Një person ka vdekur dhe tre të tjerë janë plagosur pasi një avion i mallrave i kompanisë DHL është rrëzuar afër aeroportit të Vilniusit në Lituani në orët e para të 25 nëntorit.

Avioni, i kompanisë DHL, që operohej nga kontraktori Swiftair, i cili ishte nisur nga Lajpzing, ra mbi një shtëpi, tha një zëdhënës i Qendrës Kombëtare të Lituanisë për Menaxhimin e Krizave. Sipas tij, të gjithë personat brenda shtëpisë kanë shpëtuar.

Zjarrfikësit janë parë duke shuar zjarrin në një ndërtesë rreth 1.3 kilometra në veri të pistës së aeroportit në kryeqytetin e Lituanisë. Në vendngjarje është parë prani e shtuar e autoambulancave dhe disa rrugë kryesore në afërsi të vendit ku u rrëzua avioni janë mbyllur për qarkullim.

Autoritetet ende nuk e kanë bërë të qartë shkakun e rrëzimit të avionit, që ndodhi në orën 05:30, sipas kohës lokale. Temperaturat në aeroport ishin afër ngrirjes, teksa ka pasur re para lindjes së diellit dhe erërat ishin në shpejtësi rreth 30 kilometra në orë.

DHL Group, që ka selinë në Bon të Gjermanisë, ende nuk ka reaguar për këtë rast.

Avioni i rrëzuar po operohej nga Swiftair, kontraktor me bazë në Madrid.

Fluturakja ishte e llojit Beoing 737 dhe ishte 31 vjet e vjetër.

Trupat izraelite kanë zhvilluar beteja të ashpra me Hezbollahun – grupin militant dhe partinë politike që kontrollon shumicën e jugut të Libanit – më 22 nëntor në pjesë të ndryshme në jug të Libanit, përfshirë edhe në një qytezë ku kanë selinë paqeruajtësit e Kombeve të Bashkuara.

Një zëdhënës i forcave paqeruajtëse të OKB-së në Liban, që njihet me shkurtesën UNIFIL, i tha Associated Press se po monitorojnë “luftime të ashpra” në qytezën bregdetare të Nakuras dhe në fshatin Çama, në verilindje.

Selia e UNIFIL-it gjendet në Nakura, në cepin më jugor të Libanit, që gjendet pranë kufirit me Izraelin.

“Jemi të vetëdijshëm për granatime të rënda në afërsi të bazave tona”, tha zëdhënësi i UNIFIL-it, Andrea Tenenti. I pyetur nëse paqeruajtësit dhe stafi i selisë janë të sigurt, Tenenti tha: “Po, për momentin”.

Disa pika të UNIFIL-it janë goditur që kur Izraeli ka nisur një ofensivë tokësore në Liban më 1 nëntor, duke plagosur disa paqeruajtës.

Luftimet e ashpra vijnë një ditë pasi Gjykata Ndërkombëtare Penale ka lëshuar fletarrestime për kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu, dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes, Yoav Gallant. GJNP ka lëshuar fletarrestime edhe ndaj një udhëheqësi ushtarak të Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – duke i akuzuar ata për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit lidhur me luftën në Gazë që nisi në tetor të vitit 2023.

Lufta në Gazë nisi pasi Hamasi sulmoi jugun e Izraelit më 7 tetor 2023, duke vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe duke rrëmbyer 250 të tjerë. Afër 100 pengje janë ende brenda Gazës dhe të paktën një e treta e tyre besohet se kanë vdekur.

Izraeli po ashtu ka kryer sulme ajrore në Liban, pasi Hezbollahu nisi sulmet me raketa një ditë pas nisjes së luftës në Gazë. Në shtator, luftimet mes Izraelit dhe Hezbollahut u përshkallëzuan./REL/

Këshilli i Qytetit të Parisit miratoi të mërkurën planin e tij “bioklimatik” të zhvillimit urban, i projektuar për të adresuar sfidat klimatike, mungesat e banesave dhe zgjerimin urban. Fokusi i planit në hapësirat e gjelbra, banesat sociale dhe rregulloret më të rrepta të qirasë ka tërhequr lavdërime për qëllimet e tij të qëndrueshmërisë dhe skepticizëm mbi fizibilitetin e tij.

Këshilli i  Qytetit të Parisit  miratoi të mërkurën planin e tij të shumëpritur të zhvillimit urban urban ( Plani lokal d’urbanisme , ose PLU) pas katër vitesh diskutimesh intensive dhe më shumë se 50,000 propozimeve publike. 

Plani është ndërtuar mbi katër shtylla : përshtatja ndaj ndryshimeve klimatike , rritja e banesave publike, promovimi i biznesit lokal dhe ruajtja e trashëgimisë  arkitekturore të Parisit .

“Sfida është të sigurohemi që Parisi të mbetet qyteti ku duam të jetojmë për brezat që do të vijnë”, tha kryebashkiaku socialist Anne Hidalgo, duke marrë duartrokitje të ngrohta nga shumica e saj pas votimit.

Në përputhje me  objektivat e veprimit klimatik të Parisit 2024-2030 , PLU synon të kontribuojë në përpjekjet më të gjera të qytetit për të arritur neutralitetin e karbonit deri në vitin 2050 duke trajtuar sfidat sociale.

Parisi, kryeqyteti më i dendur i populluar i Evropës, ka humbur vazhdimisht banorë gjatë dekadës së fundit. Sipas një studimi të vitit 2023 të botuar në  The Lancet Planetary Health , ai gjithashtu mban rrezikun më të lartë të vdekjeve nga valët e të nxehtit midis kryeqyteteve evropiane.

Zgjerimi i hapësirave të gjelbra 

Një nga nismat kryesore të planit është krijimi i 300 hektarëve të hapësirave të reja të gjelbërta publike. Aktualisht, Parisi ofron vetëm 8.6 metra katrorë hapësirë ​​të gjelbër për banor, duke mos përmbushur  rekomandimin e Organizatës Botërore të Shëndetësisë  prej 10 metrash katrorë. 

Propozimi është pritur me disa skepticizëm, me David Alphand, një këshilltar nga partia e krahut të djathtë Les Républicains  , duke e hedhur poshtë atë si “pothuajse për të qeshur”.

“Kush mund të gjejë seriozisht ekuivalentin e 420 fushave të futbollit në Paris?” tha ai  gjatë një prej diskutimeve .

Charles-Antoine Depardon, një nga arkitektët kryesorë të planit dhe një këshilltar i nënkryetarit të bashkisë Lamia El Aaraje, pranoi shkallën e sfidës.

“300 hektarë janë ambicioze,” shpjegoi ai, “por ne kemi planifikuar tashmë 50 hektarë në projekte në portat e qytetit, me 100 hektarë të tjerë në hapësira publike, duke përfshirë rrugët e shndërruara në kopshte dhe oborre shkollash.” Ai përmendi gjithashtu transformimin e kalatave përgjatë Senës . “Qëllimi është t’i kthejmë ato në një park të vërtetë,” tha ai.

Për më tepër, qyteti synon të zhbllokojë hapësirat e gjelbra aktualisht të paarritshme, siç janë kopshtet e mëdha në pronësi të institucioneve fetare.

“Një shembull është parku Val-de-Grâce në zonën e 5-të (rrethi) – një zonë e madhe e gjelbër që është e mbyllur për publikun tani, por e vendosur të rihapet falë PLU”, tha Depardon.

Zhvendosja e prioriteteve të strehimit

Plani synon gjithashtu të trajtojë krizën urgjente të strehimit në kryeqytet. Deri në vitin 2035, qyteti synon të sigurojë që 40 përqind e stokut të tij të banesave të jetë publike, me 30 përqind të dedikuar për banesat sociale. Për të luftuar pabarazinë historike të banesave midis pjesëve lindore dhe perëndimore të qytetit, zhvilluesve në “zonat e hiperdeficitit” do t’u kërkohet të ndajnë 50 për qind të ndërtimeve të reja për banesat sociale.

Plani më tej i jep përparësi ndërtesave të banimit mbi hapësirat e zyrave. Në Parisin qendror dhe perëndimor, ndërtimi i ndërtesave vetëm për zyra do të ndalohet dhe projektet e reja që tejkalojnë 5000 metra katrorë do të kërkohen që të përfshijnë të paktën 10 për qind banesa.

“Kjo është ajo që ne e quajmë diversitet funksional,” shpjegoi Depardon. “Tani, çdo rinovim i zyrës në Paris do të duhet të përfshijë një komponent strehimi.”

Ky ndryshim ka tërhequr kritika nga anëtarët e opozitës, të cilët argumentojnë se mund të pengojë zhvillimin e pasurive të paluajtshme dhe të rrisë çmimet e pronave. Jean-Baptiste Olivier, këshilltar dhe nënkryetar i grupit të krahut të djathtë Changer Paris ,  e përshkroi politikën si një sulm ndaj pronës private,  duke paralajmëruar se mund të reduktojë vlerat e pronës dhe të dekurajojë rinovimet.

Lufta kundër Airbnb

Si pjesë e përpjekjeve për të zbutur mungesat e banesave, plani prezanton gjithashtu  rregulla më të rrepta për qiratë afatshkurtra si Airbnb .

“Jo vetëm që banesat janë më të pakta, por edhe po keqpërdoren,” tha Depardon. “Rezidencat primare po kthehen në shtëpi të dyta ose qira turistike.”

Ai vuri në dukje modele ndërkombëtare si Vjena, ku  banesat publike përbëjnë gati 60 përqind të stokut të banesave .

“Është një qytet i renditur vazhdimisht ndër vendet më të mira për të jetuar, sepse strehimi nuk është një problem atje,” shpjegoi ai.

Nga viti 2025, asnjë akomodim i ri turistik i mobiluar nuk do të lejohet në rrethet kyçe, duke përfshirë rrethin 1 deri në 11 dhe Montmartre . Prioriteti i banesave publike, të cilat nuk mund të jepen me qira për qëndrime afatshkurtra, do të kufizojë më tej ndikimin e qirave afatshkurtra në tregun e banesave.

“Ne duam të mundësojmë transformimin me rregulla ambicioze por realiste,” tha Depardon. “Ky plan është një hap i madh përpara dhe ne jemi të etur për të parë rezultatet e tij të shpalosen gjatë dy dekadave të ardhshme.”

Bora është një fenomen natyror i zakonshëm gjatë dimrit dhe një nga shenjat më të dukshme të kësaj stine. Por, kur reshjet e dendura të saj mbushin vendin, përveç pamjeve të bardha, ndodhin edhe disa probleme, si mungesa e gomave të duhura për të lëvizur në rrugë, si dhe trafiku i mbingarkuar.

Nëntori është duke mbaruar dhe duket se pothuajse i gjithë muaji dhjetor do të jetë i ftohtë dhe me temperatura nën zero. Këtë e ka konfirmuar edhe meteorologu Mendim Rugova.

“Në fundjavë mund të kemi reshje, dhe të dielën do të kemi mot më të kthjellët e me diell. Lajm i mirë për ata që duan të organizohen për të udhëtuar në vendet rajonale,” u shpreh ai.

Rugova thekson se pjesa jugore do të jetë më e qetë, ndërsa në atë veriore apo të ulët të vendit pritet të ketë një mesatare reshjesh prej 70-80 mm, ndërkohë që në pjesën perëndimore, ku ka më shumë reshje bore, ato mund të arrijnë deri mbi 100 mm.

Dihet se bora mbulon sipërfaqen e rrugës dhe incidentet me makinë shkaktohen shumë më shpejt. UBT News ka pyetur edhe ekspertin e aksidenteve rrugore dhe njëherësh profesor universitar në UBT, Nol Dedaj, i cili apeloi se drejtuesit e automjeteve duhet të drejtojnë mjetin me kujdes të shtuar. Ai theksoi se në këtë situatë, makina duhet të ketë goma dimri, për të shmangur situatat e rrezikshme.

“Sigurisht që rënia e borës dhe mbulimi i sipërfaqes së rrugës na sjellin një nivel të lartë rreziku në komunikacion, duke shkaktuar aksidente dhe kolona në rrugë. Faktorët që janë aktivë si shkaktarë të aksidenteve janë faktori njeri, automjeti dhe faktori rrugë,” tha Z. Dedaj. Ai pohon se Kosova, dhe më konkretisht kryeqyteti, nuk ka një infrastrukturë të mjaftueshme, edhe kur situata është normale, dhe lë më shumë kur kushtet atmosferike dhe rrugore janë në një nivel tjetër.

“Kjo paraqet rrezik në komunikacion dhe kolonat në përgjithësi krijohen në truke ku ka pika konflikti në mes të trajektorëve të lëvizjes së automjeteve, shpejtësisë së ulët të automjeteve dhe kapacitetit të madh të qarkullimit të automjeteve,” përfundoi ai.

Përndryshe, gjatë 48 orëve të fundit, në Kosovë janë regjistruar 76 aksidente. Sipas policisë, 19 prej tyre janë të lënduar, dhe 57 të tjerë me dëme materiale. Po në të njëjtën periudhë, janë shqiptuar 1689 gjoba trafiku. U arrestuan gjithashtu 11 persona, pesë prej të cilëve u dërguan në mbajtje dhe një tjetër u dërgua në vuajtje të dënimit./UBTNews/

Gazetare Albina Zeneli