Prof. Asoc. Dr. Jeta Kiseri – Kubati, profesoreshë në UBT, ka botuar punimin e saj të fundit në revistën shkencore ndërkombëtare International Journal of Biomedicine (IJBM), e indeksuar në Scopus, një prej databazave më prestigjioze shkencore në botë.

Artikulli i titulluar: “Retention Practices of Orthodontists in the Western Balkans”, është rezultat i një bashkëpunimi ndër-rajonal mes UBT-së, Fakultetit të Stomatologjisë në Universitetin e Rijekës dhe Fakultetit të Stomatologjisë në Shkup.

Ky studim origjinal përfshiu një hulumtim të gjerë me mbi 450 ortodontë nga Kroacia, Maqedonia e Veriut dhe Kosova, duke analizuar praktikat dhe protokollet e mbajtjes pas trajtimit ortodontik. Rezultatet zbuluan dallime të rëndësishme mes vendeve sa i përket përdorimit të pajisjeve, ndjekjes së pacientëve dhe faktorëve që ndikojnë në zgjedhjen e metodave të mbajtjes.

Studimi thekson se:

• Ortodontët në Kosovë i kushtojnë më shumë rëndësi moshës së pacientëve dhe rritjes biologjike,
• Në Kroaci dhe Maqedoninë e Veriut përzgjedhja bazohet kryesisht në llojin e malokluzionit,
• Praktikat e kujdesit dhe dhënies së udhëzimeve të shkruara për pacientët ndryshojnë dukshëm mes vendeve.

Ky publikim jo vetëm që pasuron literaturën shkencore ndërkombëtare në fushën e ortodonciës, por gjithashtu nënvizon rëndësinë e bashkëpunimit akademik rajonal dhe potencialin që ka UBT për të kontribuar në shkencë dhe inovacion.

Për më shumë, punimi është publikuar më 5 shtator 2025 dhe mund të lexohet në linkun zyrtar: Retention Practices of Orthodontists in the Western Balkans – IJBM

Një tërmet me magnitudë 3.0 të shkallës Rihter është regjistruar pasditën e djeshme në Shqipëri.

Sipas Qendrës Europiane dhe Mesdhetare të Sizmiologjisë (EMSC), lëkundjet u ndjenë rreth orës 17:26, me epiqendër 19 kilometra në jug të Tiranës dhe në një thellësi prej 10.7 kilometrash.

Tërmeti është ndjerë lehtë në disa zona përreth, por fatmirësisht nuk raportohet për dëme materiale apo të lënduar./S.K/KP/

Komandanti i Forcës së NATO-s në Kosovë (KFOR), Gjenerallejtënant Enrico Barduani ka deklaruar se situata në Kosovë është e qëndrueshme, por mbetet e me rreziqe të eskalimit të menjëhershëm, për shkak të një sërë çështjesh të pazgjidhura.

Barduani i bëri këto komente gjatë raportimit të shkurtër për përfundimin e misionit para Komitetit Ushtarak të NATO-s dhe Këshillit të Atlantikut të Veriut, të dyja në formatin e KFOR-it, në Shtabin e NATO-s në Bruksel.

Gjenerallejtënant Barduani ndau vlerësimin e tij mbi situatën e sigurisë, si dhe informacionet më të fundit mbi aktivitetet e KFOR-it dhe drejtimin e përgjithshëm të misionit.

Ai theksoi se situata në Kosovë është e qëndrueshme, por mbetet e nënshtruar ndaj rreziqeve të eskalimit të menjëhershëm, për shkak të një sërë çështjesh të pazgjidhura.

Barduani ka shtuar se pavarësisht sfidave në terren, KFOR ka ndihmuar për të mbajtur stabilitetin dhe për të shmangur situatat që mund të kishin çuar në incidente ose shpërthime të paqëndrueshmërisë, dhe duke kontribuar “në ruajtjen e një kornize sigurie që mund të mbështesë përpjekjet diplomatike të rëndësishme në vazhdim”.

Ai shtoi forcimin e misionit të KFOR-it, përfshirë përmes vendosjes së përkohshme të forcave rezervë, mbajtjen e një posture fleksibel dhe të shkathtë në terren, përmes patrullimeve të rregullta, angazhimeve me komunitetet lokale dhe aktiviteteve trajnimi si dhe thellimin e bashkëpunimit me partnerët kryesorë komunitetin ndërkombëtar, organizatat e sigurisë së Kosovës dhe Forcat e Armatosura Serbe.

Duke theksuar mbështetjen e vazhdueshme të NATO-s dhe KFOR-it ndaj dialogut të lehtësuar nga BE-ja për normalizimin e marrëdhënieve midis Beogradit dhe Prishtinës, Gjenerallejtënant Barduani vuri në dukje se: “KFOR ka treguar edhe një herë se është i gatshëm dhe i aftë të luajë rolin e tij dhe të përshtatë sipas nevojës, pasi rruga drejt sigurisë së qëndrueshme në Kosovë nuk është ushtarake por është politike.

Në Bruksel, Barduani gjithashtu u takua me kryetarin e Komitetit Ushtarak të Bashkimit Evropian (CEUMC), Gjeneral Sean Clancy, me të cilin mori në shqyrtim fushat e ndryshme të bashkëpunimit të KFOR-it me EULEX-in dhe me Operacionin Althea EUFOR në Bosnje dhe Hercegovinë./S.K/KP/

Sipas një raporti të ri nga Gjykata Evropiane e Auditorëve, Bashkimi Evropian nuk ka gjasa të arrijë qëllimin e saj për të drejtuar 25% të fondeve të Ndihmës për Tregtinë drejt vendeve më pak të zhvilluara deri në vitin 2030.

Ndërsa strategjia përkatëse e BE-së u përditësua në vitin 2017 në mënyrë që të adresonte më mirë nevojat e këtyre vendeve, objektivi i financimit nuk u përkthye kurrë në një plan veprimi operativ, duke rezultuar në vështirësi për BE-në dhe shtetet e saj anëtare në aspektin e përparimit kolektiv drejt tij.

Shkalla e financimit në fakt ka rënë kohët e fundit në vend që të rritet.

“Në vendet në zhvillim, tregtia dhe veçanërisht tregtia ndërkufitare  është e rëndësishme për rritjen, e cila mund të nxjerrë miliona njerëz nga varfëria. Megjithatë, vendet më pak të zhvilluara përballen me sfida të rëndësishme që ndikojnë në aksesin e tyre në tregtinë rajonale dhe globale. Këto mund të përfshijnë mungesën e kapacitetit prodhues, barrierat tregtare në aspektin e praktikave rregullatore, administrative dhe qeverisëse, mjediset e dobëta të biznesit, infrastrukturën e dobët, mungesën e një sistemi të shëndoshë për standardizimin dhe certifikimin e eksporteve, një kornizë të dobët institucionale dhe akses shumë të vështirë dhe të kushtueshëm në financim për sektorin privat”, thuhet në njoftimin e Gjykatës Evropiane të Auditorëve.

Sipas këtij njoftimi, Programi i Ndihmës për Tregtinë i BE-së vepron në një mjedis kompleks që përfshin shumë palë të interesuara. Zbatimi i koordinuar në të gjitha nivelet dhe pronësia e fortë nga vendi partner janë, pra, jetike për suksesin.

“Është shumë e pamundur që BE-ja të arrijë objektivin e saj të financimit prej 25% deri në vitin 2030”, tha Bettina Jakobsen, anëtarja e ECA-s përgjegjëse për auditimin.

Midis viteve 2017 dhe 2022, BE-ja dhe shtetet e saj anëtare ndanë 17.2 miliardë euro përmes programit Ndihmë për Tregtinë për vendet më pak të zhvilluara – vetëm një pjesë e vogël e 105.8 miliardë eurove të dërguara në vendet e tjera në zhvillim.

Pjesa e tyre në fakt ra nga 18% (2010-2015) në vetëm 12% në vitin 2022. Auditorët zbuluan se Komisioni Evropian nuk ka kryer ndonjë analizë të detajuar të arsyeve për këtë rënie të pjesës së vendeve më pak të zhvilluara, edhe pse një analizë e tillë do të bënte të mundur planifikimin e masave korrigjuese./S.K/EO/