

Shëndeti
Vetitë kuruese të boronicave
Boronicat janë të pasura me fibra që të mbajnë të ngopur për një kohë të gjatë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiBoronicat janë të ëmbla, ushqyese dhe shumë të shëndetshme. Këto fruta kaq të vogla i bëjnë kaq mirë trupit dhe mendjes sonë. Boronica ndihmon trurin dhe zemrën, mbron sytë dhe lëkurën.
Antioksidantët që gjenden te boronicat, sidomos ato që rriten të egra në tokat shqiptare, janë aq të forta sa janë të afta për të neutralizuar radikalet e lira që lidhen me zhvillimin e disa sëmundjeve kardiovaskolare apo tumorale.
Pa yndyrna dhe me vetëm 84 kalori për një kupë, boronicat janë të pasura me fibra që të mbajnë të ngopur për një kohë të gjatë. Vetëm disa boronica përmbushin nevojën ditore për fibra. Për më tepër boronicat janë një burim i shkëlqyer manganezi, i cili luan një rol të madh në konvertimin e karbohidrateve dhe yndyrnave në energji.
Boronicat përmbajnë dhe shumë vitaminë C, e cila ndihmon në formimin e kolagjenit dhe ndihmon për të pasur mishrat e dhëmbëve të shëndetshëm. Gjithashtu boronicat, së bashku me luleshtrydhet mendohet se kanë një ndikim shumë pozitiv në uljen e rrezikut të sëmundjeve kardiake tek femrat.
Kanë pak kalori, por shumë vlera ushqyese
Boronica është një frut i vogël me ngjyrë blu të purpurt. Boronica janë të vogla, rreth 5-16 milimetra në diametër, dhe një kurorë të vogël në majë.
Ato janë ndër manaferrat më vlerat më të mëdha ushqyese. Një 1 kupë (148 gramë) boronica përmban; Fibër 4 gramë, 24% të nevojave ditore për Vitaminë C, 36% të nevojave për Vitaminë K, 25% të nevojave ditore për magnez. Ato kanë 85% ujë në përbërje.
Janë mbreti i ushqimeve antioksidante
Ato kanë kapacitetin më të lartë antioksidant ndër të gjitha frutat dhe perimet që konsumojmë zakonisht. Flavonoidët e gjendur tek boronicat janë përbërësi më i mirë antioksdant. Është vërtetuar se këta përbërës rrisin nivelin antioksidues brenda trupit.
Ulin dëmtimin e ADN-së, duke ndihmuar në mbrojtjen kundër plakjes dhe ndaj tumoreve
Dëmtimi i ADN-së është pjesë e jetës së përditshme. Thuhet se kjo ndodh dhjetra mijëra herë në ditë, në çdo qelizë të trupit. Dëmtimi i ADN-së është pjesë e arsyes që ne plakemi dhe ky dëmtim luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin e sëmundjeve tumorale.
Për shkak se boronicat kanë sasi të mëdha antioksidantësh, ato ndihmojnë të neutralizohen disa nga radikalet e lira që shkaktojnë dëmtimin e ADN-së tonë.
Në një studim që zgjati 4 javë, 168 pjesëmarrës pinë 1 litër përzierje të boronicës me lëng molle, çdo ditë. Ne fund të studimit, dëmtimi oksidativ i ADN-së, për shkak të radikaleve të lira, u reduktua me 20%.
Mbrojnë kolesterolin në gjak
Dëmtimi oksidativ nuk ndodh vetëm në qelizat tona dhe në ADN. Ky dëmtim është gjithashtu problematik kur lipoproteina (kolesteroli “i keq”) oksidohet.
Në fakt, oksidimi i kolesterolit të keq ndikon shumë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.
50 gramë boronica në ditë shërbyen për të ulur oksidimin e kolesterolit me 27% në disa pjesëmarrës të shëndoshë, pas një periudhe prej tetë javësh.
Antioksidantët përbërës të boronicave, duket se kanë ndikime pozitive në funksionimin e trurit duke vonuar edhe rënien e funksioneve të tij të lidhura me moshën. Foto: Flickr
Ulin presionin e gjakut
Në një studim, individë me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës vërejtën një ulje 4-6% të presionit të gjakut (tensionit të lartë), pas konsumimit të 50 gramë boronica në ditë, për tetë javë.
Ndihmojnë në parandalimin e sëmundjeve të zemrës
Është e rëndësishme të kuptohet se kur flasim për ulje të rrezikut përmes konsumit të boronicave, flasim për faktorët e rrezikut, jo për sëmundjet aktuale. Në një studim të vitit 2013, 93,600 infermierë konsumuan shumë antocinisis (antioksidantë kryesorë që gjenden te boronica) duke ulur me 32% rrezikun për atak të zemrës.
7. Ndihmojnë në funksionimin e trurit dhe në përmirësimin e kujtesës
Antioksidantët përbërës të boronicave duket se kanë ndikime pozitive në funksionimin e trurit duke vonuar edhe rënien e funksioneve të tij të lidhura me moshën.
Një studim që zgjati gjashtë vjet, ku morën pjesë 16,010 të moshuar vërtetoi se boronicat dhe luleshtrydhet vonuan plakjen me deri 2.5 vjet.
Kanë efekt anti-diabetik
Boronicat kanë shumë më pak sheqer krahasuar me frutat e tjera.
Një kupë përmban vetëm 15 gramë sheqer natyral, aq sa një mollë e vogël apo një portokall.
Përbërësit e boronicave ndihmojnë në luftën kundër infeksioneve urinare
Boronicat përmbajnë substanca që mund të parandalojnë veshjen e mureve të fshikëzës nga baktere të ndryshme. Këto përbërës janë të dobishëm në parandalimin e infeksioneve të traktit urinar.
Ndihmojnë në uljen e dëmtimit të muskujve pas stërvitjes
Stërvitja e fortë për trupin mund të çojë në dhimbje të muskujve dhe lodhje. Kjo nxitet pjesërisht nga inflamacioni dhe stresi oksidativ në indet e muskujve. Është e qartë se boronicat janë tepër të shëndetshme.
Konsumi i boronicave mund të zvogëlojë dëmin që ndodh në nivel molekular, duke minimizuar dhimbjet dhe reduktuar uljen në performancën e muskujve.
Fakti që ato janë të shijshme, me ngjyrë të bukur dhe mund të shijohen si të freskëta edhe të ngrira, i bën ato edhe më të mira.
Shëndeti
Tre sekrete shëruese që rregullojnë tensionin e gjakut
Published
19 hours agoon
August 11, 2025By
UBT News
Bimë si ashwagandha dhe shafrani i Indisë tani njihen si pjesë e alfabetit global të mirëqenies.
Por, ato nuk janë të vetmet që ekzistojnë e që nuk janë të vetmet që mund të ofrojnë përfitime të konsiderueshme shëndetësore për trupin e njeriut. Ayurveda, sistemi tradicional i mjekësisë në Indi, i cili daton më shumë se 3,000 vjet më parë, përfshin një gamë shumë më të gjerë bimësh medicinale.
Bazuar në parimet e ekuilibrit midis trupit, mendjes dhe shpirtit, mjekësia Ayurvedic mbështetet në dietë, stilin e jetës dhe substancat natyrale për të parandaluar dhe trajtuar sëmundjet. Ka disa bimë dhe erëza pak të njohura që tani po tërheqin vëmendjen për përfitimet e tyre të mundshme shëndetësore:
1. Pjepër i hidhur
Pavarësisht emrit, përfitimet janë “të ëmbla”. Kjo perime jeshile është përdorur prej kohësh për të rregulluar sheqerin në gjak, për të luftuar infeksionet e trajtuar inflamacionin dhe kolesterolin e lartë. Gjashtë eliksirë shëndetësorë me bimë dhe erëza – Zvogëlojnë fryrjen, hipertensionin dhe përmirësojnë kujtesën.
Studimet laboratorike tregojnë se mund të luftojë mikrobe si E. coli, salmonela, viruset e herpesit dhe madje edhe parazitët e malaries. Hulumtimet sugjerojnë veti të mundshme antikancerogjene, në kancerin e gjirit. Nevojiten më shumë studime për të përcaktuar besueshmërinë e këtyre provave.
Pjepri i hidhur përmban disa komponime bioaktive, si karantina dhe polipeptidi-p, që imitojnë efektet e insulinës, mbështesin prodhimin dhe përmirësojnë përdorimin e sheqerit nga trupi. Nëse jeni duke marrë ilaçe antidiabetike, konsumimi i pjeprit të hidhur kërkon kujdes.
2. Kopër
Kokrra e zezë konsiderohet si një “mjet shumëfunksional” bimësh. Tradicionalisht është përdorur për të lehtësuar dhimbjet menstruale, për të mbështetur ushqyerjen me gji e rregulluar sheqerin në gjak. Provat klinike sugjerojnë se mund të ndihmojë në rregullimin e kolesterolit. Përmban përbërës aktivë, si saponinat, pektina dhe fitosterolet, që zvogëlojnë thithjen e yndyrës dhe të bllokojnë thithjen e kolesterolit. Përmban antioksidantë që mbrojnë zemrën dhe mbështesin metabolizmin e shëndetshëm të yndyrës. Ngadalëson tretjen e karbohidrateve, zvogëlon thithjen e glukozës në zorrë e rrit çlirimin e insulinës.
Disa teste kanë treguar se fenugreek mund të ndihmojë në rritjen e testosteronit , duke ndihmuar në përmirësimin e epshit , uljen e yndyrës trupore dhe rritjen e energjisë, veçanërisht kur kombinohet me stërvitje forcuese.
Efektet anësore janë të lehta dhe gastrointestinale, si të përziera, fryrje ose diarre. Megjithatë, dozat e ulëta përgjithësisht konsiderohen të sigurta.
3. Asafoetida
Njihet si një erëz me aromë të fortë, e përdorur në kuzhinën indiane. Në Ayurveda, njihet edhe si ilaç i fuqishëm për tretjen. Prodhohet nga lëngu i tharë i rrënjëve të bimës ferula, është i famshëm për aftësinë e tij për të lehtësuar fryrjen dhe gazrat. Përbërësi i tij aktiv, acidi ferulik ndihmon në tretjen e karbohidrateve komplekse. Thuhet se stimulon enzimat tretëse dhe prodhimin e tëmthit, duke përmirësuar tretjen e yndyrnave.
Studimet e hershme laboratorike sugjerojnë edhe më shumë përfitime, duke përfshirë efekte të mundshme antimikrobike, anti-inflamatore dhe neuroprotektive , si dhe role në rregullimin e presionit të gjakut, lehtësimin e astmës dhe uljen e sheqerit në gjak.
Këshillohet nëse jeni duke marrë ilaçe për tensionin e gjakut, siç është varfarina, pasi asafetida shkakton rënie të tensionit të gjakut dhe hollim të gjakut.
Mjete të lashta, vëmendje moderne
Mjekësia tradicionale u ka besuar këtyre bimëve Ayurvedic për shekuj, që duket se kanë shumë për të ofruar në menaxhimin e sëmundjeve kronike ose përmirësimin e mirëqenies së përgjithshme, për sa kohë që përdoren me kujdes dhe duke ndjekur udhëzimet e konsumit të sigurt. Sasitë e vogla konsiderohen të sigurta, por nëse po mendoni të merrni suplemente ose doza terapeutike, është e rëndësishme të flisni me një mjek, veçanërisht nëse jeni shtatzënë, merrni ilaçe ose keni një problem shëndetësor.
Shëndeti
Fruti antioksidues i verës që i bën mirë zemrës dhe përmirëson gjumin
Published
20 hours agoon
August 11, 2025By
UBT News
Një nga frutat më të shijshme të verës, qershitë e kuqe dhe krokante kanë veti që i bëjnë ato thelbësore në dietën tonë.
Ato zvogëlojnë inflamacionin, përmirësojnë gjumin, rrisin shëndetin e zemrës dhe përshpejtojnë rikuperimin pas ushtrimeve, duke nxitur shëndetin dhe mirëqenien e përgjithshme. Ja pesë përfitime të rëndësishme shëndetësore të qershive.
Ato janë plot me lëndë ushqyese, të gjitha varietetet e qershive përmbajnë shumë lëndë ushqyese, fibra, vitamina dhe minerale.
Vitamina C është e rëndësishme për forcimin e imunitetit dhe lëkurës, ndërsa kaliumi është thelbësor për muskujt, funksionin nervor dhe rregullimin e presionit të gjakut. Qershitë janë burim i mirë i fibrave, që kontribuojnë në funksionimin e duhur të tretjes, duke e ushqyer sistemin tretës me baktere të dobishme të zorrëve dhe duke rritur lëvizshmërinë e zorrëve. Së fundmi, ato ofrojnë vitamina B, vitaminë K, mangan, bakër dhe magnez.
Ato janë të pasura me antioksidantë e përbërës anti-inflamatorë. Përqendrimi i lartë i përbërësve mund të jetë përgjegjës për shumë përfitime shëndetësore të këtij fruti. Përmbajtja e lartë antioksiduese ndihmon në luftimin e stresit oksidativ, një gjendje e lidhur me sëmundje kronike dhe plakje të parakohshme.
Një përmbledhje e studimeve zbuloi se konsumimi i qershive uli në mënyrë efektive inflamacionin në 11 nga 16 studime dhe shënuesit e stresit oksidativ në 8 nga 10 studime. Qershitë janë të pasura me polifenole, një grup i madh kimikatesh bimore që ndihmojnë në luftimin e dëmtimit të qelizave, zvogëlojnë inflamacionin dhe përmirësojnë shëndetin e përgjithshëm.
Dietat e pasura me polifenole ju mbrojnë nga disa sëmundje kronike, si sëmundjet e zemrës, diabeti, rënia njohëse dhe lloje të caktuara të kancerit.
Ato gjithashtu përmbajnë karotenoide si beta-karoteni dhe vitamina C, të cilat kanë veti anti-inflamatore dhe antioksiduese.
Ato përshpejtojnë rikuperimin pas ushtrimeve fizike. Hulumtimet tregojnë se përbërjet anti-inflamatore dhe antioksiduese në qershi lehtësojnë dhimbjet muskulore , dëmtimin dhe inflamacionin e shkaktuar nga ushtrimet fizike. Qershitë janë zbuluar se përshpejtojnë rikuperimin e muskujve, zvogëlojnë dhimbjen dhe parandalojnë humbjen e forcës tek atletët si çiklistët dhe vrapuesit e maratonës.
Disa prova sugjerojnë se qershitë përmirësojnë performancën në ushtrime. Një studim me 27 vrapues rezistence zbuloi se ata që konsumuan 480 mg qershi çdo ditë për 10 ditë para një maratone arritën një kohë mesatare 13% më të shpejtë dhe përjetuan më pak dhimbje muskujsh sesa grupi që mori një placebo.
Edhe pse shumica e studimeve kanë hetuar lidhjet midis qershive dhe atletëve profesionistë, ky frut ju sjellë dobi edhe njerëzve të zakonshëm. Në një studim me 20 gra aktive, ato që konsumuan 60 ml lëng qershie dy herë në ditë për tetë ditë u shëruan më shpejt krahasuar me një grup placebo.
Ato janë të dobishme për shëndetin e zemrës. Rritja e konsumit të frutave të pasura me lëndë ushqyese, si qershitë, mund të jetë mënyrë e shijshme për të mbrojtur zemrën, pasi studimet tregojnë se dietat e pasura me fruta shoqërohen me një rrezik të reduktuar të sëmundjeve të zemrës.
Qershitë janë të dobishme në këtë drejtim, pasi janë të pasura me lëndë ushqyese e komponime të njohura për të përmirësuar shëndetin e zemrës, duke përfshirë kaliumin dhe polifenolet antioksiduese. 154 gramë qershi ofrojnë 10% të vlerës së rekomanduar ditore për kalium, mineral thelbësor për ruajtjen e zemrës e rrahjeve normale të saj, ndërkohë që ndihmon gjithashtu në largimin e natriumit të tepërt nga trupi, duke rregulluar kështu tensionin e gjakut.
Kjo është arsyeja pse marrja më e lartë e kaliumit është lidhur me një rrezik të reduktuar të sëmundjeve të zemrës dhe goditjes në tru.
Qershitë janë të pasura me antioksidantë të fuqishëm, siç janë antocianinat, flavonolet dhe katekinat, që e mbajnë zemrën të shëndetshme duke e mbrojtur nga dëmtimi i qelizave e zvogëluar inflamacionin. Një studim me 84,158 persona zbuloi se marrja më e lartë e polifenoleve shoqërohej me rrezik të reduktuar ndjeshëm të sëmundjeve të zemrës gjatë pesë viteve.
Përmirëson cilësinë e gjumit. Përfitimet e qershive për përmirësimin e gjumit mund t’i atribuohen përmbajtjes së tyre të lartë të përbërësve bimorë. Përveç kësaj, qershitë përmbajnë melatoninë, një substancë që ndihmon në rregullimin e ciklit të gjumit.
Studimi me 20 persona tregoi se ata që konsumuan qershi për 7 ditë përjetuan rritje të ndjeshme të niveleve të melatoninës, kohëzgjatjes së gjumit dhe cilësisë. Një studim dyjavor tek të rriturit e moshuar me pagjumësi zbuloi se pirja e 225 ml lëng qershie të thartë para gjumit rriti kohën me 84 minuta.
Megjithatë, duhet theksuar se këto studime përdorën produkte të koncentruara lëngu, kështu që është e paqartë nëse frutat e freskëta do të kishin të njëjtin efekt. Nevojiten më shumë studime për të kuptuar më mirë se si konsumimi i qershive mund të sjellë dobi në gjumë.
Shëndeti
Çka i shkakton nishanet e kuq në trup dhe a trajtohen ato?
Published
22 hours agoon
August 11, 2025By
UBT News
Nishanët e kuq të cilët shfaqen në trup me kalimin e viteve shpesh konsiderohen si të padëmshëm. Por ato nuk shfaqen nga asgjëja, sigurisht që pas shfaqjes së tyre qëndron një komplikacion shëndetësor.
Specialistët e lidhin me çrregullime të vogla të mëlçisë, praninë e toksinave në trup, apo ekspozimin në diell. Shpesh i keni vënë re që të shfaqen në lëkurë afër qafës, gjoksit, shpinës, në ngjyrë të kuqë dhe pak të dala nga lëkura.
Ja çfarë duhet të dini:
Emri shkencor për nishanet e kuqe është Ruby Angioma, janë të padëmshëm, por nëse janë të shumtë në numër dhe në madhësi të konsiderueshme, atëherë bëni mirë t’i drejtoheni mjekut. Është mirë të mbani nën kontroll perimetrin dhe konsistencën e tyre.
Nëse ato janë të parregullta, të rrudhura dhe kanë një gjatësi prej më shumë se 6 milimetra, është mirë të konsultoheni me një dermatolog.
Përveç komplikacioneve të vogla në mëlçi, ato mund të shkaktohen edhe nga një dietë e pabalancuar, ose si rezultat i grumbullimit të tepërt të toksinave në zorrë. Shkaktohen për shkak të rritjes jonormale të enëve të vogla të gjakut.
Nishanet e kuqe në fytyrë, duar dhe pjesë të tjera zakonisht të pambuluara të trupit mund të jenë për shkak të ekspozimit të tepërt në diell.
Në këtë rast, kini kujdes të veçantë me mbrojtjen nga dielli.
Si mund t’i parandaloni?
Ekspertët thonë se për të ndaluar shfaqjen e nishaneve në trup, është mirë të konsumoni pije që largojnë toksinat nga trupi.
Minimalisht duhet të pini dy litra ujë në ditë.
Konsumoni sa më shumë perime të freskëta edhe në formë të lëngët. Veçanërisht karotat, angjinaret dhe selinotë janë të shkëlqyera në këtë rast.
Gjithashtu shtoni sa më shumë avokado në dietën tuaj dhe përdorminin e vajit të ullirit. /UBT News/
Shëndeti
Punoni shumë me kompjuter? Atëherë, ju duhet kjo vitaminë!
Published
24 hours agoon
August 11, 2025By
UBT News
Duke u fokusuar në ekranin e kompjuterit, sytë reagojnë ndaj pikave të ndritshme dhe të errëta. Ndaj ata që punojnë në kompjuter kanë nevojë për vitaminë A. Sytë harxhojnë rodopsinë, pigment fotosensitiv, që është i nevojshëm për të parë sa më mirë.
Vitamina A luan rol të rëndësishëm në prodhimin e rodopsinës.
Njerëzit të cilët duhet ta zvogëlojnë marrjen e yndyrave dhe kolesterolit, mund të hanë ushqim në të cilin ka më shumë beta-karotene.
Ato janë të pranishme në shumicën e perimeve, pastaj në pemët siç janë kumbullat e thata, pjepri, pjeshka dhe mango.
Këshilla për ata që punojnë në kompjuter:
– Ruani pjerrësinë e tastierës, kur lexoni dhe shkruani;
– Për të pasur një qëndrim të mirë, krijoni pjerrësinë në lexim ose shkrim, të ngjashme me bankat e shkollës. Pjerrësia duhet të jetë 20 gradë;
– Sfondi përtej ekranit të mos jetë asnjëherë krejt i errët. Të mos ketë reflekse në ekran kontrasti dhe drita e ekranit të rregullohen në vlera mesatare;
– Ekrani duhet të jetë rreth 50–60 cm larg syve;
– Mundësisht të përdoret filtër për ekranin kundër reflekseve;
– Të rrotullohen sytë në ambientin përreth ose të paktën çdo një orë të bëhet një pushim prej 15 minutash;
– Punoni me dritë natyrale sa më shumë. /UBT News/

Arrestohet R.M., dyshohet se me forcat serbe mori pjesë në masakrën ndaj 34 civilëve shqiptarë në Malishevë më 1999

KQZ nis certifikimin e subjekteve dhe kandidatëve për zgjedhjet lokale të 12 tetorit

Diplomojnë 107 oficerë doganorë

Çmimet gjatë korrikut ishin nga 2 % deri në 20 % më të larta

Mblidhet KQZ-ja, në rend dite certifikimi i grupit të parë të subjekteve politike me 64 kandidatë

Rama bënë thirrje për konfiskimin e armëve pas ngjarjeve të fundit: Për keqardhje që qytetarët s’kanë qeveri funksionale

Arrestohet një i dyshuar lidhur me vrasjen e rëndë në Baicë të Lipjanit

Policia e Kosovës raporton për 24 orët e fundit

Arrestohet një person i dyshuar për posedim të Kokainës në Prizren në vlerë rreth 300 mijë euro
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit