Lajmet

“Të paktën eshtrat t’i gjejmë diku”

Gërmimet e reja shpresë për familjarët e të zhdukurve.

Published

on

Ekipet e Institutit të Mjekësisë Ligjore të Kosovës, do të fillojnë gërmimet për varreza masive në disa lokacione të ndryshme në Kosovë.

Gërmimet tashmë kanë filluar në fshatin Dreth (Dren) të Zubin Potokut, më 26 gusht, mirëpo ekipet ende nuk kanë gjetur asgjë.

Po ashtu, gërmime në kërkim të varrezave masive pritet të fillojnë edhe në Koshare, në Prizren, Suharekë dhe në Podujevë.

Sipas Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur në Kosovë, fillimin e gërmimeve në Koshare e ka kërkuar Serbia.

Në këtë vend, në Komunën e Gjakovës, gjatë luftës së fundit në Kosovë në vitin 1999, ishte zhvilluar Beteja e Koshares, ndërmjet Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe ushtrisë së Serbisë.

Edhe gërmimet në fshatin Dreth, po ashtu janë bërë me kërkesë të Serbisë.

Gërmimet e reja shpresë për familjarët e të zhdukurve

Më 24 mars të vitit 1999, në hyrje të fshatit Obranqë në Komunën e Podujevës, ishin masakruar 7 persona.

Në mesin e të vrarëve dyshohet të jetë edhe babai i Avdi Maqastenës, Qazim Maqastena nga fshati Katunishtë i kësaj komune.

Ai tregon për Radion Evropa e Lirë, se eshtrat e babait të tij i kishin varrosur me të mbaruar lufta.

Mirëpo, asnjëherë nuk u vërtetua se eshtrat ishin të babait të tij dhe u zhvarrosën përsëri.

“I kemi gjetur eshtrat menjëherë pas luftës, sepse e dinim vendin sipas dëshmitarëve ku i kanë masakruar, ku i kanë mbytë. I kemi marrë dhe i kemi varrosur ato. Kanë ardhur këta të morgut i kanë marrë dhe ato eshtra nuk na i kanë kthyer më kurrë”, tha Maqastena.

Ende nuk dihet se kur do të fillojnë gërmimet e reja në Podujevë, por Avdi Maqastena, shpreson që të gjenden eshtrat e babait të tij.

“Prej atëhershmit gjithë me ankth jemi. Gjithmonë duke pritur. Ende nuk besojmë…a është gjallë diku, a s’është. Shpresojmë që të paktën eshtrat t’i gjejmë diku”, tha Maqastena.

Pas përfundimit të luftës, në Komunën e Podujevës, të zhdukur konsideroheshin 82 persona. Deri më tash janë gjetur eshtrat e 41 personave.

Nga qershori i vitit 1999, edhe Natasha Shqepanoviq nga Istogu, është në kërkim të nënës së saj.

Ajo tha për Radion Evropa e Lirë se gërmimi i çdo varreze masive ose individuale, u jep familjeve shpresën e humbur që ata më në fund do të gjejnë më të dashurit e tyre.

“(Për nënën) Ne dëgjuam informacione të ndryshme, nga fakti që ajo ishte në disa kampe e deri tek fakti që ajo u dogj e gjallë në shtëpi, deri tek informacioni që ajo u nxor nga shtëpia dhe përfundoi në një lumë. Ka disa xhirime dhe fotografi që janë rrëqethëse, ku së bashku me dy gra të tjera, që janë në listën e të zhdukurve dhe që unë i njoh, trupat e tyre u hodhën në lumë. Por deri më sot, nuk dihet se ku janë trupat ”, tha Natasha Shqepanoviq.

Babai i saj gjithashtu u zhduk më 1999, trupi i të cilit u zhvarros në 2003 nga varrezat Lleshqe në Beograd (Serbi), ku u varrosën persona të paidentifikuar, dhe ishin kryesisht ushtarë serbë që vdiqën në Kosovë.

Gërmimet kanë filluar në vetëm një lokacion

Kryetari i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur, Andin Hoti, tha se ka qenë kërkesë e Serbisë që të fillojnë gërmimet në Komunën e Zubin Potokut dhe në Koshare.

Përveç Koshares, Hoti tha për Radion Evropa e Lirë se do të bëjnë gërmime edhe në lokacione tjera në Kosovë, për varreza masive në rajonin e Prizrenit, Suharekës dhe Podujevës.

Sipas tij, në Koshare, gërmime janë bërë edhe nga misionet ndërkombëtare UNMIK-u dhe EULEX-i.

Deri më 2018, çështja e personave të zhdukur ishte kompetencë e plotë e UNMIK-ut dhe EULEX-it.

“Ata dy-tri herë kanë hulumtuar në lokacione të tilla, të cilat natyrisht kanë rezultuar me rezultat negativ, mirëpo kërkesa e vazhdueshme e Serbisë që ne të shkojmë në Koshare prapë, është urdhëresë e Prokurorisë. Në momentin e parë që do të mund të arrijmë atje për shkak të terrenit, natyrisht që do ta hulumtojmë”, tha Hoti.

Sipas Hotit, pala serbe dyshon së në këtë lokacion mund të ketë trupa të ushtarëve serbë të vrarë. Derisa për lokacionet tjera, Hoti tha se informacionet kryesisht janë për shqiptarë.

Bajram Qerkini, drejtuesi i shoqatës “Zëri i Prindërve”, tha për Radion Evropa e Lirë se në lokacionet e përmendura, janë bërë gërmime edhe më herët.

“Kanë punuar në Dren, kanë punuar në Komunën e Zubin Potokut në tre vende, kanë punuar në pjesë të veriut pak, po ashtu edhe në Suharekë. Krejt këto lokacione që përmenden tash, janë ditur qe disa vjet. Mjerisht për ne familjarët, askush nuk mund ta dijë sa jemi duke hequr dhe çka jemi duke përjetuar. Këto po na duken të pavërteta. Gjithmonë vetëm supozime, jemi lodhur në shpirt”tha Qerkini.

Bashkëpunimi me Serbinë për fatin e të zhdukurve

Ekipet e Kosovës dhe Serbisë, janë takuar disa herë për të biseduar për çështjen e të zhdukurve nga lufta e fundit në Kosovë 1998-99.

Hoti tha se bashkëpunimi me nëngrupet punuese ka qenë dhe është i mirë, por sipas tij, Serbia po refuzon t’i japë informacionet për varrezat masive që dyshohet se janë në këtë shtet.

“Serbia vazhdon ta cilësojë politike çështjen e personave të zhdukur dhe nuk jep informacione për varrezat masive, kryesisht që janë në territor të Serbisë, sepse ne e dimë që në bazë të informatave dhe në bazë të praktikave, deri më tash kryesisht në territor të Serbisë, shumë prej personave të zhdukur, qytetarë të Kosovës, janë rivarrosur dhe janë dërguar në Serbi me qëllim të zhdukjes”, tha Hoti.

Hoti tha se duhet të rritet presioni ndaj Serbisë që këtë çështje, mos ta trajtojë në mënyrë politike por humane. Sipas tij, një nga sfidat kryesore është qasja në arkivat shtetërore të ushtrisë së Serbisë.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po kundërshton dialogun me Serbinë, pasi pjesë e delegacionit serb është edhe Velko Odalloviq, dhe përfaqësuesit e Kosovës nuk duan të takohen me të.

Sipas Qeverisë së Kosovës, Odalloviq ka qenë personi kryesor i regjimit të Slobodan Millosheviqit në Kosovë dhe ai duhet të merret në pyetje për personat e zhdukur dhe jo të jetë pjesë e një komisioni për të zhdukurit.

Pas përfundimit të luftës në Kosovë, në vitin 1999, rreth 6,500 persona kanë qenë të zhdukur.

Që nga ajo kohë janë kryer disa zhvarrime në varreza masive në Kosovë dhe Serbi dhe deri më tash janë gjetur rreth 70 për qind e të zhdukurve.

Sipas autoriteteve në Kosovë, të pagjetur vazhdojnë të jenë edhe rreth 1,630 persona, kryesisht shqiptarë.

Në luftën e fundit në Kosovë sipas Fondit për të Drejtën Humanitare, janë vrarë rreth 13,500 persona. Shumica prej të vrarëve janë civilë shqiptarë.

Lajmet

Kurti: Hyrja në NATO mbetet kyçe për sigurinë e Ballkanit Perëndimor

Published

on

Kryeministri në detyrë i Kosovës Albin Kurti ka thënë se anëtarësimi në NATO mbetet thelbësor për sigurinë e Ballkanit Perëndimor dhe se Londra mund të ndihmojë shumë duke mbështetur vendet e rajonit që duan t’i bashkohen Aleancës Veri-Atlantike, duke mbyllur kështu boshllëkun e rrezikshëm të sigurisë.

Ai gjatë fjalimit të tij në samitin e 12-të të Procesit të Berlinit që po mbahet në Londër, në të cilin ishin të pranishëm edhe kryeministri britanik Keir Starmer dhe kancelari gjerman Friedrich Merz, theksoi se nevojitet unitet përballë rreziqeve të sigurisë në rajon dhe Evropë.

“Një unitet i tillë duhet të shtrihet edhe në juglindje të kontinentit tonë. Ballkani Perëndimor gjendet gjeografikisht brenda kufijve të BE-së dhe NATO-s, por të gjitha vendet mbeten jashtë BE-së dhe gjysma jashtë traktateve të NATO-s. Kjo nuk është as e mençur dhe as solide. Për ta frenuar ndikimin rus apo kinez në Evropë, nuk duhet të lëmë asnjë vakum”, ka theksuar Kurti.

Ai shtoi se Londra mund të ndihmojë shumë duke mbështetur vendet e Ballkanit Perëndimor që duan t’i bashkohen NATO-s, duke mbyllur kështu këtë boshllëk të rrezikshëm të sigurisë si pasojë e agresionit ushtarak rus në Ukrainë.

“Ne kemi qëllime të përbashkëta dhe vlera të përbashkëta, dhe nuk kemi alternativë tjetër përveç anëtarësimit në BE dhe NATO këto duhen parë si pika të forta”, ka thënë Kurti.

Gjatë fjalimit të tij, Kurti ka përmendur sulmin terrorist në Banjska në shtator 2023.

“Përparimi i Kosovës mbetet nën hijen e kërcënimeve dhe agresionit të vazhdueshëm nga fqinji ynë verior. Sulmi terrorist në Banjskë nuk mund të injorohet. Milan Radoiçiq ka pranuar përgjegjësinë, megjithatë drejtësia ende nuk është vënë në vend. Fqinjit tonë armiqësor në veri nuk duhet t’i lejohet të veprojë me pa ndëshkueshmëri, pasi kjo nxit inkursione të reja dhe dërgon një sinjal të rrezikshëm se sulmet ndaj sovranitetit dhe integritetit territorial të Kosovës mund të mbeten të pandëshkuara”, ka potencuar Kurti.

Ai ka folur edhe mbi progresin ekonomik që ka shënuar Kosova në pesë vjetët e fundit, arritjen e marrëveshjes së re tregtare me vendet anëtare të EFTA-s, në janar të këtij viti gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos, që përfshin mallra dhe shërbime.

Sa i përket migracionit, Kuti ka theksuar se Kosova nuk është burim migracioni, por vetëm një pikë transiti me numra shumë të ulët./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​BE shqyrton heqjen e fuqisë së vetos për shtetet anëtare

Published

on

Parlamenti Evropian (PE) miratoi  një raport të titulluar: “Pasojat institucionale të negociatave të zgjerimit të BE-së”, i cili ndër të tjera, sugjeron heqjen ose anashkalimin e fuqisë së vetos së shteteve anëtare në disa raste gjatë negociatave të pranimit me vendet kandidate për anëtarësim në Bashkim.

Këshilli Evropian si organi më i lartë politik i BE-së, i përbërë nga krerët e shteteve anëtare, në përgjithësi vendos unanimisht, përveç në raste të caktuara, si për shembull kur vendos për emërimet e zyrtarëve të lartë.

Këshilli i BE-së, i përbërë nga ministrat e shteteve anëtare dhe i cili miraton ligje së bashku me PE-në, vendos me shumicë të kualifikuar në një numër të madh fushash, përveç një numri çështjesh ‘të ndjeshme’ si politika e jashtme dhe e sigurisë, zgjerimi dhe vendosja e sanksioneve, ku vendimet merren me konsensus.

Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen ka paralajmëruar vazhdimisht se duke pasur parasysh rrethanat e ndryshuara gjeopolitike dhe nevojën për t’iu përgjigjur shpejt sfidave globale, BE duhet të marrë në konsideratë uljen e numrit të çështjeve për të cilat merren vendime unanime në mënyrë që të jetë më efikase.

Marta Kos tha se qëndrimi i Komisionit është se unanimiteti nuk ka më kuptim nëse BE-ja dëshiron të luajë rolin e tij shpejt, në mënyrë efektive dhe për këtë arsye në mënyrë strategjike, veçanërisht në situatën gjeopolitike të sotme.

Komisioni do të përqendrohet në atë që mund të bëhet tashmë brenda kornizës së Traktateve aktuale midis shteteve anëtare dhe në ato fusha ku po shfaqet një konsensus i gjerë, njoftoi Kos, duke shprehur kënaqësinë që një qëndrim i tillë mbështetet nga një rezolutë e Parlamentit Evropian të përgatitur nga eurodeputeti francez Sandro Gozi nga Liberalët.

Debati në seancën plenare të Parlamentit që i parapriu miratimit të raportit Gozi me 310 vota pro, 277 kundër dhe 53 abstenime, u përqendrua kryesisht në propozimet për të zëvendësuar unanimitetin me votim me shumicë të kualifikuar ose për të anashkaluar veton mbi vendimet më të ndjeshme të BE-së.

Një shumicë e kualifikuar në Këshillin e BE-së arrihet kur 55 për qind e shteteve anëtare votojnë pro ose 15 nga 27 shtete, dhe propozimi mbështetet nga anëtarë që përfaqësojnë të paktën 65 për qind të popullsisë së përgjithshme të BE-së.

Në disa raste, kërkohet një shumicë e shtuar prej 72 për qind ose 20 anëtarësh. Këshilli aktualisht duhet të vendosë unanimisht për një numër çështjesh që shtetet anëtare i konsiderojnë të ndjeshme, siç është politika e përbashkët e jashtme dhe e sigurisë, e cila përfshin gjithashtu negociatat për pranimin e kandidatëve dhe bashkimin me BE-në.

Raporti i miratuar të mërkurën paraqet qëndrimin e Parlamentit mbi reformat e kornizës institucionale të BE-së dhe rrugën drejt funksionimit të ardhshëm të BE-së së zgjeruar.

Korniza institucionale e BE-së kërkon modifikim në mënyrë që të jetë e përshtatshme për t’iu përgjigjur sfidave me natyrë institucionale dhe politike, dhe zgjerimet e ardhshme janë katalizatori për këtë ndryshim, është mesazhi i raportit.

Një pjesë e raportit shqyrton mënyrat, brenda dhe jashtë kornizës së Traktatit, për të ndihmuar BE-në e zgjeruar të veprojë më shpejt në vendimmarrje duke hequr veton dhe sugjeron ndryshime kyçe të synuara në Traktat.

Kufizimi i fushave në të cilat BE-ja miraton unanimisht është një nga çështjet e diskutueshme midis anëtarëve të BE-së dhe kundërshtohet kryesisht nga anëtarët më të vegjël, nga frika se kjo do të zvogëlojë ndikimin e tyre në vendimet e BE-së.

Çështja e heqjes së unanimitetit u vu përsëri në fokus pasi Hungaria bllokoi hapjen e negociatave me Ukrainën, e cila është me rëndësi të madhe strategjike, politike dhe të sigurisë për BE-në.

Në këtë drejtim, presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, testoi idenë në një samit informal në Kopenhagë më herët këtë muaj se unanimiteti nuk do të kërkohej për hapjen e grupeve të negociatave, por do të vendosej me shumicë të kualifikuar, por se unanimiteti do të kërkohej ende për mbylljen e kapitujve të negociatave. Megjithatë, kjo nuk u mbështet unanimisht dhe për të shfuqizuar unanimitetin do të kërkohej një vendim unanim.

Pas kësaj, u ngrit edhe ideja që anëtarët e rinj nuk do të kishin të drejtë vetoje me anëtarësimin në BE derisa të zbatoheshin reformat institucionale. Megjithatë, ky nuk ishte një sugjerim zyrtar dhe joformal për reflektim./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Përshkallëzohet konflikti midis SHBA-së e Kolumbisë

Published

on

Presidenti i SHBA-së Donald Trump njoftoi disa ditë më parë se do të ndërpresë të gjitha pagesat dhe subvencionet amerikane për Kolumbinë, gjë që shënoi një përshkallëzim serioz të marrëdhënieve gjithnjë e më të tensionuara me presidentin Gustavo Petro dhe shtetin e Amerikës Jugore.

Trump tha në mediat sociale se Petro nuk po bën asgjë për të ndaluar prodhimin e drogës në vendin e tij, pavarësisht pagesave dhe subvencioneve të mëdha amerikane që nuk janë gjë tjetër veçse grabitje afatgjatë e Amerikës.

Ai gjithashtu e quajti Petro një lord të paligjshëm droge.

“Që nga sot, këto pagesa, ose çdo formë tjetër pagese ose subvencioni, nuk do t’i bëhen më Kolumbisë”, shkroi Trump.

Të dy liderët janë përplasur për migracionin dhe trafikun e drogës, veçanërisht pasi Shtetet e Bashkuara kanë kryer bastisje në anijet e dyshuara të drogës në Karaibe. Por njoftimi i së dielës i tendosi më tej marrëdhëniet, tani me pasoja të rënda financiare.

Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Kolumbisë rreth 210 milionë dollarë ndihmë këtë vit fiskal, duke përfshirë rreth 31 milionë dollarë në mbështetje bujqësore.

Kolumbia ka qenë aleati më i besuar i Amerikës në Amerikën e Jugut për dekada të tëra në siguri dhe mbrojtje.

Trump paralajmëroi Petro-n se më mirë është t’i mbyllë fushat e “vrasjes”, duke iu referuar zonave prodhuese të drogës.

Sipas Zyrës së Kombeve të Bashkuara për Drogën dhe Krimin, Kolumbia është prodhuesi kryesor në botë i kokainës.

Trump dhe Petro kanë qenë në mosmarrëveshje për muaj të tërë, ku kohët e fundit, edhe Petro akuzoi SHBA-në për vrasjen e një qytetari kolumbian gjatë njërit prej sulmeve të ushtrisë amerikane në Karaibe.

Muajin e kaluar, SHBA i revokoi vizën presidentit kolumbian pasi ai u bëri thirrje publikisht ushtarëve amerikanë të mos i bindeshin urdhrave të Trump.

Përshkallëzimi vjen ndërsa SHBA-të po kryejnë një seri sulmesh ushtarake kundër anijeve që thonë se janë të përfshira në tregtinë e paligjshme të drogës në Karaibe./S.K/KP/

 

Continue Reading

Lajmet

Çmimet e naftës rriten, gruri shënon rënie në Evropë

Published

on

Indekset e aksioneve evropiane ishin të përziera, ku u pa se çmimet e naftës dhe arit u rritën, por çmimet e grurit ranë. Investitorët janë duke analizuar edhe më tej raportet e fitimeve nga kompani dhe banka të mëdha si Heineken, SAP dhe Barclays.

Banka italiane UniCredit raportoi një fitim që tejkaloi pritjet në tremujorin e tretë të vitit 2025, dhe drejtori ekzekutiv i saj Andrea Orsel tha se nuk kishte hequr dorë plotësisht nga marrja e Commerzbank të Gjermanisë, raportoi CNBC.

Ai tha gjithashtu se UniCredit ka të ngjarë të rrisë pjesëmarrjen e saj në Alpha Bank të Greqisë në rreth 30 përqind.

Indeksi DAX i Frankfurtit ra me 0.22 përqind në 24,280.32 pikë në orën 9:30 të mëngjesit të sotëm, CAC 40 i Francës ra me 0.7 përqind në 8,200.64 pikë, ndërsa FTSE 100 i Britanisë u rrit me 0.49 përqind në 9,473.60 pikë dhe MOEX i Moskës u rrit me 0.54 përqind në 2,646.69 pikë.

Sipas të dhënave aktuale të tregut të aksioneve, çmimi i naftës bruto u rrit në 58,230 dollarë, dhe çmimi i naftës bruto Brent u rrit në 62,275 dollarë.

Çmimi i arit u rrit në 4,137.67 dollarë për ons, ndërsa çmimi i grurit ra në 5.0003 dollarë për bushel (një bushel është 27.216 kg).

Vlera e euros kundrejt dollarit në bursën Forex është 1.16045 dollarë, një rritje prej 0.04 përqind që nga fillimi i tregtimit./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara