Lajmet

Të punuarit më gjatë se orari rrit gjasat për depresion

“Ne kemi më shumë kontroll mbi atë që punojmë; ne mund të zgjedhim gjërat argëtuese”, thotë Gelenberg.

Published

on

Puna me orar të zgjatur është ndër faktorët alarmues që rrit ndjeshëm rrezikun e një personi për tu futur në depresion. Pavarësisht se sa e doni punën që bëni apo sa stresuese ose jo është ajo.

Të jetuarit në epokën kur gjithçka zhvillohet shumë shpejt dhe termi “burn-out” apo konsumimi nga puna po shndërrohet në normë – të cilën shumica e paguajnë me pasoja në shëndet mendor.

Një studim i cili ka përfshirë mbi 2 mijë punonjës për gjashtë vjet ka nxjerrë në përfundim se punonjësit që punonin mesatarisht të paktën 11 orë në ditë në zyrë kishin afërsisht dy herë e gjysmë shanse më të larta për të zhvilluar depresion sesa kolegët e tyre që kanë mbaruar punën pas shtatë ose tetë orësh.

Lidhja midis ditëve të gjata të punës dhe depresionit vazhdoi edhe pasi studiuesit morën parasysh faktorë të tillë si tendosja e punës, niveli i përkrahjes në vendin e punës, përdorimi i alkoolit, pirja e duhanit dhe sëmundjet kronike fizike.

Punonjësit e rinj ata me një përvojë të konsiduereshme të cilët janë të mbingarkuar duket se janë më të prirur ndaj depresionit sesa njerëzit që tashmë janë kalitur me punën dhe kanë përvojë. Kohëzgjatja e ditës së punës nuk pati një ndikim të dukshëm në shëndetin mendor të punonjësve të nivelit të lartë, me pagë më të lartë, si menaxherët, udhëheqësit e ekipeve.

Kjo ka të ngjarë për shkak të sasisë së kontrollit që njerëzit me pozita udhëheqëse kanë mbi punën e tyre, thotë Alan Gelenberg – kryetar i departamentit të psikiatrisë në Universitetin Shtetëror të Pensilvanisë.

“Ne kemi më shumë kontroll mbi atë që punojmë; ne mund të zgjedhim gjërat argëtuese”, thotë Gelenberg, i cili nuk ishte i përfshirë në studim. “Unë bëj kryesisht atë që dua të bëj dhe kur kaloj një javë më të vështirë, është zgjedhja ime”, ka thënë ai duke iu referuar edhe vetes.

Për ata që janë në pozita më poshtë, studiuesit thonë se orët e gjata në zyrë mund të kontribuojnë në depresion në disa mënyra. Kjo manifestohet duke krijuar konflikte familjare ose në përkeqësim të marrëdhënieve më të tjerët.

Pasiguria në punë dhe shmangia e gjumit gjithashtu ndikojnë në rritjen e rrezikut të depresionit. Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se gjumi i dobët është një përbërës kyç në depresionin e lidhur me punën.

Studimet e fundit mbi punën jashtë orarit dhe depresionin kanë raportuar rezultate të ngjashme, por shumica kanë përdorur një standard më pak rigoroz për matjen e depresionit.

Si të qëndroni i lumtur dhe i shëndetshëm?

Pyetja e parë që duhet shtrohet në këtë temë është se “Çfarë ndodh kur punoni vazhdimisht me orar të zgjatur?”.

Përgjigja është se mund të mos keni kohë për të ngrënë mirë, mund të mos ushtroni mjaftueshëm (ose fare) dhe mund të mos flini sa duhet. Shtojini kësaj stresin dhe tensionin shtesë që mund të përjetoni dhe mund të shihni se puna me orë të gjata mund të dëmtojë shëndetin tuaj, si dhe performancën dhe produktivitetin tuaj.

Lajmi i mirë është se ju mund të punoni më shumë orë dhe të mbani një mënyrë jetese të shëndetshme. AkademiPune ju përcjell disa strategji që do të ndihmojnë:

Praktikoni ushtrime

Bëni mjaftueshëm ushtrime – Ushtrimet e rregullta reduktojnë stresin, përmirësojnë shëndetin tuaj dhe nivelet e energjisë, rrisin vetëbesimin dhe imazhin tuaj dhe madje mund të rrisin IQ-në tuaj. Mendoni për stërvitjen si një investim në veten tuaj dhe në karrierën tuaj.

Bëni pushime të rregullta – Largohuni nga tavolina juaj dhe bëni një shëtitje të shkurtër çdo 60 deri në 90 minuta. Kjo do t’ju ndihmojë të relaksoheni. Nëse është praktike, merrni parasysh të bëni një sy gjumë të shkurtër kur ndiheni të lodhur, për shembull, në një karrige të rehatshme ose në makinë. (Kërkimet tregojnë se kjo mund të rrisë performancën në afat të shkurtër dhe mund të ketë një efekt pozitiv në shëndetin tuaj afatgjatë).

Pini shumë ujë – Dehidratimi e bën më të vështirë përqendrimin dhe mund t’ju bëjë të ndiheni fizikisht të lodhur dhe ta papërqendruar. Mbani një shishe me ujë në tavolinën tuaj të punës – si një rikujtim për të pirë ujë. Gjithashtu, shmangni shumë kafeinë. Asnjëherë nuk është ide e mirë ta teproni.

Hani shëndetshëm – Hani vakte të shëndetshme gjatë ditës tuaj të punës dhe mbani me vete bajame ose fruta. Ato mund t’i hani kurdo që ndiheni të uritur. Gjithashtu, shmangni ushqimet e shpejta dhe ushqimet e yndyrshme nëse është e mundur. Ushqimi i pashëndetshëm mund të jetë joshës nëse jeni duke punuar vonë ose duke marrë një klient për darkë, kështu që zhvilloni shprehi që do t’ju ndihmojnë të bëni zgjedhjet e duhura, për aq sa mundeni.

Si ta rritni produktivitetin dhe ta menaxhoni kohën tuaj?

Një nga arsyet kryesore që njerëzit punojnë me orar të zgjatur është sepse mundohen që të kryejnë më shumë punë. Prandaj, është e rëndësishme të siguroheni që të jeni sa më produktiv gjatë gjithë kohës në punë. Në këtë mënyrë, ju do të arrini më shumë dhe do të arrini t’i kryeni të gjitha punët me kohë.

Megjithëse mbajtja e një stili jetese të shëndetshëm do t’ju ndihmojë të jeni më produktivë, ka disa strategji të tjera që mund të përdorni:

Vlerësoni se si e përdorni kohën tuaj – Mbani një regjistër aktivitetesh, më pas analizoni atë për të gjetur se sa kohë shpenzoni në detyra specifike. Kjo do t’ju ndihmojë të minimizoni ose eliminoni aktivitetet me më pak rëndësi dhe tu kushtoni më shumë rëndësi atyre që kanë më shumë vlerë.

Organizohuni – Mënyra se si e organizoni veten luan një rol të rëndësishëm në atë se sa do të arrini gjatë ditës. Do t’ju duhet të investoni disa orë përpara për t’u organizuar, por kjo do të shpërblehet shpejt.

Përmirësoni përqendrimin dhe fokusin tuaj – Aftësia për t’u përqendruar është thelbësore kur jeni duke punuar me orar të zgjatur. Shqetësimet vetëm sa do të rrisin kohën që kaloni në zyrë. Bëni atë që mundeni për të minimizuar shpërqendrimet: mos u fokusoni në rrjete sociale, mbyllni derën e zyrës dhe madje fikni telefonin. Sa më i përqendruar të jeni, aq më shpejt mund të kaloni në punë tjetër – ose të shkoni në shtëpi me kohë. Nëse lexoni shumë si pjesë e punës suaj, përdorni strategji të përshtatshme leximi, në mënyrë që ta përdorni këtë kohë në mënyrë më efikase.

Shmangni shumë detyra – në vend të kësaj, bëni një detyrë ose projekt në një kohë. Përqendrohuni plotësisht në atë që po bëni dhe kurdo që të mundeni përfundoni tërësisht një detyrë para se të kaloni në diçka tjetër./AkademiPune

Lajmet

PE: Kosova të bëjë reforma për t’iu afruar BE-së, të hapë kapitull të ri bisedimesh me Serbinë

Published

on

By

Deputetët e Parlamentit Evropian kanë miratuar një raport për Kosovën që inkurajon shtetin të bëjë reforma për të lëvizur drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian, por po ashtu kërkon që Prishtina dhe Beogradi të hapin një kapitull të ri në bisedimet për normalizim.

Është e qartë që procesi integrues i Kosovës ka nevojë për një momentum të ri – na duhet një kapitull i ri i bisedimeve mes Prishtinës dhe Beogradit. Është jashtëzakonisht pozitive që të gjitha partitë e mëdha politike në Kosovë mbështesin fuqishëm integrimin në BE. E ardhmja e Kosovës është në familjen evropiane dhe ne do të punojmë së bashku në agjendën e reformave sepse çdo anëtarësim në të ardhmen duhet të bazohet në meritë”, tha raportuesi për Kosovën në PE, Riho Terras.

Sipas eurodeputetëve, dialogu për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, “fatkeqësisht nuk ka prodhuar rezultatet e pritura”, teksa ata u kërkuan të dyja palëve që të zbatojnë marrëveshjet e Brukselit dhe Ohrit, përfshirë themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe që Serbia të mos kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në organizata rajonale dhe ndërkombëtare.

Për shkak të krizave në veriun e Kosovës, që rritën tensionet mes dy vendeve, që nga shtatori i vitit 2023 në Bruksel nuk është zhvilluar asnjë rund i dialogut politik, por ka pasur vetëm bisedime në nivel të kryenegociatorëve.

BE-ja ka përsëritur vazhdimisht se normalizimi i raporteve mes Kosovës dhe Serbisë është parakusht për rrugën e të dyja vendeve drejt integrimit evropian.

Së voni, shefja për politikë të jashtme dhe siguri e BE-së, Kaja Kallas, ka thënë se Brukseli është duke analizuar gabimet në procesin e dialogut, që ka nisur më 2011.

Ndërkaq, në raportin për Kosovë, PE-ja tha se shteti ka bërë përparim të dukshëm në reformën zgjedhore, qëndrueshmërinë ekonomike dhe mbrojtjen e të drejtave themelore.

Megjithatë, sfidat mbeten sa i përket reformave në gjyqësor, liri të medias, efikasitetit të administratës publike dhe digjitalizimit të shërbimeve publike. Eurodeputetët theksuan se përkushtimi i vazhdueshëm i reformave gjithëpërfshirëse dhe qeverisjes përfshirëse është thelbësore për përparimin e Kosovës në rrugën drejt integrimit evropian.

Eurodeputetët thanë po ashtu se Kosova ka qenë cak i ndërhyrjeve të huaja dhe fushatave dezinformuese, veçmas nga Rusia dhe Kina, që kishin për synim destabilizimin e rajonit dhe pengimin e integrimit evropian të Ballkanit perëndimor.

Prandaj, “Parlamenti Evropian i bën thirrje Qeverisë së Kosovës që të forcojë kapacitetet e saj për të luftuar këto kërcënime”, tha PE-ja.

Më 7 maj, eurodeputetët po ashtu kanë miratuar një raport për Serbinë, të cilës iu kërkua që të përmirësojë dialogun e brendshëm politik, të mbrojë sundimin e ligjit dhe të bëjë reforma kundër korrupsionit.

Ndërkaq, sa i përket dialogut me Kosovës, në raport u tha se Serbia “duhet të punojë në arritjen e një marrëveshjeje gjithpërfshirëse të normalizimit me Kosovën”, por po ashtu edhe të “harmonizojë plotësisht politikën e saj të jashtme me atë të BE-së”./REL/

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet i dyshuari për shpërthimin e veturës së u.d. të drejtorit të QKUK-së

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Prishtinë njofton se është arrestuar B.K., në Podujevë, nën dyshimin për shpërthimin e veturës private të ushtruesit të detyrës së drejtorit të QKUK-së, Osman Hajdari, më 30 prill 2025.

Prokuroria Themelore në Prishtinë, në bashkëpunim dhe koordinim të plotë me Policinë e Kosovës ka arrestuar një (1) person B.K. në  Podujevë i dyshuar për kryerjen e veprave penale “Përdorimi i armës apo mjetit të rrezikshëm”  nga neni 367 par. 2 të KPRK-së, Zjarrvënia” nga neni 322 par. 2 të KPRK-së dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve” nga neni 366 par 1 të KPRK-së, i cili ka ndodh me datë 30.04.2025 në oborrin e QKUK-së, kundër veturës  se UD Drejtorit të QKUK-së”, thuhet në njoftim.

Sipas Prokurorisë, operacioni policor në bashkëpunim të ngushtë me prokurorin e shtetit është duke vazhduar në mënyrë të intensifikuar në disa lokacione të ndryshme për mbledhjen e provave për hetimin e të gjitha rrethanave të rastit.

Shërbimi Spitalor Klinik Universitar (SHSKUK) përmes një komunikate për medie kishte se dëmtimi ka ndodhur në rrethana të panjohura, teksa parasahihej të mbahej mbledhja e Bordit Drejtues.

Sot, në parkingun e administratës së Qendrës Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), ka ndodhur një incident që përfshin dëmtimin e veturës private të ushtruesit të detyrës së drejtorit të QKUK-së, e parkuar në parkingun e administratës. Dëmtimi ka ndodhur në rrethana ende të panjohura, në kohën kur po bëheshin përgatitjet për fillimin e mbledhjes së rregullt të Bordit Drejtues të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (ShSKUK), e cila ishte paraparë të mbahej në hapësirat e administratës qendrore të ShSKUK-së”, thuhej në komunikatë./BetimipërDrejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Osmani përkujton Betejën e Çabratit: Piedestali i qendresës dhe lavdisë

Published

on

By

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani, e ka përkujtuar Betejën e Çabratit, në 26 vjetorin e saj.

Osmani tha se kjo betejë është piedestal i qëndresës dhe lavdisë.

Në ballë të historisë, aty ku gjaku i lirisë u bë flamur, qëndruan vajzat dhe djemtë e Brigadës 137 “Gjakova”, të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Me zemër e besë, ata mbrojtën Gjakovën nga barbaria e regjimit gjenocidal serb. Në atë betejë të lavdishme ranë heroikisht 26 luftëtarë të UÇK-së, u vranë mizorisht afër 100 banorë dhe u rrëmbyen me dhunë mbi 300 të tjerë”, tha Osmani.

E para e shtetit theksoi se Çabrati është betim për liri, kujtesë e përhershme dhe thirrje për drejtësi.

Lavdi dëshmorëve! Nderim për të rënët! Drejtësi për të pagjeturit!”, theksoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Presidentja Osmani gjatë vizitës në Brunei diskutoi mundësitë për bashkëpunim në fusha të ndryshme

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, gjatë vizitës në Brunei takoi Princin e Kurorës, Al-Muhtadee Billah si dhe Princeshën e Kurorës Sarah, Me këtë rast u diskutuan mundësitë për bashkëpunim në fusha të ndryshme.

Në banketin shtetëror të organizuar nga Sulltani i Bruneit, për nder të vizitës sonë, u dëshmuan vlerat e bujarisë e mikpritjes dhe respektit që e karakterizojnë këtë komb.

Përgjatë vizitës, kishim nderin që gjithashtu të takojmë Princin e Kurorës, Al-Muhtadee Billah, si dhe Princeshën e Kurorës Sarah, ku diskutuam rreth mundësive të shumta për bashkëpunim në fusha të interesit të dyanshëm.

Momente të tilla na kujtojnë fuqinë e diplomacisë dhe të respektit të ndërsjellë në ndërtimin e urave ndërmjet kulturave dhe shteteve”, u shpreh presidentja Osmani.

Continue Reading

Të kërkuara