Lajmet

Zhvillimi i qëndrueshëm shëndetësor në epokën pas pandemisë

Vendet në mbarë botën kanë shtuar përpjekjet për të arritur shëndet dhe mirëqenie për të gjithë.

Publikuar

Nga Hsueh Jui-yuan

Derisa bota hyn në vitin e katërt të pandemisë COVID-19, situata po përmirësohet gradualisht. Shumica e kufizimeve kufitare janë hequr dhe qeverisja globale shëndetësore është zhvendosur nga reagimi pandemik në rimëkëmbjen pas pandemisë.

Vendet në mbarë botën kanë shtuar përpjekjet për të arritur shëndet dhe mirëqenie për të gjithë dhe për realizimin e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) të Kombeve të Bashkuara, përparimi i të cilave u ndikua nga pandemia.

Tajvani mbështet plotësisht këto objektiva që ndërlidhen me shëndetin dhe objektivat e ‘tre miliardë të Organizatës Botërore të Shëndetësisë’.

Në të vërtetë, Tajvani është i përkushtuar të ndërtojë një zinxhir furnizimi të shërbimit shëndetësor më fleksibil, të barabartë, duke mbajtur një sistem mbulimi shëndetësor universal gjithëpërfshirës dhe duke ofruar parandalimin dhe menaxhimin e sëmundjeve përmes një sistemi të fortë të kujdesit parësor shëndetësor.

Tajvani është i gatshëm dhe i aftë të ndajë përvojën e tij në krijimin e një qasjeje shëndetësore ndërsektoriale, inovative dhe të përqendruar te njerëzit për të ndihmuar komunitetin ndërkombëtar të punojë drejt realizimit të SDG-ve në lidhje me shëndetin dhe mirëqenien.

Gjatë pandemisë COVID-19, Tajvani zbuti në mënyrë efektive përhapjen e sëmundjes, duke shfrytëzuar sistemin e tij gjithëpërfshirës të kujdesit shëndetësor publik, personelin e mirë-trajnuar antipandemik dhe sistemet e mbikëqyrjes, hetimit dhe analizës epidemiologjike.

Modeli i reagimit antipandemik të Tajvanit përfshinte vendosjen paraprake dhe mekanizmat e reagimit të shpejtë.

Masat e tjera përfshinin politikat e kontrollit kufitar, shpërndarjen e koordinuar të burimeve mjekësore dhe një sistem transferimi të pacientëve për të parandaluar dhe frenuar pandeminë në një kohë kur vaksinat dhe ilaçet antivirale nuk ishin të disponueshme.

Populli Tajvanez ka luajtur një rol kryesor në suksesin e modelit antipandemik të Tajvanit duke veshur maska, duke praktikuar distancimin social, duke shmangur zonat e mbushura me njerëz, duke ndjekur rregulloret e karantinës dhe duke u vaksinuar.

Kur krahasohet me 38 shtetet anëtare të Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim dhe Singapori, Tajvani renditet i gjashti më i ulëti në shkallën e vdekshmërisë dhe vdekshmërisë nga COVID-19.

Tajvani gjithashtu renditet i katërti më i lartë për shkallën e mbulimit të të paktën një doze vaksine COVID-19 dhe i treti për sa i përket përforcuesve të vaksinave të administruara.

Promovimi i shëndetit për të gjithë

Vitin e kaluar, Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së përshkroi pesë prioritete për pesë vitet e ardhshme, të cilat janë promovimi i shëndetit, ofrimi i shërbimeve shëndetësore, mbrojtja e shëndetit, fuqizimi i përparimit dhe performanca.

Për më tepër, Arritja e mirëqenies së OBSH-së: Një projekt-kornizë globale për integrimin e mirëqenies në shëndetin publik duke përdorur një qasje të promovimit të shëndetit tregon më tej angazhimin e saj ndaj shëndetit për të gjithë.

Tajvani krijoi një sistem sigurimi universal të kujdesit shëndetësor në vitin 1995.

Që nga ajo kohë, qeveria ka vazhduar të ofrojë shërbime për parandalimin e sëmundjeve dhe kujdesin shëndetësor në mënyrë që njerëzit e të gjitha moshave të gëzojnë të drejtën e shëndetit.

Tajvani ofron kontrolle prenatale, shqyrtimin e diabetit gestacional, testimin e anemisë dhe tre ekzaminime me ultratinguj për të reduktuar rreziqet e shtatzënisë dhe për të promovuar shëndetin e nënës dhe foshnjave.

Për të ndihmuar çiftet infertile dhe për të zvogëluar barrën financiare të fekondimit in-vitro, qeveria ka vazhduar të zgjerojë programet e subvencionuara të trajtimit të infertilitetit.

Tajvani synon gjithashtu të krijojë një mjedis miqësor ndaj ushqyerjes me gji dhe të ofrojë kujdes shëndetësor parandalues ​​pediatrik dhe edukim shëndetësor.

Përveç kësaj, Tajvani ka krijuar një sërë programesh parandalimi dhe menaxhimi për sëmundjet jo ngjitëse.

Për shembull, programet që synojnë sëmundjet kronike metabolike ndihmojnë grupet e rrezikuara, duke ofruar shërbime të tilla si udhëzime dietike dhe ushtrime, si dhe informacione për ndërprerjen e duhanit.

Nisma të tilla përmirësojnë jetën dhe reduktojnë prevalencën e presionit të lartë të gjakut, kolesterolit të lartë dhe sheqerit të lartë në gjak, të cilat shpesh çojnë në sëmundje kronike.

Tajvani gjithashtu mbështet luftën globale kundër kancerit dhe objektivin e OBSH-së për të reduktuar vdekshmërinë nga kanceri me 25 për qind deri në vitin 2025.

Në përputhje me Iniciativën e OBSH-së për Eliminimin e Kancerit të Qafës së mitrës, Tajvani subvencionon ekzaminimet e qafës së mitrës dhe vaksinat kundër papillomavirusit njerëzor.

Vaksinat kundër HPV-së u janë administruar studenteve femra të moshës 12 deri në 15 vjeç që nga viti 2018. Deri në dhjetor 2022, ishte arritur një shkallë mbulimi prej 92.1 për qind.

Teknologji inovative dhe mbulim universal shëndetësor

Sigurimi Kombëtar Shëndetësor i Tajvanit (NHI) është një shembull kryesor i mbulimit shëndetësor universal, duke ofruar mbrojtje financiare dhe akses në një gamë të gjerë shërbimesh thelbësore. Pandemia e COVID-19 ndihmoi komunitetin ndërkombëtar të njohë rëndësinë e bashkëpunimit rajonal dhe dixhitalizimit në kujdesin shëndetësor.

Tajvani është i përkushtuar të promovojë shëndetin dhe inovacionin dixhital për të përmirësuar aksesin dhe cilësinë e shërbimeve të kujdesit shëndetësor, duke përfshirë planet për një program të gjeneratës së ardhshme NHI.

Tajvani ka prezantuar shërbime inovative të kujdesit shëndetësor, duke përdorur konsultime në kohë reale për pacientët që banojnë në zona të largëta dhe ishuj periferikë, dhe po eksploron aplikacione për inteligjencën artificiale dhe teknologji të tjera në zhvillim.

Gjatë pandemisë, Tajvani lëshoi ​​13 licenca eksporti për formulën e tij bimore NRICM101 (Taiëan Chingguan Yihau) për të ndihmuar vendet në rajon të luftojnë pandeminë.

Tajvani aktualisht po zbaton masa parandaluese për epokën pas pandemisë, të tilla si forcimi i prodhimit vendas të barnave kritike dhe përbërësve aktivë farmaceutikë për të shmangur mungesat e ardhshme të barnave.

Duke kuptuar se sa e rëndësishme është të punosh me komunitetin ndërkombëtar, Tajvani do të ndajë më tej teknologjitë inovative dhe praktikat më të mira me partnerët në mbarë botën për të avancuar mbulimin shëndetësor universal.

Tajvani mund të ndihmojë dhe Tajvani po ndihmon

Tajvani nuk është ftuar në Asamblenë Botërore të Shëndetësisë që nga viti 2017. Tani që pandemia COVID-19 po pakësohet dhe dialogu për forcimin e sistemeve shëndetësore në mbarë botën po përshpejtohet, Tajvani nuk duhet të lihet jashtë.

Tajvani mund të ndihmojë, dhe përfshirja e Tajvanit do ta bënte botën më të shëndetshme, më të qëndrueshme dhe më të barabartë.

Tajvani i kërkon OBSH-së dhe të gjithë aktorëve përkatës të mbështesin përfshirjen e Tajvanit në Asamblenë Botërore të Shëndetësisë si vëzhgues, si dhe pjesëmarrjen e plotë të Tajvanit në takimet, mekanizmat dhe aktivitetet e OBSH-së.

Tajvani do të vazhdojë të punojë me botën për të ndihmuar në sigurimin e të drejtës themelore për shëndetin e sanksionuar në Kushtetutën e OBSH-së. Në frymën e SDG-ve, asnjë vend nuk duhet të lihet pas – veçanërisht jo Tajvani, i cili ka dhënë kontribut të rëndësishëm në shëndetin publik global.

Dr. Hsueh Jui-yuan është Ministri i Shëndetësisë dhe Mirëqenies i Tajvanit

Lajmet

Mustafa liston arsyet që sipas tij çuan në shkarkimin e Arifit

Publikuar

nga

Qeveria serbe me 18 prill ka shpërndarë Kuvendin e Komunës të Preshevës, duke mos dhënë arsye. Me ç’rast i ka përfunduar mandati kryetarit të deritanishëm të komunës, Shqiprim Arifi.

Këtë shkarkim Arifi përmes një postimi në rrjetin social Facebook e quajti arbitrar. Ndërkohë është krijuar një organ i përkohëshëm deri zgjedhjet e ardhshme lokale, me në krye Ragmi Musaftën.  Ky i fundit në një intervistë për UBTnews thotw se Arifin nuk e shkarkoi qeveria por ai shkarkoi vetëvetën.

“Ka sikronizuar për të derdhur lotë krokodili për t’u viktimizuar, për të bërtitur dhe ankuar nga qeveria në Beograd dhe Presidenti i Serbisë sikur ata e kanë shkarkuar, jo ai ka shkarkuar vetveten sepse ai nuk ka qenë i aftë ta mbajë shumicën, nuk ka qenë i shkathtë të organizojë pushtetin vendor”, deklaroi ai.

E deri te shkarikimi i kryetarit të deritanishëm të Preshevës, ndikim të madh kishte edhe përshirja e ambasadorëve të akredituar në Serbi.

“Pas nëntë muajsh ndodhi sepse u angazhuan ambasadori Hill i SHBA-së, ambasadori i Organizatës së Sigurimeve dhe Bashkëpunimit Evropian me seli në Beograd sepse kanë ditur situatën në Preshevë. Ata komunikojnë vazhdimisht edhe me partitë politike opozitare dhe në këtë rast në sensin e presionit të opozitës serbe në Beograd që zgjedhjet lokale për komuna të bëhën njëkohësisht me zgjedhjet e Beogradit, pra të përsëriten ato të 17 dhjetorit tani me 2 qeshor inkoperuan edhe komunën e Preshevës”, tha ai.

Kjo është hera e tretë që Qeveria e Serbisë emëron Autoritetin e Përkohshëm për të udhëhequr Preshevën në shtatë vjetët e fundit. Gjatë këtyre shtatë vjetëve këto do të jenë zgjedhjet e katërta lokale.

Votimet lokale në Serbi do të mbahen me 2 qershor në më shumë se 80 qytete dhe komuna./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Mbrojtja e Mendimit dhe Krijimtarisë: Shënimi i Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale

Publikuar

nga

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Mbi 1 mijë e 600 persona mbesin ende në kërkim nga lufta e fundit në Kosovë

Sipas avokatit Naim Qelaj, ky është një fakt shqetësues.

Publikuar

nga

Institucioni i Avokatit të Popullit ka mbajtur një tryezë diskutimi me rastin e shënimit të Ditës Kombëtare të Personave të Pagjetur.

Në fjalën e tij, Avokati i Popullit, Naim Qelaj, tha se edhe pse kanë kaluar 25 vite nga lufta e fundit në Kosovës, ende mbetet i pazbuluar fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur dhe se sipas tij ky është një fakt shqetësues. Ai u bëri thirrje institucioneve vendore dhe komunitetit ndërkombëtar që të bëjnë presion mbi autoritetet përgjegjëse në mënyrë që të zbardhet fati i personave të zhdukur.

Qelaj tha se vendosja e fatit të personave të zhdukur në tavolinën e dialogut politikë Kosovë-Serbi është i papranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet.

“Kur kanë kaluar më shumë se 25 vite nga përfundimi i luftës në Kosovë ende nuk dihet fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur. Ky është fakt shqetësues dhe pa drejtësi për viktimat. Andaj avokati i popullit bën thirrje institucioneve vendore dhe të gjithë komunitetit që pa kompromis të shtroj presion të detyrojnë autoritetet përgjegjëse të ofrojnë të gjithë mbështetjen dhe të dhënat që të çojnë në zbardhjen e fatit të personave të zhdukur. Vendosja ne tavolinën e dialogut politik dhe qëllimi që të arrihet kompromis me fatet e personave të zhdukur është i pa pranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet”, tha Qelaj.

Ndërkaq, Andin Hoti, Kryetar i Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur në këtë tryezë tha se për vitin 2024 janë gërmuar katër lokacione në territorin e Kosovës, ndërsa në vitin 2000/2001 në varrezat masive në Serbi janë gjetur mbi 900 persona të zhdukur. Ai tha se çështja e personave të zhdukur tashmë është ndërkombëtarizuar.

“Rreth 20 persona apo eshtra të personave që janë të zhdukur ia kanë arrit me i zhvarrosë, kanë arritur me i marrë dhe janë nën procedurat e mëtutjeshme. Shumicën e rezultateve i kemi marr dhe për të tjerat jemi në pritje me ja dërguar familjarëve eshtrat e familjarëve të tyre. Ndërkaq në vitin 2024 deri më tani i kemi gërmuar 4 lokacione me ç’rast i presim edhe 12 lokacione tjera që t’i realizojmë në kuadër të viti 2024. Në numër total janë mbi 2 mijë e 800 lokacione të tjera të gërmuara në Republikën e Kosovës. Kur flasim për territorin e Serbisë është çështje tjetër. U përmend që 950 persona kanë arritur që të gjinden në varrezat masive të Serbisë. 95 për qind nga ta janë gjetur në vitin 2000-2001 në tri varreza masive. Mendoj që Kosovës jo vetëm tashti por edhe në të kaluarën iu ka nevojitur një dokumentim, një hartim i asaj çka ka ndodh nuk nevoja asnjë klasifikim shpikje apo përgënjeshtrim por thjesht një dokumentim i gjithë atyre krimeve një bashkëpunim i tyre krimeve ose një bashkim i atyre dokumenteve në një institucion të vetëm. Kanë punuar pa rreshtuar edhe në forma të ndryshme edhe në kushte të ndryshme megjithatë shteti deri sot nuk është që ka pasur një institucion të qartë se ku dhe si do të ruhen gjitha këto dokumente. Përveç kësaj mendoj jam i bindur plotësisht që delegacioni i Serbisë i ka të gjithë informacionet për Kosovën, thjesht duhet me pas vullnetin, kurajën me i dhënë ato dhe mu përball me drejtësi mandej. Deri sa kjo nuk arrihet natyrisht që kjo do të jetë e vështirë. Natyrisht që ne do të kemi edhe gishtin të drejtuar nga ne sepse është normale përderisa kjo nuk arrihet e kemi shumë të vështirë. Jemi munduar 2 vite, kemi shkuar në Bruksel me ekipin e dialogut dhe kemi futur në kuadër të dialogut personat e zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar çështjen e personave të zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar e kemi ngrit në nivel demokratik në mënyrë që me pas një garancion e ai garancion të jetë BE. Më në fund, më 2 maj kemi arritur ta miratojmë, jo ta nënshkruajmë, deklaratën e personave të zhdukur si rrjedhojë e Aneksit të Ohrit”, tha Hoti.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Osmani për fjalimin e Vuçiqit në KS të OKB-së: Ai ka bërë një sërë deklaratash pastraumatike

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani, është deklaruar rreth reagimit të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, për prezencën e katër grave heroina të Kosovës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.

Osmani ka thënë se në Këshill është thënë vetëm e vërteta para syve të gjithë botës. Sipas saj, të vërtetën nuk mundet ta sulmoj e mohoj askush, e as Serbia.

“Ai ka bërë një sërë deklaratash pos traumatike. Ajo çfarë kemi bërë ne thjesht e kemi thënë të vërteten, vetëm të vërtetën para syve të botës dhe nuk mundet askush ta sulmoj as ta mohoj, e as Serbia. Të gjitha gjërat që kam thënë në seancë janë të gjitha të konfirmuara nga raportet ndërkombëtare dhe vendimet e gjykatave ndërkombëtare”, ka thënë Osmani.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, bashkë me Fahrije Hotin, Vasfije Krasniqin, Elhame Muqollin dhe Shyhrete Tahirin, kanë marrë pjesë në mbledhjen e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.

Vuçiq tha se në mbledhjen e OKB-së janë sjellë njerëz që nuk janë pjesë e mbledhjes dhe se Osmani sipas tij i ka sjellur për ta fajësuar Serbinë. Ndërkaq presidentja duke e quajtur përgjigjen e Vuçiqit propagandë tha se gratë e dhunuara në Kosovë janë avokate dhe kanë kapacitet për të qenë pjesëtare të kabinetit të saj.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara