Lajmet

​Kosova për tri vjet importoi 55 milionë euro energji elektrike nga kompania serbe

Kosova në periudhën 2006-2008 më së shumti ka importuar energji nga IFT Grup nga Serbia.

Publikuar

Komisioni Hetimor Parlamentar në lidhje me procesin e vendimmarrjes në sektorin e energjisë për periudhën 2006-2022, në nivelin legjislativ, ekzekutiv, rregullator dhe në ndërmarrje publike ka mbajtur të martën mbledhjen e radhës.

Para anëtarëve të komisionit ka dëshmuar ish-kryeshefi i kompanisë KOSTT, Fadil Ismajli. Pas interesimit të deputetëve, ai ka paraqitur rolin e KOSTT-it në tregtimin e energjisë, për çka ka thënë se i njëjti nuk është në kompetencën KOSTT-it, mirëpo në cilësinë e operatorit të tregut vetëm i përcakton rregullat e palëve se si të sillen në treg.

Megjithatë ai bëri të ditur se Kosova në periudhën 2006-2008 më së shumti ka importuar energji nga IFT Grup nga Serbia. Sipas tij, në bazë të komunikimeve që ka pasuar në atë kohë me KEK-un, i është thënë se kjo kompani është ofertuesja më e lirë.

“KOSTT në portofolin e vet nuk e ka tregtimin e energjisë. KOSTT i ka tri shtylla, ka operatorin e sistemit, operatorin e transmisionit dhe operatorin e tregut. KOSTT në këtë rast, në cilësinë e operatorit të tregut vetëm i përcakton rregullat e palëve që duhen të sillen në treg, por nuk tregton”, tha ai.

Mirëpo, sipas anëtarit të komisionit nga radhët e LVV-së, Armend Muja, në këtë periudhë tri vjeçare sa ka qenë në krye të KOSTT zotëri Ismajli, Kosova ka importuar energji elektrike 118 milionë euro. Ai tha se 55 milionë euro të importit të energjisë janë nga IFT Grup e Vuk Vukamoviq dhe 20 milionë tjera nga Roadnap grup e Qeverisë së Serbisë.

“Në bazë të asaj që ju na keni dërgu dhe anëtarët e komisionit e kanë, thuhet se janë importuar për tri vjet 118 milionë euro energji elektrike nga Kosova. Në mesin e partnerëve kah kemi importuar energji elektrike, nga 118 milionë euro, 55 milionë i kemi importuar nga IFT Grup nga Vuk Vukamoviq, 20 milionë nga Roadnap Grup e Qeverisë së Serbisë, 2 milionë euro nga IPIES dhe 2.6 milionë euro nga GENI-DOO Beograd”, tha ai.

Lidhur me këtë pati një arsyetim ish-kryeshefi i KOSTT-it.

“IFT që e dina kush qëndron prapa, e di që ofertat në KEK gjithmonë ka qenë më i volitshmi. Shtrohet pyetja pse… ka pasur kompani që kanë ofertuar, por gjithmonë IFT ka dal më e lira, sepse ajo i ka keqpërdor hidrocentralet e Bosnjës që janë në pjesën e Republikës serbe, dhe duke qenë hidrocentrale ata munden me ofru energjinë modulare kurdo që ti e kërkon”, theksoi ai.

Sipas Ismajlit, KOSTT-it i është bërë padrejtësi e madhe që të kujdeset për furnizimin në veri.

“Importi i KOSTT-it vjen për shkak të gabimit të madh që i është bërë dhe padrejtësisë ndaj KOSTT-it kur është vendos që të kujdeset për furnizimin në veri. Po ashtu edhe më vonë me hyrjen e rregullës së balancimit, kur KOSTT-i e merr përsipër me bë edhe balancimin”, theksoi ai.

Nga ana tjetër, deputeti tjetër i LVV-së, Mefail Bajqinovci, pyeti ish-kryeshefin e KOSTT se a ka qenë pronar i kompanisë Contel, e cila sipas tij ka fituar tender në KOSTT.

“Zotëri Ismajli ju keni qenë pronar i kompanisë Contel, po flas për vitin 2006-2008. A keni fituar tender edhe pse është bartë prona te shoku juaj, Vegim Gashi. Kjo kompani a ka fituar tenderë për vitin 2006-2008 në KOSTT”, pyeti ai.

Mirëpo, Ismajli tha se ka qenë partner në kompaninë Contel vetëm para luftës në Kosovë. Pasi, sipas tij në periudhën 2000 ka vazhduar kontributin në KEK.

Megjithatë ai konfirmoi se kjo kompani ka fituar tender në KOSTT, mirëpo në partneritet me një kompani tjetër e cila ka qenë bartëse e projektit.

“Është e vërtet se unë për një periudhë para luftës kam pas për një kohë të shkurtër, kam qenë partner në firmën Contel. Por mënyra siç ju e thatë tingëllon ndryshe, kam qenë paraluftës. Pas luftës unë nuk kam qenë më dhe secili ka shkuar rrugëve të veta, unë jam kthyer në KEK në kompaninë amë, aty ku kam qenë prej vitit 1983-1990. Contel ka qenë aty në partneritet me kompaninë e cila ka qenë bartëse e projektit”, tha ai.

Pas përfundimit të dëshmisë së Ismajlit, komisioni mbylli punimet.

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara