Bota

Suedia dhe Finlanda u bëjnë thirrje banorëve të bëhen gati për mundësinë e luftës

Published

on

Suedia dhe Finlanda kanë intensifikuar përpjekjet për të përgatitur qytetarët e tyre për mundësinë e luftës, duke dërguar mesazhe të fuqishme përmes mjeteve të ndryshme informative. Suedia ka nisur të shpërndajë rreth pesë milionë pamflete, duke i kërkuar banorëve të përgatiten për emergjenca të mundshme, përfshirë një mundësi të mundshme lufte. Kjo është pjesë e një përpjekjeje të gjerë për të rritur ndërgjegjësimin dhe gatishmërinë e popullsisë për t’u përballur me kriza të ndryshme.

Në të njëjtën linjë, Finlanda ka lansuar një faqe të re interneti, duke ofruar informacion dhe udhëzime për përgatitjen e banorëve të saj për situata emergjente dhe krizash. Ky informacion është një përpjekje për t’i siguruar qytetarët që të jenë të gatshëm për të përballuar pasojat e mundshme të tensioneve të sigurisë dhe përballjes me një krizë ushtarake.

Të dy shtetet kanë kaluar një periudhë transformimi të thellë në politikën e sigurisë që nga fillimi i luftës në Ukrainë, në shkurt të vitit 2022. Pas agresionit të Rusisë ndaj Ukrainës, Suedia dhe Finlanda heqën dorë nga politika e neutralitetit që kishin ndjekur për dekada dhe u bashkuan me aleancën ushtarake të NATO-s, një vendim kyç në kontekstin e rritjes së kërcënimeve nga Rusia.

Përgjigja e Suedisë ka qenë më e thelluar dhe ka përfshirë një udhëzues të quajtur “Nëse përballemi me krizë apo luftë”, i cili ofron informacione se si duhet të përgatiten qytetarët për situata të jashtëzakonshme si lufta, katastrofat natyrore, dhe sulmet kibernetike. Ky udhëzues është një version i përditësuar i një pamfleti që është lëshuar për herë të parë nga Suedia gjatë Luftës së Ftohtë në vitin 1961. Ai është shpërndarë pesë herë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe përditësimi i vitit 2024 ka si fokus përgatitjen për një mundësi lufte të drejtpërdrejtë.

Mikael Frisell, drejtues i Agjencisë Suedeze të Kontigjencave Civile, tha se “situata e sigurisë është serioze dhe duhet të forcojmë qëndrueshmërinë për t’u përballur me kriza apo edhe ndonjë luftë”. Ai theksoi se udhëzuesi ofron informacione të detajuara se si duhet të sigurohen ushqimi dhe uji në rast emergjencash. Ky udhëzues do të shpërndahet gjatë dy javëve të ardhshme në 5.2 milionë shtëpi në Suedi, përfshirë përkthime në disa gjuhë të tjera.

Po ashtu, në Finlandë, një shtet që ndan një kufi prej 1.340 kilometrash me Rusinë, Qeveria ka lansuar një uebfaqe të dedikuar për t’u ofruar qytetarëve informacion të detajuar lidhur me përgatitjen për krizën. Ky hap i fundit është një vazhdim i politikave të sigurisë të përforcuara, të cilat përfshijnë gjithashtu trajnime dhe fushata ndërgjegjësimi për banorët që të jenë të përgatitur për çdo zhvillim të mundshëm.

Ky informacion vjen pas një periudhe të gjatë tensionesh dhe pasigurie që ka përfshirë Europën Lindore pas pushtimit rus të Ukrainës. Lufta ka shkaktuar humbje të mëdha jetësh dhe ka detyruar miliona njerëz të largohen nga shtëpitë e tyre. Perëndimi ka reaguar ndaj veprimeve agresive të Rusisë me sanksione ekonomike të ashpra, ndërkohë që shtetet si Suedia dhe Finlanda kanë forcua sigurinë dhe gatishmërinë e tyre përballë rrezikut të mundshëm.

Me gjithë këto hapa, Suedia dhe Finlanda po bëjnë gjithçka që mundet për të siguruar se qytetarët e tyre janë të gatshëm për të përballuar çdo lloj krize të mundshme, duke i ofruar atyre mjete dhe udhëzime të nevojshme për të mbijetuar dhe ruajtur sigurinë në një periudhë të pasigurt./ASP/

Bota

Spanja kundërshton rritjen e shpenzimeve për mbrojtjen e NATO-s

Published

on

By

Spanja e ka hedhur poshtë kërkesën e NATO-s për t’i shpenzuar 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto (PBB) për nevojat e mbrojtjes, duke e quajtur atë “të paarsyeshëm”.

Në një letër dërguar të enjten sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, kryeministri spanjoll, Pedro Sanchez, tha se Spanja “nuk mund të zotohet për një synim të veçantë shpenzimesh në përqindje të prodhimit të brendshëm bruto” në samitin e ardhshëm të NATO-s në Hagë.

Shumica e vendeve aleate të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në NATO pritet ta mbështesin kërkesën e presidentit amerikan, Donald Trump, që ato t’i shpenzojnë 5 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për nevojat e tyre ushtarak dhe të mbrojtjes.

Në fillim të qershorit, Suedia dhe Holanda thanë se synojnë ta arrijnë këtë synim të ri.

Nga 32 vende sa ka aleanca ushtarake, Spanja është vendi me shpenzimet më të ulëta për mbrojtje, pasi i harxhon më pak se 2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen.

Në prill, Sanchez tha se Qeveria spanjolle do t’i rrisë shpenzimet për mbrojtjen për 10.5 miliardë euro për ta arritur cakun e mëparshëm të NATO-s prej 2 për qind të prodhimi të brendshëm bruto.

Continue Reading

Aktualitet

“Hera e dytë që vdes”, fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, përgënjeshtron lajmin e vdekjes së saj

Published

on

Mediat në Gjermani dhe Austri riprodhuan të martën lajmin e rremë për vdekjen e autores fituese të Çmimit Nobel për letërsi, Elfriede Jelinek, e cila megjithatë siguroi Agence France-Presse se ishte mirë.

“Përsëri? Kjo është hera e dytë që vdes. Më ndodhi edhe mua vitin e kaluar. Por unë jam ende këtu”, komentoi me humor shkrimtarja 78-vjeçare.

Informacioni u postua në X, në një llogari që supozohej se i përkiste një dege të një shtëpie botuese gjermane, dhe u riprodhua nga mediat, duke provokuar reagime të forta emocionale në faqet e rrjeteve sociale.

“Kjo është hera e dytë që vdes”, tha fituesja e Çmimit Nobel për Letërsi, Jelinek, për lajmin e vdekjes së saj në media.

Para se e njëjta llogari të postonte një mesazh që zbulonte se ishte mashtrim, i krijuar “nga unë, gazetari italian Tommaso Debenedetti”, shtëpia botuese Rowohlt Verlag, titulli dallues i së cilës u përdor për të përhapur mashtrimin makabër nëpërmjet një llogarie të rreme, e mohoi informacionin nëpërmjet X dhe Facebook.

Tommaso Debenedetti, të cilin disa media e paraqesin si një “mësues shkolle të mesme në Romë”, ka përhapur lajme të rreme në internet për vite me radhë, për të treguar pakujdesinë e gazetarëve që nxitojnë t’i ritransmetojnë ato pa i verifikuar.

Politikanët janë mashtruar gjithashtu. Më 2022, një anëtar i parlamentit bëri thirrje për një minutë heshtje gjatë një takimi të komisionit parlamentar për të përkujtuar vdekjen e ish-kancelarit austriak Franz Wranitzky, informacioni për të cilin u përhap nga i njëjti burim.

Elfriede Jelinek, një banore e Vjenës, është ndër shkrimtarët e gjuhës gjermane që po lexohen gjithnjë e më shumë, veçanërisht në Francë.

Romani i saj Pianistja u adaptua në një film nga Michael Haneke (Mësuesja e Pianos, 2001).

Në vitin 2004, ajo iu bashkua rrethit shumë të vogël të grave që janë vlerësuar me Çmimin Nobel në Letërsi.

Continue Reading

Bota

Kremlini: Ndërhyrja e SHBA-së në luftimet Izrael-Iran mund të shkaktojë një luftë më të gjerë në rajon

Published

on

By

Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk duhet të ndërhyjnë ushtarakisht në luftimet midis Izraelit dhe Iranit, tha sot zëdhënësi i Kremlinit, Dmitri Peskov – mes spekulimeve të vazhdueshme se presidenti i SHBA-së, Donald Trump mund të urdhërojë bombardimin e lokacioneve bërthamore iraniane.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Peskov tha se ndërhyrja e Uashingtonit mund të shkaktonte një “spirale përshkallëzimi” dhe një luftë më të gjerë në rajon.

Kremlini tha se presidenti Vladimir Putin kishte zhvilluar një bisedë telefonike me presidentin kinez, Xi Jinping rreth situatës në Lindjen e Mesme.

Presidenti Xi ka mbështetur rolin e mundshëm të Putinit si ndërmjetës ne konfliktin Izrael-Iran.

Putini ka planifikuar të vizitojë Kinën më 2 shtator.

Duke folur në Forumin Ekonomik të Shën Petërburgut (SPIEF), Putin tha se Rusia nuk do ta braktiste punën e saj në centralin bërthamor të Bushehr-it në Iran – ku ai tha se po punonin rreth 600 ekspertë rusë.

Ne nuk do të largohemi”, tha Putin.

Moska mbështet përdorimin paqësor të energjisë bërthamore në Iran, por kundërshton blerjen e armëve bërthamore nga ana e tij./atsh

Continue Reading

Bota

Finlanda tërhiqet nga Traktati i Otavës që ndalon përdorimin e minave tokësore

Published

on

By

Finlanda ka vendosur të tërhiqet nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit (anti-njeri), për shkak të shqetësimeve të sigurisë të shkaktuara nga Rusia, transmeton Anadolu.

Sipas agjencisë finlandeze të lajmeve YLE, në Parlamentin finlandez u mbajt një votim për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës, i cili ndalon përdorimin e minave kundër personelit.

Vendimi për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës u miratua me 157 vota pro dhe 18 kundër në një votim ku morën pjesë 175 deputetë. Vendimi duhet të miratohet nga presidenti. Finlanda do të fitojë të drejtën për të grumbulluar dhe vendosur mina 6 muaj pasi të njoftojë OKB-në dhe vendet e tjera palë për vendimin.

Raporti i përgatitur nga Komisioni Parlamentar i Punëve të Jashtme mbi propozimin e qeverisë për t’u tërhequr nga Traktati i Otavës theksoi se minat janë një mjet mbrojtës për Finlandën dhe janë bërë të nevojshme në mjedisin e sigurisë në dobësim.

Ministri finlandez i Mbrojtjes, Antti Edvard Hakkanen në një postim në llogarinë e tij në mediat sociale, përgëzoi deputetët që morën pjesë në votim duke thënë: “Mesazhi është i qartë: Finlanda është e bashkuar dhe e vendosur për të forcuar aftësitë e saj mbrojtëse”.

Presidenti finlandez Alexander Stubb e kishte mbrojtur tërheqjen nga traktati me arsyetimin se është fqinj me Rusinë, të cilën e cilësoi si një “shtet agresiv dhe imperialist”. Ndërkohë, në Parlament u votua edhe mendimi shtesë i komisionit se Finlanda do të vazhdojë mbështetjen e saj të fortë për aktivitetet humanitare, siç është pastrimi i minave në rajonet e krizës.

Polonia, Lituania, Estonia dhe Letonia njoftuan gjithashtu se kanë planifikuar tërheqjen nga Traktati i Otavës për shkak të shqetësimeve për sigurinë në rajon.

– Traktati i Otavës

Traktati i Otavës, i cili hyri në fuqi më 1 mars të vitit 1999, që njihet ndryshe shkurtimisht si “Traktati i Ndalimit të Minave”, është një Traktat për “Ndalimin, përdorimin, Grumbullimin (stokut), Prodhimin dhe Transferimin e Minave Anti-Personel dhe lidhur me Shkatërrimin e Tyre”.

Në Traktatin e Otavës janë palë 164 vende ndërsa 132 e kanë nënshkruar dhe ratifikuar traktatin.

Asnjë nga vendet që kanë nënshkruar traktatin nuk prodhon mina tokësore. Ndërsa 12 vendet që nuk i janë bashkuar traktatit janë: Rusia, Kina, SHBA-ja, Kuba, India, Pakistani, Irani, Mianmari, Koreja e Veriut, Koreja e Jugut, Singapori dhe Vietnami. Këto vende ende rezervojnë “të drejtën për të prodhuar mina”.

Continue Reading

Të kërkuara