Presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se Shtetet e Bashkuara po zhvillojnë bisedime të nivelit të lartë “të drejtpërdrejta” me Iranin dhe se një “takim shumë i madh” do të mbahet më 12 prill.

Ndërkohë, ministri i jashtëm iranian konfirmoi se një takim do të zhvillohet më 12 prill, por theksoi se bisedimet do të jenë “të tërthorta”.

“Irani dhe Shtetet e Bashkuara do të takohen në Oman të shtunën për bisedime të nivelit të lartë, por të tërthorta,” tha ministri i jashtëm iranian Abbas Araghchi më 7 prill në platformën X, pak pasi Trump foli për bisedimet.

“Kjo është një mundësi, por edhe një provë. Tani topi është në fushën e Amerikës”, tha ai.

Irani ka insistuar në negociata të tërthorta, duke deklaruar se nuk do të zhvillojë bisedime të drejtpërdrejta përderisa është në fuqi fushata e “presionit maksimal” e administratës Trump ndaj Teheranit.

Nga Shtëpia e Bardhë, Trump u thanw gazetarëve se bisedimet po zhvillohen “në një nivel shumë të lartë, pothuajse më të lartin”, dhe theksoi se nuk ka ndërmjetës.

“Do të kemi një takim shumë të madh, dhe do të shohim çfarë mund të ndodhë. Mendoj se të gjithë bien dakord që një marrëveshje do të ishte pwrafruese”, tha Trump në një konferencë të papritur për shtyp së bashku me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.

“Nëse bisedimet me Iranin nuk do të jenë të suksesshme, mendoj se Irani do të jetë në rrezik të madh”, shtoi Trump, duke insistuar se Republikës Islamike nuk duhet t’i lejohet të zhvillojë armë bërthamore.

Netanyahu e përkrahu shkurtimisht idenë e një marrëveshjeje me Iranin të ngjashme me atë të Libisë – një referencë për marrëveshjen e vitit 2003, kur Libia pranoi të çmontonte programet e saj të armëve të shkatërrimit në masë.

Irani këmbëngul se programi i tij bërthamor është për qëllime civile dhe ka refuzuar më herët çdo mundësi për një marrëveshje në stilin e Libisë.

Më herët këtë muaj, Trump bëri thirrje për “bisedime të drejtpërdrejta” me Teheranin, duke thënë se ato janë “më të shpejta” dhe ofrojnë një kuptim më të mirë sesa përdorimi i ndërmjetësve. Ai sugjeroi asokohe se një marrëveshje e re me Iranin mund të jetë “e ndryshme dhe ndoshta shumë më e fuqishme” se ajo e vitit 2015.

Ai kishte dërguar më parë një letër për Udhëheqësin Suprem Ajatollah Ali Khamenei, duke kërkuar negociata dhe duke paralajmëruar për veprim ushtarak nëse diplomacia dështon.

Presidenti iranian Masud Pezeshkian më 5 prill deklaroi se Teherani është i gatshëm të angazhohet në dialog mbi baza të barabarta. Një ditë më vonë, Araghchi tha në një deklaratë se Irani është i përgatitur për bisedime të tërthorta.

Pas tërheqjes nga marrëveshja bërthamore në vitin 2018 gjatë mandatit të tij të parë si president, Trump riktheu sanksionet ndaj Iranit që ishin hequr përmes marrëveshjes. Irani reagoi duke përshpejtuar programin e tij bërthamor dhe aktualisht pasuron uranium në nivelin 60 pwr qind, që konsiderohet afër nivelit të armëve.

Trump ka kërcënuar se do ta bombardojë Iranin nëse nuk arrihet një marrëveshje për programin e tij bërthamor. Irani ka paralajmëruar se do të japë një “përgjigje të fortë” ndaj çdo agresioni dhe ka sugjeruar se do të zhvillojë një bombë nëse sulmohet.

Administrata amerikane ka dhënë sinjale të përziera nëse synon të kufizojë pasurimin e uraniumit nga Irani apo ta çmontojë plotësisht programin bërthamor të Teheranit.

Irani nuk ka komentuar për deklaratën e Trump se bisedimet e drejtpërdrejta tashmë kanë filluar./REL/

Ndërsa shumë vende po përpiqen të arrijnë marrëveshje tarifore me Trump, Kina po i qëndron përballë atij, duke shpresuar ta kthejë “krizën në mundësi”.

Brenda 48 orëve nga shpallja e tarifave nga Trump ndaj vendeve anembanë botës, ekonomia e dytë më e madhe në botë u kundërpërgjigj me shpejtësi me masat e veta ndëshkuese ndaj mallrave dhe firmave amerikane.

Më pas, pasi presidenti amerikan u zotua të rrisë përsëri tarifat të hënën, Pekini u zotua edhe një herë të mbajë qëndrimin e tij. “Kërcënimi i SHBA-së për të përshkallëzuar tarifat ndaj Kinës është një gabim mbi një gabim”, tha një deklaratë e Ministrisë së Tregtisë.

Kërcënimi “ekspozon edhe një herë natyrën shantazhuese të SHBA-së”, thuhet në deklaratë. “Kina nuk do ta pranojë kurrë. Nëse SHBA këmbëngul në rrugën e saj, Kina do të luftojë deri në fund.”

Sfidimi i Pekinit është pjesë e asaj që duket të jetë një besim i kalibruar me kujdes nga një qeveri kineze, e cila ka vendosur të pozicionohet si një forcë opozitare që do të përballet me atë që e quan “bullizëm të njëanshëm” nga SHBA.

Gjatë fundjavës, Pekini dërgoi një mesazh të qartë për audiencën e tij të brendshme dhe vendet e huaja: Kina është e përgatitur mirë për të përballuar një luftë tregtare dhe të dalë më e fortë në anën tjetër.

“Tarifat e SHBA-së do të kenë ndikim (në Kinën), por ‘qielli nuk do të bjerë‘”, tha të dielën në një koment zëdhënësi i Partisë Komuniste Kineze në pushtet, People’s Daily.

“Sa më shumë presion të kemi, aq më të fortë bëhemi”, lexohej në komentin, i cili ishte gjithashtu në faqen e parë të edicionit të së hënës të gazetës.

“Kina ka guximin dhe besimin për t’u përballur me ndikimin… është plotësisht e aftë të përballojë këto sfida.”

Me “udhëheqjen e fortë” të Partisë Komuniste të Kinës dhe “përparësitë institucionale” të vendit, Kina është “e sigurt se do ta kthente krizën në mundësi dhe do të lëvizte në mënyrë të qëndrueshme drejt së ardhmes”, thuhet në koment.

Ministria e Tregtisë e Kinës tha se çdo tarifë tjetër nga SHBA do të shkaktonte “kundërmasa” shtesë që synojnë mallrat amerikane.

Në një deklaratë me shkrim, ajo akuzoi administratën Trump për shantazh dhe tha se “nëse SHBA këmbëngul në këtë mënyrë, Kina do ta luftojë atë deri në fund”.

Ajo gjithashtu tallte pretendimin e Donald Trump se tarifat e tij janë “reciproke”, duke thënë se ato ishin “të pabaza” dhe “një praktikë tipike bullizmi të njëanshëm”.

Duket e vështirë të besohet se Donald Trump do të kishte pritur vërtet që Kina të kthente “kundërmasat” e javës së kaluar përballë raundit të ardhshëm të hakmarrjes së premtuar.

“Që kur SHBA nisi luftën (e parë) tregtare në 2017 – pavarësisht se si lufton apo shtyp SHBA – ne kemi vazhduar të zhvilloheni dhe të përparojmë, duke demonstruar qëndrueshmëri.

Trump zbuloi të mërkurën një tarifë shtesë prej 34% për të gjitha mallrat kineze të importuara në SHBA, duke i çuar tarifat për të gjitha importet kineze në SHBA në mbi 54% kur tarifat ekzistuese të hyjnë në fuqi. Pekini u kundërpërgjigj të premten me tarifat e tij bazë prej 34% për të gjitha importet amerikane, si dhe masa të tjera, duke përfshirë kontrollet e eksportit për mineralet e rralla të tokës dhe kufizimet tregtare ndaj kompanive specifike amerikane.

Të hënën, presidenti amerikan kërcënoi se do të rrisë ndjeshëm luftën tregtare midis dy ekonomive më të mëdha në botë duke vendosur një tarifë shtesë prej 50% për importet kineze në mesjavë, nëse Pekini nuk heq tarifat hakmarrëse deri të martën.

Presidenti amerikan tha gjithashtu se “takimet e kërkuara” të Kinës me SHBA-në do të anulohen.

Retorika e Pekinit në përgjigje flet për atë që mund të jetë llogaritja strategjike e liderit kinez Xi Jinping dhe kuadrove të tij në Pekin: Trump nuk po i përdor tarifat vetëm si një taktikë negociuese – dhe ndërprerja epike e tregtisë globale ka potencialin të dëmtojë SHBA-në më shumë se Kinën.

“Shumë homologë (Republika Popullore e Kinës) kanë argumentuar (SHBA) po bën një gabim që do të minojë pozitën e saj globale,” shkroi Ryan Hass, një bashkëpunëtor i lartë në Institutin Brookings me bazë në Uashington, në platformën e mediave sociale X të dielën, pas takimeve me zyrtarë qeveritarë, studiues, udhëheqës biznesi gjatë një vizite në Kinë.

“Ka debat nëse bota po hyn në një periudhë blloqesh apo në një tranzicion në një epokë globalizimi minus SHBA. Pekini duket se preferon skenarin e fundit,” tha ai, duke shtuar se “udhëheqësit e Kinës nuk do të përballen duke u parë si pasivë në përgjigje të SHBA.”

Ndërsa tarifat e Trump synojnë miq dhe armiq, zyrtarët kinezë tashmë javët e fundit janë përpjekur ta projektojnë Kinën si një kampione alternative dhe mbrojtëse të një ekonomie të globalizuar që ka rritur prosperitetin e vendeve në mbarë botën, si dhe një partner të qëndrueshëm ekonomik dhe strehë për biznesin.

“Si ekonomia e dytë më e madhe në botë dhe tregu i dytë më i madh i konsumit, Kina do të vazhdojë të hapë dyert e saj më gjerë, pavarësisht nga ndryshimi i peizazhit ndërkombëtar,” tha Ministria e Jashtme e Kinës në një deklaratë të shtunën.

Të dielën, Ling Ji, një zëvendësministër në Ministrinë e Tregtisë së Kinës, priti përfaqësues nga 20 ndërmarrje të financuara nga SHBA, përfshirë Tesla dhe GE HealthCare, sipas një deklarate të ministrisë.

Ling e shpalli Kinën si një vend “ideal, të sigurt dhe premtues” për investime, ndërsa u bëri thirrje bizneseve amerikane që të “jenë zëra racionalë” dhe “të ndërmarrin veprime praktike” për të ruajtur stabilitetin e zinxhirëve të prodhimit dhe furnizimit global.

Ekspertët ekonomikë që folën për transmetuesin shtetëror kinez CCTV të shtunën gjithashtu luajtën në idenë se tronditja tregtare ishte një mundësi për Pekinin.

Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës (KiE) ka nisur seancën pranverore në Strasburg, e cila do të zgjasë deri më 11 prill 2025. Gjatë kësaj periudhe, do të diskutohen disa çështje me rëndësi të lartë për sigurinë dhe stabilitetin në Evropë dhe përballjet me sfidat aktuale politike dhe shoqërore.

Një nga temat kryesore të diskutimit është situata në Serbi dhe protestat që po zhvillohen atje. Ky është një debat urgjent, duke marrë parasysh tensionet dhe pasojat që këto protesta mund të kenë për stabilitetin në rajon, veçanërisht në Ballkanin Perëndimor. Diskutimet do të përfshijnë gjithashtu shqetësimet për zhvillimet politike dhe sociale në Gjeorgji, Turqi dhe Ukrainë, duke vënë theksin tek lufta në Ukrainë, arrestimin e kryebashkiakut të Stambollit, dhe gjendjen e demokracisë në Turqi.

Një tjetër pikë e rëndësishme në rendin e ditës është vëzhgimi i zgjedhjeve parlamentare në Kosovë, si dhe diskutimet për ndërhyrjet e huaja që paraqesin kërcënim për sigurinë demokratike në Evropë. Po ashtu, do të shqyrtohet lidhja e Këshillit të Evropës dhe Komunitetit Politik Evropian, si dhe përpjekjet për të forcuar marrëdhëniet mes këtyre dy institucioneve.

Asambleja do të diskutojë gjithashtu aspektet ligjore të anëtarësimit të BE-së në Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut, forcimin e marrëdhënieve me Amerikën Latine, dhe luftën kundër korrupsionit. Po ashtu, do të shqyrtohen tema të tjera si heqja e dëbimeve kolektive të të huajve, respektimi i shtetit ligjor dhe mjedisi.

Ky takim ka për qëllim të ofrojë mundësinë për të diskutuar sfidat dhe mundësitë e bashkëpunimit në nivel evropian për të promovuar paqen, sigurinë dhe stabilitetin në rajon dhe për të adresuar çështje të drejta dhe të drejtat e njeriut./UBTNews/