Lajmet

​Zbulohet murali kundër femicidit në Kosovë

Published

on

Një grua me kokën lartë, me lule në dorë dhe rreth saj këpucë të kuqe të shpërndara, është murali i punuar nga disa të rinj përmes të cilit përçohet mesazhi për luftim të femicidit dhe garantimit të barazisë gjinore. Ky mural përmes të cilit janë përkujtuar viktimat e dhunës në baza gjinore u zbulua sot në hapësirat e shkollës të mesme të lartë “Xhevdet Doda” me rastin e Shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Paqes.

Murali është krijuar nga artistë të rinj të komuniteteve të ndryshme shqiptar, serb, rom, ashkali dhe egjiptian. Për shënimin e Ditës Ndërkombëtare të Paqes tema për këtë vit është “Kultivimi i një kulture të paqes”.

Shefja e UNMIK-ut në Kosovë, Caroline Ziadeh u shpreh se paqja mund të ndërtohet vetëm duke punuar të gjithë së bashku. Ziadeh theksoi se çdo akt i vogël dhembshurie, mirëkuptimi, ndjeshmërie dhe bashkëpunimi kontribuon në një botë paqësore.

“Paqja ndërtohet nga paqja. Sot është festë, për ju, për të gjithë ju që jeni në paqe dhe për strukturën e paqes në Kosovë. Paqja nuk është një ëndërr, një ëndërr e largët, është një realitet i prekshëm që mund ta krijojmë së bashku. Çdo akt i vogël dhembshurie, mirëkuptimi, ndjeshmërie dhe bashkëpunimi kontribuon në qëllimin më të madh të një bote paqësore. Bëhet fjalë për efektin kumulativ të shumë veprimeve të vogla dhe pozitive. Dita Ndërkombëtare e Paqes këtë vit, e shënuar më 21 shtator mbart tegelin duke kultivuar një kulturë paqeje…03:38 Le të angazhohemi të jemi ambasadorët e paqes në jetën tonë dhe të frymëzojmë të tjerët të bëjnë të njëjtën gjë. Së bashku, ne mund të ndërtojmë një botë ku paqja nuk është vetëm një fjalë, por një mënyrë jetese. Së bashku, ne mund të nisim një udhëtim për të krijuar një botë që na nevojitet dhe e meritojmë, një botë ku të gjithë mund të arrijnë dhe të realizojnë potencialin e tyre të plotë”, theksoi Ziadeh.

Nënkryetari i komunës së Prishtinës, Alban Zogaj teksa femicidin e cilësoi si ndër shkeljet më të rënda të të drejtave të njeriut, tha se kjo dukuri është një manifestim i pabarazisë gjinore që po vazhdon në Kosovë. Zogaj theksoi se mesazhi i shënimit të kësaj dite është që femicidi nuk ka vend në Kosovë dhe se si shoqëri duhet shtyrë përpara aspekte legjislative që trajton seriozisht këtë pabarazi.

“Ne kemi nevojë për ndryshime gjithëpërfshirëse që fillojnë me arsimin, duke i mësuar djemtë dhe burrat tanë të respektojnë gratë, dhe kjo nuk është e negociueshme. Fuqizimi i vajzave dhe grave tona që të dinë vlerën për t’u ndjerë të sigurta dhe për të folur. U bëj thirrje edhe drejtuesve të komunitetit tonë, politikanëve dhe çdo qytetari të luajnë rolin e tyre në këtë temë shumë të rëndësishme. Ne nuk mund të lejojmë që kultura e heshtjes apo indiferencës të lulëzojë kur gratë vriten në shtëpitë tona, në lagjet tona dhe në rrugët tona. Ne duhet të solidarizojmë dhe duhet të shtyjmë për reforma legjislative që pasqyrojnë seriozitetin e kësaj krize. Dhe mesazhi ynë është i qartë, nuk ka vend për femicid në Kosovë, çdo grua ka të drejtë të jetojë e lirë nga frika, e lirë nga dhuna dhe e lirë të jetë ajo që është. Ne i detyrohemi grave që kemi humbur, familjeve të shkatërruara nga kjo dhunë, dhe gjeneratave të ardhshme që ta bëjmë Kosovën një vend më të sigurt, më të pastër dhe më të drejtë për të gjithë”, tha ai.

Artisja kryesore e këtij murali, Argjenda Azemi u shpreh se ky mural pasqyron viktimat e femicidit. Azemi theksoi ky mural jep mesazhin se duhet të punohet për një të ardhme më të mirë dhe të sigurt për gratë.

“Ky mural, pasi tema është shumë e rëndësishme, është paraqitur një grua me kokën lart, duke mbajtur disa lule që përfaqësojnë shpresën, kujtimin dhe shërimin. Dhe rreth saj janë të shpërndara këpucë të kuqe, të cilat secila palë përfaqëson një grua që ishte viktimë e dhunës me bazë gjinore. Kështu që doja që ky mural të ishte si një kujtim prej tyre, dhe të punojmë për një të ardhme më të mirë ku gratë mund të jetojnë pa frikë”, theksoi ajo.

Si çështje urgjente për ta trajtuar femicidin e ka konsideruar drejtoresha e Shtëpisë së Sigurt rajonale në komunën e Zubin Potokut, Adrijana Hoxhiq. Ajo në këtë ceremoni të shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Paqes u shpreh se kjo dukuri është forma më ekstreme e dhunës në baza gjinore, për çka ajo kërkoi ligje dhe politika më të forta në luftimin e pabarazisë gjinore. Hoxhiq u shpreh po ashtu se derisa gratë nuk janë të sigurta nuk mund të ketë paqe të qëndrueshme.

“Ende ka efekte të femicidit më shumë se vetëm familjet dhe komunitetet individuale, ai nënvizon stabilitetin dhe përparimin social, ekonomia vuan pasi potenciali i grave mbytet dhe përparimi kolektiv i kombit ngec. Paqja nuk mund të jetë e qëndrueshme nëse gratë dhe vajzat nuk janë të sigurta. Paqja nuk është vetëm mungesë lufte, është prani e drejtësisë, barazisë dhe sigurisë për të gjithë. Dhe ne nuk mund të flasim për paqe nëse zërat e grave heshtën nga dhuna, nuk mund të flasim për paqen nëse potenciali i grave shkatërrohet nga frika, nuk mund të flasim për paqe nëse dhunuesit e femicidit ecin të lirë dhe viktimat e tyre harrohen. Ju lutem, le të ngremë zërin, të avokojmë për ligje dhe politika më të forta dhe të sigurojmë zbatimin e tyre, le të fuqizojmë gratë dhe vajzat”, tha ajo.

Murali i cili u zbulua sot e që synon luftimin e femicidit është mundësuar nga misionit i UNMIK-ut dhe Mural Fest Kosova.

Lajmet

Ngadhnjim Arrni zgjidhet kryetar i Gjykatës Themelore në Prishtinës

Published

on

By

Këshilli Gjyqësor i Kosovës e ka emëruar gjyqtarin, Ngadhnjim Arrnin kryetar të Gjykatës Themelore në Prishtinë. Arrni mori gjithsej 8 vota për, asnjë kundër dhe një abstenim.

Në garë për këtë pozitë ishin edhe gjyqtarët, Alban Ajvazi dhe Kushtrim Shyti.

Kryesuesi i KGjK-së, Albert Zogaj tha se gjyqtarit, Arrni tani në pozitën e kryetarit të Gjykatës Themelore në Prishtinë, ka mandat pesë vjeçar.

“Me 8 vota për, një abstenim dhe asnjë kundër gjyqtari Ngadhnjim Arrni emërohet kryetar i Gjykatës në Prishtinë, mandati i të njëjti është pesë vite” , tha ai.

Në mbledhjen e sotme Këshilli Gjyqësor i Kosovës ka miratuar draft rregulloren për pagesën e shpenzimeve të procedurës penale në gjykatat e Republikës së Kosovës.

Për këtë rregullore, kryesuesi i KGJK-së, Albert Zogaj tha se kjo rregullore të ketë impakt në politikat ndëshkimore, por edhe në të hyrat e sistemit gjyqësor.

“Një prej akteve më të rëndësishme këtë vit meqenëse realisht organizonin qasjen e gjithë gjykata në procese gjyqësore. Por, njëkohësisht se do të ketë impakt në politikën ndëshkimore për dënimet me gjobë sepse nuk mund të jetë pastaj dënimi më i ulët se shpenzimet, pra ka impakt të dyfishtë dhe njëkohësisht besoj se do të kontribuoj në të hyrat që sistemi gjyqësor gjeneron në buxhetin e vendit. Besoj se do të ketë rritje”, theksoi Zogaj.

Sot KGjK kanë miratuar edhe draft rregulloren për sistemin qendror të evidencës penale në Republikën e Kosovës, si dhe draft rregulloren për regjistrat e personave që iu hiqet zotësia e veprimit, regjistrin e personave që iu hiqet e drejta prindërore, si dhe regjistrin e adoptimit.

Po ashtu, përkrahi iu dha edhe udhëzimit administrativ për përmbajtjen e ueb faqes së Këshillit Gjyqësor të Kosovës dhe Gjykatave të Republikës së Kosovës.

Anëtarja e Këshillit Gjyqësor të Kosovës, Drita Rexhaj tha se ky udhëzim kontribuon në rritjen e transparencës dhe digjitalizimit në sistemin gjyqësor.

“Objektiv kryesore e këtij dokumenti është rritja e transparencës, llogaridhënies dhe besueshmërisë në publikun për sistemin gjyqësor përmes publikimit të rregullt dhe në kohë të vendimeve dokumenteve strategjike, raporteve, planeve të punës dhe informatave të tjera që janë me karakter publik”, tha ajo.

Këshilli Gjyqësor i Kosovës në mbledhjen e sotme ka martuar edhe planin vjetor të punës së Këshillit Gjyqësor të Kosovës për vitin 2026.

Drejtori i Zyrës Ligjore në KGJK, tha se planit vjetor i punës së Këshillit Gjyqësor të Kosovës për vitin 2026 paraqet një dokument strategjik që përcakton prioritetet.

Kryesuesi i Këshillit Gjyqësor të Kosovës, Albert Zogaj tha se pikë kyçe në këtë plan të punës për vitin 2026 është drejtësia administrative.

“Pika kyçe me këtë draft që ne miratojmë sot është vendos në fokus drejtësia administrative, por që realisht në dakord edhe me sekretariatin dhe zyrën e BE del edhe nga raporti i Progresit dhe është rekomandim i nënkomiteti për drejtësisë dhe siguri duhet ta kemi të fokusuar drejtësisë administrative…plani është i strukturuar në alternativë nëse eventualisht nuk do të kemi gjykatë administrative gjatë vitit 2026 ky plan shkon në fuqizim të departamentit për çështje administrative në strukturën aktuale që ka por që patjetër do të ketë organogram”, tha ai.

KGJK sot ka miratuar edhe organogramin e përgjithshëm të gjykatave për vitin 2026. Me këtë rast, udhëheqësi i këshillit tha se sistemi gjyqësor i Kosovës ka numrin më të ulët të gjyqtarëve në nivel të Ballkanit Perëndimor.

Ai tha se ky është alarm për pushtetin ekzekutiv dhe legjislativ.

“474 pozita në sistemin gjyqësor përfaqësojnë nivelin më të ulët në Ballkanin Perëndimor, sipas mesatares për numrin e popullsisë dhe kjo do të duhej të paraqiste një alarm për dy pushtetet e tjera ekzekutivin dhe legjislativin sepse Kosova pavarësisht se ka një hartë horizontale të shtrirë të ndryshme nga vendet tjera të Ballkanit Perëndimor që nënkupton që numri i gjyqtarëve duhet të jetë mbi mesataren e vendeve të Ballkanit për fat të keq ne vazhdojmë me qenë nën mesataren”, tha ai.

Këshilli Gjyqësor i Kosovës në mbledhjen e sotme ka shpall tri pozita të lira për anëtar të këtij këshilli, derisa gjyqtarja, Ivana Milenkoviq është emëruar nënkryetare e Gjykatës së Apelit

Continue Reading

Lajmet

REL: Shëndeti në QKUK pret, pavarësisht investimeve milionëshe

Published

on

By

Dy ditë në javë, korridoret e Klinikës së Kardiologjisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës (QKUK) mbushen me dhjetëra pacientë që presin një vendim mjekësor me rëndësi jetike për ta – nëse do t’u kryhet koronarografia apo do t’u vendoset stenti.

Përpara tyre është një komision i përbërë nga mjekë dhe infermierë, i cili shqyrton dokumentacionin mjekësor, analizat dhe, kur është e nevojshme, kërkon ekzaminime shtesë, para se pacientët të përfshihen në listat e pritjes.

Koronarografia shërben për të identifikuar ngushtimet ose bllokimet në arteriet që furnizojnë zemrën me gjak, ndërsa stenti është një tub i vogël metalik që vendoset për të mbajtur arteriet e hapura dhe për të rikthyer qarkullimin normal të gjakut.

Sipas stafit të Klinikës së Kardiologjisë, aktualisht janë rreth 2 mijë pacientë që presin për këto shërbime, përfshirë edhe raste të regjistruara në muajt e parë të vitit 2024.

Një nga arsyet kryesore të këtij grumbullimi, sipas mjekëve dhe infermierëve me të cilët bisedoi REL-i, është mosfunksionimi i disa aparaturave për së paku dy muaj gjatë këtij viti.

Ngarkesën e ka shtuar edhe fluksi i madh i pacientëve nga komunat e Kosovës, përfshirë ato ku më herët janë kryer ekzaminime të tilla, si dhe numri i madh i referimeve nga klinikat e tjera brenda QKUK-së.

Stafi, megjithatë, siguron se rastet urgjente trajtohen menjëherë dhe nuk mbeten në listat e pritjes.

“Kam më shumë se një vit që pres”

R. Shala nga Mitrovica e Jugut ishte më 18 dhjetor në mesin e pacientëve që prisnin në korridoret e Kardiologjisë për një termin për vendosjen e stentit.

“I kam vendosur 12 stenta – njëherë katër, njëherë gjashtë dhe njëherë dy. Katër i kam vendosur në spital privat, të tjerat këtu, në QKUK. Terminin për koronarografi e kam bërë para më shumë se një viti dhe ende nuk më kanë thirrur. Erdha të interesohem, sepse kam probleme dhe nuk jam mirë”, tha Shala për Radion Evropa e Lirë, teksa mbante një grumbull dokumentesh në duar.

Edhe pacientë të tjerë thanë se nuk kishin marrë një datë të saktë për procedurën.

“Jo, nuk më caktuan datë. Vetëm më thanë se do të më thërrasin në telefon”, tha një burrë në të 40-at.

Në Klinikën e Kardiologjisë punojnë rreth 40 kardiologë, prej të cilëve afërsisht 12 janë kardiologë invazivë.

Ata kryejnë ekzaminime për identifikimin e ngushtimeve dhe bllokimeve në arteriet e zemrës, ndërhyrje për hapjen e arterieve të bllokuara, si dhe vendosjen e stentave.

Sipas të dhënave të klinikës, çdo ditë realizohen 10 deri në 13 koronarografi.

Këto procedura kryhen edhe në disa spitale private në Kosovë, por janë ndjeshëm më të kushtueshme krahasuar me sektorin publik.

Investime pa efekt në zvogëlimin e listave të pritjes

Gjatë viteve të fundit, në QKUK janë realizuar investime në disa klinika, përmes fondeve qeveritare dhe donacioneve.

Për shembull, në Klinikën e Kardiokirurgjisë, për renovim, shtretër dhe hapësira të reja janë investuar vitin e kaluar 750 mijë euro, ndërsa në Klinikën Emergjente rreth 800 mijë euro.

Janë siguruar edhe aparatura të reja, përfshirë skanerin PET/CT për herë të parë, për diagnostikimin dhe menaxhimin e llojeve të ndryshme të kancerit dhe disa sëmundjeve të tjera.

Në Klinikën e Kardiologjisë, sipas mjekëve, investimet kanë qenë kryesisht infrastrukturore, pa blerje të pajisjeve të reja.

Megjithatë, ata thonë se materialet dhe barnat janë të mjaftueshme dhe se pacientët nuk kanë nevojë t’i sigurojnë vetë.

Pritje të gjata edhe në klinika të tjera

Problemi i listave të pritjes nuk kufizohet vetëm në Kardiologji.

Në Klinikën e Ortopedisë, pavarësisht ndërtimit të një objekti të ri dhe renovimeve, pritja për një protezë gjuri mund të zgjasë mbi tre vjet.

Pacientët, ndërkohë, detyrohen të blejnë shumicën e barnave dhe implanteve.

“Nuk kemi asnjë nga protezat e nevojshme, prandaj kemi numër të madh pacientësh. Aktualisht, ky numër shkon mbi një mijë”, tha një ortoped për REL-in, në kushte anonimiteti.

Në Klinikën e Kirurgjisë Vaskulare, pritja për trajtimin e problemeve me venat tejkalon dy vjet e gjysmë, për shkak të mungesës së anesteziologëve dhe vendeve për hospitalizim, ndonëse gjatë vitit janë kryer rreth 500 ndërhyrje.

Në maj të këtij viti është përuruar rinovimi i Klinikës së Onkologjisë, ku trajtohen pacientët me lloje të ndryshme të kancerit, por me vetëm 60 shtretër, edhe aty ka shpesh pritje të gjata, ose mjekim të pacientëve në salla të improvizuara.

Në Klinikën e Oftalmologjisë, pritja për ndërhyrje kirurgjikale mund të zgjasë deri në nëntë muaj, varësisht nga lloji i operacionit.

Haki Hoti nga Gjilani, që kreu një operacion për katarakt më 18 dhjetor, i tha REL-it se kishte pritur rreth pesë muaj për këtë intervenim.

Kritika dhe kërkesa për llogaridhënie

Në fillim të këtij muaji, Bordi Drejtues i Shërbimit Spitalor Klinik dhe Universitar të Kosovës (SHSKUK) kërkoi një raport të detajuar për listat e pritjes.

Drejtori i SHSKUK-së, Elvir Azizi, tha se tashmë ekzistojnë kushte, aparatura dhe medikamente për trajtimin e rasteve dhe se është caktuar një zyrë e veçantë për përpilimin e këtij raporti.

Për Bujar Vitinë, kryeredaktor i gazetës “Shneta”, që mbulon shëndetësinë në Kosovë, situata mbetet shqetësuese.

“Investimet milionëshe nuk i kanë ulur listat e pritjes. Duhet identifikim i pengesave reale dhe shpërndarje më e mirë e stafit, përfshirë orët shtesë të anesteziologëve”, tha ai për REL-in.

Sipas raportit të Zyrës së Auditorit Kombëtar, vitin e kaluar, QKUK-ja ka qenë e mbingarkuar me rreth 10 mijë pacientë në lista pritjeje, ndërsa pritja mesatare e tyre ka arritur në gati tre vjet.

Auditorët kanë vlerësuar se situatës i ka kontribuar mungesa kritike e personelit mjekësor, sidomos e anesteziologëve, që ka çuar në shtyrjen e operacioneve.

Një problem kronik i sistemit shëndetësor

Me ankesat për kushtet e punës dhe pagat, mbi 100 mjekë largohen nga Kosova çdo vit, sipas të dhënave të Odës së Mjekëve të Kosovës.

Ministria e Shëndetësisë, e pyetur nga Radio Evropa e Lirë për listat e pritjes në QKUK, tha se menaxhimi i tyre është në kompetencë të SHSKUK-së.

Ndërkohë, tollovitë në QKUK nuk shkaktohen vetëm nga pacientët, por edhe nga shoqëruesit e tyre, të cilët shpesh, në mungesë të infermierëve, kryejnë edhe punë që nuk u takojnë.

Në disa reparte, mungesa e furnizimeve bazike – si sapunët apo çarçafët – mbetet gjithashtu e dukshme, duke nxjerrë në pah boshllëqe elementare në organizimin dhe mirëmbajtjen e shërbimeve.

E, këto probleme nuk janë të reja. Ato e shoqërojnë sistemin shëndetësor të Kosovës që nga paslufta, pavarësisht investimeve të herëpashershme, ndërrimit të qeverive dhe premtimeve të vazhdueshme për reforma.

Në vlerësimin e shumë profesionistëve të shëndetësisë, kjo nuk buron vetëm nga mungesa e resurseve, por edhe nga menaxhimi joefikas i kapaciteteve ekzistuese dhe planifikimi i dobët i shërbimeve.

Continue Reading

Lajmet

Studentët e Psikologjisë në UBT vizitojnë Qendrën për Zhvillim, duke u njohur nga afër me shërbimet në shëndetin mendor

Published

on

Disa studentë të Fakultetit të Psikologjisë në UBT, nën udhëheqjen e profesoreshës Dr. Adelina Ahmeti Pronaj, realizuan një vizitë studimore në Qendrën për Zhvillim, me qëllim thellimin e njohurive praktike në fushën e shëndetit mendor dhe shërbimeve multidisiplinare.

Gjatë kësaj vizite, studentët patën mundësinë të njihen nga afër me gamën e gjerë të shërbimeve që ofrohen në qendër, duke përfshirë mbështetjen psikologjike, sociale dhe edukative, të orientuara drejt nevojave të individit dhe familjes. Përmes prezantimeve profesionale dhe diskutimeve të hapura me stafin e qendrës, studentët u njohën me mënyrën se si funksionon bashkëpunimi ndërprofesional në trajtimin e rasteve komplekse në shëndetin mendor.

Një theks i veçantë iu kushtua rëndësisë së punës ekipore mes psikologëve, punëtorëve socialë, pedagogëve dhe profesionistëve të tjerë, si një element kyç për ofrimin e një mbështetjeje gjithëpërfshirëse dhe efektive. Studentët u njohën gjithashtu me praktikat etike, qasjet bashkëkohore të ndërhyrjes dhe sfidat që shoqërojnë punën me individë dhe familje në nevojë.

Kjo përvojë praktike u vlerësua si jashtëzakonisht e vlefshme nga studentët, pasi shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike të përvetësuar në auditorë dhe praktikës reale në terren. Vizita nxiti reflektim profesional, rriti ndjeshmërinë shoqërore dhe forcoi përkushtimin e studentëve për të kontribuar në të ardhmen në fushën e shëndetit mendor.

Aktivitete të tilla dëshmojnë angazhimin e UBT-së për t’u ofruar studentëve një arsim cilësor, të orientuar drejt praktikës dhe nevojave reale të shoqërisë, duke i përgatitur ata për sfidat profesionale dhe për rolin e tyre si profesionistë të përgjegjshëm në shërbim të komunitetit.

Continue Reading

Lajmet

Ndarja e shtesave prej 100 eurove – Kurti: Çdo herë para vitit të ri ne i gëzojmë të moshuarit dhe fëmijët

Published

on

By

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti thotë se vendimi për ndarjen e shtesave të fundvitit prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët nuk është asgje e re, por e re është se qeverisja e tij do të vazhdojë edhe për një mandat.

Dje qeveria në detyrë e Kosovës ka ndarë nga 100 euro mbështetje për fëmijët dhe pensionistët.

Kurti këtë vendim e komentoi pas përurimit të investimeve dhe punimeve të bëra në stadiumin e komunës se Shtimes. Ai tha se shtesat në kohë festash si qeveri i ka ndarë edhe dy vitet paraprake.

A kanë qenë ato shtesa edhe vitin e kaluar, a kanë qenë edhe para vitit të kaluar çdo herë para vitit të ri kur kemi dimër dhe kemi festa ne i gëzojmë të moshuarit dhe fëmijët nuk ka asgjë të re në këtë aspekt. E re është qeverisja jonë e cila do të vazhdojë edhe mandatin e tretë”, tha ai.

Vendimi i qeverisë në detyrë për ndarjen e shtesave të fundvitit në vlerë prej 100 euro për fëmijët dhe pensionistët u kritikua duke u konsideruar si vendim për blerje votash meqenëse vendi ndodhet në fushatë zgjedhore.

Kujtojmë se edhe vitin e kaluar qeveria e Kosovës në prag të festave të fundvitit kishte ndarë nga 100 euro për fëmijët dhe pensionistët.

Continue Reading

Të kërkuara