Aktualitet

​Largimi i notimit diferencial, qëndrime pro dhe kundër

Published

on

Paralajmërimi për heqjen e notimit diferencial për nxënësit e klasave 1 deri në 5, ka ngjallur dilema se cili do të jetë ndikimi që mund të ketë tek nxënësit.

Ata që e vlerësojnë si hap pozitiv dhe që do të hiqte stresin e nxënësve për notat, kanë dilemat se si një gjë e tillë do të menaxhohej pastaj në klasën e 6-të, kur nxënësit do të përballeshin edhe me notim, dhe me mësim lëndor.

Ndërsa, ata që janë kundër largimit të notave, thonë se kjo do të ndikonte në uljen e motivimit të nxënësve për mësim.

Aktualisht në vendin tonë nxënësit e klasave 1 dhe 2 nuk vlerësohen me notim diferencial, por vlerësohen me komente konstruktive të standardizuara kundrejt rezultateve të të nxënit.

Nga Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, nuk kanë kthyer përgjigje se a kanë një plan konkret rreth largimit të notimit diferencial për nxënësit e ciklit fillor dhe kur pritet të realizohet një gjë e tillë.

Në anën tjetër, kryetari i Këshillit të Prindërve të Kosovës, Ymret Reshiti, në një përgjigje me shkrim për KosovaPress, thotë se nga MASHTI kërkojnë që të mos merren vendime pa një analizë të thellë, në mënyrë që të mos dëmtohen nxënësit me vendime dhe strategji eksperimentale.

Një reformë e tillë, sipas tij, duhet të bëhet me një strategji konkrete e cila duhet të implementohet në disa faza kohore dhe jo të jetë aty për aty.

“Ne si Këshill i Prindërve të Kosovës kërkojmë që mos të merren vendime të rëndësishme pa një analizë të thellë, në mënyrë që të mos e dëmtojmë arsimin respektivisht interesin e nxënësve me vendime dhe me strategji eksperimentale, sepse për 20 vite fëmijët tanë kanë qenë eksperiment në arsim, gjë që fatkeqësisht edhe koha tregoi. Gjithashtu, vendimet e MAShT-it për këso çështje duhet të merren në bashkëpunim të ngushtë me Këshillin e Prindërve të Kosovës sepse po vendoset për të ardhmen edukative arsimore të fëmijëve tanë”, thuhet në përgjigje.

Reshiti potencon se asnjë veprim që prek nxënësit nuk do të ketë sukses nëse injorohet Këshilli i Prindërve të Kosovës, për çka edhe fton MAShTI-në që asnjë vendim të mos merret pa u konsultuar me ta.

E një ide të tillë që të largohet notimi diferencial e përkrahin edhe nga Sindikata e Bashkuar e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës, megjithatë kanë dilemat e tyre se çfarë ndikimi do të kishte tek nxënësit kur të njëjtit do të dalin në klasën e 6 dhe të përballeshin edhe me notim edhe me mësim lëndor.

Kryetari i kësaj sindikate, Rrahman Jasharaj thotë se heqja e notimit do të largonte stresin e nxënësve të cikli të ulët për notat.

“Mbase kjo ide duhet provuar dhe janë dy momente, një moment se do të hiqej stresi i fëmijëve për notat, do të hiqej presioni i mësimdhënësve nga prindërit sepse kemi informacione se prindërit një pjesë e tyre po them insistojnë në nota të larta për fëmijët e tyre dhe në këtë mënyrë mbase do të bëhej më e relaksuar mësimi nga 1-5. Por, e keqja që na frikëson është se në klasën e 6 pastaj fëmijët do të përballen me nota, do të përballen me një ndërrim total të sistemit arsimor se kalojnë te mësimi lëndor dhe mbase do të jenë mësuar pa nota dhe nuk di si do të reagojnë, si do të angazhohen kur fillon notimi i tyre. Pra, duhet studiuar mirë këtë çështje, mbase do të provohet në shtator, ne nuk e kundërshtojmë këtë gjë”, thotë ai.

Në anën tjetër, njohës të fushës së arsimit janë të ndarë rreth ndikimit që do të kishte largimi i notimit diferencial për nxënësit e ciklit fillor.

Drejtori ekzekutiv i Institutit EdGuard, Rinor Qehaja, thotë se largimi i notimit diferencial është një reformë e thellë e sistemit arsimor, por që një gjë e tillë deklaron se mund të ndikojë në uljen e përkushtimit të nxënësve për të mësuar.

“Largimi i vlerësimit diferencial si koncept vije nga vendet perëndimore në një sistem goxha të avancuar dhe në një kulturë më të lartë sa i përket arsimit, tash sa është e zbatueshme e njëjta tek ne kjo është diçka për të debatuar. Mirëpo, frika jonë është që largimi eventual i vlerësimit do të eliminojë atë përkushtimin që nxënësit e këtyre grupmoshave e kanë pasur. Rikujtojë që është pikërisht cikli fillor që dallon shumë më shumë sesa cikli i shkollave të mesme të ulëta dhe të larta në përkushtim të nxënësve dhe në nota më të mira. Jemi të vetëdijshëm se vlerësimi i brendshëm në të gjitha nivelet pa përjashtim nuk është real, mirëpo eliminimi i po të njëjtit për këto grup mosha dhe për këtë cikël kemi frikë që përkundrazi do të kishte kundërefekte”, thotë ai.

Krejt ndryshe mendon njohësi i çështjeve të arsimit Argjend Osmani, i cili thotë se largimi i notimit diferencial është një hap i qëlluar, por që thotë se një vendim i tillë duhet të përcillet me investime masive në infrastrukturën shkollore dhe në zhvillimin profesional të mësimdhënësve.

“Unë mendoj se ky hap është i qëlluar, por megjithatë duhet pasur parasysh që duhet të përcillet me investime masive në infrastrukturën shkollore, në zhvillimin profesional të mësimdhënësve dhe me krijimin e një ambienti të dashur për fëmijët ku ata do të zhvillojnë me një fjalë talentet dhe shkathtësitë e tyre. Vlerësimi mund të jetë motivim, por mund të jetë edhe demotivim për nxënësit varësisht se prej çfarë këndvështrimi analizohet. Mendoj që kjo nuk lidhet shumë me kushtet që u përmenden infrastrukturore dhe me kushtet e tjera përcjellëse në arsim, por që Qeveria definitivisht nuk guxon ta realizojë si masë të vetme, duhet ta përcjellë edhe me masa të tjera shtesë nëse me të vërtetë kanë synim që të ngrisin cilësinë e arsimit”, thotë ai.

Se largimi i vlerësimit tradicional do të ketë ndikim pozitiv tek nxënësit e thotë edhe Arian Musliu, psikolog nga Qendra për Hulumtime Psiko-Sociale dhe Mjekësore.

Një gjë e tillë, ai shprehet se e largon konkurrencën që shtyhet nga prindërit që fëmijët e tyre të kenë të gjitha notat 5, derisa potencon se heqja e notave nuk do të ketë ndikim në uljen e motivimit të nxënësve për mësim.

“Në psikologjinë e edukimit dhe në shkencat e të mësuarit nota nuk është aspekti motivues kryesor edhe kjo konkurrenca për të arritur të gjitha 5 nuk ndikon shumë në motivimin e brendshëm tek nxënësit. Unë mendoj që notat në këtë drejtim nuk do të ulin interesimin e nxënësve për arritje, por interesimi i nxënësve do të rritet në këtë formë. Pra, jo për shkak të eliminimit të konkurrencës po për shkak se nuk do të kenë diçka me të cilën ata do të ballafaqohen vazhdimisht, pra notën. Nga ana tjetër ne i marrim shembull gjithmonë notat pozitive, pra 5, 4, po eliminojmë ndikimin negativ që kanë notat negative që është shumë më i madh sesa ndikimi pozitiv i tyre, pra notat 1, 2 ose edhe 3 në raste të caktuara”, thotë ai.

Musliu thotë se më pastaj mësimdhënësit do të duhej t’i përgatisnin nxënësit të cilët kalojnë nga klasa 5 në të 6 me idenë se tashmë do të vlerësohen me notë.

Çështja e notimit për klasat 1 dhe 2 është rregulluar me udhëzim administrativ në vitin 2016, ku në nenin 3 pika 3.7.2 thuhet se nxënësit e shkallës I (klasa para fillore dhe klasat 1-2) nuk vlerësohen me notë numerike por vlerësohen me komente konstruktive të standardizuara kundrejt rezultateve të të nxënit.

Continue Reading

Bota

OKB raporton për luftime të ashpra në jug të Libanit

Published

on

By

Trupat izraelite kanë zhvilluar beteja të ashpra me Hezbollahun – grupin militant dhe partinë politike që kontrollon shumicën e jugut të Libanit – më 22 nëntor në pjesë të ndryshme në jug të Libanit, përfshirë edhe në një qytezë ku kanë selinë paqeruajtësit e Kombeve të Bashkuara.

Një zëdhënës i forcave paqeruajtëse të OKB-së në Liban, që njihet me shkurtesën UNIFIL, i tha Associated Press se po monitorojnë “luftime të ashpra” në qytezën bregdetare të Nakuras dhe në fshatin Çama, në verilindje.

Selia e UNIFIL-it gjendet në Nakura, në cepin më jugor të Libanit, që gjendet pranë kufirit me Izraelin.

Jemi të vetëdijshëm për granatime të rënda në afërsi të bazave tona”, tha zëdhënësi i UNIFIL-it, Andrea Tenenti. I pyetur nëse paqeruajtësit dhe stafi i selisë janë të sigurt, Tenenti tha: “Po, për momentin”.

Disa pika të UNIFIL-it janë goditur që kur Izraeli ka nisur një ofensivë tokësore në Liban më 1 nëntor, duke plagosur disa paqeruajtës.

Luftimet e ashpra vijnë një ditë pasi Gjykata Ndërkombëtare Penale ka lëshuar fletarrestime për kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu, dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes, Yoav Gallant. GJNP ka lëshuar fletarrestime edhe ndaj një udhëheqësi ushtarak të Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – duke i akuzuar ata për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit lidhur me luftën në Gazë që nisi në tetor të vitit 2023.

Lufta në Gazë nisi pasi Hamasi sulmoi jugun e Izraelit më 7 tetor 2023, duke vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe duke rrëmbyer 250 të tjerë. Afër 100 pengje janë ende brenda Gazës dhe të paktën një e treta e tyre besohet se kanë vdekur.

Izraeli po ashtu ka kryer sulme ajrore në Liban, pasi Hezbollahu nisi sulmet me raketa një ditë pas nisjes së luftës në Gazë. Në shtator, luftimet mes Izraelit dhe Hezbollahut u përshkallëzuan./REL/

Continue Reading

Aktualitet

Hapësirat e gjelbra dhe banesat sociale: Plani ‘bioklimatik’ i Parisit për të transformuar qytetin deri në vitin 2035

Published

on

By

Këshilli i Qytetit të Parisit miratoi të mërkurën planin e tij “bioklimatik” të zhvillimit urban, i projektuar për të adresuar sfidat klimatike, mungesat e banesave dhe zgjerimin urban. Fokusi i planit në hapësirat e gjelbra, banesat sociale dhe rregulloret më të rrepta të qirasë ka tërhequr lavdërime për qëllimet e tij të qëndrueshmërisë dhe skepticizëm mbi fizibilitetin e tij.

Këshilli i  Qytetit të Parisit  miratoi të mërkurën planin e tij të shumëpritur të zhvillimit urban urban ( Plani lokal d’urbanisme , ose PLU) pas katër vitesh diskutimesh intensive dhe më shumë se 50,000 propozimeve publike. 

Plani është ndërtuar mbi katër shtylla : përshtatja ndaj ndryshimeve klimatike , rritja e banesave publike, promovimi i biznesit lokal dhe ruajtja e trashëgimisë  arkitekturore të Parisit .

Sfida është të sigurohemi që Parisi të mbetet qyteti ku duam të jetojmë për brezat që do të vijnë”, tha kryebashkiaku socialist Anne Hidalgo, duke marrë duartrokitje të ngrohta nga shumica e saj pas votimit.

Në përputhje me  objektivat e veprimit klimatik të Parisit 2024-2030 , PLU synon të kontribuojë në përpjekjet më të gjera të qytetit për të arritur neutralitetin e karbonit deri në vitin 2050 duke trajtuar sfidat sociale.

Parisi, kryeqyteti më i dendur i populluar i Evropës, ka humbur vazhdimisht banorë gjatë dekadës së fundit. Sipas një studimi të vitit 2023 të botuar në  The Lancet Planetary Health , ai gjithashtu mban rrezikun më të lartë të vdekjeve nga valët e të nxehtit midis kryeqyteteve evropiane.

Zgjerimi i hapësirave të gjelbra 

Një nga nismat kryesore të planit është krijimi i 300 hektarëve të hapësirave të reja të gjelbërta publike. Aktualisht, Parisi ofron vetëm 8.6 metra katrorë hapësirë ​​të gjelbër për banor, duke mos përmbushur  rekomandimin e Organizatës Botërore të Shëndetësisë  prej 10 metrash katrorë. 

Propozimi është pritur me disa skepticizëm, me David Alphand, një këshilltar nga partia e krahut të djathtë Les Républicains  , duke e hedhur poshtë atë si “pothuajse për të qeshur”.

“Kush mund të gjejë seriozisht ekuivalentin e 420 fushave të futbollit në Paris?” tha ai  gjatë një prej diskutimeve .

Charles-Antoine Depardon, një nga arkitektët kryesorë të planit dhe një këshilltar i nënkryetarit të bashkisë Lamia El Aaraje, pranoi shkallën e sfidës.

“300 hektarë janë ambicioze,” shpjegoi ai, “por ne kemi planifikuar tashmë 50 hektarë në projekte në portat e qytetit, me 100 hektarë të tjerë në hapësira publike, duke përfshirë rrugët e shndërruara në kopshte dhe oborre shkollash.” Ai përmendi gjithashtu transformimin e kalatave përgjatë Senës . “Qëllimi është t’i kthejmë ato në një park të vërtetë,” tha ai.

Për më tepër, qyteti synon të zhbllokojë hapësirat e gjelbra aktualisht të paarritshme, siç janë kopshtet e mëdha në pronësi të institucioneve fetare.

“Një shembull është parku Val-de-Grâce në zonën e 5-të (rrethi) – një zonë e madhe e gjelbër që është e mbyllur për publikun tani, por e vendosur të rihapet falë PLU”, tha Depardon.

Zhvendosja e prioriteteve të strehimit

Plani synon gjithashtu të trajtojë krizën urgjente të strehimit në kryeqytet. Deri në vitin 2035, qyteti synon të sigurojë që 40 përqind e stokut të tij të banesave të jetë publike, me 30 përqind të dedikuar për banesat sociale. Për të luftuar pabarazinë historike të banesave midis pjesëve lindore dhe perëndimore të qytetit, zhvilluesve në “zonat e hiperdeficitit” do t’u kërkohet të ndajnë 50 për qind të ndërtimeve të reja për banesat sociale.

Plani më tej i jep përparësi ndërtesave të banimit mbi hapësirat e zyrave. Në Parisin qendror dhe perëndimor, ndërtimi i ndërtesave vetëm për zyra do të ndalohet dhe projektet e reja që tejkalojnë 5000 metra katrorë do të kërkohen që të përfshijnë të paktën 10 për qind banesa.

“Kjo është ajo që ne e quajmë diversitet funksional,” shpjegoi Depardon. “Tani, çdo rinovim i zyrës në Paris do të duhet të përfshijë një komponent strehimi.”

Ky ndryshim ka tërhequr kritika nga anëtarët e opozitës, të cilët argumentojnë se mund të pengojë zhvillimin e pasurive të paluajtshme dhe të rrisë çmimet e pronave. Jean-Baptiste Olivier, këshilltar dhe nënkryetar i grupit të krahut të djathtë Changer Paris ,  e përshkroi politikën si një sulm ndaj pronës private,  duke paralajmëruar se mund të reduktojë vlerat e pronës dhe të dekurajojë rinovimet.

Lufta kundër Airbnb

Si pjesë e përpjekjeve për të zbutur mungesat e banesave, plani prezanton gjithashtu  rregulla më të rrepta për qiratë afatshkurtra si Airbnb .

Jo vetëm që banesat janë më të pakta, por edhe po keqpërdoren,” tha Depardon. “Rezidencat primare po kthehen në shtëpi të dyta ose qira turistike.”

Ai vuri në dukje modele ndërkombëtare si Vjena, ku  banesat publike përbëjnë gati 60 përqind të stokut të banesave .

Është një qytet i renditur vazhdimisht ndër vendet më të mira për të jetuar, sepse strehimi nuk është një problem atje,” shpjegoi ai.

Nga viti 2025, asnjë akomodim i ri turistik i mobiluar nuk do të lejohet në rrethet kyçe, duke përfshirë rrethin 1 deri në 11 dhe Montmartre . Prioriteti i banesave publike, të cilat nuk mund të jepen me qira për qëndrime afatshkurtra, do të kufizojë më tej ndikimin e qirave afatshkurtra në tregun e banesave.

“Ne duam të mundësojmë transformimin me rregulla ambicioze por realiste,” tha Depardon. “Ky plan është një hap i madh përpara dhe ne jemi të etur për të parë rezultatet e tij të shpalosen gjatë dy dekadave të ardhshme.”

 

Continue Reading

Aktualitet

Reshjet e borës rrisin rrezikun e aksidenteve, ekspertët apelojnë për kujdes!

Published

on

Bora është një fenomen natyror i zakonshëm gjatë dimrit dhe një nga shenjat më të dukshme të kësaj stine. Por, kur reshjet e dendura të saj mbushin vendin, përveç pamjeve të bardha, ndodhin edhe disa probleme, si mungesa e gomave të duhura për të lëvizur në rrugë, si dhe trafiku i mbingarkuar.

Nëntori është duke mbaruar dhe duket se pothuajse i gjithë muaji dhjetor do të jetë i ftohtë dhe me temperatura nën zero. Këtë e ka konfirmuar edhe meteorologu Mendim Rugova.

“Në fundjavë mund të kemi reshje, dhe të dielën do të kemi mot më të kthjellët e me diell. Lajm i mirë për ata që duan të organizohen për të udhëtuar në vendet rajonale,” u shpreh ai.

Rugova thekson se pjesa jugore do të jetë më e qetë, ndërsa në atë veriore apo të ulët të vendit pritet të ketë një mesatare reshjesh prej 70-80 mm, ndërkohë që në pjesën perëndimore, ku ka më shumë reshje bore, ato mund të arrijnë deri mbi 100 mm.

Dihet se bora mbulon sipërfaqen e rrugës dhe incidentet me makinë shkaktohen shumë më shpejt. UBT News ka pyetur edhe ekspertin e aksidenteve rrugore dhe njëherësh profesor universitar në UBT, Nol Dedaj, i cili apeloi se drejtuesit e automjeteve duhet të drejtojnë mjetin me kujdes të shtuar. Ai theksoi se në këtë situatë, makina duhet të ketë goma dimri, për të shmangur situatat e rrezikshme.

“Sigurisht që rënia e borës dhe mbulimi i sipërfaqes së rrugës na sjellin një nivel të lartë rreziku në komunikacion, duke shkaktuar aksidente dhe kolona në rrugë. Faktorët që janë aktivë si shkaktarë të aksidenteve janë faktori njeri, automjeti dhe faktori rrugë,” tha Z. Dedaj. Ai pohon se Kosova, dhe më konkretisht kryeqyteti, nuk ka një infrastrukturë të mjaftueshme, edhe kur situata është normale, dhe lë më shumë kur kushtet atmosferike dhe rrugore janë në një nivel tjetër.

“Kjo paraqet rrezik në komunikacion dhe kolonat në përgjithësi krijohen në truke ku ka pika konflikti në mes të trajektorëve të lëvizjes së automjeteve, shpejtësisë së ulët të automjeteve dhe kapacitetit të madh të qarkullimit të automjeteve,” përfundoi ai.

Përndryshe, gjatë 48 orëve të fundit, në Kosovë janë regjistruar 76 aksidente. Sipas policisë, 19 prej tyre janë të lënduar, dhe 57 të tjerë me dëme materiale. Po në të njëjtën periudhë, janë shqiptuar 1689 gjoba trafiku. U arrestuan gjithashtu 11 persona, pesë prej të cilëve u dërguan në mbajtje dhe një tjetër u dërgua në vuajtje të dënimit./UBTNews/

Gazetare Albina Zeneli

Continue Reading

Bota

Zonat e konfliktit në botë u rritën me dy të tretat në tre vjet

Published

on

By

Afro 470 milionë fëmijë janë prekur nga luftërat në mbarë botën, duke përfshirë Ukrainën, Sudanin, Gazën dhe Libanin, sipas një raporti nga Verisk Maplecroft.

Luftërat në mbarë botën janë zgjeruar dhe intensifikuar, me ndikime të gjera në rritjen ekonomike globale dhe sigurinë ushqimore, tregon një Indeks i ri i Intensitetit të Konfliktit.

Pjesët e botës të prekura nga konflikti janë rritur me 65 për qind gjatë tre viteve të fundit, sipas një raporti nga organizata e analizës së rrezikut Verisk Maplecroft.

Që nga viti 2021, konfliktet dhe trazirat janë përhapur dhe intensifikuar në Ukrainë, Myanmar, Lindjen e Mesme dhe në “korridorin e konfliktit” në rajonin e Sahelit afrikan, thuhet në njoftimin e Tanjug.

Sipas raportit, konfliktet brenda ose ndërmjet vendeve mbulojnë 6.15 milionë kilometra katrorë, që është pothuajse dyfishi i sipërfaqes së Indisë. Kjo përfaqëson 4.6 për qind të masës tokësore të botës, krahasuar me 2.8 për qind në vitin 2021.

Numri i personave të vrarë në konflikte është rritur me 29 për qind në të njëjtën periudhë, shkruan britanikja The Guardian .

Një rritje e konsiderueshme e rrezikut nga viti 2021 u vu re në 27 vende, duke përfshirë Ekuadorin, Kolumbinë, Indinë, Indonezinë dhe Tajlandën.

Në rajonin Sahel dhe Bririn e Afrikës, nga Mali në Somali, dhuna është dyfishuar në tre vitet e fundit.

Në Burkina Faso, 86 për qind e territorit është prekur nga konflikti dhe dhuna në shkallë të gjerë ka shpërthyer në Sudan dhe Etiopi.

Konfliktet kanë ndikime të gjera

Krahas qetësisë gjatë pandemisë COVID-19, ekspertët pohojnë se të paktën gjatë dhjetë viteve të fundit ka pasur një tendencë në rritje të dhunës dhe se shumë kriza afatgjata vazhdojnë me intensitet të pashuar.

Drejtori i kërkimit të Verisk Maplecroft Hugo Brennan tha se konfliktet e fundit kanë ndikime të gjera në ekonomi, rritjen ekonomike dhe sigurinë ushqimore, duke përmendur si shembull ndërprerjet në zinxhirët e furnizimit global për shkak të pushtimit rus të Ukrainës, i cili kërcënoi eksportet e drithërave në Lindjen e Mesme dhe Afrika.

Rreziqet e konfliktit janë rritur prej disa vitesh dhe bizneset globale duhet të mendojnë për këtë. Ju mund të shikoni mediat ndërkombëtare dhe të mendoni, ‘Unë nuk kam një fabrikë në Sudan, nuk më prek mua’, por për shkak të ndikimit në zinxhirin e furnizimit, një konflikt në një vend të largët mund të ndikojë tek ju, ” tha ai.

Angela Rosales, drejtoreshë ekzekutive e organizatës ndërkombëtare SOS Fshatrat e Fëmijëve, tha se 470 milionë fëmijë janë të prekur nga luftërat në mbarë botën, duke përfshirë Ukrainën, Sudanin, Gazën dhe Libanin.

 

Continue Reading

Të kërkuara