Lajmet

Udhëtimi në kohë: Nga mitologjia e lashtë te shkenca moderne

Shkencëtarët kanë shqyrtuar nëse një ditë mund të bëhet realitet kjo gjë.

Published

on

Udhëtimi në kohë dhe “makinat e udhëtimit në kohë”, kanë qenë prej dekadash një temë e fantashkencës dhe e shumë filmave. Në fakt, duket se mundësia për të udhëtuar në kohë, qoftë në të ardhmen apo në të kaluarën, e ka ngacmuar për shekuj me radhë imagjinatën e njerëzimit.

Ndërsa shumë njerëz mund të mendojnë se është absurde të besohet që ne mund të udhëtojmë mbrapa ose përpara në kohë, disa nga shkencëtarët më të shkëlqyer në botë, kanë shqyrtuar nëse një ditë mund të bëhet realitet kjo gjë.

Për shembull Albert Ajnshtajni, arriti në përfundimin se e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja ekzistojnë të gjitha njëkohësisht, dhe shumica e dinë konceptin e tij të njohur të relativitetit. Kjo do të thotë se koha është relative dhe jo absolute siç pretendonte Njutoni.

Me teknologjinë e duhur, siç është një anije kozmike shumë e shpejtë, një person është në gjendje të përjetojë disa ditë, ndërsa një person tjetër përjeton njëkohësisht vetëm disa orë ose minuta. Megjithatë, teoritë e Ajnshtajnit patën shumë pak ndikim në kozmologji apo shkencë në përgjithësi.

Shumica e fizikanëve, kanë hequr shumë ngadaltë dorë nga supozimet e zakonshme që ne bëjmë për kohën. Megjithatë, nëse udhëtimi në kohë do të ishte vërtet i mundur, vështirë se mund të mendohet se çfarë do të thotë kjo për njerëzimin.

Kushdo që do të ishte fuqinë për t’u zhvendosur nëpër kohë, do të kishte fuqinë për ta modifikuar historinë. Edhe pse kjo gjë mund të tingëllojë tërheqëse, do të ishte e pamundur të dihen pasojat e çdo ndryshimi të ngjarjeve të së kaluarës, dhe se si do të ndikojë kjo gjë në të ardhmen.

Udhëtimi në kohë në mitologjinë e lashtë

Nëse shohim tekstet e lashta, gjejmë një sërë referencash për udhëtimin në kohë. Në mitologjinë hindu, ekziston historia e mbretit Raivata Kakudmi, i cili udhëton për të takuar krijuesin Brahma. Kur Kakudmi u rikthye në Tokë, në Tokë kishin kaluar 108 juga, dhe mendohet se çdo juga përfaqëson rreth 4 milionë vjet.

Shpjegimi që Brahma i dha Kakudmit, është se koha ecën ndryshe në plane të ndryshme të ekzistencës. Po ashtu, ne kemi referenca në Kuran për shpellën e Al-Kehf. Historia i referohet një grupi të rinjsh të krishterë, të cilët në vitin 250 Pas Krishtit u përpoqën t’i shpëtonin persekutimit dhe u tërhoqën nën drejtimin e Zotit në një shpellë, ku Zoti i vuri në gjumë.

Ata u zgjuan 309 vjet më vonë. Kjo histori përkon me historinë e krishterë të Shtatë të Fjeturve, por me disa dallime.

Një histori tjetër na vjen nga legjenda japoneze e Urashima Taro, një njeri që thuhej se vizitonte pallatin nënujor të Zotit të Dragoit Rujin. Ai qëndroi atje për 3 ditë, por kur u kthye në sipërfaqe, kishin kaluar 300 vjet.

Në tekstin budist, Pali Kanon, shkruhet se në qiellin e tridhjetë Devave (vendi i perëndive), koha kalon me një ritëm të ndryshëm, ku 100 vjet në Tokë llogariten si një ditë e vetme për ta. Brenda mitologjisë antike, ka shumë referenca të tjera për udhëtimin në kohë.

Kërkimi shkencor mbi udhëtimin në kohë

Ndoshta historia më e njohur e udhëtimit aksidental në kohë, është Eksperimenti i Filadelfias,

i cili supozohet se ndodhi në vitin 1943, me synim mbulimin e një anije me valë elektromagnetike, për ta bërë atë të padukshme për radarët e armikut.

Por ai eksperimenti shkoi jashtëzakonisht keq. Anija jo vetëm që u zhduk plotësisht nga Filadelfia, por u tele-transportua në Norfolk, dhe u kthye në kohë për 10 sekonda. Kur anija u rishfaq sërish, disa anëtarë të ekuipazhit zhvilluan çrregullime mendore, disa u zhdukën plotësisht, dhe disa të tjrë raportuan se kishin udhëtuar para në të ardhmen dhe pas në të shkuarën.

Dyshohet se Nikola Tesla, që në atë kohë ishte drejtor i Inxhinierisë dhe Kërkimeve në “Radio Company of America”, ishte i përfshirë në eksperiment, duke bërë të gjitha llogaritjet dhe vizatimet e nevojshme, dhe gjithashtu duke siguruar gjeneratorët.

Në vitin 1960, kemi një tjetër raport interesant rasti të shkencëtarit Pelegrino Erneti, që pohoi se kishte ndërtuar “Chronivisor”, një makineri që i mundësonte dikujt të shihte në të kaluarën. Teoria e tij ishte se çdo gjë që ndodh, lë një shenjë energjie që nuk mund të shkatërrohet kurrë (diçka si regjistrimet mistike Akashik). Erneti dyshohet se ka zhvilluar një pajisje që mund të zbulojë, zmadhojë dhe konvertojë këtë energji në një imazh, si një lloj televizioni që tregon atë që ka ndodhur në të kaluarën.

Eksperimente të diskutueshme në lidhje me udhëtimin në kohë

Në vitet 1980, ka pasur raporte për një tjetër eksperiment të diskutueshëm të udhëtimit në kohë, Projekti Montauk. Nëse eksperimentet e Filadelfias dhe Montauk u zhvilluan vërtet, kjo debatohet ende sot. Gjithsesi, është e arsyeshme të supozohet se ushtria amerikane ishte shumë e interesuar mbi mundësinë e udhëtimit në kohë, dhe do të angazhohej në kërkime të gjera mbi këtë çështje.

Në vitin 2004, Marlin Polman, shkencëtar, inxhinier dhe anëtar i MENSA-s, aplikoi për një patentë për një metodë të shtrembërimit të gravitetit dhe zhvendosjes së kohës. Në vitin 2013, Vasfi Alshdaifat paraqiti një patentë tjetër, për një makineri që bën ngjeshjen e hapësirës dhe zgjerimin e kohës, që mund të përdoret për udhëtimin në kohë.

Sipas PHYS.ORG, fizikani Ronald Malett i Universitetit të Konektikatit në SHBA, po punonte në vitin 2006 mbi konceptin e udhëtimit në kohë, bazuar në teorinë e relativitetit të Ajnshtajnit. Në atë kohë, Malet ishte absolutisht i bindur se udhëtimi në kohë ishte i mundur.

Ai parashikoi se udhëtimi i njeriut në kohë do të jetë i mundur brenda shekullit XXI.

Edhe fizikani i grimcave Brajan Koks, deklaroi në vitin 2013 se udhëtimi në kohë është i mundur, por vetëm në një drejtim. Por ashtu kemi gjithashtu historinë misterioze të Ali Razekit, drejtor i Qendrës Iraniane për Shpikjet Strategjike, që raportoi për “Daily Mail” se kishte zhvilluar një pajisje që mund të shihte ngjarjet e 3-5 viteve në të ardhmen.

Në teori, udhëtimi në kohë është i mundur, edhe nëse është i vështirë për t’u kuptuar. A na kanë afruar hulumtimet e përmendur më sipër drejt realizimit të udhëtimit në kohë? Nëse po, na mbetet vetëm të shpresojmë që teknologjia të mos bjerë në duar të gabuara./Ancient Origins – Bota.al

Continue Reading

Lajmet

Betohet Përparim Rama si Kryetar i Prishtinës

Published

on

By

Përparim Rama ka bërë sot betimin si kryetar i Komunës së Prishtinës, duke nisur zyrtarisht edhe një mandat të ri qeverisës.

Ceremonia e betimit është zhvilluar para anëtarëve të Kuvendit Komunal, ashtu siç parasheh neni 57 i Ligjit për Qeverisjen Lokale.

Në fjalën e tij, Rama u shpreh se është i përkushtuar t’i shërbejë kryeqytetit me përgjegjësi dhe paanshmëri, duke garantuar se do të punojë për një Prishtinë më të qetë dhe me kushte më të mira për të gjithë qytetarët.

Na priftë e mbara së bashku. Unë, Përparim Rama, betohem se do t’i kryej detyrat dhe do t’i ushtroj kompetencat si kryetar i Prishtinës me nder, besnikëri, në mënyrë të paanshme, me ndërgjegje dhe në pajtim me ligjin, në mënyrë që të sigurojë kushte për një jetë të qetë për të gjithë,” u shpreh ai gjatë betimit.

Me këtë ceremoni, Rama konfirmon vazhdimin e mandatit të tij në krye të Komunës së Prishtinës.

Continue Reading

Lajmet

Ahmeti priti në takim Lyn Debevoise

Published

on

By

Zëvendësministri në detyrë i Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Kreshnik Ahmeti, ka pritur në takim Zëvendësdrejtorin për Evropën Jugore dhe Qendrore në Departamentin e Shtetit të SHBA-së, Lyn Debevoise.

Takimi është fokusuar në diskutimin e prioritetet strategjike të Shteteve të Bashkuara për Kosovën dhe rajonin, si dhe në agjendën e Qeverisë së Kosovës në fushat e diplomacisë, ekonomisë dhe mbrojtjes.

Ahmeti ka theksuar progresin e bërë nga institucionet kosovare dhe ka informuar z. Debevoise për shqetësimet rreth veprimeve destabilizuese të Serbisë, si dhe për situatën e vështirë me të cilën përballen shqiptarët në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc.

Të dy palët kanë vlerësuar angazhimin e vazhdueshëm për forcimin e marrëdhënieve dypalëshe ndërmjet Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara, duke nënvizuar rëndësinë e partneritetit strategjik që lidh dy vendet.

Në përmbyllje, Ahmeti dhe Debevoise ripohuan se Kosova dhe SHBA-ja ndajnë objektiva të përbashkëta në rritjen e stabilitetit rajonal, promovimin e vlerave demokratike dhe thellimin e mirëkuptimit të ndërsjellë, të mbështetur në miqësinë e qëndrueshme dhe bashkëpunimin afatgjatë.

Continue Reading

Lajmet

Skandal i basteve në Turqi: 20 futbollistë dhe zyrtarë përfundojnë në burg

Published

on

Një gjykatë turke ka burgosur 20 të dyshuar, përfshirë lojtarë të futbollit të Super Ligës, në pritje të gjyqit në një hetim të zgjeruar për bastet në futboll.

Javën e kaluar, prokurorët urdhëruan ndalimin e 46 personave, përfshirë lojtarë, presidentë klubesh, komentatorë dhe një gjyqtar, për bastime të brendshme në ligat profesionale të Turqisë.

“Anadolu” tha se midis të ndaluarve në atë operacion, lojtari i Galatasarayt, Metehan Baltaci, dhe lojtari i Fenerbahçes, Mert Hakan Yandas, si dhe ish -presidenti i Adana Demirspor, Murat Sancak, u arrestuan zyrtarisht dhe u burgosën.

Baltaci i tha gjykatës se kishte vënë baste në disa ndeshje kur ishte lojtar i ekipit të të rinjve dhe nuk e kishte bërë më pasi iu bashkua ekipit të parë të Galatasarayt.

Yandas i Fenerbahces u citua nga gazeta Sabah të ketë thënë në dëshminë e tij në gjykatë se ai mohoi përfshirjen në lojërat e fatit në ndeshje.

Sancak i tha gjykatës se nuk kishte një llogari lojërash fati dhe nuk kishte vënë kurrë bast në ndeshje, tha gazeta Cumhuriyet.

Muajin e kaluar, federata turke e futbollit pezulloi 149 gjyqtarë dhe asistentë pasi një hetim zbuloi se zyrtarët në ligat profesionale po vinin baste për ndeshjet.

Rrjeti më pas u zgjerua me arrestimin e tetë personave, përfshirë kryetarin e një klubi të nivelit të lartë, dhe pezullimin e 1,024 lojtarëve nga të gjitha ligat, mbi të cilët federata (TFF) vendosi ndalime./S.K/KP/

 

Continue Reading

Lajmet

Dhjetëra të lënduar pas tërmetit të fuqishëm që goditi Japoninë

Published

on

Të paktën 30 persona u plagosën pas një tërmeti me magnitudë 7.5 ballë të shkallës Rihter që goditi Japoninë verilindore të hënën në mbrëmje, duke detyruar mijëra njerëz të evakuoheshin nga shtëpitë e tyre.

Tërmeti ndodhi në orën 23:15 (14:15 GMT) në një thellësi prej 50 km, rreth 80 km larg bregdetit të rajonit Aomori, tha Agjencia Meteorologjike e Japonisë. Ai shkaktoi paralajmërime për cunami të cilat tani janë hequr, ndërsa u panë valë prej 70 cm.

Disa shërbime hekurudhore janë pezulluar dhe mijëra shtëpi kanë mbetur pa energji elektrike si rezultat.

Autoritetet kanë paralajmëruar gjithashtu se një dridhje më e fortë mund të ndodhë në ditët në vijim – duke i kërkuar publikut të qëndrojë në gatishmëri të lartë për të paktën një javë, sipas raporteve të mediave lokale./S/K/KP/BBC/

Continue Reading

Të kërkuara