Shëndeti

​Pse ndryshon presioni i gjakut dhe si ta matim siç duhet?

Published

on

Ruajtja e presionit të gjakut është rruga drejt një zemre të shëndetshme dhe të fortë. Por çfarë është saktësisht presioni i gjakut, llojet e presionit të gjakut dhe si ta mbani presionin e gjakut nën kontroll lexoni më poshtë.

Gjatë udhëtimit për në zemër, gjaku qarkullon nëpër venat, dhe presioni i tij në muret e enëve të gjakut në secilën pjesë të trupit krijon një forcë, ose presion të gjakut. Kur e matni në shtëpi ose te mjeku, ajo që merrni janë dy numra – numri i sipërm i referohet presionit tuaj të gjakut sistolik, i cili përfaqëson presionin e gjakut në arterie kur zemra pompon gjak në të, ose kur zemra ngushtohet, ndërsa numri më i ulët është diastolik – presioni që ndodh midis rrahjeve të zemrës, pra kur zemra relaksohet në mënyrë që të mund të marrë përsëri gjak, raporton Prevention.

Dallimi midis presionit të lartë dhe të ulët të gjakut

Presioni i lartë i gjakut ose hipertensioni është në përgjithësi, një gjendje asimptomatike në të cilën presioni i lartë jonormal i gjakut në arterie rrit rrezikun e problemeve të tilla si goditje, aneurizëm, dështim të zemrës, sulm në zemër dhe dëmtim të veshkave. Presioni i lartë i gjakut quhet gjithashtu i heshtur, sepse zakonisht nuk shkakton simptoma për vite, derisa të shkaktojë dëme në organe të rëndësishme.

Klinika Mayo shprehet se “disa njerëz me presion të lartë të gjakut mund të kenë simptoma të dhimbjes së kokës, gulçim ose gjakderdhje nga hunda, por këto shenja dhe simptoma nuk janë specifike dhe zakonisht nuk ndodhin derisa presioni i lartë i gjakut të arrijë një fazë të rëndë ose të rrezikshme për jetën”.

Presioni i lartë i gjakut konsiderohet të jetë një presion sistolik i gjakut në qetësi prej 140 mm Hg ose më shumë dhe një presion diastolik i gjakut në pushim prej 90 mm Hg ose më shumë, por çdo lexim mbi 120/80 konsiderohet i rrezikshëm dhe duhet të kontrollohet. Për më tepër, ekziston edhe presion i lartë kronik i gjakut, i cili rrit rrezikun e sëmundjes së zemrës dhe me kalimin e kohës mund të rrezikojë aftësinë e gjakut për të arritur trurin, veshkat, sytë dhe zemrën.

Kur bëhet fjalë për presion të ulët të gjakut ose hipotension – nuk është e rrezikshme, përveç kur ndjeheni të trullosur, të përziera, të fikët, dhimbje koke të fortë, konfuzion ose marramendje. Nëse keni ndonjë nga këto simptoma, vizitoni mjekun tuaj për të parë nëse është një problem endokrin, një mungesë lëndësh ushqyese ose një problem ilaçesh. Probleme shtesë mjekësore që mund të shkaktojnë presion të ulët të gjakut përfshijnë shtatzëninë, dehidratimin, humbjen e rëndë të gjakut dhe një infeksion të rëndë ose reaksion të rëndë alergjik.

Klinika Mayo shprehet se hipotensioni ekstrem mund të jetë fatal dhe simptomat e tij janë:

konfuzion, veçanërisht te njerëzit e moshuar

lëkurë e zbehtë

frymëmarrje e shpejtë, e cekët

puls i dobët dhe i shpejtë

Përgatitjet për matje

Presioni i gjakut ndryshon gjatë gjithë ditës. Ai ngadalë fillon të rritet disa orë para se të zgjoheni, duke qenë më e larta pasdite dhe më e ulëta kur jeni në gjumë. Ai do të përshtatet me nevojat tuaja për oksigjen, kështu që kur të ushtroni ose të bëni diçka të rëndë fizikisht, ai do të rritet pak më vete.

Presioni i gjakut është shumë i ndjeshëm, kështu që edhe shpërqendrimet e vogla, të tilla si vrapimi përsëri në apartament, do të krijojnë lexime të pasakta. Është shumë e rëndësishme, para se ta matni, të jeni në qetësi. Pra, nëse do të shkoni të shihni një mjek, sigurohuni që të arrini atje në kohë, në mënyrë që të mos duhet të nxitoni ose edhe pesë minuta më herët, në mënyrë që të mund të rrini të qetë në dhomën e pritjes.

Sapo të filloni të matni presionin tuaj të gjakut, gjithçka ka rëndësi – nuk mund as të flisni, pasi që mund të rrisë presionin tuaj të sipërm, sistolik me 10 deri në 15 mm Hg. Gjithashtu, shikoni sjelljen tuaj. Mbajini këmbët të relaksuara dhe të ulura në dysheme pasi këmbët e kryqëzuara mund të çojnë në një rritje të presionit sistolik. Vendosni dorën tuaj në një sipërfaqe të fortë dhe mbajeni atë në nivel me zemrën tuaj pasi pozicioni i saj mund të ndikojë në presionin diastolik.

Sa i përket përgatitjeve të përgjithshme, do të ishte ideale të tejkaloni kafeinën ditën kur shkoni për një test të presionit të gjakut dhe të shkoni në tualet, pasi që fshikëza e plotë e urinës mund të stimulojë prodhimin e një hormoni të ngjashëm me adrenalinën që shpesh rrit presionin e gjakut.

Presioni i gjakut në përgjithësi duhet të kontrollohet në të dy duart për të përcaktuar nëse ka një ndryshim dhe është e rëndësishme të përdorni një pranga të madhësisë së duhur. Klinika Mayo thekson që ju duhet të kërkoni mjekun tuaj për një shtypje të gjakut të paktën çdo dy vjet duke filluar kur të mbushni 18 vjeç, dhe nëse jeni 40 vjeç ose më i vjetër ose midis 18 dhe 39, por keni një rrezik të presionit të lartë të gjakut të paktën një herë në viti viti shkon për të lexuar presionin e gjakut.

Si të mbani presionin e ulët të gjakut dhe të shëndetshëm

Pavarësisht nëse keni nevojë të ulni presionin tuaj të gjakut ose ta mbani ashtu siç është, zakone të caktuara të jetës mund t’ju ndihmojnë të bëni pikërisht atë.

Dietë e shëndetshme: Përveç faktit të njohur të lënies së duhanit, një dietë e mbushur me perime dhe fruta, drithëra, proteina me pak yndyrë, arra dhe bishtajore mund t’ju ndihmojë në synimin tuaj për të ulur ose mbajtur presionin e gjakut.

Ushtrimi: Përveç dietës, stërvitja është gjithashtu thelbësore. Ajo ul presionin e gjakut duke zvogëluar ngurtësinë e enëve të gjakut, dhe çdo lloj aktiviteti i shkëlqyeshëm është ecja, vrapimi, noti ose trajnimi me forcë janë vetëm disa prej tyre, dhe Klinika Mayo thotë se vetëm 30 minuta ecje në ditë mund të ulë ndjeshëm presionin e gjakut .

Stresi nën kontroll: Nëse vazhdimisht shpërqendroheni dhe stresoheni, hormonet janë gjithashtu vazhdimisht në rrjedhën tuaj të gjakut dhe kjo dëmton arteriet tuaja, por gjithashtu mund të çojë në gjendje të tjera që rrisin rrezikun e sëmundjeve të zemrës, siç janë shtimi i peshës dhe diabeti tip 2.

Shëndeti

​Kardiokirurgjia shënon numër rekord të operimeve në zemër të hapur

Published

on

By

Shërbimi Klinik i Kardiokirurgjisë, gjatë vitit 2024 ka shënuar numër rekord të ndërhyrjeve në zemër të hapur. E falë rinovimeve që kanë ndodhur po në këtë njësi janë krijuar mundësitë që të rritet edhe numri i operacioneve më të komplikuara për pacientët.

Përmirësimet infrastrukturore që kanë ndodhur vitin e kaluar kanë rritur numrin e shtretërve në njësinë intensive, por edhe në gjithë klinikën, thotë drejtori i Shërbimit klinik të Kardiokirurgjisë, Shpejtim Shurdhiqi.

“Ka qenë një vit jashtëzakonisht i suksesshëm për shërbimin klinik të kardiokirurgjisë, gjatë vitit 2024 kemi arritur që të bëhet një rinovim i klinikës në tërësi e cila ka krijuar një hapësirë të mirë për të gjithë stafin, e posaçërisht për pacientët. Ajo që është me rëndësi është arritur që të rritet numri i shtretërve në intensiv, është rritur numri nga 4 në 10 shtretër, ndërsa në repart është rritur numri prej 14 në 17. Kështu që kjo hapësirë e rritur, rinovimet e pjesës së nënkulmit ka bërë që të kemi një aktivitet më të shtuar të ndërhyrjeve kirurgjike në repartin tonë.. kemi arritur që ky numër i operacioneve të rritet ndjeshëm, përderisa më herë janë realizuar 6-7 operacione brenda javës tash kemi arritur që ky numër të arrijë në 10, shto edhe rastet urgjente apo emergjente të cilat kryhen gjatë tërë javës. Kjo ka ndikuar në masë të madhe që të kemi gradualisht edhe zvogëlim të listës së pritjes, e cila mendoj se në të ardhmen, ky numër i listës së pritjes do të reduktohet edhe mëtutje”, thotë Shurdhiqi.

E numër rekord të operimeve kjo njësi ka shënuar vitin e kaluar.

“Vitin e kaluar është një numër rekord i operimeve gjatë historisë së kardiokirurgjisë, deri në fund të dhjetorit kemi arritur që të kryhen 372 intervenime kirurgjike në zemër të hapur. Kjo siç ka thash ka ndikuar që edhe lista e pritjes lehtësisht të arrihet dhe të zvogëlohet”, theksoi kardiokirurgu Shurdhiqi.

Në Kardiokirurgji duke nisur nga viti i kaluar është rritur edhe numri i operimeve të komplikuara në zemër të hapur.

Drejtori i kësaj njësie, Shpejtim Shurdhiqi thotë se planifikojnë që në periudhën dy deri tri vjeçare të realizohen më shumë ndërhyrje me metoda minimale invazive.

“Krahas numrit është rritur edhe numri i operacioneve më të komplikuara çka do të thotë se me një pacientë sot kryhet ndërrimi i dy ose tre valvulave apo tek i njëjti pacienti kryhet edhe ndonjë bajpas. Janë operacione komplekse përderisa më herët kanë qenë shumë më të rralla. Kështu që tash është një formë rutinë e kryerjes së operacioneve të kombinuara duke përfshirë edhe pjesën valvulare edhe pjesën rivaskularizimit të zemrës, po shto këtu edhe intervenimet që kanë të bëjnë me sëmundjet e aortës qofshin ato elektive apo emergjente të cilat kryhen gjatë javës apo viti… Gjatë vitit të kaluar në bashkëpunim me Spitalin e Zyrihut me ndihmën e profesorit, Xhemajli kemi arritur që të kryhen edhe tri raste me metoda minimale invazive e cila në të ardhmen neve na hup rrugën që në periudhë 2-3 vjeçare të fillohen edhe këto procedura të realizohen në kuadër të klinikës”, theksoi Shurdhiqi.

Duke qenë që kryerja e një intervenimi kirurgjik në zemër në institucionet private shëndetësore për pacientët kosovarë ka kosto të lartë e cila prek shifrat deri në 30 mijë euro, ofrimi i këtij shërbimi në QKUK bëhet pa pagesë.

“Operacionet në zemër të hapur tek ne bëhen pa pagesë, kurrfarë pagese nuk kryhet nga ana e pacientit apo familjarëve kështu që është një përparësi e madhe për arsye se çdo intervenim, se zakonisht intervenimet tona kushtojnë shumë mbi 10 mijë, 20 mijë, 30 mijë euro kështu të gjitha kryhen pa kurrfarë pagese apo financimi”, shprehet ai.

Shërbimi i Kardiokirurgjisë po planifikon që përgjatë këtij viti të pasurohet edhe me pajisje të reja.

Continue Reading

Shëndeti

Kosi, ushqim deal për ta luftuar ftohjen

Published

on

Përballja me të ftohurën është e vështirë në çdo stinë. Disa nga aleatët më të mirë të sistemit imunitar janë vitaminat, mineralet dhe probiotikët.

Një nga ushqimet më të pasura me probiotikë është kosi, i cili sipas ekspertëve është ideal për të luftuar të ftohurën.

Studimet thonë se probiotikët ofrojnë përfitime të forta në zbutjen e simptomave dhe shkurtimin e kohëzgjatjes së të ftohurës.

A mjafton kosi për të luftuar të ftohurën?

Te kosi gjenden dy nga llojet më mirëbërëse të baktereve që janë të shëndetshm organizmin, gjë që e bën kosin një aleat të njeriut jo vetëm gjatë të ftohurës. Kosi është padyshim i mirë kundër të ftohurë sepse përmban edhe zink.

Ky mineral jo vetëm që forcon imunitetin por shkurton kohëzgjatjen e simptomave të të ftohurës, sasia e nevojshme e zinkut për të mundur sëmundjen është të paktën 75 miligramë.

Studimet tjera kanë treguar se kur gratë konsumojnë kos çdo ditë për 9 javë, kanë më pak inflamacion në organizëm. E ftohura është një reagim inflamator ndaj bakterit. Kosi është ushqim fantastik për t’u konsumuar gjatë të ftohurës dhe jo vetëm.

Ai përmban vitaminë D dhe kalcium që së bashku me zinkun dhe probiotikët ofrojnë ushqyes të rëndësishëm, e ftohura nuk largohet vetëm duke e ngrënë. Kosi funksionon në kombinim me një regjim të shëndetshëm ushqimor. Kosi është i butë dhe i lëngshëm ndaj mund të konsumohet lehtë në rastet e acarimit të fytit apo bllokimit të hundëve.

Ekspertët nënvizojnë që njerëzit e prekur nga e ftohura s’duhet t’i mbajnë shpresat tek kosi si terapia kryesore kundër sëmundjes. Konsulta me mjekun është kryesorja, bashkë me ushqimin e shëndetshëm. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Problemet me zemrën, çfarë të keni kujdes kur është ftohtë?

Published

on

I ftohti përbën një sfidë të madhe për njerëzit që vuajnë nga sëmundjet e zemrës. Në rastin e sëmundjeve koronare, temperaturat e ftohta mund të nxisin ishemi kardiake, gjë që mund të shkaktojë edhe atak në zemër.

Ndikimi i temperaturave të ulëta te shëndeti i zemrës – Kur trupi gjendet në ambient të ftohtë duhet të përshtatet, të ruajë temperaturën e brendshme. Mënyra si përshtatet ka të bëjë me ndryshime fiziologjike që janë sfiduese për njerëzit. Temperaturat e ftohta shkaktojnë probleme si rritje e rrahjeve të zemrës, rritje të tensionit, sforcim të zemrës, prirje më e lartë ndaj trombozës.

Ekspozim minimal ndaj të ftohti – Kufizoni kohën e kaluar në ambiente të ftohta dhe nëse u duhet të dilni patjetër, vishuni ngrohtë nga koka tek këmbët.

Mos u stërmundoni – Stërmundimi fizik në hapësira të jashtme e në ambient të ftohtë mund të jetë dëmtues për zemrën.

Mos e teproni me nxehtësinë – Nëse visheni trashë dhe kryeni aktivitet fizik do ta stërmundoni zemrën. Enët e gjakut zgjerohen papritur dhe tensioni i gjakut do të ulet. Nëse jeni në ambient të jashtëm dhe vëreni që po djersisni, atëherë kjo është një shenjë rreziku.

Kujdes me gripinI rrezikshëm për njerëzit që vuajnë nga zemra. Para se të merrni medikament, konsultohuni më parë me mjekun.

Mos pini alkool – Ajo zgjeron enët e gjakut në lëkurë, ju bën të ndiheni ngrohtë. Por nga ana tjetër, nxehtësia e nevojshme përthithet nga organet jetësore duke ju vënë në rrezik. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Frutat që forcojnë imunitetin në dimër

Published

on

Dimri është sezoni kur sistemi imunitar ka nevojë për mbështetje të shtuar për t’u mbrojtur nga infeksionet e ftohta dhe gripi. Një mënyrë e shkëlqyer për ta forcuar imunitetin është përmes ushqimit të shëndetshëm, veçanërisht duke konsumuar fruta që janë të pasura me vitamina.

Ja disa fruta që mund t’ju ndihmojnë të mbani imunitetin të fortë gjatë dimrit:

Citruset (portokalli, mandarina, limoni, grejpfruti) – Këto fruta janë burime të pasura me vitaminën C, e cila është e njohur për rolin në forcimin e sistemit imunitar. Vitamina C ndihmon në luftimin e infeksioneve dhe redukton kohën e rikuperimit nga ftohjet.

Kivi – Tjetër burim i shkëlqyer i vitaminës C, dhe përmban fibra dhe antioksidantë që ndihmojnë trupin të luftojë bakteret dhe viruset.

Molla – E pasur me vitamina dhe minerale, sidomos me A dhe C, që janë të rëndësishme për funksionimin e duhur të sistemit imunitar. Ajo përmban fibra që ndihmojnë tretjen.

Pjeshka –Burim i shkëlqyer i vitaminës A, që është esenciale për mbrojtjen e mukozave të trupit e forcimin e mbrojtjes natyrore të trupit.

Mjedra dhe boronica – Këto fruta të kuqe janë të pasura me antioksidantë, veçanërisht me flavonoide, të cilat ndihmojnë në rritjen e përgjigjes imunitare dhe zvogëlojnë inflamacionin.

Konsumimi i këtyre frutave, me dietë të balancuar, rrit aftësinë e trupit për t’u mbrojtur nga sëmundjet dhe do t’ju ndihmojë të kaloni dimrin më të shëndetshëm. Në këtë sezon të ftohtë, kujdesuni për trupin e sigurohuni t’i jepni lëndët ushqyese të nevojshme për të mbajtur imunitetin në nivele të larta! /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara