Lajmet

Trazirat e Brazilit dhe Kapitolit të SHBA-së: Cilat janë paralelet dhe dallimet?

Ndonëse shumë ngjashmëri, ekspertët thonë se nuk duhet bërë ngatërrimi i këtyre dy sulmeve.

Published

on

Protestuesit e tërbuar hynë në ndërtesat qeveritare që janë vetë simboli i demokracisë së vendit të tyre. Të shtyrë nga teoritë konspirative për humbjen e kandidatit të tyre në zgjedhjet e fundit, ata thyen xhamat, kaluan nëpër tavolinat e ligjvënësve dhe shkatërruan zyrat më të larta në vend — në një tërbim që zgjati orë përpara se të rivendosej rendi.

Sulmi i 8 janarit nga mbështetësit e ish-presidentit, Jair Bolsonaro, në kryeqytetin e Brazilit tërhoqi paralele të menjëhershme me sulmin e 6 janarit 2021 në Kapitolin e SHBA-së nga mbështetësit e ish-presidentit, Donald Trump.

Dy ish-presidentët populistë ndanë një aleancë të ngushtë politike me një grup mbështetësish të mbivendosur – disa prej të cilëve ndihmuan në përhapjen e gënjeshtrave se Trump humbi rizgjedhjen për shkak të mashtrimit të votuesve dhe më vonë pretendime të ngjashme dolën për Bolsonaron pas humbjes së tij. Bolsonaro ishte ndër liderët e fundit botërorë që njohu fitoren e Joe Biden në 2020.

“Shembulli i SHBA-së i mohimit të zgjedhjeve dhe krijimit të fakteve alternative, radikalizimit të zbatimit të ligjit dhe përçmimit të hapur të institucioneve demokratike ishte një shabllon që nuk mendoj se Bolsonaro dhe të tjerët do ta kishin gjetur vetë”, tha Scott Hamilton, një ish-diplomat amerikan në Brazil.

Megjithatë, ekspertët thonë se nuk duhet bërë ngatërrimi i këtyre dy sulmeve.

Kishte “ngjashmëri të pamohueshme” me 6 janarin, thotë Graham Brookie, drejtor i lartë i Laboratorit të Kërkimit të Forenzikës Dixhitale të Këshillit Atlantik, i cili gjurmon dezinformatat në mbarë globin.

“Imazhet. Shumë nga thirrjet për veprim në mediat sociale janë shumë, shumë të ngjashme”, tha ai. “Por ka një paralajmërim të madh. Demokracia në Brazil është shumë më ndryshe se demokracia këtu në Shtetet e Bashkuara. Kultura, konteksti, madje edhe institucionet janë vërtet të ndryshme dhe kjo ka vërtet rëndësi”.

Shumë nga lidhjet janë të hapura. Djali ligjvënës i Bolsonaros, Eduardo, në vitin 2019 nënshkroi për të punuar me lëvizjen populiste ndërkombëtare të këshilltarit të Trump, Steve Bannon. Bannon u bë një nga përkrahësit më të zhurmshëm të gënjeshtrave pas zgjedhjeve në vitin 2020 dhe ka përforcuar pretendimet e Bolsonaros për makineritë e votimit të manipuluara, përcjell UBT News.

Trump ishte një nga aleatët e paktë të huaj të Bolsonaros dhe Bolsonaro shpesh lartësonte udhëheqjen e homologut të tij amerikan, madje duke postuar foto të vetes duke ndjekur deklaratat e Trump. Ai dhe djali i tij vizituan Trump në Mar-a-Lago dhe të dy morën pjesë në darkat në shtëpinë e Bannon.

Pas trazirave të së dielës në Brasilia, Bannon i quajti protestuesit “luftëtarë brazilianë të lirisë” në një video në mediat sociale.

Konferenca e Veprimit Politik Konservator, një mbledhje kyçe e aktivistëve të krahut të djathtë që ka qenë një vatër e entuziazmit pro-Trump, u takua në Sao Paulo në shtator. Një nga të pranishmit, ish-zëdhënësi i Trump, Jason Miller, u arrestua më vonë nga autoritetet braziliane përpara se të largohej nga vendi.

“Ne nuk mbrojmë dhunën, por besojmë se protestat paqësore janë të duhura dhe se situata në Brazil duhet të hetohet plotësisht”, tha Matt Schlapp, organizatori kryesor i CPAC, në një deklaratë për Associated Press.

Protestuesit sulmuan Kongresin e Brazilit, Gjykatën e Lartë dhe pallatin presidencial, me disa që bënë thirrje që ushtria të rrëzonte Presidentin Luiz Inácio Lula da Silva. Të tjerë valëvitnin parulla që sugjeronin se besonin se makinat e votimit ishin programuar për të vjedhur zgjedhjet nga Bolsonaro, që të kujtojnë shenjat e lëshuara më 6 janar që promovonin teori të ngjashme konspirative në SHBA.

Imazhet e protestuesve brazilianë që luftojnë me policinë që ruan kompleksin, depërtojnë në zyrat e qeverisë dhe kontrollojnë tavolinat e ligjvënësve të opozitës ishin një lloj përsëritje e sulmit në Kapitolin e SHBA.

Sulmet pasuan muaj kur Bolsonaro shfrytëzoi frikën për integritetin e zgjedhjeve pa ofruar prova, të ngjashme me Trump në 2020.

Në nëntor, Bolsonaro fajësoi humbjen si shkak i një gabimi softuerësh dhe bëri thirrje që shumica e votave elektronike të anuloheshin. Ekspertët e pavarur e hodhën poshtë pretendimin e tij dhe oferta e Bolsonaros për të anuluar votat dështoi.

Rrjetet sociale janë ende të mbushura me dezinformata rreth zgjedhjeve pas përfundimit të tyre, dhe postimet që u bënin thirrje brazilianëve të mblidheshin në kryeqytetin e tyre të dielën për të sfiduar rezultatet e zgjedhjeve u bënë virale në TikTok, Facebook, Telegram dhe platforma të tjera. Një postim mblodhi më shumë se 800,000 shikime vetëm që nga e premtja, sipas një analize nga Aos Fatos.

Wendy Via, presidente e Projektit Global kundër Urrejtjes dhe Ekstremizmit, tha se trazirat e së dielës janë një shembull tjetër se si keqinformimi dhe retorika në internet mund të nxisin dhunën nëse ato shpërndahen nga një udhëheqës me një audiencë mjaft të madhe.

“Ne e pamë këtë që po vinte”, tha Via. “Kjo nuk ndodh vetëm në Brazil, apo në Shtetet e Bashkuara. Ky është një problem global. A duhet të krahasojmë atë që ndodhi në Brazil me 6 janarin? Unë them 100%, sepse është i njëjti libër lojërash”.

Por ka dallime të rëndësishme midis dy sulmeve dhe forcave në të dy vendet që i shtynë ato.

“Kjo nuk ishte pjesë e një lëvizjeje të orkestruar për të përmbysur rezultatet e zgjedhjeve”, tha Christopher Garman, drejtor menaxhues i Americas for the Eurasia Group, grup konsultimi për rrezikun politik.

Më 6 janar 2021, Trump ishte ende president dhe ai u kërkoi mbështetësve të tij në tubimin e tij që të marshonin drejt Kapitolit dhe të ndalonin ratifikimin nga Kongresi të fitores së Joe Biden. Në Brasilia, protesta u zhvillua të dielën, kur pak ishin në zyrat e qeverisë dhe Bolsonaro tashmë kishte hequr dorë nga pushteti.

Bolsonaro madje ishte larguar nga vendi – në shtetin “e adoptuar” nga Trump në Florida, ku duket se ka qëndruar në zonën e Orlandos. Të hënën, ai u shtrua në një spital atje, duke u ankuar për dhimbje barku.

Garman tha se dora e Bolsonaros mund të jetë kontrolluar nga gjykata supreme e Brazilit, e cila ka penalizuar në mënyrë agresive dezinformatat në lidhje me zgjedhjet deri në censurimin e llogarive të mediave sociale dhe raporteve të lajmeve që i ka gjetur mashtruese. Bolsonaro e dinte se nëse ai do të provonte më shumë, gjykata mund të vendoste që ai të mos kandidonte përsëri për poste publike.

“Nëse ai do të kishte ndjekur rrugën e Trump, të drejtat e tij politike tashmë do të ishin pezulluar”, tha Garman.

Situata në Brazil është gjithashtu më e tensionuar sesa në SHBA
Korrupsioni sistemik është një shqetësim më i madh në atë vend, siç është stabiliteti i asaj që është ende një demokraci mjaft e re pas dekadash sundimi autoritar që zgjati gjatë viteve 1980. Njeriu që e mundi Bolsonaron, Lula, është një ish-president i cili u burgos për akuza korrupsioni gjatë zgjedhjeve fillestare të Bolsonaros në vitin 2018, vetëm për t’i anuluar dënimin e tij nga Gjykata e Lartë e Brazilit.

Zemërimi kundër establishmentit mund të tingëllojë i njohur për ata që ndjekin politikën e SHBA-së – një mjedis politik i hiper-polarizuar dhe një qendër e dobësuar, së bashku me mosbesimin në rritje si tek institucionet ashtu edhe tek ato në anën tjetër.

“Nuk është e shëndetshme për çdo demokraci të ketë këto nivele mosbesimi” përfundoi Garman./UBTNews/

Lajmet

BE: Çështjet e arsimit dhe shëndetësisë në veri të Kosovës të adresohen në dialog

Published

on

By

Bashkimi Evropian tha se po ndjek me kujdes zhvillimet në veri të Kosovës të lidhura me funksionimin e shërbimeve që mbështeten nga Serbia. Zëdhënësi i bllokut, Peter Stano, tha se këto çështje duhet të adresohen në kuadër të dialogut të Brukselit për normalizim të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë.

Ne jemi duke ndjekur zhvillimet dhe jemi në dijeni për raportet për arrestimin e një drejtori serb të shkollës në Kosovë. Unë mund të rikujtoj se BE-ja ka qenë shumë, shumë e qartë se statusi dhe tranzicioni i disa shërbimeve të mbështetura nga Serbia, sidomos sistemi shkollor dhe edukativ, duhet të adresohen në dialogun e lehtësuar nga BE-ja, paralelisht me themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, që është obligim i kamotshëm i autoritetvee të Kosovës”, tha Stano, duke bërë thirrje për përmbajtje nga hapat e njëanshëm.

Qeveria e Kosovës, e udhëhequr nga Albin Kurti, ka ndërmarrë disa veprime në veri, që janë kritikuar nga faktori ndërkombëtar. Ekzekutivi kosovar ka ndaluar përdorimin e dinarit serb, ka mbyllur disa degë të postës serbe, si dhe institucione paralele, duke thënë se kanë cenuar kushtetutshmërinë e Kosovës.

Në shtator të këtij viti, ministri për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e Kosovës, Nenad Rashiq, i tha Radios Evropa e Lirë se institucionet arsimore dhe shëndetësore në veri, që funksionojnë sipas sistemit serb, aktualisht, nuk kërcënohen nga mbyllja e mundshme, por shtoi se serbët e Kosovës “duhet të jenë të gatshëm për një skenar që nuk do të na pëlqejë”.

Hapat e njëanshëm që zvogëlojnë qasjen në këto shërbime, në shëndetësi apo shkollim, do të kishin efekt negativ në jetën e përditshme të njerëzve dhe në kushtet e jetës për serbët dhe komunitete tjera në Kosovë. Ky do të ishte dështim i Kosovës në respektimin e obligimeve nga procesi i integrimit të Kosovës”, tha Stano.

Duke u përgjigjur në pyetjet rreth kërcënimeve të Serbisë se mund të tërhiqet nga dialogu, Stano tha se dialogu është kusht si për Kosovën, ashtu edhe për Serbinë në procesin e integrimit në BE. Ai tha se nuk përparim në dialog, nuk do të ketë përparim as në procesin e integrimit.

Dialogu i lehtësuar nga BE-ja bazohet në nevojën dhe gatishmërinë e të dyja palëve për të arritur një marrëveshje me ndihmë e BE-së. Kjo është diçka që palët kanë kërkuar dhe që është mbështetur nga BE-ja dhe nga Kombet e Bashkuara. Pra, ne do ta lehtësojmë dialogun për aq sa palët do të jenë në dialog dhe për aq sa ato do të jenë të interesuara për procesin e anëtarësimit në BE. Nëse nuk do të ketë dialog nuk do të ketë proces të integrimit”, tha Stano.

Kosova dhe Serbia zhvillojnë dialog në Bruksel që nga viti 2011. Procesi, i cili mbështetet nga Shtetet e Bashkuara, synon normalizimin e raporteve mes vendeve. Palët kanë arritur dhjetëra marrëveshje, por shumica nga to nuk janë zbatuar./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Kuvendi me seancë të hënën, Osmani pritet tu adresohet deputetëve

Published

on

By

Kuvendi i Kosovës ka njoftuar se të hënën më 21 nëntor do të mbahet seancë plenare.

Në këtë seancë është paralajmëruar vetëm një pikë e rendit të ditës, “adresimi i Presidentes së Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani Sadriu, deputetëve të Kuvendit të Republikës të Kosovës”.

Kjo seancë është paralajmëruar të mbahet nga ora 09:30.

Continue Reading

Lajmet

​Kurti: Qeveria është për familjen, synojmë barazinë dhe nxitjen e punësimit

Published

on

By

Qeveria e Kosovës ka lansuar skemën për mbështetjen e punësimit për anëtarët e aftë për punë të familjeve përfituese nga pilotimi i reformës së asistencës sociale, duke subvencionuar 70 për qind të pagës së tyre për gjashtë muaj. Po ashtu, të njëjtit, nuk do të largohen automatikisht nga skema sociale.

Kryeministri Albin Kurti tha se kjo masë synon barazinë dhe nxitjen e punësimit.

Në lansimin e projektit për reformën e asistencës sociale premtuam një program i cili synon barazinë dhe nxitjen e punësimit. Premtimin për reformë që pikësynim ka barazinë shoqërore e kemi realizuar duke hequr kriteret diskriminuese dhe duke prezantuar teste të reja të varfërisë. Si rezultat, në fillim të këtij muaji, 1824 familje në nevojë përfituan mbështetje financiare duke u bërë kështu pjesë e grupit të parë të përfituesve. Premtimin e dytë për nxitjen e punësimit po e realizojmë duke mos larguar automatikisht nga skema ata që punësohen, por duke inkurajuar dhe mbështetur integrimin e tyre në tregun e punës. Nëse në të kaluarën familjet me asistencë sociale punësimin e kanë parë si kërcënim për largim nga skema e asistencës sociale, sot duhet ta shohin si mundësi që të sigurojnë të ardhura të nevojshme për të mos pasur nevojën për skemën… Kjo realizohet në dy faza. Faza e parë përfshinë subvencionimin e 70 për qind të pagës së punëtorit për 6 muaj me radhë. Si mbështetje shtesë nëse punësimi vazhdon edhe për 6 muaj të tjerë punëdhënësi do të përfitojë gjithashtu një pagesë të njëhershme”, tha ai.

Ministri i Financave, Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati, tha se përmes kësaj skeme synohet inkurajimi i punësimit të anëtarëve të familjeve përfituese të asistencës sociale. Ai dha edhe detaje sa do të jetë subvencionimi i pagës për një punëtor për gjashtë muaj, si dhe shuma e tjetër për gjashtëmujorin e dytë.

Ne inkurajojmë punësimin dhe ky është hapi i dytë. Të gjitha familjet që janë përfituese të skemës së asistencës sociale përmes këtij projekti e kanë obligim që të regjistrohen si punëkërkues në Agjencinë e Punësimit të gjithë ata persona që janë të aftë për punë. Persona nga 18 deri 64 vjet duhet të regjistrohen si punëkërkues në mënyrë që këshilltarët që i kemi këtu do të bëjnë ndërmjetësimin e punësimit për këta persona… Secilit biznes që angazhon të punësuarit nga kjo skemë për 6 muajt e parë i paguhet 70 për qind e pagës apo deri 350 subvencionim apo deri 500 euro paga bruto nëse e marrim si pagë. Kurse për gjashtë muajt e dytë, nëse vazhdon punësimi më tutje, është paraparë që në fund të periudhës së gjashtëmujorit të dytë të jepet edhe një 20 për qind i të gjitha pagave të gjashtë mujorit të dytë”, deklaroi Murati.

Drejtori i Bankës Botërore për Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut, Massimiliano Paolucci, tha se investimi në familjet me asistencë sociale nuk është vetëm një përgjegjësi morale, por edhe një strategji e qëndrueshme për secilin vend.

Përmirësimi i cilësisë së jetës për njerëzit e Kosovës është një prioritet për Bankën Botërore. Parimet udhëzuese për të mbështetur Qeverinë e Kosovës dhe mbrojtjen e sistemit social është vendimtar për të arritur objektivat e përbashkëta. Ky program, i cili përfshin mbështetjen për familje me asistencë sociale dhe programet e punësimit, luan një rol esencial për të ndihmuar familjet kosovare që janë në krizë… Investime në sistemin e mbrojtjes sociale nuk është vetëm një përgjegjësi morale, por është një strategji e qëndrueshme dhe shëndetshme”, tha ai.

Continue Reading

Lajmet

​Federata rumune u tregon tifozëve se si të sillen në ndeshjen me Kosovën

Published

on

By

Federata Rumune e Futbollit ka renditur rregullat e sjelljes për tifozët që do të ndjekin ndeshjen Rumani – Kosovë sonte në stadiumin “Arena Kombëtare”.

Shikuesit që do të ndjekin këtë lojë, në “Arenën Kombëtare”, janë të detyruar të sillen në përputhje me legjislacionin dhe rregullat e përcaktuara në këtë tekst. Shkelja e tyre mund të çojë në evakuimin e shkelësit nga brenda stadiumit, mund të shkaktojë zbatimin e ndalimit të hyrjes në arenat sportive në Rumani dhe mund të tërheqë – sipas rastit – përgjegjësi civile, disiplinore, kontravencionale ose penale.

Këto janë rregullat që duhet t’i respektojnë tifoët:

të respektojë rreptësisht masat e vendosura nga organizatorët dhe forcat e rendit.

të paraqesë, me hyrjen në arenë, dokumentet e hyrjes; me kërkesë të forcave të rendit/stjuardëve, ata janë të detyruar të paraqesin materialet reklamuese vizuale që gjenden në to.

të mos prezantojë në ambientet e arenës asnjë lloj mbishkrimi, embleme, pankarta, pankarta, postera ose mbështetje të tjera që përmbajnë tekste, shkronja, simbole, slogane, imazhe ose tekste;

lejohen vetëm flamujt e katër finalistëve/klubeve, flamuri kombëtar i Rumanisë me gjatësi maksimale 1 m dhe diametër maksimal 1 cm, si dhe banderola identiteti të fraksioneve.

për të mos futur apo vendosur shenja, për të mos brohoritur parulla me karakter politik.

t’i nënshtrohet kontrollit organik përmbledhës; refuzimi për t’u kontrolluar sjell ndalimin e hyrjes në stadium për atë ndeshje.

të mos hyjë në ambientet e stadiumit nën ndikimin e drogës dhe substancave psikotrope, në gjendje të dukshme të dehjes, të mos futë apo konsumojë pije alkoolike në stadium;

të mos pini duhan në tribuna; ndalimi vlen edhe për njerëzit që përdorin cigare elektronike. Pirja e duhanit lejohet vetëm në vendet e rregulluara posaçërisht në zonat tregtare/kioskat e dy tribunave dhe dy lëndinave.

të mos hedhin objekte të çdo lloji ose lëndë gërryese ose ndotëse mbi spektatorët, zyrtarët, lojtarët, forcat e rendit ose në drejtim të sipërfaqes së lojës.

të mos kryejë akte, akte ose gjeste të turpshme, të mos shqiptojë ose të këndojë fyerje, fjalë ose shprehje fyese ose vulgare, si dhe kërcënime të tjera të akteve të dhunës ndaj spektatorëve të tjerë, zyrtarëve, lojtarëve ose pronës së tyre; të mos këndojnë refrene fyese apo shpifëse.

të mos kërcënojë forcat e rendit me akte dhune.

të mos posedojnë fishekzjarrë ose materiale të tjera piroteknike që lëshojnë zjarr, tym ose gaz.

të mos provokojë apo marrë pjesë në skandale apo akte dhune që shkaktojnë vuajtje fizike, të mos bërtasë fyerje apo shprehje vulgare ndaj spektatorëve, zyrtarëve apo lojtarëve të tjerë.

të mos përfshihet në asnjë lloj diskriminimi racor, etnik apo fetar, të mos promovojë në asnjë mënyrë personat fajtorë për krime kundër paqes dhe njerëzimit apo ndjekës të ideologjisë fashiste.

Continue Reading

Të kërkuara