Kulturë

Bienalja e Gazës: Një hap përpara për artin palestinez nën rrethim!

Published

on

Në zemër të një konflikti të vazhdueshëm, artistët palestinezë në Gaza shpallën lansimin e Bienales së Gazës, një përgjigje artistike e fuqishme ndaj sulmeve ushtarake izraelite. Ky projekt, që do të përfshijë mbi 40 artistë, ka si qëllim të sigurojë që zërat e krijuesve palestinezë të depërtojnë përmes kufizimeve të ashpra të realitetit të tyre të rrethuar.

Në mes të një sulmi ushtarak shkatërrues, projekti ka për qëllim jo vetëm të ekspozojë artin brenda Gazës, por gjithashtu të dërgojë vepra në galeri ndërkombëtare, një sfidë që bëhet akoma më e vështirë për shkak të kufizimeve të ashpra mbi lëvizjen e njerëzve dhe mallrave. Organizatoret e Bienales së Gazës po kërkojnë mbështetje nga galeritë e huaja për të pritur këto vepra, ndërkohë që kanë nisur gjithashtu një fushatë financimi nëpërmjet grumbullimit të fondeve. Ambicia e projektit është të thyejë ndarjen e vendosur nga bllokada dhe të sjellë përvojën palestineze në ndërgjegjen globale.

“Ngjarjet më të mëdha artistike në botë janë bienale, ku mblidhen artistët më të rëndësishëm për të adresuar çështjet më të rëndësishme të kohës sonë,” tha një artist 26-vjeçar nga Khan Younis, një nga pionierët e iniciativës. “Për ne, artistët më të rëndësishëm në botë tani janë artistët e Gazës.” Vendimi për të quajtur projektin “bienale” nuk ishte rastësor; ai simbolizon qëndresën dhe rezistencën.” Organizatorët thonë se ngjarja pasqyron shpresën se komuniteti artistik i Gazës do të qëndrojë ende i fortë pas sfidave që po kalon.

Bienalja e Gazës nuk është vetëm një ekspozitë; ajo është një akt i qëndresës dhe mbijetesës. Siç thuhet në manifestin e tyre, ngjarja është menduar të kalojë përtej kornizave tradicionale të ekspozitave, duke pasqyruar luftën e një populli për të mbijetuar në mes të luftës dhe shtypjes.

Rufaida Sehwail, një artiste e njohur, e cila humbi 17 vjet punë si artiste dhe një bibliotekë me pothuajse një mijë libra kur shtëpia e saj u bombardua në tetor, e sheh Bienalen si një akt të kundërshtimit. “Të vazhdosh të krijosh art në mes të luftës dhe shtypjes në Gaza nuk është thjesht një akt krijues, është një akt qëndrese. Përderisa Izraeli fokusohet në zhdukjen e jetës dhe kulturës në Gaza, vazhdimësia ime në art tregon se jeta ende vazhdon, dhe identiteti palestinez nuk do të fshihet“, tha ajo.

Edhe pse projekti është ende në fillimet e tij dhe përballet me shumë sfida, artistët mbeten optimistë. Shatat, një tjetër figurë kyçe e projektit, shprehu besim të patundur: “Të gjitha veprat e artistëve do të dalin. Ato do të kalojnë kufij, barrierat dhe ligjet, dhe i gjithë bota do t’i shohë. Kjo është fuqia e artit.”

Si Bienalja e Gazës merr hov, artistët e saj jo vetëm që po shfaqin qëndresën e tyre, por gjithashtu po dërgojnë një mesazh në botë: përkundër vështirësive, arti palestinez do të vazhdojë, do të kalojë kufij dhe do ta bëjë zërin e tij të dëgjohet në skenën globale./Euronews/

Kulturë

Lekë Dukagjini “kthehet në shtëpi”, busti i tij vendoset në Shpenadi të Prizrenit

Published

on

Busti i Lekë Dukagjinit po kthehet në tokën e tij në fshatin Shpenadi të Prizrenit, falë iniciativës së Shoqatës “Lekë Dukagjini” Shpenadi–Prizren.

Sa herë që në vendlindje bëhen vepra të mira, gëzimi është i dyfishtë — njëherë për zhvillimin që sjellin, e njëherë tjetër për rikthimin e figurave historike që i takojnë trojeve arbërore.

Këtë ndjenjë e përjetova sërish kur mora vesh për angazhimin e banorëve të fshatit Shpenadi, fshatit më të afërt me vendlindjen time, Çaparcin.

Këtë vit, ata u bashkuan dhe themeluan Shoqatën “Lekë Dukagjini”.

Me përkrahjen e mërgimtarëve dhe banorëve të fshatit, ata grumbulluan fonde dhe nisën realizimin e tri projekteve të rëndësishme: vendosjen e bustit të Lekë Dukagjinit, rregullimin e varrezave të vjetra të fshatit dhe restaurimin e selisë së Shoqatës.

Ky përkushtim më frymëzoi që edhe unë të jap kontributin tim për vendlindjen.

Me këtë rast, i propozuam Shoqatës “Trojet e Arbrit” që në të njëjtën ditë të mbahet në Prizren një sesion shkencor madhështor me temën “Roli i Dukagjinasve në historinë shqiptare”.

Pas përfundimit të sesionit, më 2 nëntor 2025, pjesëmarrësit udhëtuan drejt fshatit Shpenadi, ku do të mirëpriten nga veprimtarët e Shoqatës “Lekë Dukagjini”.

Në këtë ditë të veçantë do të zhvillohen tri ngjarje madhore:

Zbulimi i bustit të Lekë Dukagjinit, vepër e mjeshtrit skulptor Fiqiri Kasa;

Bekimi i varrezave të fshatit, të cilat janë plotësisht të rinovuara falë mërgimtarëve;

Hapja zyrtare e selisë së Shoqatës “Lekë Dukagjini”.

Këto tri projekte janë dëshmi e gjallë se kur mërgimtarët dhe bashkëfshatarët e tyre në vendlindje bashkojnë forcat, përkushtimin dhe dashurinë për atdheun, rezultatet janë të prekshme dhe të lavdërueshme.

Në këtë mënyrë, Shpenadi dhe Prizreni po bëhen sërish qendra të kujtesës dhe krenarisë shqiptare. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Dy libra të Nehat Islamit rikthejnë gazetarinë dhe historinë shqiptare

Published

on

Botimet DRINI sjellin dy libra të rëndësishëm të gazetarit të njohur Nehat Islami: “Hotel Bejruti” dhe “Kur vjen kamerieri”.

Të dy përbëjnë dëshmi të çmuara të gazetarisë shqiptare dhe reflektimi mbi periudha historike të ndryshme.

“Hotel Bejruti”, në botimin e tij të tretë, ofron raportime autentike nga vendet e krizave në Lindjen e Mesme gjatë viteve ’70 – Libani, Siria, Iraku, Irani dhe Egjipti – dhe përmban një epilog që pasqyron zhvillimet e mëvonshme.

Si korrespondent i gazetës Rilindja, Islami nuk ishte vetëm raportues, por edhe analist i thellë i ngjarjeve, duke sjellë përvojën e Lindjes për lexuesin shqiptar në formë të letërsisë dokumentare.

“Kur vjen kamerieri” përmbledh artikujt e tij të viteve ’90 në gazetën Bujku, në një periudhë të vështirë për shqiptarët e Kosovës. Shkrimet dokumentojnë realitetin politik dhe social, duke lidhur kontekstin vendor me zhvillimet ndërkombëtare dhe ruajtur shpresën kolektive.

Të dy librat e Nehat Islamit ofrojnë një profil të rrallë të gazetarit të ndershëm dhe të përkushtuar, duke qenë burim referimi për studentë, studiues, diplomat dhe çdo qytetar që dëshiron të kuptojë botën përreth tij.

Me këto botime, Botimet DRINI ruajnë trashëgiminë dokumentare, kulturore dhe profesionale të gazetarisë shqiptare. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Filharmonia e Kosovës prezanton ciklin e plotë të koncerteve për piano të Beethovenit

Published

on

Filharmonia e Kosovës ka bërë të ditur se do të realizojë ciklin e plotë të koncerteve për piano të Ludwig van Beethovenit, në dy mbrëmje të veçanta koncertale që do të mbahen më 5 dhe 7 nëntor 2025, duke filluar nga ora 19:30.

Në këtë ngjarje të veçantë muzikore, pesë pianistë do të interpretojnë secili nga një koncert për piano dhe orkestër të Beethovenit, të shoqëruar nga Orkestra e Filharmonisë së Kosovës nën drejtimin e dirigjentit Peter Valentovič.

Programi është ndarë në dy mbrëmje:

Më 5 nëntor do të interpretohen Koncertet nr. 1, 2 dhe 4,

Më 7 nëntor do të pasojnë Koncertet nr. 3 dhe 5.

Të dy koncertet do të zhvillohen në Pallatin e Rinisë dhe Sportit, Salla e Kuqe, Prishtinë (Palace of Youth and Sports, Red Hall, Prishtina). /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Studimi zbulon: inteligjenca dhe mençuria arrijnë kulmin rreth moshës 60 vjeç

Published

on

Shumë njerëz besojnë se kulmi i jetës vjen në të 20-at, kur energjia është në maksimum dhe horizontet duken të pafundme.

Por kërkimet e reja tregojnë një realitet krejt ndryshe — jeta mendore dhe emocionale arrin pikën më të lartë shumë më vonë, rreth të 60-ave.

Sipas një studimi të fundit, inteligjenca emocionale, mendore dhe intelektuale zhvillohen gradualisht gjatë jetës dhe arrijnë pjekurinë e plotë në këtë moshë.

Kjo fazë nuk lidhet vetëm me numrin e viteve, por me përvojën, qetësinë dhe mençurinë që fitohen me kohën.

Në këtë periudhë, njerëzit janë më të aftë të marrin vendime të arsyeshme, të kuptojnë më mirë emocionet dhe të përballen me situata komplekse me maturi.

Ndryshe nga të rinjtë, që shquhen për shkathtësi dhe mësim të shpejtë, të rriturit mbi 60 përdorin një kombinim unik njohurish, përvoje dhe inteligjence emocionale, që u mundëson t’i zgjidhin problemet me urtësi dhe të ndërtojnë marrëdhënie më të forta.

Pra, mosha nuk është pengesë — është përparësi. Nëse je në të 40-at apo 50-at, mos mendo se vitet më të mira kanë kaluar.

Sipas shkencës, jeta arrin kulmin e saj më të ndritshëm kur përvoja dhe qetësia bashkohen, duke të dhënë mundësinë të mësosh më shumë, të reflektosh më thellë dhe të ndërtosh versionin më të mirë të vetes. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara