Shëndeti

​Përfitimet shëndetësore të vajit të peshkut

Vaji i peshkut është një nga suplementet ushqimore më të konsumuara.

Published

on

Edhe pse mund të rrisë nivelin e kolesterolit “të mirë”, mendohet se nuk mund të ulë nivelin e kolesterolit “të keq”.

Vaji i peshkut është një nga suplementet ushqimore më të konsumuara. Është i pasur me acide yndyrore omega-3, të cilat janë shumë të rëndësishme për shëndetin.

Çfarë është vaji i peshkut?

Vaji i peshkut është një vaj i nxjerrë nga indet e peshkut. Zakonisht vjen nga peshku me vaj, si harenga, toni, açugeja dhe skumbri.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) rekomandon konsumimin e një deri në dy peshq në javë. Kjo për shkak se acidet yndyrore omega-3 në peshk kanë një efekt të dobishëm në shëndetin e njeriut, transmeton Vijesti.me.

Megjithatë, nëse nuk hani një deri në dy racione peshk në javë, konsumimi i vajit të peshkut mund t’ju ndihmojë të merrni mjaftueshëm acide yndyrore omega-3 në trupin tuaj. Acidet yndyrore kryesore omega-3 në vajin e peshkut janë acidi eicosapentaenoic (EPA) dhe acidi docosahexaenoic (DHA).

Vaji i peshkut dhe shëndeti i zemrës

Sëmundjet e zemrës janë shkaku kryesor i vdekjeve në mbarë botën. Studimet tregojnë se njerëzit që konsumojnë peshk kanë një shkallë shumë më të ulët të sëmundjeve të zemrës.

Vaji i peshkut ka një efekt pozitiv në shëndetin e zemrës dhe enëve të gjakut në disa mënyra:

Niveli i kolesterolit: Mund të rrisë nivelin e kolesterolit “të mirë” HDL. Megjithatë, konsiderohet se nuk mund të ulë nivelin e kolesterolit “të keq” LDL.

Trigliceridet: Mund të ulë nivelin e triglicerideve me rreth 15 deri në 30 për qind.

Presioni i gjakut: Edhe në doza të vogla, ai ndihmon në uljen e presionit të gjakut tek njerëzit me nivele të larta.

Pllaka: Mund të parandalojë formimin e pllakave që shkaktojnë ngurtësimin e arterieve dhe mund t’i bëjë ato të formuara më të qëndrueshme.

Mund të ndihmojë në trajtimin e disa çrregullimeve mendore

Truri i njeriut përbëhet nga pothuajse 60 për qind yndyrë, dhe një pjesë e madhe e këtyre yndyrave janë acide yndyrore omega-3. Kjo është arsyeja pse acidet yndyrore omega-3 janë thelbësore për funksionimin normal të trurit.

Disa studime tregojnë se njerëzit me çrregullime të caktuara mendore kanë nivele më të ulëta të acideve yndyrore omega-3 në gjakun e tyre. Interesante, hulumtimet tregojnë se suplementet e vajit të peshkut mund të parandalojnë ose përmirësojnë simptomat e disa çrregullimeve mendore.

Për shembull, aplikimi i vajit të peshkut mund të zvogëlojë shanset për çrregullime psikotike.

Depresioni pritet të bëhet sëmundja e dytë jo e transmetueshme më e zakonshme deri në vitin 2030. Është interesante të theksohet se pacientët me depresion të madh kanë nivele më të ulëta të acideve yndyrore omega-3 në gjakun e tyre.

Studimet tregojnë se vaji i peshkut dhe suplementet e acideve yndyrore omega-3 mund të përmirësojnë simptomat e depresionit.

Me kalimin e moshës, funksioni i trurit ngadalësohet dhe rreziku i sëmundjes së Alzheimerit rritet. Njerëzit që hanë peshk priren të përjetojnë një rënie më të ngadaltë të funksionit njohës në pleqëri. Disa studime kanë treguar se përdorimi i vajit të peshkut, ose marrja e acideve yndyrore omega-3, mund të përmirësojë kujtesën tek të rriturit e shëndetshëm dhe të moshuar.

Vaji i peshkut dhe obeziteti

Obeziteti mund të rrisë ndjeshëm rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të tjera, duke përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe sëmundjet malinje.

Disa studime tregojnë se suplementet e vajit të peshkut, të kombinuara me dietë ose stërvitje, mund t’ju ndihmojnë të humbni peshë.

Efekte pozitive në shëndetin e syve

Ashtu si truri, sytë mbështeten në acidet yndyrore omega-3. Shëndeti i syve fillon të bjerë në pleqëri, gjë që mund të çojë në degjenerim makular të lidhur me moshën (AMD). Konsumimi i peshkut shoqërohet me një rrezik të reduktuar të AMD.

Vaji i peshkut dhe inflamacioni

Inflamacioni është mënyra e sistemit imunitar për të luftuar infeksionin. Megjithatë, inflamacioni kronik është i lidhur me sëmundje të rënda, të tilla si obeziteti, diabeti, depresioni dhe sëmundjet e zemrës.

Reduktimi i inflamacionit mund të ndihmojë në trajtimin e simptomave të këtyre sëmundjeve. Meqenëse vaji i peshkut ka veti antiinflamatore, ai gjithashtu mund të ndihmojë në trajtimin e kushteve që përfshijnë inflamacion kronik në patogjenezën e tyre.

Për shembull, te njerëzit nën stres dhe ata që janë obezë, vaji i peshkut mund të zvogëlojë prodhimin dhe shprehjen e gjeneve të molekulave inflamatore të quajtura citokina. Mendohet se suplementet e vajit të peshkut mund të reduktojnë ndjeshëm dhimbjet e kyçeve, ngurtësimin dhe nevojat për mjekim te njerëzit me artrit reumatoid.

Efektet në lëkurë

Lëkura është organi më i madh në trupin e njeriut dhe përmban shumë acide yndyrore omega-3. Shëndeti i lëkurës mund të përkeqësohet gjatë gjithë jetës, veçanërisht në pleqëri ose pas ekspozimit të tepërt në diell.

Përveç kësaj, ka një sërë çrregullimesh të lëkurës që mund të përfitojnë nga suplementet e vajit të peshkut, duke përfshirë psoriazën dhe dermatitin.

Vaji i peshkut dhe shtatzënia

Acidet yndyrore omega-3 janë thelbësore për rritjen dhe zhvillimin e hershëm. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme që nënat të marrin mjaftueshëm omega-3 gjatë shtatzënisë dhe gjatë ushqyerjes me gji. Suplementet e vajit të peshkut tek gratë shtatzëna dhe ato në laktacion mund të përmirësojnë koordinimin e duarve dhe shëndetin e syve tek të porsalindurit.

Disa studime tregojnë se përdorimi i vajit të peshkut tek gratë shtatzëna ul rrezikun e zhvillimit të alergjive te fëmijët.

Astma dhe gjendjet alergjike

Astma, e cila mund të shkaktojë ënjtje në mushkëri dhe ndjenjën e gulçimit, po bëhet më e zakonshme te foshnjat.

Studime të shumta tregojnë se vaji i peshkut mund të zvogëlojë simptomat e astmës, veçanërisht në fëmijërinë e hershme dhe adoleshencën. Në një rishikim të studimeve, marrja e peshkut ose acideve yndyrore omega-3 nga nëna u zbulua se zvogëlon rrezikun e astmës tek fëmijët me 24 deri në 29 për qind.

Shëndeti i kockave

Me kalimin e moshës, kockat fillojnë të humbasin mineralet thelbësore, duke bërë që kockat të thyhen më shumë. Kjo mund të çojë në kushte të tilla si osteoporoza dhe osteoartriti.

Kalciumi dhe vitamina D janë shumë të rëndësishme për shëndetin e kockave, por disa studime tregojnë se acidet yndyrore omega-3 mund të jenë gjithashtu të dobishme për shëndetin lokomotor. Njerëzit që konsumojnë sasi më të larta të acideve yndyrore omega-3 kanë densitet më të lartë kockash.

Dozimi

OBSH rekomandon marrjen ditore prej 0,2 deri në 0,5 gram (200-500 mg) të acideve yndyrore omega-3, të kombinuara EPA dhe DHA. Megjithatë, nëse jeni shtatzënë, ushqeni me gji ose keni një rrezik të shtuar të sëmundjeve të zemrës, nevojat tuaja ditore janë më të larta.

Shëndeti

A është e dëmshme kërcitja e gishtave?

Published

on

Shkencëtarët kanë një përgjigje për të gjithë personat që vazhdimisht kërcasin gishtat dhe që shumë e konsiderojnë si një veprim të dëmshëm.

Ajo që ndodh në të vërtetë kur ju kërcisni gishtat është përthyerja e vendit ku dy kockat e gishtave bashkohen, të cilat janë të mbështjella nga një kapsulë e përbashkët e mbushur me lëng.

Në momentin e kërcitjes hapësira mes kockave zgjerohet dhe lëngu i përbashkët bëhet i pamjaftueshëm për të mbushur boshllëkun. Presioni brenda bie dhe shfaqet një flluskë e mbushur me gaz. Tingulli që ne dëgjojmë është plasja e kësaj flluske. Në bazë të një testi të realizuar nga studiuesit personat që kërcasin gishtat nuk vuajnë nga enjtja e duarve dhe artriti.

Nëse deri më tani keni menduar se vesi i të kërciturit të gishtërinjve është në dëm të shëndetit tuaj, në bazë të këtij studimi vërtetohet se jeni gabuar.

Megjithatë duhet të dini se ky veprim juaji është shenjë e nervozizmit të shpeshtë.

Continue Reading

Shëndeti

Lëngjet e gazuara nxisin kancerin e pankreasit

Published

on

Studimet në Singapor, të zhvilluara në më shumë se 60 500 persona brenda 14 viteve, kanë zbuluar se konsumimi i dy ose më shumë e pijeve të gazuara në ditë, rrit rrezikun e prekjes nga kanceri deri në 87%

Studiuesit rekrutuan më shumë se 60,500 njerëzish, si pjesë e studimit të Singapore Chinese Health study. Karcinoma e pankreasit është një prej llojeve malinje të karcinomës, duke marrë parasysh se gjasat e mbijetesës pesë vite nga momenti i diagnostifikimit janë vetëm 5%.

Incidenca e kancerit të pankreasit lidhet edhe me një varg faktorësh, si jeta e parregullt, konsumimi i kalorive të mëdha, pirja e duhanit dhe ulja e aktivitetit trupor, të cilat po ashtu janë në të njëjtin grup me konsumimin e pijeve të gazuara.

Një prej mekanizmave që llogariten si përgjegjës për kancerogjenezën është edhe stimulimi i qelizave të pankreasit me vlera të larta të sheqerit në gjak, ndërsa fakti se pijet e gazuara stërmbushin organizmin me sheqerna të dëmshëm, është i pamohueshëm.

Pijet e gazuara, edhe nëse premtojnë pak sheqer, përmbajnë kimikate që shkatërrojnë organizmin. Problemi me to është që janë vatër shqetësimesh për organizmin se gjenden sasi e madhe përbërësish të dyshimtë dhe kimikate, si aspartami, BPA (bisfenol A), ngjyrues kimik.

Aspartami – Substancë 200 herë më e ëmbël se sheqeri. Është i rrezikshëm se shkakton marramendje, humbje kujtese, diarre, migrenë, dhimbje të rregullta koke dhe luhatje humori. Bisfenoli A është krijuar për të imituar strukturën dhe funksionin e hormonit estrogjen.

Për shkak të formës si estrogjen, BPA lidhet me receptorët e estrogjenit ndikon në proceset trupore, si rritja, riparimi i qelizave, zhvillimi i fetusit, niveli i energjisë e riprodhimi. Ngjyruesi artificial është kancerogjen, prodhohet nga ngrohja e sheqerit me amoniak. Brenda këtij ngjyruesi gjendet një kimikat me emrin 4 Mel që është në listën e përbërësve që duhen shmangur. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Kuroni gripin në ditët e ftohta duke përdorur kanellën

Published

on

Ju mund të habiteni  kur të mësoni se përveç se kanella përdoret për ëmbëlsira apo si erz është një agjent super-fuqishëm anti-bakterial dhe anti-fungale që mund të luftojë diabetin.

Këtu janë disa përdorime të tjera të saj:

Për të kuruar gripin dhe mushkëritë – Kanellës i pëlqen të shtypi bakteret që jetojnë në zorrën tuaj. Mund të jetë edhe efektive në luftimin e baktereve të rënda si E.Coli, sipas studimit. Për të luftuar gripin dhe mushkëritë e tjera të stomakut, rekomandohet çaji i kanellës.

Aromë neutralizuese – Një aromë e ngrohtë, e lezetshme. Lidhet me gjethet e vjeshtës. Edhe më mirë, kanellë është efektive në vrasjen e erërave të këqija. Kjo është për shkak se aromat shkaktohen nga bakteret dhe kanella është antibakterial natyrore.

Shpejton metabolizmin – Ajo rregullon  sheqerit në gjak e ngadalëson zbrazjen e stomakut. sipas një artikulli në :Huffington Post.” Shtoni pak kanellë në një filxhan çaji ose në kafen e mëngjesit.

Luftoni sëmundjen e dhëmbëve dhe frymën e keqe – Mrekullitë anti-bakteriale të kanellës kanë përfitime të mira për shëndetin e gojës. Ju mund të trajtoni sëmundjen e  gojës dhe frymës së keqe thjesht duke pirë ujë me kanellë ose duke e ngrënë atë.

Lufton  diabetit e tipit 2 – Sipas “Mayo Clinic,” kanella ndihmon në uljen e sheqerit në gjak e rrit veprimin e insulinës. Për njerëzit me diabet të tipit 2, rekomandohet 1-4 gram ose 1/4 deri në 1 lugë çaji kanellë në ditë. Përveç përfshirjes së kanellës në dietë, njerëzit me diabet të tipit 2 marrin përfitimet e zvogëlimit të sheqerit në gjak nga kanella duke marrë shtojcë bimore në formën e kapsules. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Studimi: 1 në 3 persona mbi 65 vjeç preket nga humbja e dëgjimit

Published

on

Kujdes në rastet e rënies nga traumat akustike, shpërthimet e ndryshme, gjuajtjet me armë me veshët e pambrojtur, ku rëndësi ka momenti i paraqitjes te mjeku sepse edhe minuta është e rëndësishme në fillimin e terapisë dhe në rikuperimin e plotë të dëgjimit.

Miliona njerëz jetojnë me probleme të dëgjimit. Ndërgjegjësimi për rreziqet që shkaktojnë humbjen e saj e përmirësimi i aksesit ndaj shërbimeve në nivelin e kujdesit shëndetësor parësor, zvogëlon rastet e ndikimin negativ të humbjes së dëgjimit. Identifikimi i hershëm i është çelësi. Humbja e dëgjimit e patrajtuar çon në largimin e njerëzve nga mjediset shoqërore, shkakton ndjenja vetmie e izolim social.

Humbja e dëgjimit e lidhur me moshën menaxhohet në mënyrë efektive përmes mjeteve, duke përfshirë aparatet e dëgjimit. Ekspozimi i rregullt ndaj tingujve me volum të lartë për një periudhë të gjatë paraqet kërcënim serioz për humbjen e dëgjimit.

Infeksionet kronike të veshit janë një ndër shkaqet kryesore të humbjes së dëgjimit. Ato janë të parandalueshme dhe menaxhohen përmes trajtimit mjekësor dhe ndërhyrjeve kirurgjike.

Shenjat – Janë rënia e dëgjimit e shoqëruar apo jo me zhurmë në vesh. Në rastin e gripit shoqërohet me bllokim hundësh, sekrecione të trashura. dhimbje koke, marrje mendsh. Në rastin e bllokimit pas daljes nga dushi shoqërohet me dhimbje të kanalit. Në rastin e pacientëve me sëmundje hipertensive, që anashkalojnë ose të marrin mjekim jo të rregullt dhe ngrihen në mëngjes me humbje të menjëhershme të dëgjimit nuk kemi asnjë shenjë tjetër klinike. Serioziteti i patologjisë varet nga shkalla e rënies së dëgjimit, vazhdimësia në kohë dhe nga sëmundjet tjera shoqëruese. Në bllokimet pas dushit nga dylli problemi është i zgjidhshëm pas vizitës te mjeku orl dhe lavazhit të veshit.

Diagnoza – Në rastet e rënies së dëgjimit, zhurmë në vesh dhe shqetësimi është i dukshëm, bëhet otoskopia, pra këqyrja e kanalit të jashtëm të dëgjimit deri në membranë timpanike, ekzaminimi i hundës dhe i fytit, pra i të tre organeve për të shqyrtuar një patologji të mundshme që i lidh të tria. Bëhen provat kamertonale, matja e nivelit të dëgjimit e matja e presionit në veshin e mesëm. Në rastin e fëmijëve që nuk bashkëpunojnë, bëhet timpanometria. Ajo që na ndihmon në vendosjen e diagnozës është anamneza ose historia e sëmundjes së pacientit, shenjat tjera shoqëruese, mosha. Rëniet e menjëhershme të dëgjimit në mosha të reja pa asnjë shenjë klinike, kërkojnë edhe bërjen e një rezonance magnetike të kokës për ndonjë patologji tjetër shoqëruese që nuk ka lidhje me veshin.

Trajtimi – Mjekimi i rënies së menjëhershme të dëgjimit është në varësi të situatës, që e ka shkaktuar. Nëse rënia vjen nga bllokimi i kanalit nga dylli aplikohet lavazhi me ujë ose aspirimi i kanalit. Nëse rënia shoqërohet me probleme tjera si: gjendja virale, bllokimi i hundëve, sekrecione, dhimbje koke, fillohet mjekimi dhe për patologjitë shoqëruese, që e shkaktojnë. Nëse rënia shfaqet te pacientët me moshë të madhe një ndihmë në mjekim, jep kortizoni, por këta pacientë mund të hospitalizohen, që të mbahen nën kontroll për problemet hipertensive që shoqërojnë mjekimin me kortizon.

E njëjta gjë mund të ndodhë edhe te pacientët diabetikë. Në rastin e krizav të sëmundjes së veshit të brendshëm fillohet terapia. Kujdes në rastet e rënies nga traumat akustike, shpërthimet e ndryshme, gjuajtjet me armë me veshët e pambrojtur, ku rëndësi ka momenti i paraqitjes te mjeku sepse edhe minuta është e rëndësishme në fillimin e terapisë dhe në rikuperimin e plotë të dëgjimit. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara