Kulturë

Cila është origjina surprizuese e fjalës “menaxhim”?

Nga latinishtja e vjetër kemi fjalës “manus”, që përkthehet “dorë”.

Published

on

Shpesh kur shkojmë të kërkojmë etimologjinë e fjalëve, nxjerrim mësime shtesë edhe rreth kuptimit të tyre. Është interesante të kuptojmë se si njerëzit gjatë historisë i vendosin dhe i modifikojnë kuptimin foljeve dhe fjalëve të ndryshme. Më poshtë po ju tregojmë se nga ka ardhur fjala menaxhim.

Nga latinishtja e vjetër kemi fjalës “manus”, që përkthehet “dorë”. Që këtu marrin një ide mbi thelbin e menaxhimit, që qenka dora. Gjithçka që ka arritur njerëzimi dhe që na ka diferencuar nga gjallesat e tjera përveç trurit të zhvilluar, janë duart. Aftësia e jashtëzakonshme për t’i përdorur, për të krijuar gjëra fantastike që kanë përparuar racën njerëzore.

Më pas kalojmë në fjalën italisht “maneggiare“, që përveç fjalës “manus” bashkohet edhe me fjalën “agere” që përkthehet “veproj”. Maneggiare, e cila është egzaktësisht si fjala e sotme për menaxhimin, në atë kohë ka patur kuptim “të manovrosh“ dhe më saktë përdorej për “ngas apo kontrolloj kalin”. Këtë kuptim fjala “maneggiare” e ka ende edhe sot. E jashtëzakonshme ama paralelizmi i kontrollit të kalit, me menaxhimin e një sektori apo të një kompanie në ditët e sotme. Nëse mendojmë se sa praktikë, studim, durim, por edhe përkujdesje duan kuajt derisa të jesh i aftë t’i kontrollosh dhe t’i ngasësh si mjeshtër, do të vëmë re analogji të shumta me rrugën që një menaxher duhet të kalojë derisa të bëhet i zotë në punën e tij.

Dhe në shekullin XVI, fillon përdorimi më i gjerë edhe në anglisht i fjalës “manage” dhe më pas “management” në kuptime gradualisht të tjera, deri tek kuptimi modern i fjalëve. -ment është një prapashtesë edhe kjo me origjinë latine (trashëguar sot kryesisht tek francezët), që përdoret për të kthyer foljet në emra. Përderisa, në shqip nuk e kemi këtë prapashtesë, por kemi mënyrat tona gjuhësore për të shndërruar foljet në emra, përdorim sot thjesht fjalën “menaxhim”.

Continue Reading

Magazinë

Johnny Depp në bisedime për rikthim në filmin “Piratët e Karaibeve”

Published

on

Producenti Jerry Bruckheimer ka zbuluar se ka folur me aktorin Johnny Depp për të riluajtur rolin e tij si Kapiten Jack Sparrow në filmin e gjashtë të serisë “Piratët e Karaibeve”.

“Nëse i pëlqen mënyra se si është shkruar roli, mendoj se do ta bënte. Gjithçka ka të bëjë me atë që është në letër…”, tha producenti.

Filmi i fundit në serinë “Pirates of the Caribbean” ishte “Dead Men Tell No Tales” i vitit 2017, dhe spekulimet për një pjesë të gjashtë kanë vazhduar që nga viti 2019.

Kthimi i Depp-it do të shënonte një ndryshim të madh si për Disney ashtu edhe për aktorin. Disney i ndërpreu lidhjet me të gjatë padisë shumë të publikuar për shpifje midis Deppit dhe Heardit.

 

Continue Reading

Lifestyle

Këshilla si të kërkoni rritje page

Published

on

Continue Reading

Magazinë

Do të luajë Lady Gaga si Ophelia në ‘Wednesday’? E reja që fsheh të vërteta të errëta

Published

on

Në sezonin e dytë të Wednesday, një emër i ri ka ngjallur mister: “Ophelia”. Sipas komikëve origjinalë, “Ophelia” është motra e Morticias, me flokë të artë dhe një stil të kundërt.

Ajo është frymëzuar nga personazhi i tragjik i Shakespeare-it, duke e bërë rolin e saj të mbushur me mister dhe pafajësi të rreme.

Në sezonin 2, pjesa e parë, zbulohet se “Ophelia” ka aftësi psiqike të ngjashme me Wednesday-n dhe ka kaluar në spitalin psikiatrik Willow Hill. Ajo është një enigmë që nuk ka qenë aty për dekada, por tani është kthyer, duke shtuar kaos.

Spekulimet janë shtuar për Lady Gaga, pasi fansat mendojnë se ajo mund të luajë këtë personazh, pas një deklarate nga Jenna Ortega që përjashtoi mundësinë e saj si mësuese e re në Nevermore.

Nëse Lady Gaga është “Ophelia”, hyrja e saj mund të sjellë shumë zbulime të reja rreth familjes Addams dhe Nevermore.

Pjesa e dytë do të dalë më 3 shtator 2025.

Continue Reading

Lifestyle

Moti sot: Diell dhe me vranësira të shpërndara

Published

on

Moti sot mbi vendin tonë do të jetë me diell dhe vranësira të shpërndara.

Siç bën të ditur Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës, temperaturat minimale do të lëvizn ndërmjet 12 e 18 gradë Celsius.

Derisa ato maksimalet do të jenë nga 28 e deri në 30 gradë Celsius.

Do të fryjë erë nga veriperëndimi me shpejtësi prej një e deri në pesë gradë Celsius. /UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara