Kulturë

Gavril Dara, zëri i paqes për arbëreshët!

Published

on

Qendra e Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët, e cila ruan dhe promovon thesaret e kulturës arbëreshe, nderoi sot me respekt e përulësi, në 139-vjetorin e ndarjes nga jeta, një nga personalitetet më të shquara të penës dhe mendjes arbëreshe, poetin dhe intelektualin e shquar, Gavril Dara (i riu).

Gavril Dara lindi më 8 janar 1826, në Palac Adriano të Sicilisë, një fshat i njohur i popullatës arbëreshe që ka ruajtur, për shekuj me radhë, gjuhën, traditat dhe identitetin e tij të veçantë. Prejardhja e tij nga një familje e shquar arbëreshe e orientoi që herët në rrugën e kulturës dhe dijes. Qysh në moshë të re, Gavrili tregoi pasion të jashtëzakonshëm për dijen dhe letërsinë, çka e çoi më pas në Seminaret Arbëreshe të Palermos, ku mori mësimet e para. Edhe pse kishte zgjedhur një drejtim juridik, me kalimin e kohës ai do të bënte një emër të madh në letërsi dhe në fushat e tjera të dijes.

Në vitin 1858, Gavril Dara botoi fletoren letrare “Përtëritja e jetës” (Palingenesi), një projekt ambicioz që synonte ringjalljen e frymës kulturore dhe artistike të arbëreshëve, të cilët ishin në një periudhë të vështirë, përballë sfidave të asimilimit dhe humbjes së identitetit kombëtar. Më vonë, në vitet 1871-1874, ai drejtoi gazetën “La Riforma”, që u botua në Romë, duke u shndërruar në një instrument të fuqishëm për përhapjen e ideve të lirisë, progresit dhe të drejtat e popullit arbëresh. Gazeta kishte si qëllim gjithashtu forcimin e lidhjeve mes diasporës arbëreshe dhe atdheut të tyre, Shqipërisë, duke u bërë një platformë për diskutime intelektuale dhe kulturore.

Një nga veprat më të rëndësishme të Gavril Dara ishte poezia e tij monumentale, “Ana Maria”, një poezi e mbushur me 1300 vargje, që shpalos pasionin e tij të thellë për lirikën dhe artin poetik. Ky ishte një krijim i fuqishëm që i dhanë letërsisë arbëreshe një dimension të ri, duke theksuar lidhjen e thellë me folklorin dhe traditat e tij, të cilat ishin pasuri të paçmuara për kulturën kombëtare. Pasioni i tij për folklorin shprehej jo vetëm në poezinë e tij, por edhe në interesimin për të regjistruar dhe ruajtur trashëgiminë gojore, duke e konsideruar atë si një aset të vyer për identitetin kulturor arbëresh.

Në vitin 1906, u botua një nga veprat më të rëndësishme të Gavril Dara, “Kënga e sprapsme e Balës”, një krijim i lashtë dhe një shembull i shkëlqyer i përpjekjes së tij për të ruajtur dhe përçuar mesazhet e traditës dhe kulturës arbëreshe nëpërmjet artit poetik. Ky dorëshkrim, që pasqyron historinë dhe legjendën e Balës, një figurë mitologjike arbëreshe, është një vepër që e bën Gavril Darën të njëjtë me një koleksionist të kujtimeve dhe historive të popullit të tij, duke i ruajtur ato për brezat që do të vinin pas.

Përveç poetikës, Gavril Dara ishte gjithashtu një studiues i thellë i gjuhësisë, filozofisë dhe arkeologjisë. Ai u përpoq të ndihmonte në zhvillimin e një shkence që do të ndihmonte në zbërthimin e elementeve themelore të kulturës arbëreshe dhe shqiptare. Kjo lidhje me dijen dhe kërkimin e thelluar për të kuptuar rrënjët e kulturës së tij ishte një shembull i shkëlqyer i intelektualit që e konsideronte kulturën si mjet të fuqishëm për ruajtjen e identitetit dhe lirisë së kombit.

Pas një jete të pasur me punë e pasion, Gavril Dara u nda nga jeta më 1885 në Girgeti, një vend që ai e kishte bërë strehë të mendimeve dhe punës së tij intelektuale. I përmendur për pasionin e tij të pashuar për kulturën, shkencën dhe letërsinë, Gavril Dara (i riu) është sot një ndër figurat më të rëndësishme të kulturës arbëreshe, një poet që jo vetëm që shkroi vargje të paharruara, por edhe që kontribuoi në ndriçimin e rrugës së ruajtjes dhe zhvillimit të trashëgimisë kulturore arbëreshe.

Në 139-vjetorin e ndarjes së tij nga jeta, kujtimi për poetin dhe intelektualin Gavril Dara (i riu) është një testament për sakrificat e atyre që, nëpërmjet artit dhe dijes, ruajtën shpirtin dhe historinë e një kombi të pasur me tradita dhe vlera të pashlyera./UBTNews/

Lifestyle

Kujdes me planet këtë fundjavë, ja parashikimi i motit

Published

on

Sot Kosova pritet të ndikohet nga kushte të qëndrueshme atmosferike, duke sjellë një mot kryesisht të kthjellët dhe me vranësira të pakta kalimtare në disa zona.

Era do të fryjë nga drejtimi veriperëndimor me një shpejtësi mesatare prej 7 metra në sekondë, duke mbajtur ajrin të freskët dhe të pastër.

Temperaturat do të lëvizin nga 19°C deri në 24°C.

Edhe nesër do të jetë një mot i ngjashëm me temperatura që do të sillen mes 15°C dhe 26°C. /UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Dua Lipa, nga skenat më të mëdha të botës, drejt zemrës së Prishtinës!

Published

on

Dua Lipa, ylli shqiptar me famë botërore, po shkëlqen në skenat më të mëdha të globit. Këtë javë, ajo do të performojë në stadiumin legjendar Wembley në Londër, dhe jo një herë, por dy net me radhë, më 20 dhe 21 qershor.

Të dy koncertet janë “sold out”, me mbi 160 mijë bileta të shitura brenda minutave, një tjetër rekord në rrugëtimin e saj triumfues.

E gjitha kjo është pjesë e turneut të ri “Radical Optimism”, që po përshkruhet si një shpërthim energjie, muzike dhe bashkëpunimesh me emra të mëdhenj të industrisë, përfshirë edhe fitues të çmimeve Grammy që pritet të jenë mysafirë surprizë në skenë.

Në Londër është hapur edhe një pop-up shop ekskluziv i Dua Lipës, ku fansat mund të blejnë produkte të personalizuara, të bëjnë foto e madje të provojnë pijet e saj të preferuara. Pas Wembley-t, Dua do të ndalet në Anfield në Liverpool më 25 dhe 27 qershor, dhe më pas në Dublin në stadiumin Aviva.

Por ajo që na bën zemrën të rrahë më fort është se disa javë më vonë. ndalesa e saj e radhës do të jetë Prishtina.

Më 1 gusht, Dua kthehet në vendlindje për të performuar në Sunny Hill Festival, që tashmë është zyrtarisht pjesë e turneut të saj global “Radical Optimism”.

Për publikun në Prishtinë dhe më gjerë, ky është një rast i rrallë për të parë një nga koncertet e këtij turneu global pikërisht në Prishtinë.

Interesimi për festivalin ka qenë gjithmonë i madh, por këtë vit sipas zyrtarëve të Festivalit interesimi është më i madhi ndonjëherë, dhe biletat janë drejt përfundimit, duke reflektuar entuziazmin që ka ngjallur ky rikthim i Dua Lipës në Kosovë.

Nga skenat më të mëdha të botës, drejt zemrës së Prishtinës!

Continue Reading

Lifestyle

Rritja e flokëve pa kimikate: Katër vajrat natyralë më efektivë për forcim dhe rigjenerim

Published

on

Nëse doni të stimuloni rritjen e flokëve, të forconi rrënjët dhe të rigjallëroni skalpin e kokës, këto vajra duhet të bëhen aleatët tuaj.

Në një epokë kur po largohemi nga kimikatet agresive dhe po kërkojmë zgjidhje më të buta, vajrat natyralë po fitojnë vend të merituar në rutinat e bukurisë.

Flokët e shëndetshëm, të trashë dhe me shkëlqim nuk janë një ideal i paarritshëm. Vajrat kanë qenë pjesë e ritualeve tradicionale të bukurisë për shekuj me radhë, ato po konfirmohen edhe si një alternativë moderne ndaj përgatitjeve laboratorike.

Vaji i ricinit, një aleat i provuar për forcimin e rrënjëve

Një klasik me arsye. I pasur me acid ricinoleik, ka veti antiinflamatore, antibakteriale dhe stimulon mikroqarkullimin në skalpin e kokës, çka forcon rrënjët dhe nxit rritjen. Ngrohni pak disa pika, masazhon skalpin e lëreni të veprojë për 30 minuta, ideale është gjatë gjithë natës. Shpëlajeni mirë me shampo.

Vaji i kokosit, mbrojtje dhe hidratim i thellë

Për ata që kanë probleme me flokë të thatë vaji i kokosit është zgjedhja ideale. Ai depërton në boshtin e flokëve dhe e mbron atë nga humbja e proteinave, duke ruajtur elasticitetin dhe shkëlqimin e tij. Më i miri për flokë të thatë e skalp të dehidratuar, kombinoni me disa pika vaj rozmarine për efekt më të fortë.

Vaji i rozmarinës, një alternativë natyrale ndaj minoksidilit

Vaji esencial i rozmarinës është bërë viral me të drejtë, efektiviteti në stimulimin e rritjes së flokëve është i krahasueshëm me minoksidilin, por pa përbërës agresivë. Përzieni 3-5 pika vaj rozmarine me vaj bazë (jojoba, bajame ose kokos), masazhoni skalpin e kokës dy deri në tre herë në javë.

Vaji i rrodheve, një zgjidhje qetësuese për rënien e flokëve

Ideal për ata që vuajnë nga rënia e flokëve. Ai stimulon qarkullimin e gjakut, ushqen folikulat, ka efekt qetësues, ndihmon gjithashtu në luftimin e zbokthit.

Vaji i jojobës, hidratim i lehtë për çdo lloj flokësh

Vaji i jojobës është ndër vajrat më të butë e më të ekuilibruar. Përbërja e tij i ngjan sebumit natyral të lëkurës, nuk bllokon poret dhe nuk e rëndon flokun, ndërsa njëkohësisht e hidraton dhe e mbron nga tharja. Rekomandohet veçanërisht për skalpin me yndyrë, sepse siguron hidratim pa yndyrë të tepërt.

Si t’i përfshini vajrat në rutinën tuaj – pa dështuar?

Para shamponit: Aplikoni vajin e zgjedhur në skalpin e kokës dhe në gjatësinë e flokëve. Lëreni 30 minuta deri në disa orë, shpëlajeni mirë.

Në një masazh të skalpit: Masazhi i rregullt me vaj të ngrohtë stimulon mikroqarkullimin dhe rritjen.

Si mbrojtës për majat: Pas larjes, aplikoni një ose dy pika në maja për t’i mbrojtur nga tharja dhe këputja.

Continue Reading

Magazinë

Bëhet ‘lëmsh’ rrjeti, Selena Gomez dhe Hailey Bieber nuk ndiqen më në rrjete sociale

Published

on

Selena Gomez dhe Hailey Bieber duket se kanë rinisur konfliktin e tyre të përfolur prej kohësh duke u hequr njëra-tjetrën në rrjetet sociale.

Fansat e tyre vunë re këtë veprim në rrjetet sociale, i cili i befasoi shumë njerëz, shkruan DailyMail.

Ndërkohë që Selena, 32 vjeç, dhe Hailey, 28 vjeç, kanë mohuar vazhdimisht se kanë ndonjë konflikt mes tyre, kjo nuk i ka ndaluar fansat të spekulojnë se ato janë zënë për shkak të Justin Bieber.

Selena ishte në një marrëdhënie të herë pas hershme deri më 2018, kur ata u ndanë përfundimisht dhe ai pothuajse menjëherë nisi lidhjen me Hailey-n.

Ato përfundimisht u përpoqën të shuajnë thashethemet për një konflikt duke pozuar së bashku në një fotografi në vitin 2022.

Rreth së njëjtës kohë, Selena bëri thirrje në rrjetet sociale që fansat e saj të ndalonin urrejtjen ndaj Hailey-t në internet.

Në vitin 2023, ato shkuan edhe një hap më tej në përpjekjen për pajtim duke ndjekur njëra-tjetrën në Instagram.

Continue Reading

Të kërkuara