbërësit kryesorë të kafesë 3në1 është sheqeri, pasi përmban më shumë se 50 për qind, ose 3.5 lugë çaji. Sipas rekomandimeve të ekspertëve, marrja e sheqerit të shtuar nuk duhet të kalojë 6 deri në 7 lugë çaji. Kjo është pije që konsiderohet burim i sheqerit të shpejtë. Kjo do të thotë që pas marrjes, niveli i glukozës në gjak rritet shpejt gjë që shkakton reagim të tepruar të pankreasit, ku sekretohet një sasi insuline, e cila ul shpejt glukozën në gjak.

Ky lloj reagimi çon në oreks të paqëndrueshëm e nivele të glukozës në gjak, ndryshime në humor dhe formimin e depozitave të yndyrës. Përveç sheqerit të shtuar, problemi qëndron në përqindjen më të lartë të yndyrave të hidrogjenizuara të shtuara, të cilat ndikojnë në rritjen e niveleve të kolesterinës në gjak.

Një përbërës më i ëmbël se sheqeri

Në këto pije shtohet edhe shurup glukozë-fruktozë, i cili është i dëmshëm dhe madje më i ëmbël se sheqeri. Shurupi i glukozës-fruktozës është sheqer në gjendje të lëngshme që nxirret nga karbohidratet niseshte, siç janë gruri dhe misri. Shurupi ka përbërje me sheqerin kristal të marrë nga panxhari i sheqerit dhe kallami. Sheqeri kristal përmban 50 për qind glukozë e 50 për qind fruktozë, shurupi i glukozës-fruktozës përmban 5-50 për qind fruktozë.

Nëse ky shurup përmban më shumë se 50 për qind fruktozë, emri ndryshohet në shurup fruktoze me koncentrim të lartë.

Në parim, këto shurupe klasifikohen edhe si vetë sheqeri, kështu që një gram përmban katër kalori.

Si absorbohen glukoza dhe fruktoza?

Duhet të dimë se si absorbohen glukoza dhe fruktoza në trup, që të kuptojmë pse ky shurup nuk është i mirë për dietë. Pavarësisht nëse konsumojmë sheqer të grimcuar apo shurup glukozë-fruktozë, trupi i zbërthen këto komponime në dy karbohidrate, glukozë dhe fruktozë.

Glukoza është burimi kryesor i energjisë së trupit. Kur glukoza gëlltitet, absorbohet në qeliza, gjë që çon në një rritje të nivelit të saj në gjak dhe në sekretimin e insulinës, e cila e zbërthen atë dhe kështu stabilizon nivelin e saj në gjak.

Nëse glukoza nuk gëlltitet, trupi do ta prodhojë vetë duke zbërthyer yndyrnat. Fruktoza është e ndryshme. Trupi i njeriut nuk e prodhon në sasi të konsiderueshme dhe nuk ka nevojë fizike për të. Vetëm mëlçia mund ta përpunojë fruktozën, gjë që nuk do të jetë problem nëse gëlltitet me moderim ose pas aktivitetit fizik. Në atë rast, fruktoza shndërrohet në glikogjen (një rezervë glukoze) dhe ruhet në mëlçi derisa të nevojitet.

Nëse mëlçia është me glikogjen, konsumimi i një sasie të madhe fruktoze e sforcon mëlçinë, duke e detyruar atë ta shndërrojë fruktozën në yndyrë. Kur konsumohet vazhdimisht një sasi e madhe sheqeri të shtuar, ky proces do të çojë në formimin e mëlçisë së dhjamosur dhe problemeve që lidhen me të. Fatkeqësisht, ky shurup glukozë-fruktozë gjendet në shumë produkte ushqimore, veçanërisht në ushqime të lehta dhe ëmbëlsira.

Kafe 2 në 1 pa sheqer?

Konsumi i kafesë 3 në 1 ose 2 në 1 në përgjithësi nuk rekomandohet. Nëse pimë herë pas here një pije të tillë si pjesë e marrjes së rekomanduar të energjisë, nuk duhet të ketë probleme. Edhe pse shumë do të thoshin se kafeja 2 në 1 nuk ka sheqer të shtuar, ekspertët theksojnë se kjo nuk është e vërtetë.

Ky është një produkt me një sasi më të ulët sheqeri. Mund të mos përmbajë sheqer kristal të shtuar, por sigurisht që përmban shurup glukoze dhe ndoshta laktozë të shtuar (sheqer qumështi).

Përqindja e kafesë mund të jetë më e ulët ose më e lartë nga prodhuesi në prodhues. Hidhërimi i kafesë varet nga lloji i kokrrës së kafesë që përdoret për të përgatitur ekstraktin. për këtë produkt përdoren kokrra kafeje me cilësi më të dobët.

Shija ndikohet edhe nga aditivë tjerë në këtë pije, siç janë yndyrnat e hidrogjenizuara, përmirësuesit e shijes, aditivë të ndryshëm. Aditivët mund të shkaktojnë lloje të ndryshme sëmundjesh, dhe përmirësuesit e shijes veprojnë në tru si një “drogë”, prandaj trupi kërkon edhe më shumë nga këto produkte.

E vërteta është se aditivët janë të vështirë për t’u eliminuar plotësisht nga dieta, prandaj është e rëndësishme të dimë se cili është ndikimi i tyre në trup. Aditivët artificialë mund të shkaktojnë: çekuilibër të florës së zorrëve, funksionim jo të duhur të traktit tretës, shfaqjen e qelizave kancerogjene, inflamacion, funksionim jo të duhur të sistemit mendor. Përmirësuesit e shijes veprojnë në trurin tonë si një “drogë” dhe trupi ynë i kërkon ato gjithnjë e më shumë.

Marrja e pakontrolluar e ushqimeve me përmirësues shijeje çon gjithashtu në rezistencë ndaj insulinës, diabet, obezitet dhe edhe shfaqjen e sëmundjeve kardiovaskulare. Ajo që është në duart tona është të zvogëlojmë marrjen e produkteve ushqimore të shumëpërpunuara.

Zgjedhja më e mirë është një dietë e bazuar në ushqime që janë më afër formës së tyre origjinale.

Meqenëse kafetë 2 në 1 dhe 3 në 1 kanë nivele të ulëta kafeine, një mundësi më e mirë është të zgjidhni kafe turke ose kafe të pastër të menjëhershme, dhe të shtoni përbërës si sheqer dhe qumësht ose t’i konsumoni pa asnjë shtesë (gjë që do të ishte më e mira).

Continue Reading

Shëndeti

Lakra dhe brokoli zvogëlojnë rrezikun e kësaj sëmundjeje

Published

on

Konsumimi i lakrës dhe brokolit ka veti antikancerogjene, të cilat zvogëlojnë rrezikun e kancerit të zorrës së trashë, sipas një studimi të ri shkencor britanik.

Studiuesit në Institutin Francis Crick në Londër, të udhëhequr nga Dr. Gita Stockinger, të cilët publikuan punimin përkatës në revistën mjekësore “Immunity”, sipas BBC-së, zbuluan, përmes eksperimenteve në kafshë dhe në inde mini-zorrësh në laborator, se substancat antikancerogjene prodhohen gjatë tretjes së këtyre perimeve.

Ashtu si lëkura, sipërfaqja e brendshme e zorrëve rigjenerohet vazhdimisht nga qelizat staminale përmes një procesi që zgjat katër deri në pesë ditë dhe i cili ndonjëherë mund të bëhet i pakontrollueshëm, duke rezultuar në inflamacion ose kancer.

Studimi tregon se kur dikush ha perime e brokoli, prodhohen kimikate që, me të arritur në zorrën e trashë, kanë efekt pozitiv në qelizat staminale e mbrojnë sipërfaqen e saj të brendshme, në mënyrë të mund të ripërtërihet pa problem.

Ushqyerja e kafshëve eksperimentale me dieta të pasura me këto substanca i mbrojti kafshët nga kanceri i zorrës së trashë, edhe kur ato kishin gjene me rrezik të lartë për sëmundjen në ADN-në e tyre.

Pa të njëjtën dietë, këto kafshë eksperimentale përfundimisht zhvilluan kancer. Megjithatë, kur kafshët eksperimentale filluan dietën mbrojtëse, përhapja e tumoreve kancerogjene u ndal.

Dr. Stockinger i quajti gjetjet “arsye për optimizëm”, shtoi se ka arsye për të ngrënë më shumë lakër dhe brokoli.

Continue Reading

Shëndeti

Çfarë duhet të bëjmë kur ndihemi të lodhur?

Published

on

Në jetën e përditshme, ndjenja e lodhjes është diçka që përjetojmë qoftë pas një dite të ngarkuar, një nate pa gjumë, apo nga stresi.

Por, përtej një pushimi të shkurtër apo një filxhani kafe, çfarë mund të bëjmë realisht për ta përballuar lodhjen në mënyrë të shëndetshme dhe efektive?

Kupto burimin e lodhjes

Para se të veprojmë, është e rëndësishme të kuptojmë pse ndihemi të lodhur. A është fizike (mungesë gjumi, aktivitet fizik i tepërt), mendore (stres, ankth, mbingarkesë) apo emocionale (trishtim, demotivim)?. Njohja e shkakut është hapi i parë drejt zgjidhjes.

Fli mjaftueshëm dhe me cilësi

Gjumi është baza e energjisë sonë. Mungesa e gjumit ose gjumi jo cilësor ndikon drejtpërdrejt në përqendrimin, disponimin dhe kapacitetin tonë fizik.

Rekomandohet:

Të flesh 7–9 orë çdo natë. Të ndjekësh një rutinë të qëndrueshme gjumi. Të shmangësh pajisjet elektronike 1 orë para gjumit.

Lëvizi trupin, edhe kur nuk ke energji. Aktiviteti fizik, edhe në formën e një ecjeje 10-minutëshe, ndihmon trupin të çlirojë endorfina, hormonet e mirëqenies. Ironikisht, lëvizja na jep më shumë energji sesa pushimi i vazhdueshëm.

Ushqehu në mënyrë të balancuar

Ajo që hamë ka ndikim të drejtpërdrejtë në energjinë tonë.

Ja disa këshilla:

Ha më shumë fruta, perime. proteina të lehta.

Shmang ushqimet e përpunuara dhe sheqernat e tepërta.

Mos anashkalo mëngjesin.

Pusho në mënyrë aktive.

Përveç gjumit, trupi dhe mendja kanë nevojë për pushim gjatë ditës.

Kjo nuk do të thotë vetëm të rrish shtrirë, por të bësh diçka që të relakson:

Meditim ose frymëmarrje e thellë

Dëgjimi i muzikës relaksuese

Leximi i një libri të lehtë

Një bisedë me një mik të afërt

Menaxho stresin

Stresi i pandërprerë është një nga shkaktarët kryesorë të lodhjes kronike.

Praktika si joga, meditimi, shkrimi i ditarit apo edhe thjesht të thuash “jo” kur nuk mundesh, ndihmojnë të ruash energjinë mendore.

Continue Reading

Shëndeti

Katër bajame në ditë, përfitime direkte në organizëm

Published

on

Bajamet janë ndër arrorët më të mirë për organizmin. Ato janë të pasura me magnez, kalium, fibër dhe proteinë, të cilat janë shumë të rëndësishme për mbarëvajtjen e funksionit të shumë organeve në trupin e njeriut.

Këto fruta të thata duhen konsumuar rregullisht për të ofruar një larmi përfitimesh duke nisur që nga ulja e kolesterolit e deri tek rënia në peshë.

Këto përfitime merren edhe duke konsumuar një sasi të vogël bajamesh çdo ditë. Duke ngrënë 4 bajame në ditë, trupi i merr 6 përfitime direkte.

Zemër e fortë

Antioksidantët,  flavonoidët dhe vitamina E tek bajamet ulin rrezikun e shfaqjes së sëmundjeve të zemrës dhe e bëjnë atë më të fortë.

Ekspertët thonë se ngrënia e rregullt e bajameve ul rrezikun e atakut në zemër me 50 përqind.

Kolesterol i ulët

Bajamet janë burim i shkëlqyer i vitaminës E dhe kjo e fundit është një antioksidant i fuqishëm. Antioksidantët mbrojnë qelizat nga dëmtimet e shkaktuara prej radikaleve të lira, ulin kolesterolin në gjak, pastrojnë enët e gjakut dhe pengojnë aterosklerozën.

Mendje e mprehtë

Antioksidantët dhe substancat tjera që gjenden tek bajamet janë të rëndësishme për shëndetin e trurit. Konsumi ditor i bajameve përmirëson aktivitetin dhe funksionet e trurit dhe e bën atë më të mprehtë.

Kockat dhe dhëmbët

Bajamet përmbajnë fosfor, ky mineral i bën kockat dhe dhëmbët më të fortë. Njerëzit që vuajnë nga osteoporoza duhet të konsumojnë bajame çdo mëngjes.

Mbipesha

Bajamet përmbajnë fibër e cila ju mban të ngopur për shumë gjatë duke penguar ngrënien e tepërt. Fibra rregullon tretjen e pengon akumulimin e depozitave dhjamore. Ekspertët thonë se nëse njeriu ha bajame të paktën dy herë në javë ka 30% më shumë gjasa për të mos shtuar në peshë.

Sheqernat në gjak

Këto arrorë janë të domosdoshëm për uljen e nivelit të sheqerit në gjak dhe të rëndësishëm për shëndetin e diabetikëve. Bajamet dhe nën produktet e tyre rekomandohen kundër diabetit nga shumë ekspertë të fushës.

Continue Reading

Të kërkuara