Lajmet

​Do të ketë më tepër probleme të shëndetit mendor, shkak pandemia

Neuropsikiatri Sami Rexhepi thotë se pasojat e pandemisë do t’i vuajnë të gjithë pa përjashtim.

Publikuar

3 vjet më parë

më

Stresi, frika, kufizimet në lëvizje dhe emocionet e forta me të cilat u përballë e gjithë bota që prej shfaqjes së virusit COVID-19, rrezikojnë shëndetin mendor të qytetarëve. Se pasojat mund të jenë afatgjata e thotë drejtori i Qendrës së Shëndetit Mendor, Sami Rexhepi.

Rexhepi në një intervistë për KosovaPress, thotë se për shkak të gjithë situatës së shkaktuar nga pandemia, do të ketë edhe më tepër probleme të pasojave mendore në të ardhmen.

“Pasojat e pandemisë COVID-19 janë shumë më shumë se nëse përkufizohemi në një aspekt, qoftë nëse e marrim shëndetin fizik, qoftë nëse i marrim humbjet të cilat kanë ndodhur, vendet e punës, e ajo që ka qenë edhe më e rëndë, humbja e anëtarëve të familjes. Të gjitha këto e përbëjnë një tërësi që nuk mund të shprehet vetëm me numër. Mirëpo, ajo që po më brengos më tepër është se do të ketë edhe më tepër probleme të pasojave mendore në të ardhmen. Posaçërisht po e theksoj në aspektin e shëndetit mendor do të ketë pasoja mjaftë të mëdha”, thotë ai.

Ai thekson se pasojat e pandemisë do t’i vuajnë të gjithë pa përjashtim.

“Në shëndetin mendor normalisht që ndikojnë edhe apsketi socio-ekonomik i individit. Një çrregullim i baraspeshës së shëndetit mendor dhe shëndetit fizik patjetër rezulton me një mosfunksionalizim të individit. Kur një individ nuk është funksional ai nuk mundet me e përmbushë dhe të realizojë vetveten në kuptimin e plotë, edhe në vendin e punës. Do të thotë do të ballafaqohemi si pasojë e kësaj me probleme edhe në të ardhmen. Nuk do të munden me u kthy në punë dhe në detyrat e tyre menjëherë të gjithë individët, të gjithë ata që e kanë kalu sëmundjen, qoftë ata që nuk janë prekur nga vet sëmundja, por pasojat sa i përket shëndetit mendor do t’i përjetojnë të gjithë”, thotë ai.

Ajo që mund të jetë më problematike, sipas neupsikiatrit Sami Rexhepi, është mundësia e paraqitjes së çrregullimit post-traumatik, pasi që thotë se ka karakter kronik.

“E kemi pasur një luftë të pashpallur me një armik të padukshëm, i cili për neve individualisht ka qenë prezent në çdo vend. Dhe, të jetosh me një presion të tillë për më tepër se një vjet e gjysmë dhe me faktin se ka pasur tërë kohën strese të reja, do të dëshiroja të mos ketë çrregullime të stresit post-traumatik sepse ka një karakter kronik ai çrregullim. Pastaj, është pjesa ku shpeshherë nuk kemi arritur me e tejkalu as stresin e pikëllimit për humbjen e anëtarëve. Tërë kohën ka pasur strese të reja”, thekson ai.

Ai flet edhe për situatat me të cilat u përballën qytetarët e Kosovës përgjatë periudhës pandemike. Mbyllja e plotë që ndodhi në fillim, mungesa e vaksinave, vala e re e virusit, pastaj dezinformatat pas ardhjes së vaksinës janë disa nga faktorët që sipas tij do të rëndojnë edhe më shumë shëndetin mendor.

“Të gjitha këto kanë ndikuar për individin që të rëndojnë edhe më tepër gjendjen e shëndetit mendor[…] Personat, të cilët do të preken nga stresi post-traumatik, ky është çrregullim i cili ka karakter kronik, shumë do të varet prej fuqisë që e ka secili individ, do të jetë individuale. Nuk mund të flitet për ditë, për muajin, kjo duhet të jetë një tregues për mobilizim shumë më të madh për ata persona për me i ndihmu me i tejkalu”, shton ai.

Rexhepi thotë se pa një baraspeshë të shëndetit mendor dhe fizik njerëzit nuk mund të jenë funksional për një shoqëri të shëndoshë, për çka apelon institucionet që të ndërgjegjësohen për rëndësinë që ka institucionalizimi i kësaj fushe.

“Rëndësinë e parë këtu e zë vet familja, e cila duhet të jetë më mbështetëse dhe më përkrahëse me anëtarët e familjes, sepse dikush është atakuar më tepër, dikush më pak. Familja është vendi i thithjes së energjisë pozitive, kështu që duhet të kemi kujdes për fuqizimin e familjes. Pastaj vjen fuqizimi i mjedisit social që mjerisht me këto kufizime, jo vetëm jemi kufizuar por edhe jemi traumatizuar mjaftë… Duhet të ndërrohen politikat sa i përket shëndetit mendor. Për fat të mirë e kemi një ushtri të tërë te psikologëve, nuk na mungojnë kuadrot, na mungon fuksionalizimi i tyre dhe organizimi i mirëfilltë e kjo mangësi është mungese e politikave”, thotë neuropsikiatri.

Më 13 mars të vitit 2020 u shënuan dy rastet e para me COVID-19 në Kosovë.

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Lajmet

​15.1% e popullsisë së Turqisë përbëhej nga të rinjtë në vitin 2023

Publikuar

2 orë më parë

më

17 Maj, 2024

nga

Rinia e Turqisë përbënte 15.1% të popullsisë së saj në fund të vitit 2023, sipas shifrave zyrtare të publikuara të premten.

Në vend kishte gjithsej 12.87 milionë të rinj, të moshës nga 15 deri në 24 vjeç, 51.3% e të cilëve ishin meshkuj dhe 48.7% femra, tha byroja e statistikave e vendit TurkStat.

Raporti i të rinjve në popullsinë e përgjithshme pritet të jetë 14% në vitin 2030, 13.4% në 2040, 11.8% në 2060 dhe 11.1% në 2080.

Krahina me përqindjen më të madhe të të rinjve ishte Hakkari, me 21.5%, në vitin 2023, i ndjekur nga Sirnak dhe Siirt me 21.1% secili dhe Bayburt me 20.2%.

“U pa se përqindja e popullatës së të rinjve të Turqisë me 15,1% ishte më e lartë se ajo e 27 vendeve anëtare të Bashkimit Evropian (BE)”, vuri në dukje byroja e statistikave.

Mesatarja e BE-së e përqindjes së popullsisë rinore ishte 10.6% në vitin 2023./AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Ministria e Mbrojtjes shpall konkurs për kadetë të rinj që do të studiojnë në disa qendra universitare

Publikuar

2 orë më parë

më

17 Maj, 2024

nga

Ministria e Mbrojtjes ka shpallë konkurs për pranim të kadetëve të rinj që do të studiojnë në disa qendra universitare.

Konkursi do të jetë i hapur nga data 03.06.2024 deri më 17.06.2024, ndërsa mosha e kërkuar është 18 deri 22 vjeç.

“Ministria e Mbrojtjes u shërben të gjithë qytetarëve të Kosovës dhe mirëpret aplikacione të femrave dhe meshkujve për kadetë të FSK-së, pa dallim nga përkatësia e tyre etnike”, thuhet në njoftimin e shpërndarë nga ministri Ejup Maqedonci.

Njoftimi i plotë:

𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐢𝐚 𝐞 𝐌𝐛𝐫𝐨𝐣𝐭𝐣𝐞𝐬 𝐬𝐡𝐩𝐚𝐥𝐥 𝐤𝐨𝐧𝐤𝐮𝐫𝐬 𝐩𝐞̈𝐫 𝐯𝐢𝐭𝐢𝐧 𝐚𝐤𝐚𝐝𝐞𝐦𝐢𝐤 𝟐𝟎𝟐𝟒/𝟐𝟎𝟐𝟓 𝐩𝐞̈𝐫 𝐩𝐫𝐚𝐧𝐢𝐦 𝐭𝐞̈ 𝐤𝐚𝐝𝐞𝐭𝐞̈𝐯𝐞 𝐭𝐞̈ 𝐜𝐢𝐥𝐞̈𝐭 𝐝𝐨 𝐭𝐞̈ 𝐬𝐭𝐮𝐝𝐢𝐨𝐣𝐧𝐞̈ 𝐧𝐞̈ 𝐤𝐞̈𝐭𝐨 𝐪𝐞𝐧𝐝𝐫𝐚 𝐮𝐧𝐢𝐯𝐞𝐫𝐬𝐢𝐭𝐚𝐫𝐞:

  1. Qendra për Studime Universitare e FSK-së;

– Universiteti Amerikan në Kosovë

  1. Republika e Shqipërisë/Akademia Ushtarake;

– Teknologji Informative në fushën e mbrojtjes

– Marrëdhënie Ndërkombëtare në fushën e mbrojtjes

– Shkenca Komunikimi në fushën e mbrojtjes

  1. Republika e Turqisë;

-Akademia Ushtarake Tokësore

-Akademia Ushtarake Mjekësore

  1. Republika e Kroacisë- Akademia Ushtarake/Universiteti i Zagrebit;

– Lidershipi dhe Menaxhmenti Ushtarak

𝐊𝐨𝐧𝐤𝐮𝐫𝐬𝐢 𝐝𝐨 𝐭𝐞̈ 𝐣𝐞𝐭𝐞̈ 𝐢 𝐡𝐚𝐩𝐮𝐫 𝐧𝐠𝐚 𝐝𝐚𝐭𝐚 𝟎𝟑.𝟎𝟔.𝟐𝟎𝟐𝟒 𝐝𝐞𝐫𝐢 𝐦𝐞̈ 𝟏𝟕.𝟎𝟔.𝟐𝟎𝟐𝟒.

Aplikimi është online në adresën https://rekrutimi.fsk-rks.org/Apply

Njoftimi për shpalljen e konkursit gjendet në ëeb faqen e MM-së: https://mod.rks-gov.net/Page/15.

Mosha për aplikim 18 deri 22 vjeç (Turqi: Të mos ketë mbushur 21 vjet).

Për informata shtesë, mund të kontaktoni në nr. tel. 038- 555584 2044 dhe 038- 555584 2045 ose në email: [email protected]

Ministria e Mbrojtjes u shërben të gjithë qytetarëve të Kosovës dhe mirëpret aplikacione të femrave dhe meshkujve për kadetë të FSK-së, pa dallim nga përkatësia e tyre etnike.

𝐁𝐞̈𝐡𝐮 𝐨𝐟𝐢𝐜𝐞𝐫 𝐢 𝐮𝐬𝐡𝐭𝐫𝐢𝐬𝐞̈ 𝐬𝐞̈ 𝐊𝐨𝐬𝐨𝐯𝐞̈𝐬!

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Dështimi i anëtarësimit të Kosovës në KiE, Çitaku: Fitoi pushteti, jo shteti

Publikuar

3 orë më parë

më

17 Maj, 2024

nga

Pasi Komiteti i Ministrave të Këshillit të Evropës për seancën e 17 majit nuk e ka futur në rend dite anëtarësimin e Kosovës në këtë organizatë, ka reaguar Sekretarja e Përgjithshme e PDK-së, Vlora Çitaku.

Çitaku përmes një postimi në Facebook ka thënë se “Edhe një herë gjatë këtyre katër viteve, fitoi pushteti dhe jo shteti”.

“Sot, Kosova, qytetarët tanë, është dashur të festojnë pranimin në Këshillin e Evropës. Sot, do të duhej të konkretizonim një sukses që do të forconte demokracinë, sundimin e ligjit dhe shtetësinë tonë – për të cilin është punuar gjatë”, ka shkruar Çitaku.

Ajo ka thënë se “pas përjashtimit të Rusisë në vitin 2022, PDK ka insistuar që Kosova të bëhet pjesë e kësaj organizate, duke dhënë mbështetjen e saj të parezervë”.

“Fatkeqësisht, për arsye të ditura tashmë, edhe kjo mundësi u humb – e nuk e dijmë se kur do të na paraqitet prapë”.

Zyrtarja e lartë e PDK-së ka thënë se “Edhe një herë gjatë këtyre katër viteve, fitoi pushteti dhe jo shteti. Shkurtpamësi me pasoja të mëdha e të gjata. Keq – shumë keq!”.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Degradimi i Drinit të Bardhë, sekuestrohen një kamion dhe eskavator

Publikuar

3 orë më parë

më

17 Maj, 2024

nga

Pas një inspektimi të kryer nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor në bashkëpunim me Policinë e Kosovës, në disa fshatra të Rahovecit është bërë e ditur se po degradohet ambienti si rezultat i nxjerrjes ilegale të zhavorrit gjatë shtratit të lumit Drini i Bardhë.

Prokuroria Themelore në Gjakovë njofton se prokurori koordinator për hetimin e Krimeve Kundër Mjedisit, Kastriot Memaj, ka urdhëruar inicimin e rastit për veprën penale “Ndotja, degradimi ose shkatërrimi i mjedisit”.

Po ashtu, është urdhëruar sekuestrimi i një kamioni transportues dhe një ekskavatori si mjete të përdorura në kryerjen e veprës penale.

Njëkohësisht, në koordinim me policinë, janë duke u ndërmarrë veprime aktive me drejtim të kapjes së kryesve të kësaj vepre penale.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara