Shëndet
Trupi juaj pa mish të kuq, ja ndryshimet që mund ti keni
Published
2 months agoon
By
UBT NewsNëse doni të shpëtoni kafshët dhe të mbroni mjedisin ose thjesht të rregulloni dietën tuaj, ja ndryshimet që mund të prisni në trupin tuaj kur hiqni mishin e kuq nga dieta juaj.
Për revistën Healthy, Doktoresha e Shkencave Sally Warren zbuloi disa nga përfitimet që do të ndodhin nëse eliminoni mishin e kuq nga dieta juaj, por ajo përmendi edhe një pengesë.
Mund të humbni disa kilogram
Mishi i kuq është i pasur me kalori. Nëse e hiqni nga dieta juaj e përditshme, mund të shihni një numër më të ulët në peshore.
“Shumica e porcioneve me mish përmbajnë më shumë proteina sesa nevojitet në të vërtetë. Një porcion prej 90 gramësh me mish viçi mund të ketë rreth 170 kalori, por një porcion me fasule mund të ketë rreth 100 kalori dhe tofu rreth 70 kalori”, thotë Dr. Sally Warren.
Në fillim mund të mos duket si ndryshim i madh, por shtohet me kalimin e kohës. Një artikull i vitit 2015 në Journal of General Internal Medicine raportoi se njerëzit në një dietë vegjetariane humbën më shumë peshë sesa ata në një dietë jo-vegjetariane, dhe veganët humbën më shumë peshë sesa njerëzit që ende hanin vezë dhe produkte qumështi.
Mund të ndiheni më pak të fryrë
Trupi e tret mishin e kuq më ngadalë se ushqimet tjera, prandaj mund të përjetoni kapsllëk, dhimbje barku e rritje të gazrave pas një darke të bollshme. Edhe pse mund të përjetoni shqetësime në tretje pasi të hiqni dorë nga mishi i kuq, kjo është rezultat i ngrënies së ushqimeve më të shëndetshme dhe të pasura me fibra.
Do të shtoni baktere të shëndetshme në zorrë, që mund të zvogëlojnë inflamacionin në gjithë trupin dhe t’ju bëjnë të ndiheni më pak të fryrë. Në fakt, një studim i vitit 2015 zbuloi se vegjetarianët kanë shkallë më të ulëta të inflamacionit sesa ata që hanë mish.
Lëkura juaj mund të përmirësohet
Bëhet më e pastër kur filloni një dietë të shëndetshme. Hani shumë fruta dhe perime, që janë të mbushura me vitamina si A, C dhe E, të cilat njihen për luftimin e radikaleve të lira që shkaktojnë njolla.
Nivelet e kolesterolit tuaj mund të ulen
Eleminoni mishin e kuq dhe do të zvogëloni sasinë e yndyrës së ngopur, e cila është e lidhur me nivele më të larta të kolesterolit. Shoqata Amerikane e Zemrës rekomandon të mos konsumoni më shumë se pesë deri në gjashtë përqind të kalorive tuaja ditore nga yndyra e ngopur.
Ky ekuilibër zvogëlon rrezikun e kolesterolit të lartë, i cili mund të çojë në grumbullimin e pllakave në muret e arterieve.
“Ky grumbullim quhet aterosklerozë, e cila çon në sëmundje të arteries koronare, atak në zemër, goditje në tru ose atak ishemik kalimtar dhe sëmundje të arteries periferike”, thotë Warren.
Edhe pse kolesteroli i lartë mund të lidhet me gjenet tuaja, heqja dorë nga mishi i kuq do të ndihmojë shumë në uljen e niveleve të kolesterolit në trupin tuaj.
Ju mund të zvogëloni rrezikun e sëmundjeve të rënda
Heqja e mishit të kuq nga menyja mund të zvogëlojë rrezikun e disa sëmundjeve.
“Mishi i kuq mund të përmbajë sasi të larta të yndyrës së ngopur, e cila shoqërohet me një rrezik në rritje të sëmundjeve kardiovaskulare, obezitetit dhe diabetit”, thotë Warren.
Një studim i botuar në European Heart Journal zbuloi se ngrënia e mishit të kuq prodhon një përbërës që rrit rrezikun e atakut në zemër.
Karnitina, e cila bën që trupi të prodhojë trimetilaminë-N-oksid, përbërës i prodhuar nga bakteret në stomak, duket se lidhet me rrezikun.
“Studiuesit besojnë se ndikon në metabolizmin e kolesterolit në trup, gjë që çon në rritjen e zhvillimit të pllakave në muret e enëve të gjakut dhe mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve të zemrës”, thotë Warren.
Njerëzit që hanë mish viçi mund të zhvillojnë edhe sëmundjen e Alzheimerit. Një studim i vitit 2017 i botuar në British Medical Journal ia atribuoi lidhjen akumulimit të tepërt të hekurit për shkak të konsumit të tepërt të mishit të kuq në dietë.
Mund të keni më shumë energji Dr. Warren tha se energjia e mirë kërkon zemër të shëndetshme, sistem tretës të shëndetshëm e mendje e trup të shëndetshëm. Zëvendësimi i mishit të kuq me ushqime më të shëndetshme, siç janë fasulet, yndyrnat me bazë bimore, drithërat e plota, frutat dhe perimet, mund të rezultojë në nivele më të larta energjie.
Mund t’ju mungojnë disa lëndë ushqyese
Edhe pse është e mundur të kompensohet humbja e proteinave në dietë, disa lëndë ushqyese vijnë kryesisht nga mishi i kuq dhe mund të filloni të keni mungesë të tyre nëse nuk i merrni si suplemente. Një familje kryesore lëndësh ushqyese janë vitaminat B, kryesisht vitamina B12, dhe minerali hekur. Nëse hani butak, 90 gramë butak të gatuar mund t’ju ofrojnë po aq B12 sa mishi i viçit.
Burime tjera të mira përfshijnë produktet e tofusë dhe sojës, peshkun, djathin dhe vezët. Disa ekspertë ende rekomandojnë marrjen e suplementeve për siguri.
“Marrja e suplementeve, përfshirë B12 me cilësi të lartë, mund të sigurojë që po merrni dozën e saktë ditore”, thotë Warren.
Shumë njerëz, madje edhe ata që hanë mish të kuq, kanë mungesë magnezi. Kjo ndodh se toka e sotme ka pak magnez, një dietë me bazë bimore nuk ofron më aq shumë nga ky mineral i rëndësishëm. Edhe në mish, bagëtitë e rritura në kullota ose të ushqyera me kashtë nuk marrin mjaftueshëm për të ruajtur nivele të shëndetshme ditore.
Merrni një suplement magnezi dhe vitamine D3. Shtoni probiotikë, që ofrojnë baktere të rëndësishme miqësore që ndihmojnë zorrët tuaja të tretin dhe përthithin ushqimin.
Shëndet
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Published
11 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Jodi është thelbësor për prodhimin e hormoneve tiroide, dhe trupi ynë nuk mund ta prodhojë vetë.
Mungesa e jodit mund të çojë në probleme të ndryshme shëndetësore, përfshirë:
Probleme me flokët dhe lëkurën: Flokë që bien dhe lëkurë e thatë janë shenja të mungesës së jodit, pasi ai ndihmon në ruajtjen e lagështisë dhe shërimin e plagëve.
Ndjeshmëri ndaj të ftohtit: Mungesa e jodit ngadalëson metabolizmin, duke çuar në ndjeshmëri të shtuar ndaj të ftohtit.
Shtim në peshë: Metabolizmi i ngadaltë bën që trupi të djegë më pak kalori dhe të depozitojë yndyrna.
Lodhje dhe këputje: Mungesa e jodit mund të shkaktojë lodhje të vazhdueshme dhe ulje të energjisë.
Probleme me kujtesën: Jodi është i rëndësishëm për funksionin e hippocampusit, dhe mungesa e tij mund të ndikojë në përpunimin e informacionit dhe kujtesën.
Depresion dhe ankth: Çrregullimet e tiroides, të lidhura me mungesën e jodit, shkaktojnë ankth dhe depresion.
Qafë e ënjtur: Goiter (zmadhohja e gjëndrës tiroide) është një simptomë e zakonshme kur trupi ka mungesë jodi.
Probleme me shtatzëninë: Mungesa e jodit mund të ndikojë negativisht në zhvillimin e trurit të foshnjës dhe mund të rrisë rrezikun e abortit ose lindjes së frytit të vdekur.
Bradikardia: Një ritëm zemre më të ngadalshëm mund të lidhet me mungesën e jodit.
Kapsllëk: Hipotiroidizmi mund të ngadalësojë sistemin e tretjes, duke shkaktuar kapsllëk.
Nëse vëreni këto simptoma, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun për të diagnostikuar dhe trajtuar mungesën e jodit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Boronicat: Ushqimi i vogël me përfitime të mëdha për trupin dhe mendjen
Published
14 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Boronicat janë fruta të ëmbla, të ushqyera dhe jashtëzakonisht të shëndetshme.
Megjithëse të vegjël, ato kanë një ndikim të madh në trupin dhe mendjen tonë: mbrojnë zemrën dhe trurin, kujdesen për sytë dhe lëkurën.
Antioksidantët që gjenden te boronicat, veçanërisht ato të egra që rriten në tokat shqiptare, janë aq të fuqishme sa mund të neutralizojnë radikalet e lira, të cilat lidhen me zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare dhe tumorale.
Ato konsiderohen si mbreti i ushqimeve antioksidante, me kapacitetin më të lartë ndër të gjitha frutat e perimet që konsumojmë zakonisht.
Ulin dëmtimin e qelizave
Dëmtimi ndodh dhjetëra mijëra herë në ditë e kontribuon në plakjen e trupit dhe zhvillimin e disa tumoreve. Konsumimi i boronicave ndihmon në mbrojtjen kundër këtyre dëmtimeve, duke mbështetur shëndetin dhe rinimin e qelizave.
Ulin tensionin e gjakut
Një studim i Universitetit Mjekësor të Cleveland tregoi se individët me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës panë një ulje prej 4-6% të tensionit të lartë të gjakut pas konsumimit të 50 gramë boronica çdo ditë për tetë javë.
Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Antioksidantët në boronica kanë efekte pozitive mbi trurin, duke ndihmuar në ngadalësimin e rënies së funksioneve me moshën. Një studim gjashtëvjeçar me 16,010 të moshuar tregoi se boronicat dhe luleshtrydhet mund të vonojnë plakjen e trurit deri në 2.5 vjet.
Efekt anti-diabetik
Përmbajnë më pak sheqer krahasuar me frutat tjera, një kupë përmban 15 gramë sheqer natyral, sasia e një molle të vogël ose portokalli.
Për më tepër, boronicat janë të shijshme, me ngjyrë tërheqëse dhe mund të konsumohen si të freskëta, ashtu edhe të ngrira, duke i bërë ato një zgjedhje ideale për çdo dietë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë i ndodh trupit tuaj pa mish për 12 muaj?
Published
16 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Në rast se nuk konsumoni mish, ka përfitime të shumta. Arsyet më poshtë mund të ju bindin që ta ndaloni konsumimin e mishit për të paktën 1 vit.
Humbja e peshës
Një person humb mesatarisht 4.5 kg nëse nuk konsumon mish. Kjo sipas një studimi që tregon se vetëm mos-konsumimi i mishit u ofron mundësi të humbje peshës pa ndryshuar ndonjë rutinë tjetër.
Ulet risku i sulmit në zemër
Një studim tjetër thotë se nëse bëheni vegjetarian, e ulni kolesterolin dhe shtypjen e gjakut.
…dhe diabetit
Kurse, ky studim thotë se personat që konsumojnë mish janë për 29% më të rrezikuar nga diabeti se sa vegjitarianët. Kurse ata që konsumuan çfarëdo lloj mishi, kishin 38% më shumë shansë që të kenë diabet.
…dhe kancerit
Organizata botërore e shëndetiti rendit mishërat e përpunuara si nga shkaktarët kryesor të kancerit.
Bakteriet mbrojtëse
Një studim tjetër thotë se veganët kanë më shumë specie të bakterieve mbrojtëse në zorrët e tyre se sa mishngrënësit.
Do të ndiheni më mirë pas ushtrimeve
Studime të shumta kanë vërtetuar se personat që nuk konsumojnë mish performojnë më mirë në ushtrime dhe aktivitete fizike se sa ata që e konsumojnë mishin.
Do të ndiheni më mirë në përgjithësi
Persona të shumtë që kanë hequr dorë nga mishi kanë treguar se janë ndier më mirë. Ata janë ndier më të shëndetshëm, janë aktivizuar më shumë, kanë ngrënë më shumë e kanë humbur peshë si dhe kanë zbuluar ushqime të reja për konsum. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Testi TNT – Ekzaminimi që zbulon çrregullimet në lidhjen nerv–muskuj
Published
17 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Nëse ndieni lodhje të shpejtë ose dobësi muskulare që përkeqësohet gjatë ditës, kjo mund të jetë shenjë e një çrregullimi neuromuskular.
Për diagnostikimin e tij përdoret testi TNT (testi i transmetimit neuromuskular), i njohur edhe si test i stimulimit të përsëritur (TRS).
Ky test neurologjik mat mënyrën se si sinjalet nervore kalojnë nga nervi te muskuli, duke ndihmuar në zbulimin e sëmundjeve si miastenia gravis, sindroma Eaton-Lambert apo botulizmi.
Kur rekomandohet?
Testi kryhet në raste me:
rënie të qepallave,
pamje të dyfishtë,
vështirësi në të folur apo gëlltitje,
dobësi që shtohet me lëvizje të përsëritura.
Si kryhet?
Në disa zona të trupit vendosen elektroda që dërgojnë impulse elektrike të lehta, për të matur reagimin e muskujve para dhe pas aktivizimit.
Procedura është e sigurt, zgjat rreth 20–30 minuta, dhe rezultatet merren menjëherë.
Përgatitja:
Mos aplikoni kremra në lëkurë para testit.
Mos merrni Mestinon (pyridostigmine) në ditën e testit.
Ushqimi dhe pijet lejohen normalisht.
Rezultatet ndihmojnë mjekun të përcaktojë nëse ka bllokim në transmetimin nervor, dhe të zgjedhë trajtimin më të përshtatshëm. /A.Z/UBT News/
Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete
Si ta largoni mykun nga shtëpitë tuaja?
Galeria Kombëtare e Kosovës – Restaurimi dhe modernizimi për një hapësirë bashkëkohore artistike
Durkee për 1999-ën: S’e dinim cilat ishin kapacitetet ushtarake të UÇK-së, donin pavarësi
Basha takon përfaqësuesin e Komisionit Evropian, diskuton për buxhetin dhe Marrëveshjen për Planin e Rritjes
Tentoi ta mbysë me veturë një person, arrestohet edhe një i dyshuar në Istog
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Hajdari: Stërvitja është shumë intensive, po udhëtojmë për t’i marrë tre pikët në Slloveni
Shishet e ujit strehojnë baktere nëse nuk pastrohen rregullisht
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
