Lajmet

Korea e Jugut me ligj të ri për llogaritjen e moshës

Nga qershori i vitit 2023 të gjitha dokumentet zyrtare do të përdorin vetëm një sistem.

Published

on

Banorët e Koresë së Jugut janë gati të bëhen një ose dy vjet më të rinj, falë një ligji të ri të miratuar të enjten që synon të standardizojë mënyrën e llogaritjes së moshës në vend.

Aktualisht është e zakonshme që koreano-jugorët të kenë jo vetëm një moshë, por tre – një “epokë ndërkombëtare”, një “epokë koreane” dhe një “epokë kalendarike”.

Por për t’i dhënë fund konfuzionit, parlamenti i vendit ka dekretuar që nga qershori 2023 të gjitha dokumentet zyrtare të përdorin standardin e “epokës ndërkombëtare”.

Kjo lëvizje, e cila pason një debat të gjatë mbi këtë çështje, do ta sjellë vendin në përputhje me pjesën më të madhe të botës dhe do të zvogëlojë mospërputhjet ligjore që lindin nga përdorimi i tre sistemeve të ndryshme.

Në Korenë e Jugut, “mosha ndërkombëtare” e një personi i referohet numrit të viteve që kur ka lindur dhe fillon me zero – i njëjti sistem që përdoret në shumicën e vendeve të tjera.

Por kur pyeten mosha e tyre në mjedise joformale, shumica e koreano-jugorëve do të përgjigjen me “moshën e tyre koreane”, e cila mund të jetë një apo edhe dy vjet më e vjetër se “mosha e tyre ndërkombëtare”.

Sipas këtij sistemi, foshnjat konsiderohen një vjeç në ditën kur lindin, me një vit që shtohet çdo 1 janar.

Në disa rrethana, koreano-jugorët përdorin gjithashtu “moshën e tyre kalendarike” – një lloj përzierjeje midis moshës ndërkombëtare dhe asaj koreane – të cilat i konsiderojnë foshnjat si zero vjeç ditën që lindin dhe i shtojnë një vit moshës së tyre çdo 1 janar.

Merrni për shembull këngëtarin e “Gangnam Style” Psy. I lindur më 31 dhjetor 1977, ai konsiderohet 44 nga mosha ndërkombëtare; 45 sipas moshës së vitit kalendarik; dhe 46 nga mosha koreane.

Shumica e njerëzve përdorin moshën koreane, e cila i ka rrënjët në Kinë, në jetën e përditshme dhe skenarët shoqërorë, ndërsa mosha ndërkombëtare përdoret më shpesh për çështje ligjore dhe zyrtare – për shembull, kur kanë të bëjnë me ligjet civile.

Megjithatë, disa ligje – përfshirë ato që lidhen me moshat ligjore për pirjen e alkoolit, pirjen e duhanit dhe rekrutim ushtarak – përdorin moshën e vitit kalendarik.

Ligji i miratuar së fundi do të standardizojë përdorimin e moshës ndërkombëtare në të gjitha “fushat gjyqësore dhe administrative”.

“Shteti dhe qeveritë vendore do të inkurajojnë qytetarët që të përdorin ‘epokën e tyre ndërkombëtare’ dhe të bëjnë promovimin e nevojshëm për këtë”, thuhet në një deklaratë.

Vendimi është rezultat i viteve të fushatës nga ligjvënësit, të cilët janë lodhur me sistemet e shumta./UBTNews/

Lajmet

Kosova ngre aktakuzë ndaj 21 personave për masakrën e Reçakut

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Kosovës ka ngritur aktakuzë ndaj 21 personave për masakrën në Reçak, kur u vranë 45 civilë më 15 janar 1999.

Ndaj O.S.,R. M., K.J., G.R., ZH.T., B.J., M.L., R.M., D.GJ., B.M., D.J., M.SH., D.A., S.V. , B.M., Z.S., M.J., G.P., D.N., Ç.A., u ngrit aktakuzë për veprën penale “krim i luftës kundër popullatës civile”.

Ata akuzohen se gjatë një operacioni të forcave policore serbe, vranë 42 civilë në Reçak të Shtimes.

Prokuroria ka propozuar që gjykimi ndaj tyre të zhvillohet në mungesë, meqë ata janë “të paarritshëm për organet e drejtësisë” të Kosovës.

Sipas aktakuzës, në periudhën 1998-1999, të akuzuarit, si pjesëtarë të ushtrisë së ish-Jugosllavisë, Brigadës “243 të Mekanizuar”, Armatës së III- të, e njohur si “Korpusi i Prishtinës”, si dhe pjesëtarë të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë, “kanë kryer edhe trajtim çnjerëzor, shkatërrim të pasurisë, dëbim masiv dhe spastrim etnik të popullsisë civile”.

Prokuroria tha se të pandehurit e kishin rrethuar fshatin Reçak nga vendet e quajtura “Pishat”, “Gështenjat” dhe “Çesta”.

Më pas, sipas aktakuzës, ata e kishin granatuar fshatin, kishin kryer kontrolle shtëpi më shtëpi, dhe kishin ndarë burrat nga gratë dhe fëmijët, duke i detyruar që të largoheshin nga fshati, “ndërsa burrat e ndaluar i ekzekutuan”.

“Hetimet kanë vërtetuar se të pandehurit kanë ushtruar dhunë fizike ndaj civilëve, duke i rrahur me kondakë armësh, shqelma, dru, zinxhirë dhe mjete të tjera të forta”, u tha në njoftimin e Prokurorisë.

Atëbotë, si pasojë e këtij operacioni të forcave serbe, afër 20 mijë civilë të fshatrave Reçak, Topill, Petrovë, Kraisht, Mullapolc, Dremjak ishin dëbuar nga shtëpitë e tyre, tha Prokuroria.

Gjykimi në mungesë, që Prokuroria Speciale ka kërkuar për këtë rast, mundësohet në Kosovë pas ndryshimeve në Kodin e Procedurës Penale, të bëra më 2022.

Megjithatë, gjykime të tilla mund të bëhen vetëm me kushtin që prokuroria dhe gjykata t’i kenë shteruar të gjitha mjetet për të siguruar praninë e të akuzuarit.

Por, ky Kod përcakton se personat që gjykohen në mungesë kanë të drejtë për një rigjykim pa kushte, kur të arrestohen.

Dokumentimin e krimeve të kryera në Reçak e kishte bërë William Walker, i cili më 1999 kishte shërbyer si shef i Misionit Verifikues të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE).

Pas masakrës së Reçakut, në mars të vitit 1999, NATO-ja i sulmoi caqet ushtarake policore në ish-Jugosllavi.

Pas 78-ditësh të sulmeve, bombardimet u ndëprenë më 10 qershor 1999, me miratimin e Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.

Ndërhyrja e NATO-s në Kosovë, kishte mundësuar edhe kthimin në shtëpitë e tyre të më shumë se 800.000 refugjatëve, personave të zhvendosur brenda dhe jashtë Kosovës.

Në luftën e zhvilluar në Kosovë më 1998/99, janë vrarë mbi 13.000 civilë dhe mijëra të tjerë janë zhdukur.

Afër 1.600 persona vazhdojnë të jenë ende të pagjetur – pjesa më e madhe e tyre shqiptarë.

Në vitet e fundit, Kosova e ka rritur numrin e aktakuzave në mungesë për krime lufte gjatë luftës së fundit.

Më herët gjatë vitit, Prokuroria Speciale ngriti aktakuzë në mungesë kundër 21 të dyshuarve për dëbimin me forcë të mbi 800.000 civilëve shqiptarë nga Kosova gjatë luftës./REL

Continue Reading

Lajmet

Gjenden të vdekur dy persona në një vilë në Pejë

Published

on

By

Dy persona janë gjetur të vdekur në një vilë në Pejë.

Rasti e ka konfirmuar zëdhënësi i policisë për rajonin e Pejës, Fadil Gashi.

Rreth orës 15:00 policia është informuar se në rrugën e KFOR-it se dyshohet se dy persona në një vilë janë pa shenja jete. Policia dhe ekipi i emergjencës ka dal në vendin e ngjarjes, ku vdekja e dy personave është konstatuar nga mjeku kujdestar. Viktimat janë njëri i gjinisë mashkullore dhe tjetra e gjinisë femërore. Këto janë detajet që për momentin i kemi nga terreni”, deklaroi Gashi.

Continue Reading

Lajmet

Gati 50 për qind të numëruara, ky është rezultati i votave për deputetë

Published

on

By

Është duke vazhduar numërimi i votave të kandidatëve për deputetë nga votimet e 28 dhjetorit.

Deri më tani janë numëruar 46,27 për qind e këtyre votave.

Në përditësimin e fundit nuk ka ndryshim të madh në këto votat, ku top 5-shet e partive kanë mbetur të njëjta.

Në Vetëvendosje po prinë Albin Kurti, Glauk Konjufca, Albulena Haxhiu, Hekuran Murati dhe Donika Gërvalla.

Në Partinë Demokratike të Kosovës, Bedri Hamza, Arian Tahiri, Përparim Gruda, Uran Ismaili dhe Sala Jashari.

Në Lidhjen Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, Hykmete Bajrami, Ukë Rugova, Avdullah Hoti dhe Doarsa Kica-Xhelili.

Ndërkaq, në Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës po prinë Ramush Haradinaj, Daut Haradinaj, Besnik Tahiri, Bekë Berisha dhe Agim Çeku.

Continue Reading

Lajmet

​BE “pret” nga Kosova formim të shpejtë të institucioneve

Published

on

By

Në një deklaratë të përbashkët, përfaqësuesja e Lartë e Komisionit Evropian, Kaja Kallas dhe komisionerja për Zgjerim, Marta Kos, kanë dhënë qëndrim pas përfundimit të zgjedhjeve parlamentare të 28 dhjetorit.

Ato përcjellin thirrjen e Bashkimit Evropian për një formim të shpejtë të institucioneve, ndërsa vlerësojnë se procesi zgjedhor reflektoi demokracinë në vend.

“Pas bllokadës politike pas zgjedhjeve të shkurtit 2025, presim formimin e shpejtë të Kuvendit dhe Qeverisë së re dhe vazhdimin e angazhimit tonë me autoritetet. Qeveria e re duhet të shtojë përpjekjet për reformat e domosdoshme lidhur me BE-në. Bashkimi Evropian vlerëson pjesëmarrjen aktive të të gjitha komuniteteve dhe partive të tyre politike në zgjedhje. Procesi zgjedhor tregoi një angazhim të fortë ndaj parimeve demokratike”.

Ndërsa për marrëdhëniet Kosovë-Serbi, Bashkimi Evropian cilëson se mbetet një proces që duhet çuar drejt normalizimit.

“Normalizimi i marrëdhënieve midis Kosovës dhe Serbisë, i facilituar nga BE-ja, vazhdon të jetë mënyra e vetme që të dyja vendet të bëjnë përparim në rrugët e tyre evropiane. Presim që të gjitha detyrimet që rrjedhin nga Marrëveshja për Rrugën drejt Normalizimit, si dhe të gjitha marrëveshjet e mëparshme të Dialogut, të zbatohen pa vonesa apo kushte të mëtejshme. BE-ja është gati të organizojë një takim në nivel të lartë sapo kushtet e lejojnë”.

Bashkimi Evropian, sipas deklaratës, ka dërguar një Mision Ekspert Zgjedhor (EEM) i cili do të qëndrojë në Kosovë për të ndjekur procedurat paszgjedhore.

“Ne i bëjmë thirrje Kuvendit, sapo të formohet, të ratifikojë marrëveshjet lidhur me Planin e Rritjes. Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor është një instrument i kohëzuar i miratuar për periudhën 2024-2027 dhe është në interes të Kosovës që ratifikimi të bëhet sa më shpejt për të përfituar të gjitha mundësitë nën Planin e Rritjes, për të mirën e popullsisë së saj”, shkruan deklarata”.

BE rikujton se heqja e masave ndaj Kosovës ka filluar ndërsa vazhdon synimi për lirimin e mëtutjeshëm të fondeve.

“Për të kujtuar, BE-ja po ecën përpara për të hequr masat ndaj Kosovës. 216 milionë EUR ndihmë financiare janë liruar tashmë pas transferimit të rregullt të pushtetit lokal pas zgjedhjeve lokale të fundit. Ne gjithashtu synojmë të lirojmë 205 milionë EUR shtesë në fillim të vitit të ardhshëm”.

Continue Reading

Të kërkuara