Chloe Zhao, gruaja e parë me ngjyrë që shpallet regjizorja më e mirë me Nomadland.
Youn Yuh-jung u bë koreania e parë që fiton si Aktorja më e Mirë Dytësore në filmin ‘Minari’ në edicionin e 93-të të çmimive Oscar sot në Los Angeles.
Aktorja 73-vjcare koreano-jugore ishte një nga yjet e ceremonisë me fjalimin e saj zbavitës që e nisi duke falenderuar aktorin e vjetër Brad Pitt, që i solli çmimin.
Ajo tha: “Oh, zoti Brad Pitt, jam shumë e lumtur t’ju takoj. … Ku ishit kur ne po xhironim në Tulsa? Jam shumë e lumtur t’ju takoj”.
Kompania e saj A24, ka financuar gjithashtu edhe filmin e 57- Pitt, ‘Plani B’.
Për çmimin e saj Yuh-jung mundi rivalë seriozë si Maria Bakalova për filmin e “Borat”, Glenn Close në filmin ‘Hillbilly Elegy’, Olivia Colman në filmin “The Father”, dhe Amanda Seyfried në filmin Mank.
Një aktore koreane nuk ishte nominuar për çmim Oskar kurrë më parë, ndërsa e vetmja aziatike që kishte fituar Oskar si aktore mbështetëse kishte qene amerikano-japonezja Miyoshi Umeki për filmin Sayonara në vitin 1957.
Ndërsa Chloe Zhao hyri në histori si gruaja e parë me ngjyrë që fiton Oskarin per regjizoren më të mirë. 39-vjeçcarja u bë gruaja e parë kineze dhe gruaja e dytë që e arin këtë.
Në fushën e saj ajo mundi: Thomas Vinterberg me filmin “Another Round” (Dhe nje tjeter xhiro), David Fincher me filmin ‘Mank’, Lee Isaac Chung me filmin ‘Minari’, dhe Emerald Fennell me filmin “Grua e re premtuese”.
Chloe Zhao
Zhao tha në fjalën e saj se është rritur në Kinë ku bashkë me babanë luante një lojë ku duhet të mësonte përmendësh poema klasike kineze, dhe t’i recitonte ato duke përfshirë dhe një fjali që thoshte ”njerëzit e sapolindur janë instinktivisht të mirë”.
Zhao shpjegon: “Ato gjashtë shkronja kishin pasoja shumë pozitive të unë si fëmijë. Unë ende besoj se to sot, edhe pse nganjëherë duhet se e kundërta është e vërtetë. Por gjithmonë kam gjetur mirësi në njerëzit që kam njohur”.
“Kudo që kam shkuar nëpër botë. Prandaj ky çmim është për ata që kanë besim dhe guxim te vetvetja, sado e vështirë që të jetë kjo”.
Filmi Nomadland – me aktorin Frances McDormand – ndjek një grua në të gjashtëdhjetat, që pasi humbet gjithçka gjatë Depresionit të Madh, dhe nis një rrugëtim në perëndimin e shkrete te SHBA, duke jetuar në furgon si një nomade e kohëve moderne.
Më herët gjatë mbrëmjes, Daniel Kaluuya u lumturua ku fitoi për aktorin më të mirë dytësor në filmin “Juda dhe Mesia i zi”.
32-vjecari nga Londra mundi në kategorinë e tij shokun e klasës Lakeith Stanfield, komedianin Sacha Baron Cohen me filmin “Gjyqi i Chicago 7”, Leslie Odom, me filmin ‘One Night in Miami’ (Nje natë në Miami), dhe Paul Raci me Tingulli i Metalit.
Juda dhe Mesia i Zi tregon historinë e tradhtisë së kreut të grupit ‘Illinois Black Panthers’ Fred Hampton (i luajtur nga Kaluuya) i cili vritet nga FBI.
Ai falenderoi personazhin e tij duke thënë: “Për Fred Hampton, çfarë burri. Ai ishte 21 vjeç dhe i ushqeu femijët e tij, i arsimoi, u dha kujdes shëndetësor, kundër të gjitha shanseve.
Ndësa Emerald Fennell fitoi Oskarin për skenarin më të mirë. Aktorja e shkrimtarja 35-vjeçare u nderua për filmin ‘Promising Young Woman’ (Gruaja e re premtuese).
Në fjalimin e saj ajo tha: “Oh, ata më thanë të përgatisja një fjalim. Por unë nuk e bëra se nuk besoja se do të ndodhte. Tani do të më hapin punë me Steven Soderbergh.
Teatri Kombëtar i Kosovës ka publikuar sot listën e shfaqjeve që do të jenë pjesë e repertorit gjatë muajit dhjetor, duke ofruar një përzgjedhje të pasur me drama, komedi, balet dhe shfaqje për fëmijë.
Për publikun e gjerë, në skenën e Teatrit Kombëtar do të jepen shfaqjet:
Hope – një dramë që fton për reflektim mbi sfidat e shpresës dhe jetës njerëzore.
A Jingle of Memories – një produksion i ngrohtë dhe nostalgjik që sjell kujtime të dashura të fëmijërisë dhe festave.
Fluturim mbi Teatrin e Kosovës – një vepër që eksploron historinë dhe rolin e teatrit në kulturën e vendit tonë.
Një vit i mirë – një shfaqje e dedikuar fëmijëve, e cila përmes tregimeve dhe lojës sjell mësime mbi miqësinë dhe vlerat e jetës.
Bouncers – një dramë energjike dhe dinamike që trajton marrëdhëniet dhe tensionet në shoqëri.
Balet për fëmijë – performancë artistike për më të vegjëlit, e cila kombinon muzikën dhe lëvizjen në një histori tërheqëse.
Litari – një vepër që fton për të reflektuar mbi temat sociale dhe individuale të kohës tonë.
Art – një produksion i njohur ndërkombëtarisht që eksploron raportin midis artit dhe jetës së përditshme.
Repertori i dhjetorit synon të ofrojë përvojë të pasur kulturore për të gjitha moshat, duke kombinuar dramat moderne me vepra klasike dhe programe edukative për fëmijë.
TKK i fton të gjithë vizitorët të shijojnë këto shfaqje e të bëhen pjesë e jetës kulturore aktive të vendit. /A.Z/UBT News/
TasteAtlas ka publikuar listën e saj për vitin 2025, duke zbuluar kuzhinat, gatimet dhe qytetet më të mira në botë për gastronominë.
Në krye të renditjes është ngjitur Italia, e cila këtë vit ka kaluar Greqinë—fituesen e përhershme të viteve të fundit.
Pas tyre vijojnë Peruja, Portugalia dhe Spanja, duke plotësuar top-5 vendet me kuzhinat më të vlerësuara globalisht.
Qytetet me ushqimin më të mirë
Në kategorinë e qyteteve, Napoli ka marrë fronin për 2025. Pas tij renditen Milano, Bolonja, Firence, Mumbai dhe Xhenova.
Dy qytete të Kretës, Hania (vend i 64) dhe Heraklioni (i 91-ti), kanë konfirmuar reputacionin e fortë të kuzhinës në arenën ndërkombëtare.
Napoli, i njohur si vendlindja e picës, ofron specialitete klasike si pica napolitane, pica fritta dhe ëmbëlsira tradicionale si sfogliatella.
Edhe pjatat ikonike, si spageti alla puttanesca dhe spageti alla vongole, pasqyrojnë autenticitetin bregdetar dhe traditat kulinare të qytetit.
Gatimet më të mira të vitit
Sipas TasteAtlas, vendin e parë e zuri supa tradicionale borí-borí nga Paraguai. Më pas renditen pica napolitane, makaronat me tartuf, kamping satay nga Indonezia dhe shish kebabi turk.
Greqia ka shkëlqyer në kategorinë e sallatave, ku dakosi kretan ka zënë vendin e parë, ndërsa djathi Naxos gruyere është shpallur djathi më i mirë në botë, duke lënë pas edhe rivalët italianë.
Pozicionimi i Shqipërisë
U rendit në vendin e 77-të, një pozicion që tregon se gastronomia shqiptare po fiton shumë vëmendje dhe vlerësim ndërkombëtar, ndonëse ende jo pranë majave të listës.
Renditjet e këtij viti janë bazuar në mijëra vlerësime nga përdoruesit dhe analiza të detajuara nga ekspertë të gastronomisë, duke ofruar një panoramë të plotë të shijeve dhe traditave kulinare në mbarë botën. /A.Z/UBT News/
Arti i të luajturit, kënduarit dhe bërjes së lahutës, një nga thesaret më të çmuara të identitetit kulturor shqiptar, është shpallur zyrtarisht pjesë e trashëgimisë kulturore jomateriale të UNESCO-s, në listën e elementeve që kërkojnë mbrojtje të menjëhershme.
I kultivuar ndër shekuj në zonat rurale, ky art lidhet ngushtë me Eposin e Kreshnikëve dhe baladat veriore, duke përcjellë vlera themelore si trimëria, besa dhe mikpritja.
Tradita është ruajtur brez pas brezi në krahina si Malësia e Madhe, Dukagjini, Rugova, Drenica, Plava e Gucia, ku lahutari ka qenë njëherësh këngëtar dhe kronikan i historisë gojore.
Përfshirja në UNESCO është rezultat i një procesi të gjatë dokumentimi të udhëhequr nga studiues të njohur dhe i mbështetur nga Ministria e Kulturës dhe AADF.
Dosja u përgatit në bashkëpunim me komunitetet lokale dhe u dorëzua në mars 2024.
Ky vlerësim ndërkombëtar nënvizon rëndësinë e ruajtjes dhe transmetimit të lahutës te brezat e rinj, ndërsa Shqipëria riafirmon angazhimin për ta mbrojtur këtë pasuri dhe për të bashkëpunuar me Kosovën e aktorë të tjerë rajonalë për ruajtjen e trashëgimisë së përbashkët. /A.Z/UBT News/
Gjatë Pop-up Art Week 2025, Galeria 17 në Prishtinë do të kthehet në një hapësirë unike ku arti, imagjinata dhe komuniteti bashkohen përmes tre ekspozitave të veçanta.
Ky event ofron mundësinë për vizitorët të përjetojnë punime që sfidojnë perceptimet dhe nxisin dialogun mbi kreativitetin bashkëkohor.
Hapja e parë është ekspozita “Denied”, e krijuar nga Gentiana Pallaska, Aurela Kadriu, Aulonë Kadriu dhe Luca Tesei Li Bassi.
Ajo do të jetë e hapur sonte nga ora 18:00, duke sjellë një eksperiencë vizuale që ndërthur vizionet individuale të artistëve.
Më 11 dhjetor, vizitorët do të kenë mundësinë të eksplorojnë ekspozitën “Where will the Swallows go?” nga Redina Qose, një punim që fton audiencën të reflektojë mbi lëvizjen, memorien dhe marrëdhëniet njerëzore me hapësirën që na rrethon.
Eventi përmbyllet më 13 dhjetor me ekspozitën “Cigarette Break” nga Diellza Salicana, ku publiku mund të zhytet në një narrativë vizuale që kombinon realitetin e përditshëm me interpretime artistike surprizuese.
Pop-up Art Week 2025 në Galeria 17 është një mundësi e shkëlqyer për të takuar artistë, për të ndarë ide dhe për të përjetuar artin në një formë dinamike dhe inspiruese. /A.Z/UBT News/