Shëndeti

​Pesë shenjat e hershme të diabetit

Periodontiti, i njohur gjithashtu si sëmundja e mishrave të dhëmbëve, mund të jetë një shenjë e hershme e diabetit të tipit 2.

Published

on

Shumë njerëz që zhvillojnë diabetin e tipit 2 nuk e kanë idenë se janë të sëmurë derisa një test gjaku të tregojë një nivel të ngritur të sheqerit në gjak ose derisa sëmundja të përparojë aq shumë sa të fillojnë të shfaqen komplikime serioze.

“Diabeti është i qetë dhe tinëzar. Në shumicën e rasteve, njerëzit nuk kanë simptoma të hershme”, tha Ronald Tamler, drejtor i Institutit Klinik Mount Sinai për Diabetin.

Në disa raste, ka shenja tinëzare. Disa simptoma të hershme të diabetit janë të njohura: etja e vazhdueshme, urinimi i tepërt ose shtimi ose humbja e papritur e peshës. Të tjerat janë të lehta për t’u injoruar dhe më poshtë zbulojmë se cilat janë ato.

Periodontiti, i njohur gjithashtu si sëmundja e mishrave të dhëmbëve, mund të jetë një shenjë e hershme e diabetit të tipit 2, sipas një studimi të ri të botuar në revistën BMJ Open Diabetes Research & Care.

Studimi zbuloi se njerëzit me sëmundje të mishrave të dhëmbëve, veçanërisht ata me raste të rënda, kanë një shkallë më të lartë të diabetit (si të diagnostikuar ashtu edhe të pa diagnostikuar) si dhe me prediabet.

Lidhja midis sëmundjes së mishrave të dhëmbëve dhe diabetit nuk është e re, thotë Tamler.

“Inflamacioni i shkaktuar nga sëmundja e mishrave të dhëmbëve bazohet në të njëjtët faktorë që janë përgjegjës për sheqerin e lartë në gjak dhe shkaktojnë diabetin”, tha ai.

“Para se të prekeni nga diabeti, mund të vëreni një njollë të errët në pjesën e pasme të qafës”, pohon Tamler.

Kjo është zakonisht një shenjë e rezistencës ndaj insulinës, një humbje e ndjeshmërisë ndaj hormonit që trupi përdor për të rregulluar glukozën, gjë që përfundimisht mund të çojë në diabet të plotë.

Ndryshimet e ngjyrës së lëkurës në raste të rralla mund të shkaktohen nga cistat ovariane, çrregullimet hormonale, çrregullimet e tiroides ose kanceri. Disa medikamente dhe suplemente, duke përfshirë pilulat e kontrollit të lindjes dhe kortikosteroidet, mund të jenë gjithashtu fajtorë.

Rreth 10 deri në 20 për qind e njerëzve të diagnostikuar me diabet tashmë kanë disa dëmtime nervore të lidhura me sëmundjen. Në fazat e hershme kjo mund të jetë mezi e dukshme. Për shembull, mund të ndjeni ndjesi shpimi gjilpërash në këmbë ose ulje të ndjeshmërisë dhe ekuilibrit.

Nivelet e ngritura të sheqerit në gjak mund të dëmtojnë retinën dhe të bëjnë që nivelet e lëngjeve të luhaten rreth kokës së syrit, duke rezultuar në shikim të paqartë ose të dëmtuar.

Kur nivelet e sheqerit në gjak kthehen në normale, shikimi zakonisht kthehet, por nëse diabeti nuk trajtohet për një kohë të gjatë, dëmtimi mund të bëhet i përhershëm.

Po kështu, sheqeri i lartë në gjak mund të ndikojë gjithashtu në qelizat nervore në vesh dhe të shkaktojë dëmtim të dëgjimit.

Në një përmbledhje shkencore të paraqitur vitin e kaluar, njerëzit që flinin më shumë se një orë në ditë kishin 45 për qind më shumë gjasa të kishin diabet të tipit 2 në krahasim me ata që flinin më pak ose nuk flinin.

Dremitja gjatë ditës nuk ka gjasa të shkaktojë diabet, thonë autorët e studimit. Por ata theksojnë se kjo mund të jetë një shenjë paralajmëruese e një problemi themelor siç është mungesa e gjumit, depresioni apo apnea e gjumit, apo të gjitha gjendjet që lidhen me rritjen e rrezikut të diabetit.

Shëndeti

Cilat janë vitaminat specifike për trupin gjatë verës?

Published

on

Përveç se një regjim ushqimor i shëndetshëm, disa vitamina specifike mund të jenë të dobishme gjatë muajve të nxehtë të verës për një shëndet optimal, thonë ekspertët botërorë të shëndetit.

Vitamina A

Kjo vitaminë ndihmon në formimin e mirëmbajtjen e lëkurës, dhëmbëve, indeve skeletore dhe membranave të mukozës të shëndetshme. Përfitimi që lëkura merr nga vitamina A është më i rëndësishmi verës. Kjo se priremi të kalojmë më shumë kohë jashtë gjatë kësaj stine.

Thelbësore të përmirësoni e të kujdeseni për shëndetin e lëkurës. Edhe pse pjesa më e madhe e njerëzve marrin mjaftueshëm vitaminë A nga ushqimi, mungesa është e rrallë. Sidoqoftë, nëse nuk merrni mjaftueshëm, mund të konsideroni marrjen e suplementeve të vitaminës A.

Vitamina C

Antioksidant që ndihmon në mbrojtjen e qelizave nga dëmtimi i radikaleve të lira, forcon sistemin imunitar, i cili mund të dobësohet si rezultat i udhëtimeve të shumta gjatë verës. Temperaturat e ngrohta shkaktojnë simptoma të ftohjes e gripit, që shmangen me vitaminën C.

Vitamina D

Duket e çuditshme që mund t’ju duhet të rrisni marrjen e vitaminës D verës, pasi trupi prodhon vetë “vitaminën e diellit” kur lëkura e zhveshur ekspozohet ndaj diellit. Sipas ekspertëve, vitamina D e gjeneruar nuk shpërndahet në mënyrë të barabartë.

Faktorë të tillë si koha e ditës, vendndodhja gjeografike, ndotja e ajrit, mosha, ngjyra e lëkurës e përdorimi i kremit të diellit, kufizojnë efektivitetin. Nëse nuk po merrni mjaftueshëm vitaminë D nga rrezet, ngrënia e ushqimeve të fortifikuara me këtë vitaminë dhe marrja e suplementeve të saj, mund të ndihmojë në ngushtimin e hendekut.

Vitamina E

I siguron lëkurës antioksidantë për të eliminuar radikalet e lira të dëmshme për të mbrojtur lëkurën nga dëmtimet e mëtejshme. Kjo vitaminë është e njohur për aftësinë e saj për të nxitur prodhimin e kolagjenit, i cili është thelbësor për ruajtjen e elasticitetit të lëkurës.

Kjo është pikërisht ajo që lëkura ka nevojë gjatë muajve të nxehtë të verës. Përveç kësaj, vitamina E luan rol në luftimin e mikrobeve.

Continue Reading

Shëndeti

Çfarë ndodh në trupin tuaj kur konsumoni shumë ushqime të kriposura?

Published

on

Nga shtimi në peshë e deri tek rreziku për sëmundje serioze. Në përputhje me American Heart Association, individët duhet të kufizojnë konsumin e kripës në jo më shumë se 2.300 mg në ditë, që është ekuivalente me 1 lugë çaji.

Për ata që vuajnë nga kushte shëndetësore që përkeqësohen nga një dietë e pasur me kripë, sugjerohet një kufizim më i ulët prej 1.500 mg kripë në ditë. Një mundësi më e shëndetshme është përdorimi i kripës himalajane, pasi kjo ka më pak përmbajtje natriumi dhe ofron minerale shtesë të dobishme. Por, çfarë ndodh në trup nëse konsumoni ushqime të kriposura gjatë ditës?

Pesha e shtuar

Kripa është substancë që detyron trupin të mbajë lëngje. Kjo shkakton ënjtje në zonën e barkut dhe kyçet, duke i dhënë trupit pamje më të fryrë. Përveç kësaj, shumë ushqime të kriposura janë të pasura me kalori e yndyra të ngopura, që mund të rrisin rrezikun për obezitet.

Studimet kanë treguar se konsumi i ushqimeve të kriposura është i lidhur me përqindje të larta të mbipeshës, duke i bërë një nga shkaktarët kryesorë të sëmundjeve metabolike, si diabeti i tipit 2.

Presioni i lartë i gjakut

Një tjetër pasojë është presioni i lartë i gjakut, i cili është faktor kryesor i rrezikut për sëmundjet e zemrës. Sipas mjekëve, dieta e pasur me kripë çon në hipertension, duke ndikuar negativisht në qarkullimin e gjakuthe mundësuar zhvillimin e problemeve të tjera kardiovaskulare.

Përveç ndikimit të drejtpërdrejtë në shëndetin e zemrës, presioni i lartë i gjakut mund të shkaktojë probleme me veshkat dhe dëmtim të enëve të gjakut, çka kërkon mbikëqyrje mjekësore të menjëhershme, transmeton Telegrafi.

Rreziku për kancer të stomakut

Ushqimet e kriposura, si proshutë e salcat, përmbajnë substanca të dëmshme që kontribuojnë në zhvillimin e kancerit të stomakut. Këto ushqime janë të pasura me nitrate, që shndërrohen në substanca kancerogjene kur metabolizohen nga trupi. Studimet e bëra nga Organizata Botërore e Shëndetësisë kanë treguar lidhjen midis ushqimeve të kriposura e rrezikut të kancerit të stomakut, sidomos tek burrat.

Dëshira e shtuar për ushqime të kriposura

Një tjetër efekt i konsumit të tepruar është krijimi i një cikli vicioz: sa më shumë kripë hani, aq më shumë trupi do të kërkojë. Ky fenomen ndodh për shkak se shqisa e shijes mësohet me kripën dhe kërkon gjithnjë më shumë. Trupi ka tendencë për të kërkuar ushqime dhe pije të kriposura për të kënaqur nevojën për kripë në çdo vakt, çka mund të çojë në varësi të ushqimit.

Një mënyrë për të ndihmuar në këtë situatë është të zëvendësoni kripën e zakonshme me himalajane ose kripë deti, e cila mund të ofrojë përfitime të tjera shëndetësore përveçse përmban më pak natrium.

Kujdes!

Edhe pse është e vështirë të eliminohet kripa nga dieta, është e rëndësishme të kufizohet konsumi për të mbajtur trupin në formë e për të parandaluar sëmundje të ndryshme. Shtimi i ushqimeve natyrale dhe të pasura me fibra, si perimet dhe frutat, mund të ndihmojë në uljen e dëshirës për kripë dhe përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm.

Continue Reading

Shëndeti

A e dini ndikimin e vezëve në shëndetin e veshkave?

Published

on

Pavarësisht bollëkut të proteinave dhe vitaminave të rëndësishme, struktura ushqyese e vezëve kërkon kujdes të veçantë tek njerëzit me funksion të dëmtuar të veshkave.

Roli në planin ushqimor të pacientëve është bërë objekt i hulumtimeve e rekomandimeve të reja, që tregojnë rëndësinë e një qasje individuale e përzgjedhjeje të kujdesshme. Vezët janë burim proteinash me cilësi të lartë, mbështesin shëndetin e muskujve, trurit dhe syve.

Kolina, e cila gjendet në të verdhën e vezës, është e rëndësishme për zhvillimin e trurit, veçanërisht tek fëmijët dhe gratë shtatzëna.

Antioksidantët luteina dhe zeaksantina ndihmojnë në ruajtjen e shikimit. Me ushqyerjen e duhur, vezët mund të jenë aleat i vlefshëm për shëndetin. Veza është jashtëzakonisht ushqyese dhe e pasur me:

Proteina;

Vitaminë B12;

Kolina e vitaminës D;

Yndyrna të shëndetshme.

Kjo e bën një pjesë cilësore të dietës, brenda një menuje të ekuilibruar. Për shumicën e njerëzve të shëndetshëm, konsumi i moderuar i vezëve është i sigurt, që do të thotë, siç vëren ai, një deri në dy në ditë, ndërsa konsumi i tepërt, veçanërisht nëse përfshin burime tjera të yndyrës së ngopur dhe kolesterolit, mund të rrisë rrezikun tek njerëzit e ndjeshëm.

Fosfori në vezë është i rrezikshëm për njerëzit me sëmundje kronike të veshkave Vezët përmbajnë fosfor, i cili është i përqendruar në të verdhën e vezës, dhe është pikërisht ky fosfor që mund të përbëjë rrezik për njerëzit me sëmundje kronike të veshkave, veçanërisht ata në faza të avancuara ose ata që i nënshtrohen dializës.

Duke pasur parasysh këtë, Fondacioni Kombëtar i Veshkave e Fondacioni Amerikan i Veshkave rekomandojnë konsum të kujdesshëm të vezëve dhe përshtatje me nevojat individuale të secilit pacient. Nuk bëhet më fjalë nëse vezët janë të mira apo të këqija për veshkat, por edhe për mënyrën se si konsumohen, cila pjesë e vezës përdoret dhe në cilën fazë të sëmundjes.

Të ngrënit siç duhet mund të sjellë përfitime, por edhe rreziqe të mundshme.

Sa vezë mund të hahen në ditë?

Sasia e rekomanduar ditore e vezëve varet nga gjendja klinike e pacientit, funksioni i veshkave dhe lloji i trajtimit.

Për njerëzit në hemodializë ose dializë peritoneale, nevojat për proteina janë më të larta e vezët kanë burim i rëndësishëm i proteinave me cilësi të lartë. Sipas Fondacionit Amerikan të Veshkave, pacientët me dializë mund të përfitojnë nga konsumi i rregullt i të bardhës së vezës si burim proteinash, por duhet të kufizojnë konsumin e të verdhës së vezës për shkak të përmbajtjes së fosforit që ato përmbajnë.

Në fazat e hershme të sëmundjes kronike, konsumi total i vezëve duhet të reduktohet e të preferohen burime tjera proteinash me përmbajtje më të ulët minerale. Pacientëve me transplant organesh u këshillohet të shmangin të verdhat e vezëve të gjalla ose të pagatuara, për shkak të rrezikut të infeksioneve që transmetohen nga ushqimi, paralajmërojnë Fondacioni Kombëtar i Veshkave dhe Klinika e Clevelandit.

Si ndikon e verdha e vezës tek njerëzit me sëmundje të veshkave?

Përmban lëndë ushqyese të dobishme, duke përfshirë vitaminat A, D, E dhe K. Ajo është e pasur me fosfor, mineral që është i vështirë për t’u eliminuar nga njerëzit me funksion të zvogëluar të veshkave. Fosfori i tepërt çon në probleme me kockat, kalcifikim të enëve të gjakut dhe rritje të rrezikut kardiovaskular.

Fondacioni Kombëtar i Veshkave rekomandon që shumë pacientë me sëmundje kronike të veshkave të shmangin ose të zvogëlojnë ndjeshëm konsumin e të verdhës së vezës, veçanërisht nëse nivelet e fosforit në gjak janë të larta. Në këto raste, është e preferueshme të kufizohet konsumi i të bardhës së vezës, e cila siguron proteina pa mbingarkesën e mineraleve që e shoqëron atë.

A mund të hanë të bardhat e vezëve njerëzit me sëmundje të veshkave?

Organizata të ndryshme i konsiderojnë si një nga burimet më të mira të proteinave për njerëzit me sëmundje të veshkave. Ato kanë pak fosfor, kalium e natrium, duke i bërë mundësi të sigurt për të përmbushur nevojat për proteina pa kompromentuar funksionin e veshkave.

Fondacioni Amerikan i Veshkave bie dakord që të bardhat e vezëve mund të jenë pjesë e rregullt e dietës së pacientëve me sëmundje kronike të veshkave ose në dializë. Shkathtësia e tyre lejon të përfshihen në omëleta, sallata, supa ose gatime të pjekura në furrë, duke lehtësuar një larmi të sigurt diete.

Të bardhat e vezëve mund të përdoren si suplement proteine në planet ushqimore mjekësore për të ruajtur masën muskulore dhe për të mbështetur metabolizmin qelizor, pa rritur ngarkesën minerale që veshkat nuk mund ta përpunojnë në mënyrë efikase.

Vezët, veçanërisht të bardhat, janë pjesë e një diete për veshkat nëse konsumohen nën drejtimin e një profesionisti të kujdesit shëndetësor.

Është e nevojshme të përshtatet sasia e metoda e përgatitjes me fazën e sëmundjes, trajtimin dhe nevojat individuale të pacientit. Konsultimi me një nutricionist të specializuar në nefrologji është çelësi për të përfituar nga vezët pa kompromentuar shëndetin e veshkave.

Continue Reading

Shëndeti

Këto ushqime rikthejnë energjinë brenda një ore

Published

on

Nëse ndiheni vazhdimisht të plogësht , ia vlen t’i kushtoni vëmendje dietës suaj. Mund t’ju duhet të përfshini ushqime më të dendura në energji, pasi disa lloje janë më efikase se të tjerat në furnizimin me energji të trupit.

Disa ushqime ofrojnë energji afatgjatë, ndërsa të tjerat ofrojnë një shpërthim të shpejtë energjie, por pasohen nga një rënie e menjëhershme, gjë që mund ta bëjë të vështirë kryerjen e detyrave të përditshme.

Lëndë të ndryshme e energjizojnë trupin në mënyra të ndryshme. Makronutrientët, karbohidratet, proteinat dhe yndyrnat, sigurojnë drejtpërdrejt kalori ose energji. Lëndë tjera ushqyese përmirësojnë mënyrën si trupi i tret makronutrientët dhe i përdor si karburant.

Disa lëndë të tjera ushqyese zvogëlojnë ndjenjën e urisë, e cila është shkak i i niveleve të ulëta të energjisë. Duke ngrënë më shumë ushqime që përmbajnë këto lëndë ushqyese, mund të rrisni qëndrueshmërinë tuaj të përgjithshme.

Ushqimet e mëposhtme, të rekomanduara nga dietologët, janë një fillim i shkëlqyer. Zbuloni pse secila prej tyre mbështet nivelet e energjisë dhe merrni ide se si t’i përfshini ato në dietën tuaj në shtëpi.

Cili ushqim është më i miri për energji?

Karbohidratet komplekse:

Kur treten, ato zbërthehen në glukozë, e cila shërben si lëndë djegëse për qelizat. Karbohidratet komplekse zbërthehen më ngadalë, duke siguruar energji graduale. Në të kundërt, karbohidratet e rafinuara ofrojnë shpërthim të shpejtë energjie, por çojnë në një rënie të papritur.

Fibra

Ngadalëson përthithjen e sheqerit dhe karbohidrateve, thotë Matthew J. Landry, PhD, dhe një dietolog në Shkollën e Popullsisë dhe Shëndetit Publik të UC Irvine Joe C. Wen, thotë se karbohidratet komplekse janë të shkëlqyera pikërisht se janë të pasura me fibra.

Yndyrna të shëndetshme

Mund të na mbajnë të ngopur më gjatë. Ato zgjasin më shumë kohë për t’u tretur, kështu që sigurojnë një çlirim gradual të kalorive.

Vitaminat komplekse B

Këto vitamina marrin pjesë në ciklin e Krebsit, një seri reaksionesh kimike që zbërthejnë lëndët ushqyese dhe krijojnë energji. Disa vitamina B janë gjithashtu thelbësore për prodhimin dhe mirëmbajtjen e energjisë në trup.

Proteina e ligët

Mund të ndihmojnë në parandalimin e rënies së energjisë. Ato treten më ngadalë se karbohidratet, por më shpejt se yndyra. Ngadalësojnë përthithjen e karbohidrateve, duke parandaluar kështu rënien e energjisë pas një vakti.

Ushqime që japin energji

Tërshërë

Plot me karbohidrate komplekse që ofrojnë energji afatgjatë. Përmban fibra, veçanërisht beta-glukan, e cila ngadalëson tretjen, e cila ju ndihmon të ndiheni të ngopur për më gjatë. Përmban vitaminë B1 dhe B2, që janë thelbësore për metabolizmin e karbohidrateve.

Vezë

Ato përmbajnë si proteina ashtu edhe yndyrna të shëndetshme, një kombinim që siguron energji të qëndrueshme. Ato janë gjithashtu një burim i vitaminës B12 dhe riboflavinës, të cilat ndihmojnë në luftimin e lodhjes.

Fasule të zeza

Fasulet e zeza janë burim i shkëlqyer energjie të qëndrueshme. Ato ofrojnë karbohidrate komplekse dhe fibra dhe janë gjithashtu të pasura me hekur, magnez dhe vitamina B, që ndihmojnë në transportimin e oksigjenit dhe prodhimin e energjisë.

Salmon

I pasur me acide yndyrore omega-3 dhe vitaminë B6 (piridoksinë). Omega-3 përmirëson transportin e oksigjenit dhe lëndëve ushqyese në qeliza, gjë që mbështet energjinë fizike dhe mendore. Piridoksina mbështet funksionin e trurit dhe rregullimin e energjisë.

Fara Chia

Ato janë të pasura me acide yndyrore omega-3 që mbështesin përqendrimin mendor dhe energjinë, duke përfshirë dopaminën dhe serotoninën. Ato gjithashtu sigurojnë proteina dhe fibra për energji të qëndrueshme.

Thjerrëza

Thjerrëzat janë një burim i shkëlqyer i proteinave bimore, karbohidrateve komplekse dhe fibrave, të cilat kontribuojnë në energjinë afatgjatë. Ato përmbajnë hekur, i cili mund të zvogëlojë lodhjen e shkaktuar nga nivelet e ulëta të hekurit.

Patate e ëmbël

I pasur me karbohidrate komplekse, ai siguron energji të qëndrueshme pa rritje të sheqerit në gjak. Gjithashtu përmban vitamina B të cilat janë thelbësore për prodhimin e energjisë.

Kos

Siguron proteina me tretje të ngadaltë që mbështet rikuperimin e muskujve, nivele të qëndrueshme të sheqerit e funksion më të mirë të trurit.

Continue Reading

Të kërkuara