Aktualitet

​Praga merr presidencën e BE-së në një ”mot të keq” për Evropën

Hungaria dhe Polonia kanë mosmarrëveshje me Brukselin për shkak të pozicioneve të tyre mbi çështjen e shtetit të së drejtës.

Published

on

Republika Çeke merr sot presidencën e radhës të Bashkimit Evropian, në një kohë me ”mot të keq” për Evropën, kur të gjithë sytë janë kthyer nga Ukraina.

Kjo presidencë, të cilën çekët e marrin nga Franca dhe do t’ia kalojnë Suedisë, nuk është planifikuar për mot të mirë, është planifikuar për mot të keq”, paralajmëron Pavel Havlicek, nga Instituti për Çështjet Ndërkombëtare, me qendër në Pragë.

Të premten, qeveria çeke do të presë komisionerët evropianë, në një kështjellë, për bisedime dhe më pas për një koncert, në këtë vend me 10,5 milionë banorë, i cili u bashkua me BE-në në 2004-n.

Praga ka premtuar se do të vendosë ndihmën për Ukrainën në qendër të presidencës së saj, nga kriza e refugjatëve në rindërtimin e vendit në luftë, por edhe sigurinë energjetike evropiane.

Republika Çeke, një mbështetëse e fortë e sanksioneve kundër Rusisë brenda Bashkimit Evropian, ka pranuar rreth 400 mijë refugjatë ukrainas që nga fillimi i konfliktit, në fillim të vitit 2022 dhe ka ofruar ndihmë financiare dhe ushtarake.

Kryeministri i djathtë Petr Fiala, një ish-analist politik, i cili bashkëshkroi një libër mbi BE-në, kohët e fundit tha se do të përpiqej të organizonte një samit me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky.

Vendet e Ballkanit Perëndimor, oferta e të cilëve për në BE e promovuar nga Praga dhe vende të tjera të Evropës Lindore ka ngecur, do të jetë gjithashtu në qendër të vëmendjes.

Por ky samit, i cili do t’i propozonte Ukrainës një lloj plani Marshall, do të mbahet vetëm nëse lufta përfundon.

Drejtori i Universitetit të Nju Jorkut në Pragë, Jiri Pehe e konsideron këtë projekt jorealist.

Konflikti vështirë se do të përfundojë para përfundimit të presidencës çeke. Çekët thjesht do të përpiqen të organizojnë një samit për Ukrainën dhe të bindin të tjerët që të vazhdojnë të ndihmojnë këtë vend”, tha Pehe.

Pehe thotë tutje se çekët janë në një pozicion të keq për të udhëhequr një debat mbi rimëkëmbjen ekonomike ose sigurinë e energjisë, sepse, përballë inflacionit të lartë, vendi ende nuk është anëtarësuar në zonën euro dhe varet nga energjia bërthamore, e refuzuar nga disa anëtarë të BE-së, përfshirë Gjermaninë.

Vështirë se mund të ofrojë lidership në këto fusha”, kritikon Pehe.

Çekët janë tradicionalisht euroskeptikë dhe një sondazh i marsit nga agjencia STEM tregon se vetëm 36% e tyre janë të kënaqur me BE-në.

Qeveria e Fiala është më pak euroskeptike se disa nga paraardhëset e saj.

Por, analistët vënë në dyshim aftësinë e tij për t’u distancuar nga Budapesti dhe Varshava, me të cilat ai ka lidhje të ngushta brenda grupit të Vishegradit, i cili përfshin gjithashtu Sllovakinë.

Hungaria dhe Polonia kanë mosmarrëveshje me Brukselin për shkak të pozicioneve të tyre mbi çështjen e shtetit të së drejtës.

Nënkryetarja e Këshillit Evropian, Vera Jourova, e cila është çeke, kohët e fundit i kërkoi qeverisë të mbajë një qëndrim të qartë ndaj Hungarisë dhe Polonisë gjatë presidencës.

Nuk shoh se si Republika Çeke mund të ketë një këndvështrim më kritik ndaj tyre”, thotë Pehe.

Bota

Netanyahu: Negociatat me Hamasin do të vazhdojnë edhe nën zjarr

Published

on

By

Izraeli synon të intensifikojë sulmet e tij në Rripin e Gazës edhe pas lirimit të pritur nga Hamasi të një pengu izraelito-amerikan, tha sot kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu.

Negociatat do të vazhdojnë nën zjarr gjatë përgatitjeve për një intensifikim të luftimeve”, tha udhëheqësi izraelit në një deklaratë.

Grupi militant palestinez njoftoi dje lirimin e Edan Alexander, një izraelito-amerikan që shërben në ushtrinë e Izraelit, në një gjest vullneti të mirë ndaj Shteteve të Bashkuara, pas bisedimeve të fundit.

Lirimi u formulua si pjesë e përpjekjeve të milicisë islamike për të arritur një marrëveshje për Gazën.

Presidenti i SHBA-së Donald Trump foli për “lajme monumentale” dhe një gjest besimi të mirë ndaj vendit të tij dhe dy ndërmjetësve të tjerë, Katarit dhe Egjiptit.

Ndërkohë, Trump planifikon të nisë një udhëtim disaditor në Lindjen e Mesme këtë javë.

Continue Reading

Bota

Papa Leoni XIV bën thirrje për lirimin e gazetarëve të burgosur

Published

on

By

Para një audience me mbi 6.000 mijë gazetarë, Papa Leoni XIV, bëri thirrje për lirimin e gazetarëve të burgosur në mbarë botën.

Duke folur para gazetarëve që kishin shkuar në Romë për të mbuluar zgjedhjen e tij si papa i parë amerikan, lirinë e fjalës dhe të medias, ai e quajti “dhuratë të çmuar”.

Papa Leoni u prit me ovacione ndërsa hyri në auditorin e Vatikanit për takimin e tij të parë me përfaqësues të publikut të gjerë.

Ai u bëri thirrje gazetarëve të përdorin fjalët për paqe, të refuzojnë luftën dhe tu “japin zë” atyre që nuk kanë.

Kisha sheh te këta dëshmitarë – po mendoj për ata që raportojnë nga lufta edhe duke rrezikuar jetën e tyre, guximin e atyre që mbrojnë dinjitetin, drejtësinë dhe të drejtën e njerëzve për t’u informuar, sepse vetëm njerëzit e informuar mund të bëjnë zgjedhje të lira”, tha ai.

Papa Leoni shprehu solidaritet me gazetarët e burgosur anembanë botës.

Vuajtja e këtyre gazetarëve të burgosur sfidon ndërgjegjen e kombeve dhe të komunitetit ndërkombëtar, duke na thirrur të gjithëve që të mbrojmë dhuratën e çmuar të lirisë së fjalës dhe të shtypit”.

Pas fjalimit të shkurtër, ku reflektori mbi fuqinë e fjalës për të bërë mirë, ai përshëndeti disa nga gazetarët në rreshtat e parë dhe më pas shtrëngoi duart me turmën duke kaluar nëpër korridorin qendror.

Gazetarët më vonë ndanë disa nga fjalët e pakta që shkëmbyen me të./REL/

Continue Reading

Bota

Zelensky: Do ta pres Putinin në Turqi të enjten, s’ka më justifikime

Published

on

By

Volodymyr Zelensky pranon sfidën e Vladimir Putinit. “Do ta pres personalisht Putinin në Turqi të enjten”, njoftoi ai, duke iu përgjigjur propozimit surprizë të bërë një natë më parë nga shefi i Kremlinit për negociata të drejtpërdrejta në Turqi midis Moskës dhe Kievit më 15 maj.

Presidenti ukrainas pranoi kështu ftesën e Donald Trump, i cili u kërkoi ukrainasve të shkonin të shihnin kartat e Rusisë. Ndryshimi në qëndrimet e Kievit dhe SHBA-së ka të bëjë me mundësinë e fillimit të negociatave pa arritur më parë armëpushimin “pa kushte” 30-ditor të kërkuar dje nga ukrainasit dhe udhëheqësit e Vullnetarëve – Franca, Gjermania, Britania e Madhe dhe Polonia – gjatë një takimi në Ukrainë.

Ne presim me padurim një armëpushim gjithëpërfshirës dhe të qëndrueshëm, duke filluar nga nesër, për të siguruar bazën e nevojshme për diplomac.  Shpresoj që këtë herë rusët të mos kërkojnë justifikime”, shkroi Zelensky në X.

Nga ana tjetër presidenti amerikan shkroi në rrjetin e tij social “Truth”, se ishte i bindur që “Putini nuk dëshiron një armëpushim”, por Ukraina, “duhet ta pranojë menjëherë”. Në këtë mënyrë, thotë kreu i Shtëpisë së Bardhë, do të jetë e mundur të shihet “nëse një marrëveshje është e mundur”. Dhe “nëse nuk është kështu, udhëheqësit evropianë dhe Shtetet e Bashkuara do ta dinë se çfarë po ndodh dhe do të jenë në gjendje të vazhdojnë”.

Propozimi për negociata të drejtpërdrejta u vu në tryezë nga Putini në një takim me gazetarët në orën 2:00 të mëngjesit të dielën, pas përfundimit të disa takimeve me delegacionet që kishin mbërritur në Moskë për Paradën e Fitores. Por mbi të gjitha pas kontakteve të ashpra diplomatike të Moskës me Ankaranë.

Continue Reading

Bota

PKK-ja kurde shpërbëhet dhe i jep fund kryengritjes së armatosur në Turqi

Published

on

By

Grupi militant Partia e Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), që ka qenë në konflikt me shtetin turk për më shumë se katër dekada, ka vendosur të shpërbëhet dhe t’i japë fund kryengritjes së armatosur, raportoi të hënën një agjenci lajmesh e afërt me të.

Vendimi i PKK-së pritet të ketë pasoja të gjera politike dhe të sigurisë për rajonin, përfshirë edhe për Sirinë fqinje, ku forcat kurde janë aleate të forcave amerikane.

Agjencia e lajmeve Firat publikoi atë që e quajti deklaratë përmbyllëse të një kongresi që PKK-ja mbajti javën e kaluar në veri të Irakut, si përgjigje ndaj thirrjes që bëri në shkurt udhëheqësi i burgosur kurd, Abdullah Öcalan, për shpërbërjen e grupit.

Zyra e presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, dhe Ministria e Punëve të Jashtme e Turqisë nuk e kanë komentuar ende këtë njoftim.

Më shumë se 40.000 njerëz janë vrarë gjatë konfliktit që nga viti 1984, kur PKK-ja nisi kryengritjen.

Turqia dhe aleatët e saj perëndimorë e kanë shpallur PKK-në organizatë terroriste./REL/

Continue Reading

Të kërkuara