Lajmet

Udhëtimi në kohë: Nga mitologjia e lashtë te shkenca moderne

Shkencëtarët kanë shqyrtuar nëse një ditë mund të bëhet realitet kjo gjë.

Published

on

Udhëtimi në kohë dhe “makinat e udhëtimit në kohë”, kanë qenë prej dekadash një temë e fantashkencës dhe e shumë filmave. Në fakt, duket se mundësia për të udhëtuar në kohë, qoftë në të ardhmen apo në të kaluarën, e ka ngacmuar për shekuj me radhë imagjinatën e njerëzimit.

Ndërsa shumë njerëz mund të mendojnë se është absurde të besohet që ne mund të udhëtojmë mbrapa ose përpara në kohë, disa nga shkencëtarët më të shkëlqyer në botë, kanë shqyrtuar nëse një ditë mund të bëhet realitet kjo gjë.

Për shembull Albert Ajnshtajni, arriti në përfundimin se e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja ekzistojnë të gjitha njëkohësisht, dhe shumica e dinë konceptin e tij të njohur të relativitetit. Kjo do të thotë se koha është relative dhe jo absolute siç pretendonte Njutoni.

Me teknologjinë e duhur, siç është një anije kozmike shumë e shpejtë, një person është në gjendje të përjetojë disa ditë, ndërsa një person tjetër përjeton njëkohësisht vetëm disa orë ose minuta. Megjithatë, teoritë e Ajnshtajnit patën shumë pak ndikim në kozmologji apo shkencë në përgjithësi.

Shumica e fizikanëve, kanë hequr shumë ngadaltë dorë nga supozimet e zakonshme që ne bëjmë për kohën. Megjithatë, nëse udhëtimi në kohë do të ishte vërtet i mundur, vështirë se mund të mendohet se çfarë do të thotë kjo për njerëzimin.

Kushdo që do të ishte fuqinë për t’u zhvendosur nëpër kohë, do të kishte fuqinë për ta modifikuar historinë. Edhe pse kjo gjë mund të tingëllojë tërheqëse, do të ishte e pamundur të dihen pasojat e çdo ndryshimi të ngjarjeve të së kaluarës, dhe se si do të ndikojë kjo gjë në të ardhmen.

Udhëtimi në kohë në mitologjinë e lashtë

Nëse shohim tekstet e lashta, gjejmë një sërë referencash për udhëtimin në kohë. Në mitologjinë hindu, ekziston historia e mbretit Raivata Kakudmi, i cili udhëton për të takuar krijuesin Brahma. Kur Kakudmi u rikthye në Tokë, në Tokë kishin kaluar 108 juga, dhe mendohet se çdo juga përfaqëson rreth 4 milionë vjet.

Shpjegimi që Brahma i dha Kakudmit, është se koha ecën ndryshe në plane të ndryshme të ekzistencës. Po ashtu, ne kemi referenca në Kuran për shpellën e Al-Kehf. Historia i referohet një grupi të rinjsh të krishterë, të cilët në vitin 250 Pas Krishtit u përpoqën t’i shpëtonin persekutimit dhe u tërhoqën nën drejtimin e Zotit në një shpellë, ku Zoti i vuri në gjumë.

Ata u zgjuan 309 vjet më vonë. Kjo histori përkon me historinë e krishterë të Shtatë të Fjeturve, por me disa dallime.

Një histori tjetër na vjen nga legjenda japoneze e Urashima Taro, një njeri që thuhej se vizitonte pallatin nënujor të Zotit të Dragoit Rujin. Ai qëndroi atje për 3 ditë, por kur u kthye në sipërfaqe, kishin kaluar 300 vjet.

Në tekstin budist, Pali Kanon, shkruhet se në qiellin e tridhjetë Devave (vendi i perëndive), koha kalon me një ritëm të ndryshëm, ku 100 vjet në Tokë llogariten si një ditë e vetme për ta. Brenda mitologjisë antike, ka shumë referenca të tjera për udhëtimin në kohë.

Kërkimi shkencor mbi udhëtimin në kohë

Ndoshta historia më e njohur e udhëtimit aksidental në kohë, është Eksperimenti i Filadelfias,

i cili supozohet se ndodhi në vitin 1943, me synim mbulimin e një anije me valë elektromagnetike, për ta bërë atë të padukshme për radarët e armikut.

Por ai eksperimenti shkoi jashtëzakonisht keq. Anija jo vetëm që u zhduk plotësisht nga Filadelfia, por u tele-transportua në Norfolk, dhe u kthye në kohë për 10 sekonda. Kur anija u rishfaq sërish, disa anëtarë të ekuipazhit zhvilluan çrregullime mendore, disa u zhdukën plotësisht, dhe disa të tjrë raportuan se kishin udhëtuar para në të ardhmen dhe pas në të shkuarën.

Dyshohet se Nikola Tesla, që në atë kohë ishte drejtor i Inxhinierisë dhe Kërkimeve në “Radio Company of America”, ishte i përfshirë në eksperiment, duke bërë të gjitha llogaritjet dhe vizatimet e nevojshme, dhe gjithashtu duke siguruar gjeneratorët.

Në vitin 1960, kemi një tjetër raport interesant rasti të shkencëtarit Pelegrino Erneti, që pohoi se kishte ndërtuar “Chronivisor”, një makineri që i mundësonte dikujt të shihte në të kaluarën. Teoria e tij ishte se çdo gjë që ndodh, lë një shenjë energjie që nuk mund të shkatërrohet kurrë (diçka si regjistrimet mistike Akashik). Erneti dyshohet se ka zhvilluar një pajisje që mund të zbulojë, zmadhojë dhe konvertojë këtë energji në një imazh, si një lloj televizioni që tregon atë që ka ndodhur në të kaluarën.

Eksperimente të diskutueshme në lidhje me udhëtimin në kohë

Në vitet 1980, ka pasur raporte për një tjetër eksperiment të diskutueshëm të udhëtimit në kohë, Projekti Montauk. Nëse eksperimentet e Filadelfias dhe Montauk u zhvilluan vërtet, kjo debatohet ende sot. Gjithsesi, është e arsyeshme të supozohet se ushtria amerikane ishte shumë e interesuar mbi mundësinë e udhëtimit në kohë, dhe do të angazhohej në kërkime të gjera mbi këtë çështje.

Në vitin 2004, Marlin Polman, shkencëtar, inxhinier dhe anëtar i MENSA-s, aplikoi për një patentë për një metodë të shtrembërimit të gravitetit dhe zhvendosjes së kohës. Në vitin 2013, Vasfi Alshdaifat paraqiti një patentë tjetër, për një makineri që bën ngjeshjen e hapësirës dhe zgjerimin e kohës, që mund të përdoret për udhëtimin në kohë.

Sipas PHYS.ORG, fizikani Ronald Malett i Universitetit të Konektikatit në SHBA, po punonte në vitin 2006 mbi konceptin e udhëtimit në kohë, bazuar në teorinë e relativitetit të Ajnshtajnit. Në atë kohë, Malet ishte absolutisht i bindur se udhëtimi në kohë ishte i mundur.

Ai parashikoi se udhëtimi i njeriut në kohë do të jetë i mundur brenda shekullit XXI.

Edhe fizikani i grimcave Brajan Koks, deklaroi në vitin 2013 se udhëtimi në kohë është i mundur, por vetëm në një drejtim. Por ashtu kemi gjithashtu historinë misterioze të Ali Razekit, drejtor i Qendrës Iraniane për Shpikjet Strategjike, që raportoi për “Daily Mail” se kishte zhvilluar një pajisje që mund të shihte ngjarjet e 3-5 viteve në të ardhmen.

Në teori, udhëtimi në kohë është i mundur, edhe nëse është i vështirë për t’u kuptuar. A na kanë afruar hulumtimet e përmendur më sipër drejt realizimit të udhëtimit në kohë? Nëse po, na mbetet vetëm të shpresojmë që teknologjia të mos bjerë në duar të gabuara./Ancient Origins – Bota.al

Continue Reading

Lajmet

​Stadiumi ikonik botëror del në shitje për shkak të krizës financiare

Published

on

Një nga stadiumet më të famshme në botë, Maracana në Rio de Janeiro, është vënë në shitje nga autoritetet braziliane për shkak të problemeve financiare të shtetit.

Sipas raportimeve nga “Marca”, qeveria e Rio de Janeiros e ka përfshirë stadiumin ndër 62 asetet shtetërore që pritet të shiten, për të mbledhur fonde dhe për të shlyer një borxh prej rreth 1.7 miliardë paund ndaj administratës qendrore të Brazilit.

Maracana, që ka pritur dy finale të Kupës së Botës: një në vitin 1950 dhe në vitin 2014 i kushton shtetit afro 140 mijë paund për ndeshje në mirëmbajtje.

Presidenti i komisionit që mbikëqyr propozimin, Rodrigo Amorim, tha se shitja mund të sjellë mbi 279 milionë paund të ardhura dhe se mirëmbajtja e stadiumit është bërë e papërballueshme për buxhetin publik.

Stadiumi me kapacitet 78,838 vende, që përdoret nga klubet Flamengo dhe Fluminense, është pjesë e identitetit sportiv të Rios dhe ka pritur gjithashtu ceremonitë olimpike dhe koncerte të mëdha.

Megjithatë, vendimi për ta privatizuar ka shkaktuar zemërim të madh publik, pasi shumë e shohin Maracana-n si një simbol kombëtar të futbollit brazilian.

Propozimi për shitjen e tij pritet të votohet nga Asambleja Legjislative e Rios në javët e ardhshme./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Ky pritet të jetë trajneri i ri i Zhegrovës te Juventusi

Published

on

Juventusi është pranë emërimit të Luciano Spallettit si trajneri i ri, pas shkarkimit të Igor Tudor, me një strukturë kontrate që tashmë po merr formë.

Sipas informacionit të raportuar nga “La Gazzetta dello Sport” marrëveshja pritet të jetë afatshkurtër, por me bonuse stimuluese.

Spalletti thuhet se është pranë arritjes së një akordi që do ta lidhte me klubin deri në qershor në fund të sezonit aktual.

Elementi kyç i marrëveshjes do të ishte një klauzolë e qartë: rinovim automatik i kontratës nëse Spalletti arrin ta kualifikojë Juventusin në Ligën e Kampionëve (duke përfunduar sezonin në katër vendet e para). Kjo strukturë pasqyron prioritetin e menjëhershëm të klubit-shpëtimin e sezonit dhe sigurimin e futbollit evropian fitimprurës, ndërsa njëkohësisht ruan fleksibilitetin për planifikimet afatgjata.

Një takim midis Damien Comolli dhe trajnerit pritet të zhvillohet sot, dhe nëse gjithçka shkon mirë, italiani do të jetë shumë afër emërimit zyrtar./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Xhaka vrapon më së shumti në Premier League, Reinildo e quan ëndërr paraqitjen përkrah tij

Published

on

Futbollisti i Sunderlandit nga Mozambiku, Reinildo ka thënë se është ëndërr e realizuar paraqitja e tij përkrah mesfushorit Granit Xhaka.

Të hënën mbrëma Sunderlandi ka prezantuar të dhënën se Xhaka është lojtari që ka vrapuar më së shumti këtë edicion në Premier League.

Mesfushori shqiptar tashmë ka arritur shifrën e 100.83 kilometrave të kaluara. Ai po ashtu nuk ka munguar në asnjërën nga nëntë ndeshjet e deritashme.

Bashkëlojtari i Xhakës, Noah Sadiki, është i dyti në listë me 100.14 kilometra. Të tjerët kanë më pak se 100 kilometra.

Për të veçantat e Xhakës, ku nuk përfshihet vetëm vrapimi, ka folur 31-vjeçari Reinildo, që ka bërë karrierë edhe tek Atletico Madridi e Lille.

“Graniti është lojtar shumë i madh dhe të flas për të është e veçantë. Ai ka mendësi aq të mirë. Është ndryshe, në nivel shumë të lartë. Ai ka aq shumë kualitete, jo vetëm në fushë por edhe jashtë saj. Ai na shtyn para në stërvitje. E ndan me ne përvojën, është e veçantë. Jam shumë krenar që luaj me të, është ëndërr”, ka thënë Reinildo./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Rusia bën ofertë për ta organizuar EURO 2032, pas shqetësimeve rreth stadiumeve në Itali

Published

on

Në shtatë vjet, Kampionati Evropian i Futbollit për meshkuj 2032 do të mbahet në Itali dhe Turqi, dhe së fundmi raportohet se Rusia ka bërë një ofertë surprizë për të organizuar EURO 2032.

Megjithatë, së fundmi janë shfaqur dyshime për stadiumet italiane, për frikën se stadiumet italiane nuk do të jenë gati për shkak të infrastrukturës së vjetër.

Për shkak të këtyre shqetësimeve, është bërë e ditur se Rusia po e vendos veten si kandidat për të marrë rolin e një prej vendeve pritëse.

Sipas “Gazzetta dello Sport”, presidenti i Federatës së Futbollit të Moskës, Alexander Dyukov, i tha faqes ruse “Sport.ru”:

“Italia ka një problem me stadiumet. Nëse humbin organizimin e stadiumeve, ne jemi këtu. Rusia është e gatshme të organizojë Euro 2032 në vend të Italisë”, ka thënë ai.

Është sugjeruar se vetëm një nga 10 stadiumet e propozuara në Itali është miratuar nga UEFA.

Megjithatë, pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, UEFA dhe FIFA pezulluan të gjitha ekipet kombëtare dhe klubet ruse nga të gjitha garat.

Rusia bëri gjashtë ankesa ndaj vendimit, por të gjitha u hodhën poshtë nga Gjykata e Arbitrazhit Sportiv (CAS).

Në gusht, presidenti i organit qeverisës të ligës italiane, Ezio Simonelli, shprehu shqetësimet e tij se vendi mund të humbasë të drejtën e organizimit.

“Jam shumë i shqetësuar për Euro 2032. A rrezikohet kandidatura? Shpresoj të jetë vetëm shqetësimi im, por kur presidenti i UEFA-s thotë se stadiumet tona janë në gjendje koma dhe EURO është pas gjashtë vitesh, rrezikojmë të mos bëjmë një përshtypje të mirë ndërkombëtare. Është turp, megjithatë, që përveç Udine, Bergamo dhe Torinos, pjesa tjetër e stadiumeve tona janë në gjendje koma. Ceferin i kritikoi fuqishëm stadiumet italiane dhe unë pajtohem me të”, tha ai.

Muajin e kaluar, presidenti i UEFA-s, Aleksander Ceferin, foli po ashtu për ndalimin aktual.

“Ndalimi për ekipet ruse, mendimi im është tre e gjysmë vjet. A ka përfunduar lufta? Jo. Pra për tani, nuk e di. Duhet të them se me situatën në Rusi dhe Ukrainë, ka pasur një presion politik shumë të fortë. Tani është më shumë presion nga shoqëria civile sesa nga politikanët, sepse politikanët, kur bëhet fjalë për luftëra dhe viktima, janë shumë pragmatikë. Nuk mund të them se çfarë do të ndodhë. Ka bisedime për gjithçka, por personalisht, jam kundër përjashtimit të sportistëve”, tha ai/S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara