

Shëndeti
Njerëzit tani mund të jetojnë deri në 140 vjeç, parashikojnë shkencëtarët
Studiuesit nga Universiteti i Gjeorgjisë analizuan jetëgjatësinë e njerëzve në Mbretërinë e Bashkuar.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiShumë ekspertë kanë dyshuar prej kohësh se jetëgjatësia e njeriut ka arritur kufirin e saj, dhe askush nuk ka gjasa të kapërcejë rekordin e Jeanne Calment, një gruaje franceze e cila vdiq në moshën 122-vjeçare.
Por një studim i ri ka arritur në përfundimin se ne jemi ende ‘larg’ nga çdo maksimum nëse ka një të tillë. Dhe ka edhe një shans 50/50 që dikush i lindur në 1940 në MB të arrijë moshën mbresëlënëse 125 vjeç. Kjo do të thotë se një tetëvjeçar sot është ende gjallë në vitin 2065.
Studiuesit nga Universiteti i Gjeorgjisë analizuan jetëgjatësinë e njerëzve në Mbretërinë e Bashkuar të lindur që në vitin 1880 për të gjetur se çfarë mund të jetë e mundur në të ardhmen.
Parashikimet e tyre tregojnë se burrat e lindur në 1970 mund të arrijnë moshën 141 vjeç dhe gratë më të vjetra të lindura në 1970 mund të arrijnë 131 vjeç.
Rritja e mjekësisë moderne pas Luftës së Dytë Botërore, ushqimi i mirë dhe stabiliteti politik, midis faktorëve të tjerë, mund të kenë kontribuar në rritjen e jetëgjatësisë deri më tani dhe që parashikohet të vazhdojë.
Autorët thonë se më i moshuari midis njerëzve të lindur midis 1910 dhe 1950 mund të jetojë rregullisht deri në 120 ose më shumë.

Një ekip studiuesish nga fusha të ndryshme, gjeriatria, neurologjia, nutricionistë dhe specialistë të shëndetit publik, nga disa institucione në Kinë, së bashku me dy kolegë nga Australia, kanë gjetur se çiklizmi ofron përfitim të madh për të reduktuar rrezikun e zhvillimit të demencës.
Studiuesit kanë analizuar të dhëna mjekësore nga UK Biobank, duke ndjekur shëndetin e 479,723 personave me moshë mesatare rreth 56.5 vjeç, që ishin në gjendje të mirë shëndetësore e nuk kishin shenja të demencës në fillim të studimit.
Ata i ndoqën për 13 vjet për të parë sesi mënyrat e transportit lidhen me shfaqjen e demencës, rezultatet treguan se personat që përdornin biçikletën në baza të rregullta kishin rrezik dukshëm më të ulët për të zhvilluar demencë, krahasuar me ata që ecnin në këmbë, përdornin makinë ose transport publik.
“Udhëtimi kryesisht me biçikletë, ose në kombinim me mjete të tjera të transportit, ishte faktor i rëndësishëm për ruajtjen e volumit të hipokampusit”, thuhet në raportin e studimit, i cili është publikuar në JAMA Network Open.
Hipokampusi është pjesë e rëndësishme e trurit, e vendosur në pjesën e mesme të tij. Ai ka formën e nj kali deti të vogël (quhet “hipokampus”, nga fjala greke “hippos” që do të thotë kalë dhe “kampos”, që do të thotë det, kuptimi: kali i detit).
Kjo pjesë e trurit luan rol kryesor në formimin, organizimin dhe ruajtjen e kujtimeve të reja.
Ai ndihmon njerëzit të kuptojnë se ku ndodhen dhe si të lëvizin në hapësirë, pa hipokampus funksional, njerëzit nuk do të mund të mësojnë informacione të reja.
Çiklizmi mbron trurin
Pjesëmarrësit që përdornin biçikletën kishin volum më të madh të hipokampusit, zonë e trurit që lidhet me kujtesën dhe orientimin hapësinor. Volumi i madh i hipokampusit, do të thotë mbrojtje kundër rënies së aftësive njohëse.
Studiuesit shtuan se përfitimi ishte veçanërisht i lartë te personat që nuk bartin gjenin e njohur si APOE ε4, i cili lidhet me rrezik më të lartë për Alzheimer. Edhe te ata që e bartin këtë gjen, çiklizmi kishte ndikim, por më të kufizuar.
Pse çiklizmi bën diferencë?
Hulumtimet treguan se ushtrimet fizike dhe aktivitetet që përfshijnë orientim në hapësirë mund të ngadalësojnë fillimin e demencës. Çiklizmi bashkon të dyja: është aktivitet aerobik dhe kërkon vëmendje në orientim dhe lëvizje të koordinuara.
“Çiklizmi mund të jetë një nga mënyrat më të thjeshta dhe më efektive për të mbrojtur kujtesën dhe trurin nga demenca”, kanë theksuar studiuesit në raportin e tyre.

Stresi është bërë pjesë e përditshmërisë moderne: nga mëngjeset e vrullshme e deri te orët e zgjatura në punë, nga trafiku i rënduar deri te ngarkesat emocionale.
Mes gjithë rëndesës fizike e mendore, ndezja e një cigareje dukej si arratisje e ëmbël për pak minuta, por në vetvete është rikthimi apo vazhdimi drejt një zakoni jo dhe të shëndetshëm. Me alternativa më të pastra dhe më të mira në dispozicion, është koha të rishohim idenë e “vetëm një cigareje” – veçanërisht për ata që tashmë përdorin pajisjet IQOS, por vazhdojnë t’i alternojnë të dyja produktet (Dual Usage) ndonjëherë thjesht për forcë të zakonit.
1. Lëviz, qoftë edhe për pak minuta
Aktiviteti fizik, edhe në formën e një shëtitjeje 10-minutëshe, ndihmon në lirimin e endorfinave që përmirësojnë humorin dhe reduktojnë stresin. Për shumë përdorues, veçanërisht ata që përdorin cigare në çaste tensioni, një dalje e shkurtër jashtë mund të zëvendësojë nevojën për duhan.
2. Krijo zakone të reja që të përshtaten
Shumë përdorues të dyfishtë janë të lidhur me ritet që lidhen me pirjen e duhanit. Kafeja e mëngjesit, pauza pas vakteve, apo çlodhja pas një dite të gjatë. Provoni të kaloni në alternativa më të mira, si IQOS.
3. Prano shkaktarët e stresit dhe përballu me to
Përdorimi i dyfishtë shpesh rikthehet në situata me ngarkesë emocionale: gjatë stresit në punë, në trafik apo pas një konflikti. Këto janë momente të parashikueshme. Në vend që të reagosh, përgatitu të përballesh me to.
4. Zëvendëso “nevojën” me “zgjedhjen”
Një nga arsyet pse përdoruesit e dyfishtë vazhdojnë të konsumojnë cigare është skepticizmi. Por kjo shpesh ndodh sepse nuk i kanë dhënë një shans të plotë.
5. Mësohu ta shpërblesh veten
Merr kohë për të festuar, për t’u çlodhur apo thjesht për të qëndruar vetëm, por kujdes! Këto momente na bëjnë të ndihemi sikur e meritojmë një cigare, por ajo që me të vërtetë meriton është një zgjidhje që përputhet me stilin tënd të jetës – pa tym, hi apo djegie.

Sulmi në zemër zakonisht ndodh kur furnizimi me gjak në zemër ndalet papritmas si pasojë e ndonjë bllokade.
Sipas studimeve, çaji i zi mund të ndihmojë në zvogëlimin e këtij sulmi.
Sipas të dhënave të publikuara në vitin 2012 në “Food & Function”, çaji i zi i zvogëlon rreziqet e sëmundjeve koronare të zemrës dhe të sulmit të trurit për 10 deri në 20 për qind.
Në vitin 2000, një prej studimeve më të mëdha mbi ndikimin e konsumimit të çajit në shëndetin e zemrës ishte publikuar në revistën “Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology”.
Studimi kishte analizuar më shumë se 37,000 holandezë dhe kishte zbuluar se ata të cilët pinë çaj janë më pak të prirë të vdesin nga sëmundjet e zemrës. Në veçanti, çaji i zi ka shumë përfitime shëndetësore për zemrën.
Më 2012, një studim i publikuar në“Preventive Medicine” kishte zbuluar se konsumimi i tri gotave me çaj të zi për 12 javë shpie në reduktim të dukshëm të nivelit të antioksidantëve në sheqer të gjakut, që na mbrojnë nga stresi oksidativ.
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, faktorët e rrezikut që mund të shpijnë në sulm të zemrës janë: konsumimi i alkoolit, pirja e duhanit, shtypja e lartë e gjakut, mbipesha, kolesteroli i lartë, glukoza e lartë në gjak, mungesa e aktivitetit.
Shëndeti
Lëng luleshtrydhesh kundër kolesterolit dhe pro zemrës
Published
24 hours agoon
June 12, 2025
Lëngu i luleshtrydheve përmban një pasuri vlerash unike shëndetësore dhe mbart veti dhe funksione mjaft të dobishme për trupin e njeriut.
Studiuesit kanë analizuar efektet e lëngut të luleshtrydheve në sistemin e qarkullimit të gjakut dhe kanë dalë në disa përfundime shumë të rëndësishme. Ato përmbajnë substanca natyrale të cilat luajnë rol mirëbërës në organizëm.
Këto substanca me bazë proteinike sjellin kombinim të fuqive antioksidante, çlirojnë një sërë reagimesh në organizëm sidomos për rritjen e imunitetit, uljen e numrit të lipideve, zvogëlimin e kolesterolit në gjakun që qarkullon në organizëm.
Konsumimi i luleshtrydheve dhe aq më tepër i lëngut të luleshtrydheve që ofron më shumë sasi të produktit të konsumuar redukton fuqishëm nivelet e larta të kolesterolit të keq.
Funksionet e lëngut përfshijnë uljen e prekshmërisë nga sëmundja e diabetit të tipit 2 dhe një mbrojtje shumë herë më të madhe nga sëmundjet e zemrës. Kjo pije e kuqe është dashuri më vete, jo vetëm për të rinjtë, por edhe për të moshuarit.
Në përbërës i veçantë kimik i quajtur fisetin ndihmon të luftojë efektet e diabetit në fazat e para të tij, ul tensionin e gjakut dhe parandalon sëmundjen e Alzhaimerit tek të moshuarit.
Luleshtrydhja i bën mirë zemrës. Ajo përmban folat, vitaminë C dhe fibër. Ndihmon në uljen e nivelit të kolesterolit. Rrit nivelin e kaliumit në gjak e rrjedhimisht mban tensionin e gjakut nën kontroll.
Duke qenë se kjo periudhë është koha më e duhur e vitit për të përfituar nga luleshtrydhet, nuk duhet ta humbni këtë rast.
Ju do të merrni një shije magjike, ndërsa organizmi do të përfitojë vlera unike mirëbërëse

Çiklizmi ul rrezikun nga demenca

UBT, Akademia e Shkencave të Shqipërisë dhe Fondacioni Musei Civici di Venezia, prezantojnë në Tiranë trashëgiminë e Karl Gegës në një ekspozitë unike

UBT sjell në Tiranë trashëgiminë evropiane të Karl Gegës në bashkëpunim me partnerë prestigjiozë

UBT merr pjesë në konferencën e organizuar nga Binance

Rektori i UBT-së mori pjesë në Tech Fest

Sulmohet pika kryesore bërthamore në Iran

Eva Longoria shkëlqen në kopertinën e Byrdie, bukuri që sfidon vitet

Lëngu i qepës për rritjen e flokëve – A funksionon vërtetë?

Xabi Alonso ka vendosur 11-shen më të mirë të Real Madridit për sezonin 2025/26 – duket e frikshme
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 week ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore