

Published
2 years agoon
By
Betim GashiKolla përshkruhet profesionalisht si një refleks natyral i trupit për të mbrojtur traktin respirator nga irrituesit që mund të çojnë në infeksione. Dhe sa do të zgjasë varet nga sëmundja që ka personi.
Në shumicën e rasteve, kolla do të largohet kur sëmundja përmirësohet dhe mund të zgjasë për një javë apo edhe një muaj të tërë.
Ndonjëherë kolla mund të zgjasë më shumë se tetë javë dhe më pas është një kollë kronike, e cila mund të jetë një shenjë e një sëmundjeje themelore si astma ose sëmundja e refluksit gastroezofageal (GERD).
Kushdo që ka një kollë të pashpjegueshme, një kollë të vazhdueshme që nuk ndalet, ose që kollitet me gjak ose mukozë të kuqe duhet të vizitojë menjëherë mjekun e tij.
Si klasifikohet kolla?
Një kollë klasifikohet në varësi të asaj se sa zgjat. Jo gjithmonë duhet të jetë shenjë e sëmundjes, sepse në pamjen e saj mund të ndikojnë edhe irritues të ndryshëm, të cilët nëse nuk hiqen nga rrugët e frymëmarrjes mund të çojnë në infeksione.
Ngacmuesit më të zakonshëm janë:
– tymi
– mukus
– alergjenë si poleni, myku ose pluhuri
Kolla mund të jetë:
Akute – që do të thotë se zgjat më pak se tri javë. Infeksione të tilla si ftohja e zakonshme, sinusiti ose pneumonia priren të shkaktojnë një kollë akute.
Subakute – që do të thotë se zgjat nga tre deri në tetë javë, duke zgjatur pas largimit të të ftohtit ose infeksionit.
Kronike – që do të thotë se zgjat më shumë se tetë javë. Gjendje të tilla si sëmundja e refluksit gastroezofageal (GERD), alergjitë, astma, sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD), fibroza pulmonare dhe sëmundja intersticiale e mushkërive mund të shkaktojnë një kollë kronike.
Sa kohë zgjat zakonisht një kollë?
Sa kohë zgjat një kollë varet nga gjendja mjekësore që po e shkakton atë.
– një ftohje
– dhimbja e fytit zgjat rreth tetë ditë
– dhimbja e kokës zgjat nga nëntë deri në 10 ditë
– kongjestion i hundës ose rrjedhje e hundës që mund të zgjasë më shumë se dy javë
– kolla zgjat më shumë se dy javë.
Gripi
Gripi mund të shkaktojë një gamë të gjerë simptomash, të cilat zhduken në periudha të ndryshme. Shumica e simptomave, duke përfshirë ethe, të dridhura, dhimbje muskujsh dhe dhimbje të fytit, zakonisht do të largohen brenda tre deri në shtatë ditë.
Simptoma të tjera, duke përfshirë lodhjen dhe kollën, mund të zgjasin më shumë se dy javë, veçanërisht tek të moshuarit ose ata me sëmundje kronike të mushkërive.
Bronkiti
Një infeksion akut i bronkitit do të shfaqet papritur dhe do të zgjasë nga tre deri në 10 ditë. Sidoqoftë, kolla e shoqëruar mund të vazhdojë për disa javë më pas.
Alergjitë
Kur dikush ka një alergji, ai kollitet kur ekspozohet ndaj alergjenit. Alergjenët janë të ndryshëm për të gjithë, por tymi, poleni, pluhuri dhe pezmatimi i kafshëve shtëpiake janë të zakonshme.
Një kollë e shoqëruar me alergji zakonisht zhduket kur njeriu pastron rrugët e frymëmarrjes dhe nuk është më në kontakt me alergjenin, shkruan Vijesti.me.
Cilat janë shkaqet e një kolle të vazhdueshme?
Ndonjëherë kolla zgjat më shumë se dy muaj dhe mjekët e quajnë atë një kollë kronike. Sipas Kolegjit Amerikan të Alergjisë, Astmës dhe Imunologjisë, 90 përqind e kollitjeve të vazhdueshme ose kronike shkaktohen nga një nga kushtet e mëposhtme:
– astma, bronkiti kronik
– GERD, pika pas hundës
– pirja e duhanit
Një kollë kronike mund të jetë gjithashtu një shenjë e një gjendjeje më serioze:
– fibroza cistike, sarkoidoza
– COPD, kanceri i mushkërive
Komplikimet e mundshme të një kollë të vazhdueshme janë:
– dhimbje koke, marramendje
– çrregullimi i gjumit
– kontroll i vështirë i fshikëzës
– të fikët
Në shumicën e rasteve, kolla do të largohet vetë, ose kur diagnostikohet sëmundja e zakonshme themelore. Ndonjëherë një kollë mund të jetë një shenjë e një gjendjeje më serioze ose themelore.
Kur është e nevojshme për të vizituar mjekun?
– keni një kollë të vazhdueshme që zgjat më shumë se tetë javë pas sëmundjes fillestare
– keni një kollë të vazhdueshme që vazhdon të kthehet
– keni një kollë të vazhdueshme pa simptoma të tjera
– ju keni një kollë e shpeshtë që shkakton shfaqjen e gjakut ose mukusit të kuq.
Shëndeti
Sheqeri po dëmton seriozisht shëndetin tuaj, ja çfarë duhet të dini!
Published
43 minutes agoon
April 24, 2025
Konsumimi i tepërt i sheqerit është kthyer në një ndër rreziqet më të mëdha për shëndetin publik, sipas studimeve më të fundit të publikuara nga organizatat ndërkombëtare të shëndetit.
Ndonëse sheqeri është pjesë e pandashme e dietës moderne, efektet anësore mund të jenë më të rënda sesa mendohej më parë.
Sipas ekspertëve të shëndetit, konsumimi i rregullt i produkteve të pasura me sheqer lidhet ngushtë me një sërë sëmundjesh kronike si diabeti i tipit 2, obeziteti, sëmundjet kardiovaskulare dhe madje edhe probleme me kujtesën dhe përqendrimin.
Mjekët paralajmërojnë se sheqeri “i fshehur” në produktet e përpunuara është burim rreziku, përdoruesit nuk janë të vetëdijshëm për sasinë që konsumojnë.
“Është koha të fillojmë të shohim etiketat e produkteve me më shumë kujdes,” thotë dietologe Dr. Elira Gashi. “Një jogurt i zakonshëm apo një pije energjike mund të përmbajë më shumë sheqer sesa një kanaçe me pije të gazuar.”
Autoritetet shëndetësore po kërkojnë ndërhyrje më të forta nga qeveritë për të kufizuar përmbajtjen e sheqerit në ushqime dhe për të informuar më mirë publikun rreth pasojave të konsumit të tij të tepërt.
Shëndeti
Këto ushqime nuk duhet t’i hani gjatë ditëve të nxehta
Published
2 hours agoon
April 24, 2025
Gjatë sezonit veror është e rëndësishme shmangia e disa ushqimeve, që jo vetëm ndikojnë keq, por edhe mund të bëhen shkaktarë për infeksione.
Nuk duhet të konsumoni ushqimet pikante dhe ato që nuk janë vegjetariane. Ushqimet pikante rrisin temperaturën e trupit duke qenë se rritet norma e metabolizmit. Vera nuk është koha më e mirë për të konsumuar mish, peshk apo të gjitha llojet e ushqimeve të detit.
Nëse konsumoni shumë mish do të djersisni më shumë e do keni probleme me tretjen.
Është e rëndësishme të shmangni ushqimet e gatshme apo të fast-food-eve që janë të pasura me yndyrë dhe vaj. Nuk duhet të konsumoni salcat, se përmbajnë sasi të lartë të një lënde që ndikon në shtimin në peshë. Ushqimet mund t’i konsumoni në gjendjen natyrale e nuk keni pse t’u shtoni salcë.
Duhet të tregoni një kujdes shumë të madh edhe ndaj ushqimeve të mbetura nga vaktet e kaluara. Sapo mbarohet ushqimi, pjesën që ngelet duhet ta ruani në ambient të ftohtë ose të ngrohtë, në varësi të llojit. Ushqimi i lënë jashtë mund të kthehet në problem, sepse hyn në një zonë problematike të temperaturës.
Nëse ushqimi lihet jashtë për më shumë se 4 orë, duhet hedhur menjëherë në kosh të plehrave.
Shëndeti
A përplaseni me objekte e mavijoseni lehtë? Mund t’ju mungojë një nga këto lëndë ushqyese
Published
21 hours agoon
April 23, 2025
Edhe pse mavijosja është pjesë e jetës, një dietë e pasur me vitamina dhe minerale mund të ndihmojë në reduktimin e tyre
A ju duket se mavijoseni shpejt edhe pas goditjeve të lehta, ndërsa të tjerët mezi vënë re një ndryshim në lëkurë incidenteve të ngjashme?
Mavijosja e lehtë është një sinjal se trupit i mungojnë lëndët ushqyese që forcojnë enët e gjakut dhe lëkurën.
Edhe pse disa njerëz janë natyrshëm më të prirë ndaj mavijosjeve për shkak të gjenetikës ose llojit të lëkurës, ushqimi luan rol kyç në shpejtësinë e rikuperimit nga lëndimet e vogla. Ato ndodhin kur enët e vogla të gjakut nën sipërfaqen e lëkurës dëmtohen, duke bërë që një sasi e vogël gjaku të rrjedhë në indet përreth. Tek ata që mavijosen lehtë, ky proces intensifikohet dhe lëkura ka nevojë për më shumë kohë për t’u rikuperuar.
Mavijosja e lehtë mund të tregojë mungesë të lëndëve ushqyese, qarkullim të dobët apo edhe dehidrim.
Nëse vëreni mavijosje të shpeshta edhe pas ndikimeve të lehta, merrni parasysh rritjen e marrjes së vitaminave dhe mineraleve të mëposhtme.
Ushqyes që ndihmojnë në parandalimin e mavijosjeve
Vitamina C – Ndihmon në krijimin e kolagjenit, që mbështet strukturën e enëve të gjakut e lëkurës. Mungesa e saj mund të dobësojë enët e gjakut.
Burime të mira: agrumet, luleshtrydhet, specat, kivi dhe brokoli.
Vitamina K – Esenciale për koagulimin e gjakut, ndihmon në ndalimin e shpejtë të gjakderdhjes. Njerëzit me nivele të ulëta të vitaminës K janë më të prirur ndaj mavijosjes.
Burime të mira: perimet me gjethe jeshile si lakra jeshile, spinaqi.
Bioflavonoidet – Antioksidantë bimor që forcojnë kapilarët në kombinim me vitaminën C.
Burime të mira: agrumet, manaferrat, qepët dhe çaji jeshil.
Hekuri – Është thelbësor për formimin e rruazave të kuqe të gjakut dhe transportin e oksigjenit. Mungesa e hekurit mund të shkaktojë zbehje dhe të rrisë tendencën për të mavijosur lehtë.
Burime të mira: mish i kuq pa dhjamë, shpendët, peshku, fasulja, spinaqi dhe drithërat e fortifikuara.
Zinku – I rëndësishëm për riparimin e indeve dhe shërimin e plagëve. Mungesa e zinkut mund të ngadalësojë rikuperimin e lëkurës.
Burime të mira: mishi, butakët, bishtajoret, farat dhe arra.
Proteinat – Ato janë të nevojshme për të forcuar e riparuar indet, duke përfshirë lëkurën. Marrja e ulët e proteinave mund të çojë në enët e brishta të gjakut.
Burime të mira: vezët, pula, peshku, tofu, fasulet dhe kos grek.
Kur të bisedoni me mjekun?
Nëse vëreni se mavijosjet shfaqen shpesh ose janë të theksuara, konsultohuni me mjekun, pasi formimi i tepërt tregon probleme shëndetësore si çrregullime të koagulimit të gjakut, sëmundje të mëlçisë ose efekte anësore të disa ilaçeve.
Shëndeti
Studimi: Lotët ndihmojnë në diagnostifikimin e Parkinsonit
Published
23 hours agoon
April 23, 2025
Rrjedhja e lotëve, mund t’ju ndihmojë të tregoni nëse vuani nga sëmundja e Parkinsonit apo jo, thotë një studim i ri.
Biomarkuesit mund të zbulohen thjeshtë në lot duke u mundësuar mjekësve të diagnostifikojnë sëmundjen neurologjike e cila prek një në 500 njerëz.
Shkencëtarët zbuluan se kishte dallime minutëshe në nivelet e një proteine të veçantë e gjendur në lot.
Testi mund të ndihmojë në zbulimin e sëmundjeve para se simptomat të zhvillohen duke lejuar mjekët të përshkruajnë trajtime të tilla si medikamenti për të rivendosur dopaminën në tru.

Gjakova dhe Cena garojnë sot në Evropianin e xhudos

Sheqeri po dëmton seriozisht shëndetin tuaj, ja çfarë duhet të dini!

Plagosja e mbrëmshme në Prishtinë dyshohet se është kryer nga dy të dyshuar

Rama: Refuzimi për ta çuar PZHK-në në shqyrtim publik mohon të drejtën e qytetarëve

Meta zgjeron qasjen në AI përmes syzeve Ray-Ban në Evropë

Murati: Kosova me rritjen më të shpejtë ekonomike në Evropë në vitin 2025

Avokati i familjes Lika: Të përmbahemi nga hamendjet, drejtësia s’duhet të ndikohet

Në përpjekje për paqe, Presidenti ukrainas Zelensky viziton Afrikën e Jugut

86 aksidente trafiku dhe mbi 2 mijë gjoba në 24 orët e fundit
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota3 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota3 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT