Aktualitet

​Rrymat në Oqeanin Atlantik tregojnë për ndryshime të mëdha të motit

Published

on

Sistemi aktual i Oqeanit Atlantik, motori i klimës në hemisferën veriore, mund të dobësohet në atë masë saqë së shpejti mund të ndodhin ndryshime të mëdha globale të motit, ka treguar një studim shkencor.

Qarkullimi i Meridianit të Atlantikut të Veriut (AMOC) është një sistem i madh i rrymave të oqeanit, përfshirë Rrymën e Gjirit që transporton ujë të nxehtë nga tropikët në Atlantikun e Veriut.

Ndërsa atmosfera po ngrohet për shkak të rritjes së emetimeve të gazrave serrë, më shumë nxehtësi mbahet nën sipërfaqen e oqeanit dhe një kolaps i mundshëm i sistemit mund të ketë pasoja serioze për sistemet e motit në botë.

Modelet klimatike kanë treguar se AMOC është më e dobëta në më shumë se 1000 vjet. Sidoqoftë, nuk dihet nëse zbutja ka ndodhur për shkak të një ndryshimi në qarkullim ose për shkak të mungesës së stabilitetit.

Studimi, i botuar në revistën Nature Climate Change, tregon se ky është një ndryshim thelbësor.

“Humbja e stabilitetit dinamik do të tregonte se AMOC po i afrohet një pragu kritik përtej të cilit mund të ketë një kalim domethënës dhe në praktikë të mundshëm të pakthyeshëm në një mënyrë më të dobët të funksionimit,” tha autori i studimit Miklas Boers nga Instituti i Potsdamit për kërkime të ndikimeve klimatike.

Duke analizuar modelet e temperaturës dhe kripësisë së sipërfaqes së Oqeanit Atlantik, studimi thotë se dobësimi i AMOC në shekullin e kaluar mund të lidhet me humbjen e stabilitetit.

“Rezultatet mbështesin vlerësimin se rënia e AMOC nuk është vetëm një luhatje ose një përgjigje lineare ndaj rritjes së temperaturave, por ndoshta do të thotë t’i afrohemi një pragu kritik përtej të cilit sistemi i qarkullimit mund të shembet,” tha Boers.

Nëse AMOC do të shembet, ftohja e hemisferës veriore do të intensifikohet, niveli i Oqeanit Atlantik do të rritet, reshjet totale do të rriten mbi Evropën dhe Amerikën e Veriut dhe shirat monsune do të lëvizin në Amerikën e Jugut dhe Afrikë, tha Shërbimi meteorologjik britanik Met Office.

Modele të tjera klimatike parashikojnë që AMOC do të dobësohet gjatë shekullit të ardhshëm, por që nuk ka një kolaps të sigurt para vitit 2100.

Lajmet

Rashiq: Lista Serbe po i kërcënon dhe largon nga puna serbët që na përkrahin

Published

on

Ministri i Kosovës, Nenad Rashiq, ka deklaruar se serbët që mbështesin partinë e tij janë përballur me kërcënime dhe përjashtime nga puna. Sipas tij, këta individë janë duke u kërcënuar me letra dhe dëmtime të automjeteve, madje përjashtimet nga puna janë një praktikë e zakonshme për ata që bashkëpunojnë me të.

Një rast i tillë, sipas Rashiqit, është përjashtimi nga puna i gruas së zëvendësit të tij, Nenad Vukmiroviq, e cila punonte në sektorin publik në veriun e Kosovës. Po ashtu, ai përmendi edhe një tjetër rast ku një familje nga Novobërda është ndëshkuar për ndihmën që ka marrë nga institucionet e Kosovës për ndërtimin e një shtëpie.

Një tjetër incident që Rashiqi raportoi ishte një kërcënim ndaj një zyrtareje të Ranillugut, e cila u gjet me automjetin të cilin e kishte parkuar në një vend të gabuar, ku dikush kishte lënë një mesazh kërcënues, duke i thënë se herën tjetër mund të ndodhte diçka më serioze.

Ministri Rashiq shpjegoi gjithashtu se djali i tij, që studion në Serbi, përballohet me kontrolla të rrepta dhe ndalime gjatë udhëtimeve në kufirin mes Serbisë dhe Kosovës.

Ai e krahasoi situatën politike të serbëve të Kosovës me regjimin e Koresë së Veriut, duke theksuar se ata po përdoren si mjet manipulimi nga autoritetet e Beogradit për të mbështetur retorikën e brendshme të Serbisë. Rashiq gjithashtu paralajmëroi se, nëse procesi i votimit nuk mbikëqyret rreptësisht, historia mund të përsëritet me një ndikim të madh për serbët e Kosovës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Trump: Kontrolli i Kanalit të Panamasë dhe Groenlandës një domosdoshmëri absolute

Published

on

Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump ka kërcënuar se do të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, duke shkaktuar reagime të ashpra nga presidenti i Panamasë. Në një postim në rrjetin e tij “Truth Social”, Trump kritikoi ish-presidentin Jimmy Carter për dhënien e kanalit në vitin 1999 dhe e quajti atë një veprim të papërgjegjshëm, duke pretenduar se SHBA-të paguanin tarifa të tepruara. Ai theksoi se nëse Panamaja nuk do të bashkëpunonte, SHBA-ja do të kërkonte rimarrjen e kanalit.

Përveç kësaj, Trump mbrojti idenë e kontrollit të Groenlandës, duke e quajtur atë një “domosdoshmëri absolute” për sigurinë kombëtare dhe lirinë globale. Kjo përshkruan qëndrimin e tij për Grenlandën, e cila, ndonëse është autonome, ende është nën kontrollin e Danimarkës për çështjet e jashtme dhe të sigurisë. Trump kishte shprehur më herët dëshirën për të blerë Grenlandën, duke kujtuar ofrimin e një shume të madhe nga SHBA për ta blerë atë në vitin 1946, një ofertë që kishte shkaktuar tensione diplomatike mes SHBA-së dhe Danimarkës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Studim global: Evropianët i japin përparësi balancës punë-jetë, ndërsa Azia fokusohet në karrierë – studim

Published

on

Një studim i fundit ka treguar se njerëzit në Jugun Global janë më të kënaqur me balancën punë-jetë sesa ata në Bashkimin Evropian. Studimi, i realizuar nga Amrop, një lider global në konsulencë dhe kërkimin ekzekutiv, anketoi 8,000 individë në shtete si Gjermani, Francë, Poloni, Mbretëria e Bashkuar, SHBA, Kinë, Indi dhe Brazil. Përgjigjet e dhëna zbuluan dallime të dukshme mes vendeve të zhvilluara dhe atyre në zhvillim.

Rezultatet e studimit treguan se pjesëmarrësit nga vendet e Evropës Perëndimore, si Gjermania, Franca dhe Polonia, raportuan nivele kënaqësie më të ulëta për balancën punë-jetë, duke qenë nën 50%. Ndërkohë, ata nga India, një vend në Jugun Global, raportuan një kënaqësi shumë më të lartë prej 73.3%, ndërsa SHBA ishin me 59.9%.

Annika Farin, kryetarja globale e Amrop, shpjegoi për Euronews se ajo u befasua nga “mosgatishmëria e Evropës për të marrë më shumë role të rëndësishme, qoftë në biznes apo politikë”, duke shtuar se kjo duhet të jetë një thirrje për liderët evropianë. Ajo sugjeroi se shoqëritë evropiane do të duhet të përqafojnë ndryshimet që vijnë, siç është ndikimi i inteligjencës artificiale dhe ndryshimet demografike, si dalja në pension e brezit të Baby Boomers dhe hyrja e Gjeneratës Z në tregun e punës.

Në krahasim, 76% e të anketuarve nga India dhe 66% nga Brazili shprehin interes për role lidershipi, ndërsa në Gjermani dhe Francë ky numër është shumë më i ulët, përkatësisht 36% dhe 37%. Farin theksoi gjithashtu se kjo duhet parë si një mundësi për të rritur diversitetin dhe për të sjellë më shumë risi në lidhje me migracionin, pasi shumë vende evropiane do të përballen me nevojën për të pranuar individë nga vende të tjera.

Për më tepër, studimi tregon se për punëtorët globalë, një pagë e mirë dhe mundësitë për karrierë janë kryesore. Në këtë kuadër, SHBA është vlerësuar si destinacioni kryesor për mundësitë e punës, me 33% të preferencës globale, pasuar nga Gjermania dhe Kanada, me nga 22% secila.

Studimi gjithashtu thekson se pensionet janë një temë e nxehtë në Evropë, ku ka pasur protesta të mëdha, sidomos në Francë, ndërsa në Gjermani po diskutohen reformat për të zgjatur periudhën e punës për të moshuarit. Farin sugjeron se mund të krijohen inisiativa për të mbështetur ata që punojnë më gjatë, duke përfshirë uljen e taksave për pensionistët që qëndrojnë në punë dhe përmirësimin e marrëdhënieve ndërmjet brezave./UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

Arrestohet kërcënuesi i tregut të Krishtlindjeve në Gjermani

Published

on

Policia në qytetin gjerman të Bremerhavenit ka arrestuar një person për kërcënime me video të postuar në TikTok, ku ai shprehte kërcënime të rënda kundër tregut të Krishtlindjeve të qytetit. Arrestimi ndodhi pas një ngjarje tragjike në qytetin e Magdeburgut, ku një burrë 50-vjeçar drejtimin e një makine përmes një tregu Krishtlindjesh, duke shkaktuar pesë viktima, përfshirë një fëmijë 9-vjeçar, dhe plagosjen e mbi 200 personave.

Ky akt tërhoqi vëmendjen e ekspertëve të krimit, të cilët kanë paralajmëruar se mund të ndodhin ngjarje “kopjuese” pas një krimi të rëndë. Pas publikimit të videos kërcënuese, policia e Bremerhavenit e identifikoi shpejt të dyshuarin dhe e ndaloi atë përkohësisht.

Autoritetet nuk kanë zbuluar më shumë detaje rreth identitetit të të arrestuarit ose seriozitetit të kërcënimeve të bëra, por kanë theksuar se nuk ka pasur asnjë rrezik të drejtpërdrejtë për publikun. Sidoqoftë, ky incident ka shkaktuar shqetësim në lidhje me përdorimin e rrjeteve sociale për përhapjen e kërcënimeve dhe akteve të dhunshme./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara