Lajmet

​Euronews: Shqipëria vendi i përzgjedhur evropian i gjelbër i muajit

Çfarë projektesh të tjera pozitive mjedisore ka Shqipëria?

Published

on

Krizat e klimës dhe natyrës i kanë futur vendet evropiane në një lloj të ri rivaliteti të shëndetshëm me njëra-tjetrën, sipas Euronews.

Në garën për të arritur emetimet neto zero dhe për të rivendosur ekosistemet e varfëruara, fitorja e çdo vendi është një fitore për të gjithë ne. Por, shikimi i shembujve më pozitivë në kontinent mund të ndihmojë në frymëzimin dhe presionin e politikanëve tanë që të ndjekin shembullin.

Sigurisht që nuk është një fushë loje e barabartë. Nga fushat me diell të Spanjës deri te nxehtësia nëntokësore e Islandës, çdo vend ka burimet e veta natyrore unike. Si dhe kontekstin e tij të veçantë politik dhe ekonomik që mund të ndihmojë ose pengojë veprimin e klimës.

Këtë muaj, ne po festojmë një vend evropian që ka bërë gjënë e duhur për një nga veçoritë e tij më të çmuara natyrore: Shqipërinë.

Shqipëria mbrojti një nga lumenjtë e fundit të egër të Evropës

Më 15 mars, qeveria shqiptare e shpalli lumin Vjosa një park kombëtar, duke e ruajtur atë për brezat që do të vijnë.

Vjosa është një nga lumenjtë e fundit të egër të Evropës me rrjedhje të lirë.

Duke u shtrirë nga shpatet e maleve të Pindit të Greqisë deri në bregdetin Adriatik të Shqipërisë, ky është i pari “park kombëtar i lumit të egër” në kontinent.

“Ndoshta Shqipëria nuk ka fuqinë për të ndryshuar botën, por mund të krijojë modele të suksesshme të mbrojtjes së biodiversitetit dhe pasurive natyrore”, thotë Mirela Kumbaro Furxhi, ministre e Turizmit dhe Mjedisit.

“Qeveria shqiptare ka marrë vendimin e guximshëm për të krijuar një Park Kombëtar prej 12,727 hektarësh, duke përfshirë edhe Vjosën 190 kilometra të gjatë, ku mbi 60,000 banorë kanë jetuar prej shekujsh”, shton ajo.

Statusi i parkut të mbrojtur është një mburojë për mbi 1 000 specie që jetojnë në lumë dhe zonat përreth tij, nga shkabat e rralla dhe ngjalat evropiane, tek lundërzat dhe rrëqebulli i Ballkanit i rrezikuar në mënyrë kritike.

Shqyrtimi i interesave konkurruese njerëzore në lumë nuk ishte detyrë e lehtë. Në një moment u propozuan 45 diga në Vjosë dhe degët e saj. Zhvilluesit kërkuan të shfrytëzonin sa më shumë potencialin e tij hidroenergjetik pasi vendi varet nga ky burim i rinovueshëm.

Pas vitesh fushate nga koalicioni “Save the Blue Heart of Europe”, asnjë digë, nxjerrje zhavorri apo aktivitete të tjera të dëmshme nuk lejohen tani në brigjet e saj.

Fuqia e njerëzve ka qenë gjithashtu një pjesë e madhe e kësaj historie dhe ka çuar në ecuri më pozitive. Në fshatin e vogël jugor të Kutës, banorët e kanalizuan rezistencën e tyre ndaj një hidrocentrali të propozuar në një projekt ambicioz të energjisë diellore, duke vendosur panele në ndërtesat publike.

Tani fshati është në majë të vetëmjaftueshmërisë si komuniteti i parë qytetar energjetik i Shqipërisë.

Çfarë projektesh të tjera pozitive mjedisore ka Shqipëria?

Prodhimi i energjisë në Shqipëri është tashmë 100 për qind i rinovueshëm, por vendi po punon për të diversifikuar burimet e tij pasi mbështetja te uji është shumë e varur nga klima.

“Ne [kemi] një strategji afatgjatë dhe një plan veprimi për të rritur kapacitetin e gjenerimit të burimeve të rinovueshme të energjisë duke instaluar termocentrale të rinj diellorë dhe të erës”, shpjegon Mirela Kumbaro Furxhi.

Shqipëria rishikoi gjithashtu angazhimin e saj të Kontributit të Përcaktuar Kombëtar (NDC) me një ambicie për të reduktuar emetimet e saj tashmë të ulëta të gazeve serrë me 20,9 për qind deri në vitin 2030.

Vendi kërkon të zhvillojë industrinë e tij të turizmit, por në përpjekje për ta bërë këtë në mënyrë të qëndrueshme, Ministria e Turizmit dhe Mjedisit janë nën të njëjtën çati, e drejtuar nga një ministre.

“Shqipëria është një vend i vogël që nuk mund ta ndryshojë botën, por ne mund të krijojmë modele”, thotë ministrja.

“Vitin e kaluar kur hyri në fuqi ligji që ndalon prodhimin, importin dhe tregtimin e qeseve plastike njëpërdorimshe, ne ishim të parët në Ballkan që e bëmë këtë. Për botën e madhe, këto mund të jenë ndryshime të vogla, por për ne këto janë revolucione të vërteta”, shton ajo./ATSh.

Bota

Kennedy në krye të shëndetësisë, Trump: Do t’i japë fund dëmtimit nga industria e ilaçeve dhe ajo ushqimore!

Published

on

Presidenti i zgjedhur Donald Trump ka njoftuar se do të emërojë Robert F. Kennedy Jr., aktivistin dhe ish-kandidatin për president, në postin e Sekretarit të Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore. Ky emërim ka shkaktuar reagime të përziera, duke u pritur si një lëvizje e guximshme për të ndikuar në një nga agjencitë më të fuqishme të qeverisë amerikane, e cila mbikëqyr shëndetin publik, ilaçet, vaksinat dhe sigurinë ushqimore.

Robert F. Kennedy Jr. ka fituar njohje ndërkombëtare si një kritik i ashpër i industrisë farmaceutike dhe për qëndrimet e tij kundër vaksinave, një pikë që e ka bërë atë një figurë të diskutueshme, sidomos për disa demokratë dhe republikanë. Megjithatë, Trump e ka mbështetur publikisht për të udhëhequr një sektor që ka të bëjë me mbikëqyrjen e fushave nga ilaçet dhe vaksinat, deri tek kërkimet shkencore dhe kujdesi shëndetësor.

“Për një kohë të gjatë, amerikanët janë dëmtuar nga industria ushqimore dhe ajo e ilaçeve, të cilat janë përfshirë në manipulime, keqinformime dhe dezinformime kur bëhet fjalë për shëndetin publik,” tha Trump në një deklaratë. Ai shtoi se Kennedy do ta bëjë Amerikën përsëri të shëndetshme, duke luftuar për të siguruar që politikat shëndetësore të mbrojnë qytetarët dhe të adresojnë korrupsionin dhe ndikimet e padëshiruara të industrive të fuqishme që shpesh formësojnë politikat shëndetësore.

Kennedy ka pasur një karrierë të gjatë si aktivist i mjedisit dhe përfaqësues i shëndetit publik, duke kritikuar me forcë kompanitë farmaceutike dhe praktikat e dëmshme të industrisë ushqimore. Ai ka qenë gjithashtu një kundërshtar i njohur i vaksinave, një qëndrim që ka tërhequr kritika të mëdha, por që gjithashtu i ka fituar një bazë të fortë mbështetjeje nga ata që ndajnë pikëpamjet e tij.

Në një lëvizje që mori shumë vëmendje, Kennedy shpalli se do të ndihmojë Trumpin në administratën e ardhshme për të realizuar një reformë të thellë të sistemit shëndetësor, duke e bërë atë më transparent dhe më të drejtuar nga interesat e qytetarëve. Ai e ka mbështetur fuqishëm Trumpin pas tërheqjes nga gara presidenciale, duke premtuar se do të luante një rol të rëndësishëm në politikat shëndetësore të administratës së tij.

Megjithatë, nominimi i Kennedy mund të hasë vështirësi gjatë procesit të konfirmimit në Senat, i cili aktualisht kontrollohet nga Republikanët. Qëndrimet e tij kundër vaksinave mund të krijojnë polemika mes senatorëve të ndryshëm, duke ngritur pyetje mbi aftësinë e tij për të drejtuar një agjenci kaq të rëndësishme për shëndetin publik të amerikanëve. Disa kritika janë shprehur se Kennedy mund të ketë pamjen e një figure të polarizuar që nuk mund të fitojë mbështetje të gjerë nga të dyja partitë.

Përveç qëndrimeve të tij ndaj vaksinave, Kennedy ka qenë gjithashtu një avokat i fuqishëm i mjedisit, duke u angazhuar për një Amerikë më të pastër dhe më të shëndetshme, duke kundërshtuar politikën e shumë industri të dëmshme që kanë ndikim negativ në shëndetin e individëve dhe mjedisin.

Ky nominim është një nga shumë përpjekjet e Trump për të ndryshuar drejtimin e politikave shëndetësore dhe për të adresuar disa nga sfidat kryesore që lidhen me sistemin shëndetësor të SHBA-ve, të cilat kanë të bëjnë me kostot e larta të ilaçeve dhe mungesën e transparencës nga disa industri të fuqishme.

Continue Reading

Bota

Trump mban fjalimin e parë pas fitores së zgjedhjeve

Published

on

Në fjalimin e tij të parë pas fitores në zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit, Donald Trump ka dhënë një pasqyrë të qartë të politikave dhe emërimeve të tij për administratën që do të drejtojë, duke përfshirë një nominim të bujshëm për Robert Kennedy Jr, aktivistin e njohur kundër vaksinave, për pozitat kryesore në qeveri.

Trump, i cili e mbajti fjalimin në Florida, e përshëndeti Kennedy si një figurë të rëndësishme për t’u angazhuar në përmirësimin e shëndetit të kombit. Ai tha se Kennedy do të ndihmojë për t’i mbrojtur amerikanët nga kimikatet e dëmshme, pesticidet, dhe produktet farmaceutike, duke theksuar se ai ka një angazhim të fuqishëm për një Amerikë më të shëndetshme. Sidoqoftë, ky nominim ka shkaktuar kritika të ashpra, sidomos nga Shoqatën Amerikane të Shëndetit Publik, e cila ka shpallur se Kennedy është i papërshtatshëm dhe i paqartë për të drejtuar një departament kaq të rëndësishëm që mbikëqyr fushat nga siguria e ushqimit deri te kërkimet mjekësore.

Fjalimi i Trump u zhvillua para një audience të gjerë, përfshirë disa emra të njohur të shoqërisë dhe politikës, të cilët ofruan mbështetje të fortë për fushatën e tij. I pranishëm ishte edhe aktori Sylvester Stallone, i cili e prezantoi Trump në skenë, ndërsa të pranishëm ishin gjithashtu Elon Musk, Vivek Ramaswamy, dhe presidenti i Argjentinës, Javier Milei.

Në këtë ngjarje, Trump shfrytëzoi mundësinë për të ndarë disa nga prioritetet e tij për administratën e ardhshme, duke përfshirë një angazhim të fortë për të ndaluar luftën në Ukrainë, një qëndrim që ka tërhequr vëmendjen e shumë njerëzve dhe e ka bërë të qartë se politika e tij e jashtme do të ketë një fokus të fuqishëm në të çuarit përpara të interesave të SHBA.

Gjithashtu, Trump bëri një shpallje të papritur për një tjetër emërim në administratën e tij: Guvernatori i Dakotës së Veriut, Doug Burgum, do të jetë Sekretar i Departamentit të Brendshëm. Ky nominim erdhi si një surprizë për shumë, pasi Burgum është një figurë më e re në politikën kombëtare, por që ka fituar mbështetje për administratën e tij të suksesshme në Dakota e Veriut.

Me këtë fjalim dhe emërimet e tij të para, Trump ka shpallur se ai do të vazhdojë të implementojë politikat që premtoi gjatë fushatës, duke theksuar se administrata e tij do të jetë e fokusuar në shëndetin e kombit, sigurinë kombëtare, dhe politikat pro-biznes. Fjalimi dhe veprimet e tij të para pas zgjedhjeve kanë rikthyer një frymë optimizmi për mbështetësit e tij, ndërsa kritikët vazhdojnë të shohin me dyshim të ardhmen e administratës Trump në një botë që po përballet me shumë sfida globale./BBC/

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon dënimin me burg të Elias dhe Lekës?

Published

on

Prokuroria e Tiranës i ka kërkuar gjykatës dënimin me burg Leka Zogut, Elia Zaharias dhe të atit të saj, Gjergj Zaharia. Më tej, kërkesat janë pezulluar për t’u konvertuar në shërbime prove. Kërkesat nga Prokuroria në lidhje me Princin Leka kanë ardhur pas dhunës së ushtruar ndaj ish-bashkëshortes, Elia Zaharia dhe babait të saj.

Seanca për shpalljen e vendimit pritet të jepet më 13 dhjetor të këtij viti.

Hetimet e prokurorisë nisën pas publikimit të një videoje që u filmua nga Leka Zogu ku ai shihet të dhunohet fizikisht dhe verbalisht nga ish-bashkëshortja dhe babai i saj, por edhe prej kallëzimit në prokurori për dhunë në familje.

Konflikti ndodhi në mars të këtij viti në rezidencën e familjes mbretërore.

Në dëshminë e tij, Princ Leka tregonte se konflikti kishte nisur fillimisht me dhunë verbale që më pas përshkallëzoi në dhunë fizike prej palëve të tjera. Nga ana tjetër, edhe Gjergj Zaharia dhe Elia Zaharia kanë shprehur se kanë qenë viktima të dhunës nga Zogu.

Ekspertiza mjeko-ligjore më vonë ka gjetur gjurmë të dhunës tek të tre personat e përfshirë në ngjarje.

Në prill të këtij viti, Gjykata e Tiranës vendosi zgjidhjen e martesës mes Leka Zogut dhe Elia Zaharisë. Divorci mes çiftit është bërë me pranimin e të dyja palëve.

Continue Reading

Bota

Ndahet nga jeta në moshën 101-vjeçare princesha japoneze Yuriko

Published

on

Princesha Yuriko, anëtarja më e vjetër e Familjes Perandorake Japoneze, ka ndërruar jetë në moshën 101-vjeçare këtë të premte, pas një periudhe të gjatë shëndetësore të përkeqësuar. Sipas raporteve të mediave japoneze, shkaku i vdekjes besohet të ketë qenë pneumonia, megjithatë autoritetet nuk kanë dhënë ende një konfirmim zyrtar.

Princesha Yuriko lindi në vitin 1923 dhe ishte një nga aristokratët më të njohur të Japonisë. Ajo u martua me Princin Mikasa, vëllain e vogël të Perandorit Hirohito, dhe xhaxhain e Perandorit aktual Naruhito, kur ishte vetëm 18 vjeçe, disa muaj para fillimit të Luftës së Dytë Botërore. Gjatë luftës, pas bombardimeve të shkatërruara që e preken Tokion në vitin 1945, Yuriko dhe familja e saj kërkuan strehim në një vend të sigurt për t’u mbrojtur. Shtëpia e tyre u shkatërrua në sulmet ajrore amerikane, dhe ajo kaloi një periudhë të vështirë gjatë luftës.

Në jetën e saj, Princesha Yuriko rriti pesë fëmijë dhe jetoi shumë më gjatë se burrin e saj, Princin Mikasa, si dhe tre djemtë e tij. Me kalimin e viteve, ajo mbeti një figurë e respektuar dhe e dashur brenda familjes perandorake dhe në mesin e popullit japonez.

Vdekja e Princeshës Yuriko ka ulur në 16 numrin e anëtarëve të familjes perandorake, duke përfshirë vetëm katër anëtarë mashkullë. Ky është një zhvillim i rëndësishëm në kuadër të një çështjeje më të gjerë që ka shqetësuar Japoninë për vite me radhë: mungesa e trashëgimtarëve mashkullë në familjen perandorake. Aktualisht, Princi Hisahito, nipi i Perandorit Naruhito, është i vetmi pasardhës mashkull i mbetur i familjes perandorake dhe trashëgimtari i mundshëm i fronit.

Sistemi i Shtëpisë Perandorake japoneze, i përcaktuar nga Ligji i Shtëpisë Perandorake i vitit 1947, mundëson që vetëm burrat të mbajnë titullin perandor dhe të trashëgojnë fronin. Gratë që martohen me qytetarë të zakonshëm humbasin automatikisht statusin e tyre perandorak, një ligj që ka krijuar një krizë pasigurie për brezat e ardhshëm të dinastisë.

Princesha Yuriko ishte një simbol i qëndrueshmërisë dhe historisë së familjes perandorake japoneze, dhe vdekja e saj ka theksuar më tej sfidat që përballon dinastia për të siguruar vijueshmërinë e saj në një kohë kur numri i trashëgimtarëve mashkullë është tejet i ulët./AFP/

Continue Reading

Të kërkuara