BE-ja duhet të vazhdojë të ushtrojë presion mbi Kremlinin me më shumë sanksione, pasi nuk ka asnjë tregues se Rusia është e gatshme të negociojë një armëpushim që synon paqen në Ukrainë, deklaroi presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, në një intervistë me agjencinë portugeze të lajmeve, LUSA, në kontekstin e gjashtë muajve të tij të parë në detyrë.

”Rusia ka refuzuar një armëpushim, Rusia ka refuzuar të marrë pjesë në bisedimet në nivel të lartë në përpjekjet për negociata dhe në fakt, Rusia ka intensifikuar sulmet e saj ndaj Ukrainës, prandaj, nuk duket se Rusia ka ndonjë prirje për të negociuar paqen”, thotë Costa.

Duke shënuar gjashtë muajt e parë në detyrë si kreu i institucionit që bashkon krerët e shteteve dhe qeverive të BE-së, ish-kryeministri portugez thekson se ”idealisht, lufta nuk do të kishte filluar kurrë. Skenari i dytë më i mirë do të ishte që ajo të mbaronte në një moment, [por] realiteti është se, pavarësisht gjithë mbështetjes që i kemi dhënë përpjekjeve të presidentit [Donald] Trump për të ndërmjetësuar paqen, këto përpjekje nuk kanë pasur asnjë përgjigje nga pala ruse”.

Në një kohë kur BE është gati të miratojë paketën e saj të 18-të të sanksioneve kundër Rusisë për shkak të luftës në Ukrainë, Costa thotë se blloku duhet ”jo vetëm të vazhdojë të mbështesë Ukrainën, por […] të rrisë presionin mbi Rusinë”.

Kjo paketë e re masash kufizuese – e cila do të përfshijë lista të reja të subjekteve dhe individëve që i nënshtrohen sanksioneve, përpjekje të shtuara kundër flotës në hije ruse, që transporton naftë dhe kufizime të zgjeruara në sistemin bankar rus, është, sipas Costas, në fazat e saj të fundit dhe do të koordinohet “me Shtetet e Bashkuara, Kanadanë dhe partnerë të tjerë ndërkombëtarë.

”Kjo duhet të jetë një përpjekje globale presioni për të qenë efektive”, argumenton ai.

Pavarësisht luftës së vazhdueshme, Costa këmbëngul se sanksionet e BE-së po funksionojnë, duke treguar gjendjen “shumë të dobësuar” të ekonomisë ruse.

Më 1 dhjetor 2024, Antonio Costa filloi mandatin e tij dyvjeçar e gjysmë si president i Këshillit Evropian, duke u bërë socialisti i parë dhe portugezi i parë që mbante këtë rol.

Ai e kaloi ditën e tij të parë në detyrë në Kiev, duke riafirmuar mbështetjen e BE-së për Ukrainën.

Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës më 24 shkurt 2022, BE-ja ka ofruar 138,2 miliardë euro në mbështetje të Ukrainës dhe është gati të kontribuojë me 30,6 miliardë euro në ndihmë financiare në vitin 2025./atsh

Presidenti i Koresë së Jugut, Lee Jae Myung, deklaroi se ende nuk është e qartë nëse Seuli dhe Uashingtoni do të arrijnë të përmbyllin negociatat për tarifat doganore deri në afatin e caktuar nga Presidenti Donald Trump për javën e ardhshme, duke theksuar të enjten se të dy vendet po punojnë për të sqaruar pozicionet e tyre dhe për të identifikuar fushat e pajtueshmërisë.

Duke folur në konferencën e tij të parë për shtyp që nga marrja e detyrës muajin e kaluar, Lee gjithashtu përsëriti synimin e tij për të përmirësuar marrëdhëniet e tensionuara me Korenë e Veriut, megjithëse pranoi se mosbesimi i ndërsjellë mes dy Koreve është shumë i thellë për t’u tejkaluar së shpejti.

Rritja e tarifave nga Trump dhe politikat e tjera “Amerika e Para” paraqesin sfida të mëdha për qeverinë një mujore të Lee, ashtu si programi bërthamor në zgjerim i Koresë së Veriut dhe vështirësitë ekonomike të brendshme. Lee, një politikan liberal, erdhi në pushtet pasi fitoi zgjedhjet e jashtëzakonshme presidenciale, të shkaktuara nga rrëzimi i presidentit konservator Yoon Suk Yeol pas vendosjes së tij fatkeqe të gjendjes së jashtëzakonshme në dhjetor.

Lee tha se negociatat për tarifat me SHBA-në kanë qenë “qartësisht jo të lehta” dhe theksoi se të dy vendet duhet të arrijnë rezultate të dobishme për të dyja palët.

“Është e vështirë të thuhet me siguri nëse do të mund të arrijmë një përfundim deri më 8 korrik. Po bëjmë më të mirën,” tha Lee. “Ajo që na nevojitet është një rezultat vërtet reciprok që përfiton të dyja palët dhe funksionon për të gjithë, por deri tani, të dyja palët ende po përpiqen të përcaktojnë saktësisht se çfarë duan”.

Pauza 90-ditore e Trum.p për tarifat reciproke globale skadon më 9 korrik, çka mund të ekspozojë produktet koreanojugore ndaj një takse prej 25%.

Uashingtoni gjithashtu po kërkon të rrisë tarifat për produkte specifike si automjetet dhe gjysmëpërçuesit, që janë eksporte kyçe për ekonominë e varur nga tregtia të Koresë së Jugut. Ka shqetësime në rritje në Seul se Trump mund të kërkojë një marrëveshje më të gjerë që do ta detyronte Korenë e Jugut të paguante shumë më tepër për 28,000 trupat amerikane të vendosur në gadishull për të penguar kërcënimet nga Koreja e Veriut.

Lee ka kërkuar vazhdimisht durim në lidhje me tarifat, duke argumentuar se një marrëveshje e nxituar nuk do t’i shërbente interesit kombëtar.

Lee më herët ishte kritikuar se po anonte drejt Koresë së Veriut dhe Kinës, duke u larguar nga SHBA dhe Japonia. Por që nga zgjedhjet, Lee ka premtuar vazhdimisht diplomaci pragmatike, duke thënë se do të forcojë aleancën me SHBA-në, ndërsa do të përpiqet të përmirësojë marrëdhëniet me Korenë e Veriut, Kinën dhe Rusinë. Disa kritikë thonë se është shumë e vështirë të kënaqen të gjitha palët.

Qeveria e Lee ka ndërmarrë hapa të dukshëm për të ndërtuar besim me Korenë e Veriut, duke ndalur transmetimet propagandistike anti-Phenian në vijën e parë të kufirit dhe duke ndërmarrë hapa për të ndaluar aktivistët që dërgojnë tullumbace me fletushka propagandistike përtej kufirit.

Koreja e Veriut nuk ka reaguar publikisht ndaj këtyre gjesteve pajtuese nga Trump dhe Lee, por zyrtarët kanë thënë se transmetimet propagandistike të Koresë së Veriut nuk janë dëgjuar më në qytetet kufitare të Koresë së Jugut.

Koreja e Veriut ka refuzuar bisedimet me SHBA-në dhe Korenë e Jugut që kur bisedimet bërthamore mes Trump dhe Kim dështuan në vitin 2019.

Aktualisht, Koreja e Veriut po forcon marrëdhëniet me Rusinë, duke ofruar trupa dhe armë për të mbështetur luftën e saj kundër Ukrainës në këmbim të ndihmës ekonomike dhe ushtarake./REL

Për herë të parë në historinë e saj, Danimarka ka përfshirë zyrtarisht gratë në shërbimin e detyrueshëm ushtarak, në bazë të një politike të re të barazisë gjinore në rekrutim që hyri në fuqi më 1 korrik 2025.

Ky ndryshim historik vjen pas një marrëveshjeje të gjerë të mbrojtjes të miratuar nga parlamenti danez në vitin 2023, që synonte forcimin e kapaciteteve të ushtrisë dhe një përfaqësim më të drejtë gjinor.

Sipas rregullave të reja, gratë që mbushin 18 vjeç nga kjo datë e në vijim do të jenë subjekt i një sistemi rekrutimi me short, njësoj si meshkujt, dhe mund të thirren për të kryer 11 muaj shërbim ushtarak. Pesë muajt e parë përfshijnë trajnim bazë gjithëpërfshirës, ndërsa gjashtë muajt e tjerë përfshijnë detyra aktive në ushtri, flotë, forcat ajrore apo në Komandën e Operacioneve Speciale.

Gjenerali Michael Wiggers Hyldgaard, shef i mbrojtjes, e cilësoi reformën si një hap drejt një ushtrie moderne dhe gjithëpërfshirëse.

“Kur hapim derën si për gratë ashtu edhe për burrat me të njëjtat kushte, ne shfrytëzojmë gjithë grupin e talenteve të Danimarkës. Na jep më shumë fuqi luftarake dhe dërgon një sinjal të qartë se Forcat e Armatosura janë një komunitet modern ku të gjithë mund të kontribuojnë në mbrojtjen e Mbretërisë së Danimarkës,” tha Hyldgaard.

Ndryshimi nuk do të prekë gratë që kanë mbushur 18 vjeç përpara 1 korrikut 2025, të cilat do të mbeten nën sistemin e vjetër ku shërbimi ushtarak për to ishte vullnetar.

Përmes këtij ligji, Danimarka i bashkohet një grupi të vogël vendesh europiane që aplikojnë shërbimin e detyrueshëm ushtarak për të dyja gjinitë, duke vendosur një standard të ri për barazinë gjinore në mbrojtjen kombëtare.

Ambasada e Gjermanisë në Prishtinë, i ka kërkuar Serbisë të bëjë më shumë në uljen e tensioneve me Kosovën në vend se vetëm të bëjë thirrje për ndaljen e veprimeve e Prishtinës, duke thënë se thirrjet duhet të vlejnë për të dyja palët njëlloj.

Në një reagim të mërkurën, Ambasada gjermane tha se e mori parasysh letrën e fundit të drejtorit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, i cili kërkoi nga Perëndimi t’i ndalë “veprimet përshkallëzuese të Prishtinës” lidhur me ndërtimin e planifikuar të dy urave të reja mbi lumin Ibër në Mitrovicë.

Petkoviq e akuzoi kryeministrin e Kosovës në detyrë, Albin Kurti, se po i përdor urat mbi Ibër – lumin që ndan Mitrovicën me shumicë shqiptare në jug dhe me shumicë serbe në veri – për “fushatë zgjedhore”, pasi zgjedhjet lokale në Kosovë mbahen këtë vjeshtë.

“Duke njoftuar se urat do të hapen në tetor, para zgjedhjeve lokale, Kurti me vetëdije po e vë çështjen e sigurisë në shërbim të fushatës zgjedhore… BE-ja duhet ta ndalojë Kurtin në planet e tij para se të jetë tepër vonë”, tha Petkoviq.

Ambasada tha se, derisa i ka bërë thirrje vazhdimisht dhe i bën edhe tani Qeverisë së Kosovës të përmbahet nga veprime që mund ta përshkallëzojnë gjendjen, thirrje të tilla vlejnë edhe për Serbinë.

“Nuk është Qeveria e Kosovës ajo që po dështon të zbatojë masa ligjore ndaj përgjegjësve për sulmin e tmerrshëm në Banjskë”, tha ajo, duke iu referuar sulmit ndaj Policisë së Kosovës nga një grup serbësh të armatosur në shtator 2023 në veri, ku u vra një rreshter policor.

“Fakti që udhëheqësi i vetëdeklaruar i atij sulmi, serbi i Kosovës dhe ish-nënkryetari i Listës Serbe, Radoiçiq, e pranoi publikisht përgjegjësinë dhe megjithatë vazhdon të lëvizë lirshëm në territorin serb, minon thellë përpjekjet për ndërtimin e besimit dhe llogaridhënies në rajon”, tha ajo.

Kosova lëshoi fletarrestim për Radoiçiqin dhe ka kërkuar vazhdimisht nga Serbia ta ekstradojë atë, por kjo nuk ka ndodhur edhe përkundër trysnisë nga Perëndimi që Beogradi të bashkëpunojë.

Tre nga 45 të akuzuarit për rastin e Banjskës janë duke u përballë me gjyq në Kosovë.

Duke iu referuar një thënieje në gjermanisht “Erstmal vor der eigenen Haustür kehren” – që në shqip do të thotë: fillimisht merruni me çështjet e tuaja, ajo tha se Serbia “duhet të vendosë rregull në oborrin e vet para se ta kritikojë vazhdimisht Kosovën për vendimet e saj”.

“Mosndjekja penale e autorëve të dhunës është po aq e dënueshme dhe kundërproduktive sa çdo veprim i pakoordinuar nga Prishtina”, tha ajo.

Më herët, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se Beogradi ka protestuar te fuqitë perëndimore, pasi Qeveria në detyrë e Kosovës vendosi gurë themelet për ndërtimin e dy urave të reja mbi lumin Ibër.

“Kanë bërë shumë gjëra dhe tani kemi parë që kanë vendosur gurë themele për dy ura, pa marrë pëlqimin e popullit serb dhe të njerëzve nga Mitrovica e Veriut, sepse kjo do të nënkuptonte eksod përfundimtar”, tha Vuçiq.

Njëra urë parashihet të jetë për këmbësorë dhe tjera për automjete.

Autoritetet kosovare thanë se projekti, me një vlerë prej rreth 3 milionë eurosh, ka për qëllim përmirësimin e qarkullimit dhe nxitjen e bashkëpunimit ndërmjet banorëve nga të dyja anët e lumit./REL