Bota

Zbardhen negociatat Rusi-SHBA, kërkesa që Trump i bëri Putinit në telefon për Iranin

Published

on

Rusia ka shprehur gatishmërinë për të ndihmuar administratën e Presidentit amerikan Donald Trump dhe për të ndërmjetësuar bisedimet me Iranin, veçanërisht në lidhje me programin bërthamor të Republikës Islamike, por dhe për mbështetjen e Teheranit për grupet rajonale që janë kundërshtarë të SHBA-së. Sipas Bloomberg, Trump ia ka kërkuar drejtpërdrejt Presidentin Vladimir Putin përfshirjen në negociatat me Iranin. Sipas medias amerikane bisedimet kanë ndodhur në telefonatën e zhvilluar mes dy liderëve në muajin shkurt.

Më pas, zyrtarët e lartë të administratës amerikane diskutuan këtë çështje me homologët rusë gjatë një takimi në Arabinë Saudite, disa ditë më vonë.

Rusia, e cila mund të luajë rolin e ndërmjetësit, deklaron se kjo kërkesë nuk ka ardhur nga SHBA, por nga një propozim i vetë Moskës për të ndihmuar në zgjidhjen e mosmarrëveshjeve midis SHBA-së dhe Iranit.

Pavarësisht se diskutimet janë ende në fazat e tyre fillestare, nuk është ende e qartë nëse kjo do të çojë në ndonjë përparim konkret.

Zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë, Brian Hughes, ka deklaruar se Presidenti Trump ka bërë të qartë se Shtetet e Bashkuara nuk do të tolerojnë që Irani të zhvillojë armë bërthamore, as të mbështesë terrorizmin në Lindjen e Mesme dhe në mbarë botën. Ai theksoi se administrata do të vazhdojë të flasë me aleatët dhe kundërshtarët e SHBA-së, por gjithmonë do ta bëjë këtë nga një pozicion force për të mbrojtur sigurinë kombëtare.

Në një përgjigje ndaj pyetjeve mbi këtë çështje, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha se Rusia beson se Shtetet e Bashkuara dhe Irani duhet të zgjidhin problemet e tyre përmes negociatave dhe se Moska është e gatshme të bëjë gjithçka që është në mundësitë e saj për të arritur një marrëveshje paqësore.

Ndërkohë, një zëdhënës i ministrisë së jashtme iraniane e cilësoi të natyrshme që shtetet e ndryshme ofrojnë ndihmën e tyre në çështje të tilla të ndjeshme, duke theksuar rëndësinë e këtyre diskutimeve. Nga ana tjetër, Rusia dhe Irani kanë forcimin e marrëdhënieve të tyre, veçanërisht në fushën e tregtisë dhe energjisë, që pas nisjes së luftës në Ukrainë nga Rusia. Irani ka ofruar mbështetje për Rusinë në formën e dronëve që përdoren në luftë, ndërsa Rusia ka ndihmuar Iranin në ndihmën teknologjike dhe financiare për zhvillimin e energjisë bërthamore.

Përpjekjet për të rivendosur marrëdhëniet midis administratës Trump dhe Kremlinit kanë qenë të shprehura që nga marrja e detyrës nga Trump. Pavarësisht tensioneve pas pushtimit të Ukrainës, Trump ka kërkuar të ndërmjetësojë për të mbyllur këtë krizë, duke shprehur interes për të bashkëpunuar me Putinin në çështje gjeopolitike dhe ekonomike. Në këtë kuadër, edhe bisedimet për Iranin janë shfaqur si një mundësi për të gjetur një pikë të përbashkët me Moskën.

Një marrëveshje mes SHBA-së dhe Iranit për çështjet bërthamore do të ishte shumë komplekse. Disa ekspertë vlerësojnë se një marrëveshje e mundshme mund të kërkojë një ndërmjetësim të kujdesshëm, ku SHBA-ja do të ofronte lehtësim të sanksioneve ndërsa Irani mund të pranojë të frenojë ambiciet e tij rajonale, përfshirë mbështetje për grupet si Hezbollah dhe Hamas.

Një tjetër aspekt i rëndësishëm është se Irani është angazhuar në një luftë të hidhur me Izraelin, aleatin kryesor të SHBA-së, një situatë që ndërlikon më tej mundësinë e një marrëveshjeje. Pavarësisht këtyre sfidave, disa analistë sugjerojnë se një mundësi për të zgjidhur dallimet ekziston, pasi të dyja palët po kërkojnë kanale komunikimi për të shmangur përshkallëzimin e tensioneve.

Bota

FMN-ja parashikon rritje ekonomike globale 3% në vitin 2025

Published

on

Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) ka parashikuar një rritje më të fortë ekonomike globale krahasuar me muajin prill, pjesërisht për shkak të zbutjes së disa tarifave amerikane mbi mallrat. Një rritje e importeve amerikane, përderisa firmat u përpoqën të shmangnin taksat më të larta të importit dhe veprimet e disa qeverive për të nxitur rritjen, e rriti parashikimin e saj të fundit.

Megjithatë, tarifat më të larta dhe më shumë pasiguri mund të çojnë në një rritje më të dobët dhe një aktivitet më të ngadaltë ekonomik, paralajmëroi FMN, transmeton BBC.

Ndërkohë, rritja e Mbretërisë së Bashkuar parashikohet të jetë 1.2% këtë vit dhe 1.4% në vitin 2026, e pandryshuar nga parashikimet e rishikuara të përcaktuara në maj.

Mbretëria e Bashkuar pritet të jetë ekonomia e tretë me rritjen më të shpejtë nga të ashtuquajturat ekonomi më të përparuara në botë këtë vit dhe vitin tjetër, pas SHBA-së dhe Kanadasë.

FMN-ja, e cila është një grup prej 190 vendesh që punojnë së bashku për të provuar të stabilizojnë ekonominë globale, tha se përmirësimi i parashikimeve të saj globale përfshinte “ngarkesën paraprake” të tregtisë në muajt e fundit -duke iu referuar vrullit të importeve në SHBA.

Ajo parashikoi rritje globale prej 3% në vitin 2025 dhe 3.1% në vitin 2026, nga 2.8% dhe 3% në raportin e saj të prillit.

Megjithatë, kjo është ende nën normën prej 3.3% që kishte parashikuar për të dy vitet në janar, përpara se Presidenti i SHBA-së Donald Trump të merrte detyrën, dhe mesataren historike para pandemisë prej 3.7%.

Firmat amerikane nxituan produkte në vend në fillim të këtij viti për të provuar të ikin nga taksat e reja mbi importet e premtuara nga Trump.

FMN-ja tha se kjo krijoi rreziqe që mund të shtonin çdo tronditje ekonomike në të ardhmen, duke përfshirë kompanitë, që kanë shumë stok, duke i bërë importet e ardhshme më pak të nevojshme.

Gjithashtu, firmat mund të duhet të paguajnë më shumë për të ruajtur mallrat, dhe ekzistonte gjithashtu një rrezik që artikujt të bëheshin të vjetëruar, tha ajo.

Continue Reading

Bota

Popoviq incizon kundërligjshëm bisedimet në Bruksel në 2020 për interes të BIA-s

Published

on

Ndihmësi i drejtorit i të ashtuquajturës Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Igor Popoviq, ka incizuar fshehurazi për llogari të BIA-s serbe, një takim zyrtar në Bruksel mes përfaqësuesve serbë dhe zyrtarëve të Bashkimit Evropian,  takimi i mbajtur më 17 shtator 2020. 

Kujtojmë se Popoviq është arrestuar nga autoritetet e Kosovës dhe po hetohet për veprën penale “nxitje e përçarjes dhe mosdurimit”,

Ndërkaq, Gjykata Themelore në Prishtinë i ka caktuar masën e paraburgimit prej një muaji Popoviqit.

Në incizim dëgjohet fillimisht një komunikim në serbisht me frazën “a je gati? Po… incizo”, që nënkupton nisjen e një incizimi të fshehtë.

Më tej në takim, dëgjohet një burrë që fton Igor Popoviqin për të prezantuar, ndërsa prezantimi zhvillohet më pas nga një përfaqësuese me emrin Nevena.

Në këtë prezantim flitet për “pronat e Republikës së Serbisë” në territorin e Kosovës, duke përfshirë ato të Kishës Ortodokse Serbe dhe komuniteteve joshqiptare. Nevena thekson se zgjidhja e kësaj çështjeje kërkon “dialog politik në nivel të lartë dhe marrëveshje përfundimtare dhe ligjërisht të obligueshme”.

Në terme të gjera, çështja e pronave mbulon pronat e Republikës së Serbisë, të operatorëve ekonomikë të Republikës së Serbisë, në territorin e provincës autonome të Kosovës dhe Metohisë, ndërmarrjet që janë pronë e shtetit, kompani dhe korporata private që i takojnë serbëve dhe popullatës jo-shqiptare në provincën autonome të Kosovës dhe Metohisë dhe pronat e Kishës Ortodokse Serbe, transmeton RTV Dukagjini.

Niveli politik i zgjidhjes së çështjes së pronave do të nënkuptonte dialog të nivelit të lartë që do të arrijë vendime përfundimtare dhe ligjërisht obliguese në të gjitha rastet, të cilat nuk mund të zgjidhen në nivele më të ulëta”, dëgjohet të thotë në anglisht përfaqësuesja serbe para zyrtarëve të BE-së.

Pas përfundimit të prezantimit, incizimi vazhdon me biseda të lira në ambientet e ndërtesës ku po mbahej takimi, përfshirë diskutime mbi kufizimet e pandemisë dhe oraret e punës.

Në një pjesë tjetër të audio-incizimit, dëgjohet vetë Igor Popoviq duke komentuar: “Mendoj se deshën të eksplodojnë kur e dëgjuan atë (prezantimin)”.

Continue Reading

Bota

The Integrated Food Security Phase Classification: Skenari më i keq i urisë’ po zhvillohet në Gaza

Published

on

By

Autoriteti kryesor global për krizën ushqimore, IPC (The Integrated Food Security Phase Classification), i mbështetur nga OKB-ja, ka dhënë një alarm të rëndë për situatën humanitare në Rripin e Gazës, duke paralajmëruar për përhapje të urisë dhe vdekje masive nëse nuk merren masa të menjëhershme.

Skenari më i keq i urisë po zhvillohet aktualisht në Rripin e Gazës,” thuhet në deklaratën alarmante të IPC-së, e cila thekson se uria, kequshqyerja dhe sëmundjet po përshkallëzohen në mënyrë të rrezikshme për jetën e civilëve. “Provat tregojnë qartë se këto kushte po çojnë drejt një rritjeje të vdekjeve të lidhura me urinë.”

Palestinezët mbajnë kuti me pako ushqimore dhe ndihma humanitare të shpërndara nga Fondacioni Humanitar i Gazës, në Rafah, Rripi jugor i Gazës, 27 maj 2025.

Edhe pse IPC nuk e ka shpallur ende zyrtarisht një gjendje urie, autoriteti njoftoi se do të zhvillojë analiza të mëtejshme pa vonesë. Paralajmërimi i fundit vjen në një kohë kur janë publikuar imazhe tronditëse të fëmijëve të kequshqyer dhe raporte të shumta për dhjetëra viktima si pasojë e urisë, pas gati 22 muajsh luftë të ashpër mes Izraelit dhe Hamasit.

Presioni ndërkombëtar ka shtyrë Izraelin të njoftojë së fundmi për disa masa lehtësuese, përfshirë pauza të përditshme humanitare në luftimet në pjesë të Gazës dhe dërgimin e ndihmave nga ajri. Megjithatë, sipas Kombeve të Bashkuara dhe burimeve palestineze në terren, ndikimi i këtyre hapave mbetet minimal. Kamionët e ndihmave humanitare vazhdojnë të mbingarkohen nga turma të dëshpëruara përpara se të arrijnë tek ata që kanë më shumë nevojë.

Gaza ka qenë në rrezik të urisë për dy vjet, por, sipas IPC-së, zhvillimet e fundit — përfshirë bllokadat gjithnjë e më të rrepta nga Izraeli — e kanë përkeqësuar situatën në mënyrë dramatike. Kjo krizë po i afrohet një pike pa kthim për popullsinë civile, ku fëmijët janë më të prekshmit.

Organizatat humanitare dhe OKB-ja i kanë bërë thirrje bashkësisë ndërkombëtare të ndërhyjë urgjentisht për të parandaluar një katastrofë humanitare të përmasave të paprecedenta në Gaza.

Continue Reading

Bota

Protestat për rritjen e çmimit të karburantit në Angola: Katër të vrarë dhe qindra të arrestuar

Published

on

By

Angola është një nga prodhuesit më të mëdhenj të naftës në Afrikë, por vendi nuk ka rafineri të mjaftueshme për të përmbushur kërkesën e brendshme, kështu që importon naftë dhe benzinë me çmime të larta.

Të paktën katër persona kanë humbur jetën dhe mbi 500 janë arrestuar në Angola, pas protestave të dhunshme që shpërthyen të hënën si reagim ndaj rritjes së çmimit të karburantit. Ngjarjet kanë tronditur kryeqytetin Luanda dhe disa qytete të tjera, duke nxjerr në pah tensionet sociale të shkaktuara nga masat ekonomike të qeverisë.

Të drejtat e autorit KSTV Uganda/X

Protestat nisën pas vendimit të autoriteteve për të rritur çmimin e naftës, në përpjekje për të reduktuar barrën financiare që subvencionet e karburantit po i shkaktojnë buxhetit të shtetit. Ky vendim shkaktoi pakënaqësi të gjerë, sidomos në mesin e drejtuesve të mjeteve të transportit publik.

Shoqatat e taksive në Luanda, përfshirë ANATA, reaguan menjëherë duke rritur çmimet e biletave me 50% dhe duke shpallur një grevë tre-ditore. Në këtë valë zemërimi publik, protestat morën hov dhe shpejt u përshkallëzuan në përleshje me policinë, vandalizime të bizneseve dhe plaçkitje të dyqaneve e bankave.

Sipas zëdhënësit të policisë, Mateus Rodrigues, rreth 45 dyqane dhe 20 autobusë publikë janë dëmtuar gjatë trazirave, ndërsa autoritetet raportojnë se ende ka “vatra çrregullimi” në disa pjesë të kryeqytetit.

Ndërkohë, ANATA është distancuar nga dhuna, por ka deklaruar se greva do të vazhdojë. “Është bërë e qartë se zëri i shoferëve të taksive pasqyron protestën e popullit të Angolës,” thuhet në një deklaratë të shoqatës.

Angola, megjithëse është një nga prodhuesit më të mëdhenj të naftës në Afrikë, përballet me mungesë kapacitetesh përpunuese dhe është e detyruar të importojë naftë dhe benzinë me kosto të larta. Qeveria ka nisur që në vitin 2023 një program për reduktimin gradual të subvencioneve të karburantit — një masë që vazhdimisht ka nxitur zemërim publik dhe protesta, disa prej të cilave janë shndërruar në tragjedi.

Continue Reading

Të kërkuara