Shëndeti

Vetitë kuruese të boronicave

Boronicat janë të pasura me fibra që të mbajnë të ngopur për një kohë të gjatë.

Published

on

Boronicat janë të ëmbla, ushqyese dhe shumë të shëndetshme. Këto fruta kaq të vogla i bëjnë kaq mirë trupit dhe mendjes sonë. Boronica ndihmon trurin dhe zemrën, mbron sytë dhe lëkurën.

Antioksidantët që gjenden te boronicat, sidomos ato që rriten të egra në tokat shqiptare, janë aq të forta sa janë të afta për të neutralizuar radikalet e lira që lidhen me zhvillimin e disa sëmundjeve kardiovaskolare apo tumorale.

Pa yndyrna dhe me vetëm 84 kalori për një kupë, boronicat janë të pasura me fibra që të mbajnë të ngopur për një kohë të gjatë. Vetëm disa boronica përmbushin nevojën ditore për fibra. Për më tepër boronicat janë një burim i shkëlqyer manganezi, i cili luan një rol të madh në konvertimin e karbohidrateve dhe yndyrnave në energji.

Boronicat përmbajnë dhe shumë vitaminë C, e cila ndihmon në formimin e kolagjenit dhe ndihmon për të pasur mishrat e dhëmbëve të shëndetshëm. Gjithashtu boronicat, së bashku me luleshtrydhet mendohet se kanë një ndikim shumë pozitiv në uljen e rrezikut të sëmundjeve kardiake tek femrat.

Kanë pak kalori, por shumë vlera ushqyese

Boronica është një frut i vogël me ngjyrë blu të purpurt. Boronica janë të vogla, rreth 5-16 milimetra në diametër, dhe një kurorë të vogël në majë.

Ato janë ndër manaferrat më vlerat më të mëdha ushqyese. Një 1 kupë (148 gramë) boronica përmban; Fibër 4 gramë, 24% të nevojave ditore për Vitaminë C, 36% të nevojave për Vitaminë K, 25% të nevojave ditore për magnez. Ato kanë 85% ujë në përbërje.

Janë mbreti i ushqimeve antioksidante

Ato kanë kapacitetin më të lartë antioksidant ndër të gjitha frutat dhe perimet që konsumojmë zakonisht. Flavonoidët e gjendur tek boronicat janë përbërësi më i mirë antioksdant. Është vërtetuar se këta përbërës rrisin nivelin antioksidues brenda trupit.

Ulin dëmtimin e ADN-së, duke ndihmuar në mbrojtjen kundër plakjes dhe ndaj tumoreve

Dëmtimi i ADN-së është pjesë e jetës së përditshme. Thuhet se kjo ndodh dhjetra mijëra herë në ditë, në çdo qelizë të trupit. Dëmtimi i ADN-së është pjesë e arsyes që ne plakemi dhe ky dëmtim luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin e sëmundjeve tumorale.

Për shkak se boronicat kanë sasi të mëdha antioksidantësh, ato ndihmojnë të neutralizohen disa nga radikalet e lira që shkaktojnë dëmtimin e ADN-së tonë.

Në një studim që zgjati 4 javë, 168 pjesëmarrës pinë 1 litër përzierje të boronicës me lëng molle, çdo ditë. Ne fund të studimit, dëmtimi oksidativ i ADN-së, për shkak të radikaleve të lira, u reduktua me 20%.

Mbrojnë kolesterolin në gjak

Dëmtimi oksidativ nuk ndodh vetëm në qelizat tona dhe në ADN. Ky dëmtim është gjithashtu problematik kur lipoproteina (kolesteroli “i keq”) oksidohet.
Në fakt, oksidimi i kolesterolit të keq ndikon shumë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

50 gramë boronica në ditë shërbyen për të ulur oksidimin e kolesterolit me 27% në disa pjesëmarrës të shëndoshë, pas një periudhe prej tetë javësh.

Antioksidantët përbërës të boronicave, duket se kanë ndikime pozitive në funksionimin e trurit duke vonuar edhe rënien e funksioneve të tij të lidhura me moshën. Foto: Flickr

Ulin presionin e gjakut

Në një studim, individë me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës vërejtën një ulje 4-6% të presionit të gjakut (tensionit të lartë), pas konsumimit të 50 gramë boronica në ditë, për tetë javë.

Ndihmojnë në parandalimin e sëmundjeve të zemrës

Është e rëndësishme të kuptohet se kur flasim për ulje të rrezikut përmes konsumit të boronicave, flasim për faktorët e rrezikut, jo për sëmundjet aktuale. Në një studim të vitit 2013, 93,600 infermierë konsumuan shumë antocinisis (antioksidantë kryesorë që gjenden te boronica) duke ulur me 32% rrezikun për atak të zemrës.

7. Ndihmojnë në funksionimin e trurit dhe në përmirësimin e kujtesës

Antioksidantët përbërës të boronicave duket se kanë ndikime pozitive në funksionimin e trurit duke vonuar edhe rënien e funksioneve të tij të lidhura me moshën.
Një studim që zgjati gjashtë vjet, ku morën pjesë 16,010 të moshuar vërtetoi se boronicat dhe luleshtrydhet vonuan plakjen me deri 2.5 vjet.

Kanë efekt anti-diabetik

Boronicat kanë shumë më pak sheqer krahasuar me frutat e tjera.

Një kupë përmban vetëm 15 gramë sheqer natyral, aq sa një mollë e vogël apo një portokall.

Përbërësit e boronicave ndihmojnë në luftën kundër infeksioneve urinare

Boronicat përmbajnë substanca që mund të parandalojnë veshjen e mureve të fshikëzës nga baktere të ndryshme. Këto përbërës janë të dobishëm në parandalimin e infeksioneve të traktit urinar.

Ndihmojnë në uljen e dëmtimit të muskujve pas stërvitjes

Stërvitja e fortë për trupin mund të çojë në dhimbje të muskujve dhe lodhje. Kjo nxitet pjesërisht nga inflamacioni dhe stresi oksidativ në indet e muskujve. Është e qartë se boronicat janë tepër të shëndetshme.
Konsumi i boronicave mund të zvogëlojë dëmin që ndodh në nivel molekular, duke minimizuar dhimbjet dhe reduktuar uljen në performancën e muskujve.

Fakti që ato janë të shijshme, me ngjyrë të bukur dhe mund të shijohen si të freskëta edhe të ngrira, i bën ato edhe më të mira.

Shëndeti

Ekspertët paralajmërojnë: Kujdes nga përbërësi i përditshëm që rrit tensionin e gjakut

Published

on

Një përbërës që gjendet në çdo vakt të përpunuar mund të jetë një nga fajtorët më të mëdhenj për tensionin e lartë të gjakut – dhe jo, nuk bëhet fjalë për kripën, por për sheqernat e shtuara.

Ekspertët kanë ngritur alarmin se sheqeri i shtuar, i pranishëm në pije të gazuara, ushqime të përpunuara, gatime të gatshme, madje edhe në shumë produkte “të shëndetshme” mund të rrisë ndjeshëm tensionin e gjakut, duke rritur rrezikun për atak në zemër, infarkt cerebral dhe vdekje të parakohshme.

Sheqeri, një “vrasës i heshtur” krahas kripës

Edhe pse është e njohur se konsumi i tepërt shkakton hipertension, një sërë studimesh të fundit tregojnë se teprimi me sheqerna të shtuara mund të ketë të njëjtat efekte të rrezikshme për shëndetin kardiovaskular.

Sipas studimeve:

Personat që marrin më shumë se 25% të kalorive ditore nga sheqernat e shtuara janë tre herë më të rrezikuar për të vdekur nga sëmundjet e zemrës. Konsumimi i pijeve të ëmbëlsuara më shumë se 8 herë në javë shoqërohet me rritje të rrezikut për aneurizëm në zemër deri në 30%, si dhe rritje të rrezikut për dështim të zemrës apo infarkt cerebral deri në 20%.

Problemi i padukshëm: Miliona me tension të lartë pa e ditur

Rreth 14 milionë persona vetëm në Mbretërinë e Bashkuar jetojnë me tension të lartë të gjakut shumë prej tyre pa simptoma dhe pa e ditur. Në shumicën e rasteve, hipertensioni zbulohet vetëm pasi ndodh dëmtimi serioz.

Sipas ekspertëve, mungesa e vetëdijes për përmbajtjen e sheqerit të shtuar në produktet e kuzhinës e bën situatën edhe më alarmante, duke rritur rrezikun për komplikime të shumta shëndetësore.

Si ndikon sheqeri në trupin tonë?

Sheqeri ndikon negativisht në profilin metabolik, duke rritur rrezikun për sindromën metabolike, një grup problemesh që çojnë në diabet të tipit 2 e sëmundje të zemrës. Sheqernat e shtuara rrisin nivelin e acidit urik, një mbetje trupore që në nivele të larta mund të:

Ndikojë negativisht në prodhimin e oksidit nitrik – i cili ndihmon në relaksimin e enëve të gjakut;

Nxisë ngushtimin e enëve të gjakut dhe aktivizimin e sistemit renin-angiotensin-aldosteron, mekanizëm për tensionin e gjakut.

Studimet e reja: Sa më shumë ushqim të përpunuar, aq më shumë rrezik

Shkencëtarët në Kinë zbuluan se për çdo 100 gram ushqim ultra të përpunuar të konsumuar në ditë (të pasur me sheqerna dhe kripë):

Rreziku për ngjarje kardiovaskulare rritet me gati 6%;

Rreziku për hipertension rritet me 14.5%. Ushqimet ultra të përpunuara përfshijnë gjithçka që përmban ngjyrues artificialë, ëmbëlsues, konservues dhe përbërës që i japin jetëgjatësi produktit. Zgjidhje e re në horizont: ilaçi “cudibërës” për tensionin e lartë.

Miliona pacientë që nuk reagojnë ndaj trajtimeve ekzistuese për hipertensionin përfitojnë së shpejti nga një ilaç revolucionar i quajtur Baxdrostat. Ky medikament, i cilësuar si “triumf i shkencës”, është i pari që sulmon shkakun bazë të hipertensionit, jo vetëm simptomat.

Baxdrostat pritet të jetë i disponueshëm në sistemin shëndetësor britanik që nga viti i ardhshëm, në një kohë kur numri i të prekurve nën moshën 50 vjeç është në rritje alarmante. Faktorët kryesorë të hipertensionit: jo vetëm ushqimi

Përveç ushqimeve të përpunuara dhe kripës, ekspertët po theksojnë edhe rolin e mungesës së gjumit, dietës së dobët, alkoolit të tepërt (i cili shpesh përmban shumë sheqer), por edhe stresit kronik, veçanërisht te të rinjtë – një faktor që shpesh është anashkaluar.

Në përfundim: Sheqeri – armiku i padukshëm i zemrës

Ndërsa kripa ka qenë në qendër të vëmendjes kur flitet për hipertensionin, sheqeri i shtuar në ushqimin e përditshëm mund të jetë “vrasës i heshtur” tjetër që po na dëmton shëndetin në mënyrë të pandërgjegjshme.

Ekspertët këshillojnë që konsumatorët të lexojnë me kujdes etiketat dhe të reduktojnë sa më shumë produktet e përpunuara, për të ruajtur një zemër të shëndetshme dhe jetë më të gjatë.

Continue Reading

Shëndeti

Si bëhet diagnostikimi i autizmit?

Published

on

Sipas grupit të avokimit “Autism Speaks”, një në çdo 36 fëmijë në SHBA ka një çrregullim të spektrit të autizmit (ASD).

Diagnoza e hershme është thelbësore për të ndihmuar në trajtimin e gjendjes, por si bëhet një diagnozë?

Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, kanë përmbledhje të përditësuar të asaj që përfshihet në diagnostikimin e autizmit tek fëmijët.  “Diagnostifikimi i çrregullimit të spektrit të autizmit mund të jetë i vështirë sepse nuk ka asnjë test mjekësor, si një test gjaku, për të diagnostikuar çrregullimin,” vuri në dukje agjencia.

“Mjekët shikojnë historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës për të vendosur një diagnozë.”

Në cilën moshë mund të bëhet një diagnozë?

Sipas CDC, koha në të cilën fëmija merr një diagnozë ndryshon. Ndonjëherë një çrregullim i spektrit të autizmit zbulohet në moshën 18 muajshe, apo edhe më parë, por vetëm në moshën 2-vjeç mund të konsiderohet i besueshëm një diagnozë nga një profesionist i trajnuar.

Një diagnozë e autizmit mund të mos vijë deri më vonë në fëmijëri. Disa njerëz nuk janë të vetëdijshëm se kanë çrregullim të spektrit të autizmit derisa të diagnostikohen si të rritur. Një diagnozë e besueshme duhet të bëhet në fëmijëri, kur terapitë janë më efektive, tha CDC.

Monitorimi i zhvillimit

Ndërsa fëmijët rriten, duhet të inkurajohen bisedat midis prindërve dhe ofruesve të kujdesit shëndetësor që përqendrohen në aftësitë e fëmijëve, thekson CDC. Ndjekja e zhvillimit të fëmijës suaj – p.sh sa shpejt ai arrin piketa tipike zhvillimore është thelbësore.

Këto momente lidhen me moshën përfshijnë aftësitë e vëzhguara në lojë, të mësuarit, të folurit dhe sjelljet. Të gjithë mund të jenë pjesë e procesit të “monitorimit të zhvillimit”, prindërit, gjyshërit, punonjësit e çerdheve e mësuesit, japin komente se si një fëmijë po përparon.

Skreningu për çështjet e zhvillimit dhe autizmin

Akademia Amerikane e Pediatrisë, këshillon që ekzaminimi zhvillimor dhe i sjelljes ndodh për fëmijët gjatë vizitave të rregullta në mosha: 9 muaj, 18 muaj dhe 30 muaj. Kur bëhet fjalë për ekzaminimin specifik të çrregullimit të spektrit të autizmit, duhet të ndodhin në moshën 18 muajshe dhe 2 vjeç, sipas rekomandimeve të akademisë.

Ekzaminimi mund të ndodhë në raste të tjera, nëse një kujdestar ose mjek shqetësohet se një fëmijë mund të ketë autizëm, ose nëse një fëmijë është në rrezik për një çrregullim të spektrit të autizmit (p.sh fëmija ka një vëlla ose një anëtar tjetër të familjes me këtë gjendje).

Continue Reading

Shëndeti

Studim: Ëmbëlsuesit artificialë mund të përshpejtojnë plakjen e trurit!

Published

on

Një studim i botuar në revistën Neurology tregon se konsumimi i lartë i ëmbëlsuesve artificialë, si Equal apo Sweet’N Low, lidhet me rënie më të shpejtë të aftësive mendore dhe kujtesës.

Hulumtuesit nga Universiteti i São Paulos në Brazil analizuan shëndetin e 12,800 të rriturve për një periudhë mesatare prej tetë vitesh.

Rezultatet treguan se personat që konsumonin më shumë ëmbëlsues kishin rënie 62% më të shpejtë të funksioneve njohëse, e barabartë me rreth 1.6 vite plakje shtesë të trurit, shkruan HealthDay.

Efekti ishte më i fortë te personat e moshës së mesme dhe te ata me diabet, ndërsa nuk u pa një lidhje e qartë tek personat mbi 60 vjeç.

Nga ëmbëlsuesit e studiuar, të gjithë përveç tagatozës rezultuan të lidhur me rënie të kujtesës dhe aftësive njohëse.

Studiuesit paralajmërojnë se, ndonëse promovohen si alternativa më të shëndetshme ndaj sheqerit, ëmbëlsuesit artificialë mund të kenë pasoja negative për shëndetin e trurit në afatgjatë.

Continue Reading

Shëndeti

Duart si pasqyrë e shëndetit, ja shenjat që nuk duhen neglizhuar

Published

on

Duart tona mund të zbulojnë shumë rreth gjendjes së brendshme shëndetësore.

Sipas ekspertëve, ndryshimet në lëkurë, gishtërinj dhe thonj mund të jenë paralajmërime për sëmundje serioze si artriti reumatoid, sindroma e Raynaud, tuneli karpal apo edhe çrregullime neurologjike si Parkinsoni.

Simptoma të tilla si dridhja e duarve, gishtërinjtë e ftohtë, njolla të kuqe apo kafe, dhimbje dhe ndjesi shpimi nuk duhet të anashkalohen.

Nëse ato vazhdojnë ose përkeqësohen, rekomandohet një kontroll mjekësor për të diagnostikuar në kohë shkakun dhe për të parandaluar ndërlikimet.

Continue Reading

Të kërkuara