

Bota
Talibanët mbyllin mediat e pavarura në Afganistan
Published
4 years agoon
By
UBT newsSkena lulëzuese mediatike në Afganistan, është konsideruar si një prej arritjeve më të mëdha në 20 vjetët e fundit, që prej se talibanët u rrëzuan nga pushteti më 2001.
Por, rikthimi i shpejt i talibanëve është duke u ndryshuar situatën, pasi ka filluar shtypja e lirisë së medias, në territoret që ky grup militant ka marrë nga forcat qeveritare në këto muajt e fundit.
Grupi militant ka mbyllur me forcë dhjetëra stacione lokale të radios, gazeta e televizione në qarqet që ka marrë nën kontroll, që prej se forcat e huaja ushtarake, të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara, nisën tërheqjen nga Afganistani më 1 maj.
Organizatat e tjera mediatike janë mbyllur nga frika e hakmarrjes së talibanëve dhe shumë gazetarë janë larguar nga shtëpitë e tyre ose po fshihen. Talibanët janë fajësuar për vrasjen e dhjetëra gazetarëve dhe punëtorëve të mediave në vitet e fundit.
Disa media, që janë lejuar të operojnë, janë detyruar që të transmetojnë propagandë të talibanëve. Këtyre mediave u është ndaluar të transmetojnë muzikë apo zërat e grave. Lajmet janë zëvendësuar me buletinet e miratuara nga talibanët, recitimet nga Kurani dhe predikimet islame.
“Të detyruar për të punuar për talibanët”
Radio Nawbahar Balkh, media komerciale me seli në Balkh, qark në provincën me të njëjtin emër, u mbyll muajin e kaluar, kur talibanët morën nën kontroll këtë zonë në veri të Afganistanit.
Shumica prej 18 punëtorëve të kësaj radioje, përfshirë edhe katër gra, u larguan ose u fshehën. Vetëm dy teknikë nuk ikën.
Brenda ditësh, kjo radio rinisi transmetimin. Por, kësaj radhe, ajo u mor nën udhëheqjen e talibanëve.
“Ata që qëndruan u detyruan të punojnë dhe të transmetojnë informacione për talibanët”, tha një ish-punëtor i kësaj radioje, që u largua në Mazar-eSharif, kryeqytetin e provincës.
Ish-punëtorët, të cilët folën në kushte anonimiteti për Radion Evropa e Lirë, thanë se kjo radio është shndërruar në një zëdhënëse të talibanëve.
“Talibanët e përdorin këtë radio për të shpërndarë propagandë kundër qeverisë”, tha një ish-punëtor. “Ata po ashtu transmetojnë predikime fetare. Muzika dhe emisionet argëtuese janë ndaluar”.
Në zonat e tjera, që janë marrë nën kontroll, talibanët kanë lejuar që të punojnë radio stacionet, por kanë vendosur kufizime mbi përmbajtjen që mund të transmetojnë.
Radio Sedaye Kokcha, një radio private në qarkun Jurm në provincën Badakshan, u ndalua që të transmetojë disa prej programeve të saj. Kryengritësit gjithashtu nuk kanë lejuar gratë që të punojnë.
“Ne aktualisht po transmetojmë programe për agrikulturë, shëndetësi dhe letërsi, por ne kemi censuruar programet muzikore”, tha Nasir Ahmad Akhgar, drejtor i kësaj radioje.
“Tani, vetëm burrat po punojnë në radio”, shtoi ai.
Të plaçkitur dhe të shkatërruar
Në shtatë vjetët e fundit, Radio Dehrawud ka transmetuar lajme dhe programe për çështje aktuale, por edhe për kulturë e programe argëtuese.
Por, kur muajin e kaluar militantët talibanë morën nën kontroll qarkun Dehrawud, në provincën jugore Uruzgan, kjo radio u mbyll.
“Fillimisht, talibanët nuk na lanë që të hyjmë në ndërtesën e radios”, tha Mohammad Omar Waziri, drejtor i Radio Dehrawud, i cili që atëherë u largua nga qarku.
“Më pas pajisjet u plaçkitën. Disa ditë më vonë radioja u shkatërrua”, tregoi ai.
Talibanët pretendojnë se kjo radio ishte plaçkitur para se grupi militant të merrte nën kontroll qarkun. Por, grupi për të drejtat e mediave, NAI ka kundërshtuar këtë pretendim, duke thënë se talibanët plaçkitën dhe shkatërruan këtë radio pasi morën nën kontroll qarkun Dehrawud.
Ehsanullah Wolesmal, menaxher i radios private në Tirin Kot, që gjendet në kryeqytetin e Uruzganit, tha se mediat kanë frikë se talibanët do ta marrin nën kontroll qytetin.
“Mediat në Tarin Kot do të shkatërrohen kur të vijnë talibanët”, tha ai. “Ne u bëjmë thirrje talibanëve të kuptojnë se radio stacionet private dhe lokale janë neutrale dhe nuk duhet të trajtohen në këtë mënyrë”, shtoi ai.
Në zonat që kanë nën kontroll, talibanët gjithashtu kanë ndaluar përdorimin e telefonave të mençur dhe rrjeteve sociale, për të parandaluar që njerëzit të kenë qasje në informacione të pavarura.
Disa afganë thonë se janë rrahur nga talibanët pasi kanë postuar komente kritike në rrjetin social Facebook. Anëtarët e grupeve të shoqërisë civile, në zonat e kontrolluara nga talibanët, janë kërcënuar dhe arrestuar.
Talibanët po ashtu kanë vrarë dhjetëra gazetarë dhe kanë shënjestruar dhjetëra media të pavarura që kanë raportuar në mënyrë kritike për ta. Të paktën 12 gazetarë afganë dhe punëtorë të mediave janë vrarë gjatë këtij viti, ku për vrasjen e shumicës së tyre janë fajësuar militantët talibanë.
Në maj, talibanët akuzuan mediat e pavarura për “propagandë të njëanshme” dhe kërcënuan gazetarët se do të kenë “pasoja”.
Disa media të mbyllura
Të paktën 35 media janë mbyllur që prej se talibanët nisën ofensivën e tyre ushtarake më 1 maj, ka thënë Ministria e Informacionit dhe Kulturës e Afganistanit. Ende nuk është e qartë se sa media janë mbyllur vetë ose janë detyruar nga talibanët që të mbyllen.
Gjashtë media të tjera private janë marrë nën kontrollin e talibanëve, tha ministria më 3 gusht.
Grupi NAI tha se të dhënat tregojnë se 51 media janë mbyllur që prej muajit prill: 44 radio stacione, pesë televizione, një qendër mediale dhe një agjenci e lajmeve.
Shumica e mediave të mbyllura ishin në provincat që kanë qenë cak i sulmeve të talibanëve, përfshirë edhe provincat jugore Kandahar dhe Helmand, por edhe në provincat veriore si Badakhshan, Takhar, Baghlan, Samangan, Balkh, Sar-e Pul, Jawzjan, Faryab, dhe Badghis.
Mbi 1.000 gazetarë dhe punonjës të mediave, përfshirë 150 gra, kanë humbur vendet e punës që prej prillit, ka thënë grupi NAI.
Që prej pushtimit më 2001, të udhëhequr nga SHBA-ja, që çoi në largimin nga pushteti të talibanëve, pas pesë vjet udhëheqjeje, skena mediale në Afganistan ka lulëzuar.
Afganistani tani vlerësohet se ka 170 radio, mbi 100 gazeta dhe dhjetëra stacione televizive.
Nën regjimin e talibanëve kishte vetëm një radio shtetërore, Zëri i Sheriatit të Talibanëve, ku kryesisht transmetoheshin lutjet dhe mësime fetare.
Talibanët rivendosin ligjet shtypëse
Shtypja e lirisë së medias nga talibanët vjen në kohën kur grupi ekstremist po rivendos shumë prej ligjeve shtypëse dhe po rikthen politikat që kishte pasur gjatë regjimit më 1996-2001.
Në kohën kur e kontrollonin Afganistanin, talibanët kishin detyruar gratë që të mbuloheshin, ua ndaluan atyre që të punojnë jashtë shtëpive të tyre, e kishin kufizuar edukimin e vajzave dhe u kishin kërkuar grave që të ishin të shoqëruara nga të afërmit burra nëse dilnin nga shtëpitë e tyre.
Ndërkaq, burrave iu ishte ndaluar që të rruanin mjekrat. Ata po ashtu ishin detyruar që të luteshin pesë herë në ditë. Ndërkaq, dëgjimi i muzikës dhe shikimi i televizorit u bë i jashtëligjshëm.
Shumica e këtyre politikave tashmë janë rikthyer në zonat që tashmë janë nën kontrollin e talibanëve, thonë banorët. Kjo po ndodh pavarësisht pretendimeve të vazhdueshme të talibanëve se ky grup ka ndryshuar dhe se nuk do të risjellë strukturat shtypëse./REL
Bota
Monumenti për viktimat e gjenocidit të Srebrenicës u përurua në Paris
Published
17 hours agoon
July 25, 2025By
UBTnews
Anëtari boshnjak i Presidencës së Bosnjës dhe Hercegovinës, Denis Beçiroviq dhe kryetarja e Bashkisë së metropolit francez, Anne Hidalgo përuruan sot në Paris monumentin kushtuar viktimave të gjenocidit të Srebrenicës.
Monumenti ndodhet në rrugicën e monumenteve përkujtimore në varrezat Père Lachaise, pranë atyre të dedikuara për viktimat e gjenocidit në Ruandë dhe ushtarëve francezë të vrarë në Luftën e Dytë Botërore.
Ai u ngrit me rastin e 30-vjetorit të gjenocidit kundër boshnjakëve, dhe iniciativa për ndërtimin e tij erdhi nga organizata joqeveritare Solidariteti me Bosnjën dhe Hercegovinën (SIBH-Francë), me mbështetjen e autoriteteve të qytetit të Parisit, transmetojnë mediat boshnjake.
“Kujtimi i gjenocidit të Srebrenicës duhet të jetë themeli për ndërtimin e një të ardhmeje më të mirë, më të sigurt dhe më të drejtë, sepse vetëm me të vërtetën, respektin për viktimat dhe përgjegjësinë mund të sigurohemi që gjenocidi të mos ndodhë më kurrë“, tha Beçiroviq.
Gjenocidi i Srebrenicës, i kryer nga forcat serbe të Bosnjës, konsiderohet krimi më i keq i luftës i kryer në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore. Më shumë se 8 mijë burra dhe djem boshnjakë u vranë në masakrën serbe në vitin 1995.
Bota
ShBA kundërshton propozimin e Macron për njohjen e shtetit palestinez: Vendim i njëanshëm
Published
1 day agoon
July 25, 2025By
UBTnews
Kreu i diplomacisë amerikane e bëri të qartë të enjten se “kundërshton fuqishëm” vendimin e presidentit francez Emmanuel Macron për të njohur shtetin e Palestinës gjatë Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në shtator.
Ai e ka cilësuar si një vendim të njëanshëm dhe që, sipas tij, e largon paqen.
“Ky vendim i njëanshëm nuk shërben për asgjë tjetër përveçse për propagandën e Hamasit dhe përbën një hap prapa për procesin e paqes. Është një shuplakë në fytyrën e viktimave të 7 tetorit 2023,” deklaroi Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, përmes një postimi në platformën X.
Ndërkohë, ambasadori amerikan në Izrael, Mike Huckabee, kishte deklaruar në muajin qershor se nuk e konsideron më prioritet të politikës së jashtme amerikane krijimin e një shteti të pavarur palestinez.
Bota
Macron thotë se Franca do ta njohë Palestinën si shtet
Published
1 day agoon
July 25, 2025By
UBT News
Presidenti francez Emmanuel Macron njoftoi sonte se vendi i tij do ta njohë Palestinën si shtet.
Në një deklaratë të postuar në rrjetin X, Macron tha se vendimi do të formalizohet në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në muajin shtator.
“Duke pasur parasysh angazhimin e saj historik për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme në Lindjen e Mesme, kam vendosur që Franca të njohë shtetin e Palestinës. Paqja është e mundur”, ka shkruar ai.
“Gjëja urgjente sot është që lufta në Gaza të ndalet dhe popullsia civile të shpëtohet”, thuhet në deklaratën e Macron, e cila përfshinte edhe një letër dërguar presidentit palestinez Mahmoud Abbas në lidhje me vendimin.
Aktualisht, mbi 140 vende njohin shtetin palestinez. Macron në qershor shprehu një vendosmëri për të njohur shtetin e Palestinës dhe mbështeti një lëvizje më të gjerë drejt një zgjidhjeje me dy shtete.
Bota
Britania e India nënshkruajnë marrëveshje tregtare rreth 6 miliardë funte
Published
1 day agoon
July 25, 2025By
UBT News
Kryeministri britanik Keir Starmer i tha homologut të tij nga India Narendra Modi se nënshkrimi i marrëveshjes tregtare ishte një “ditë historike” për të dy vendet.
Në rezidencën e kryeministrit në Chequers, Starmer tha se marrëveshja përfaqësonte një “ndryshim të madh” në marrëdhënie, raporton BBC.
Modi tha se ata po “shkruanin një kapitull të ri” në historinë e përbashkët të Mbretërisë së Bashkuar dhe Indisë.
Marrëveshja vlen rreth gjashtë miliardë funte investime nga kompanitë indiane dhe britanike në ekonominë britanike dhe pritet të ketë një ndikim prej 4.8 miliardë funte në produktin e brendshëm bruto të Mbretërisë së Bashkuar.
Marrëveshja pritet gjithashtu të krijojë 2 mijë e 200 vende pune në vend. Tarifat për një gamë mallrash britanike do të ulen nga një mesatare prej 15 për qind në tre për qind, me qëllim rritjen e eksporteve në Indi me 11 miliardë funte.
Negociatat për marrëveshjen filluan në vitin 2022, kur Boris Johnson ishte kryeministër i Britanisë së Madhe dhe përfunduan në maj të këtij viti.

IKSHPK bën thirrje për kujdes nga temperaturat e larta, këto janë udhëzimet

Sot shënohet Dita memoriale e policëve të rënë në detyrë

Sot tentimi numër 53 në Kuvend

Arrest shtëpiak ndaj katër të pandehurve për keqpërdorim të pozitës zyrtare në Gjakovë

Punëtorët e KEK-ut do të marrin 400 euro bonus

Monumenti për viktimat e gjenocidit të Srebrenicës u përurua në Paris

Spalletti: Futbolli më ka shkatërruar jetën

Gjykata e Beogradit ia cakton 30 ditë paraburgim Lulzim Halilit

Kurti: Falënderim bashkatdhetarëve për çdo përkrahje që kanë dhënë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore